۲۸ سپتامبر سال ۱۹۵۸ میلادی ـ ژنرال دوگل در فرانسه به‌قدرت بازگشت

۵۳ سال پیش در روز ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۵۸ میلادی مردم فرانسه در یک رفراندوم عمومی به تصویب یک قانون اساسی جدید برای این کشور رای مثبت دادند و جمهوری پنجم فرانسه تاسیس شد. با رای مردم …

۵۳ سال پیش در روز ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۵۸ میلادی مردم فرانسه در یک رفراندوم عمومی به تصویب یک قانون اساسی جدید برای این کشور رای مثبت دادند و جمهوری پنجم فرانسه تاسیس شد. با رای مردم فرانسه و تاسیس جمهوری پنجم ژنرال شارل دوگل بار دیگر به قدرت بازگشت.

قانون اساسی جمهوری پنجم توسط ژنرال دوگل پیشنهاد شده بود و ۸۰ درصد از شهروندان فرانسه در این رفراندوم به آن رای مثبت داده و آن را تصویب کردند.

با تصویب قانون اساسی جمهوری پنجم و به قدرت رسیدن ژنرال شارل دوگل ، دوران دولت های بی ثبات فرانسه که شاخصه جمهوری چهارم فرانسه بود که پس از آزادی این کشور از اشغال آلمان نازی تاسیس شده بود ، خاتمه یافت.

براساس قانون اساسی جمهوری پنجم ، قدرت رئیس جمهور کشور افزایش یافته و رئیس جمهور برای یک دوره ۷ ساله از طریق برگزاری یک انتخابات عمومی انتخاب می شد. (قبل از دوره دوم ریاست جمهوری ژاک شیراک با برگزاری یک رفراندوم مدت دوره ریاست جمهوری فرانسه به ۵ سال کاهش یافت).

همچنین قدرت قانون گذاری به دو مجلس سنا و مجمع ملی داده شده و رئیس جمهور فرانسه رئیس قوه مجریه کشور بود.رئیس جمهور حق انتصاب نخست وزیر را داشت و براساس پیشنهاد نخست وزیر سایر اعضای هیات دولت را منصوب می کرد.

در عین حال رییس جمهور حق انحلال مجلس مجمع ملی را داشت و می توانست پیشنهاد رفراندوم عمومی را بدهد.

براساس ماده ۱۶ قانون اساسی جدید ، هنگامی که استقلال کشور ، تمامیت ارضی و نهادهای جمهوری مورد تهدید قرار گیرند ، رئیس جمهور می تواند تمام قدرت را در کشور در دست گیرد.

یک شورای قانون اساسی شامل ۹ عضو تضمین کننده مطابقت قوانین تصویب شده با مفاد قانون اساسی است.

ژنرال شارل دوگل نخستین رئیس جمهور فرانسه بود که در چارچوب این قانون اساسی به مقام ریاست جمهوری فرانسه انتخاب شد.

نخست وزیر که توسط رئیس جمهور منصوب می شود در مقابل مجلس مجمع ملی پاسخگو است و اگر نخست وزیر نتواند از مجمع ملی رای اعتماد را کسب کند ، رئیس جمهور حق انحلال مجمع ملی را دارد.اما اگر نمایندگان منتخب جدید بار دیگر به دولت رای اعتماد ندهند ، رئیس جمهور تا یک سال حق انحلال مجلس را ندارد.

در تاریخ تاسیس جمهوری پنجم ، این وضع نخستین بار در سال ۱۹۸۶ میلادی و در دوران ریاست جمهوری فرانسوا میتران اتفاق افتاد.

در آن سال پس از انحلال مجمع ، بار دیگر اکثریت نمایندگان منتخب با دولت سوسیالیستی مخالفت کردند و میتران ناگزیر به همزیستی سیاسی شد و ژاک شیراک از حزب مخالف به نخست وزیری فرانسه منصوب گردید.

به این ترتیب ، در روز ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۵۸ میلادی مردم فرانسه در یک رفراندوم عمومی به تصویب یک قانون اساسی جدید رای مثبت دادند و جمهوری پنجم فرانسه تاسیس شد.

ژنرال شارل دوگل نخستین رئیس جمهور جمهوری پنجم فرانسه بود. او در دوران ریاست جمهوری اش به اصلاح ساختار مالی فرانسه پرداخت ، به جنگ الجزایر خاتمه داد و سیاست مستقلی از آمریکا را در پیش گرفت که امروز نیز آثار آن مشهود است.

اصلاحاتی که ژنرال دوگل انجام داد موجب گردید تا دوران جمهوری پنجم تا امروز در فرانسه پایدار باشد.

بهرام افتخاری