ارمغان بوش برای آمریكای لاتین

برای برخی از ناظران این سوال مطرح است كه آیا رییس جمهور آمریكا آنقدر قدرت سیاسی دارد كه برای مردم در آمریكا چیزی بیش از یك آرزوی خوب به ارمغان آورد

برای برخی از ناظران این سوال مطرح است كه آیا رییس جمهور آمریكا آنقدر قدرت سیاسی دارد كه برای مردم در آمریكا چیزی بیش از یك آرزوی خوب به ارمغان آورد؟

جورج بورش كه طی شش سال ریاست‌جمهوری‌اش تا حدود زیادی آمریكای لاتین را نادیده انگاشته است روز هشتم ماه مارس سفری یك‌هفته‌ای را برای دیدار از برزیل، اروگوئه، كلمبیا، گوآتمالا و مكزیك آغاز كرد تا طی آن تلاش كند روابط خود را با این كشورها حفظ كند و از سوی دیگر تاثیر روزافزون رییس‌جمهور چپگرای ونزوئلا هوگو چاوز را كاهش دهد.

او قصد دارد مذاكرات اولیه را با برزیل در مورد سوخت‌های زیستی آغاز كند، در مورد یك معاهده تجارت آزاد با اروگوئه وارد مذاكره شود، در زمینه مبارزه با موادمخدر با كلمبیا مذاكره برای ادامه همكاری‌ها را از سر گیرد، از دموكراسی نوپای گوآتمالا حمایت كند و در مورد اصلاحات مربوط به قوانین مهاجرت و امنیت مرزها با رییس‌جمهور جدید مكزیك فلیپ كاردلون به بحث بنشیند.

به علاوه بوش با خود هیاتی از تجار را به سرپرستی جب بوش، برادر اول و فرماندار سابق ایالت فلوریدا به همراه برد. آنها با همتایان برزیلی خود برای ایجاد فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در بزرگ‌ترین اقتصاد آمریكای جنوبی ملاقات می‌كنند.

● گفت‌وگوهای بی‌حاصل؟

اما مشخص نیست كه بوش با این سفر كه طولانی‌ترین سفرش به منطقه محسوب می‌شود به واقع به چه چیز دست می‌یابد؟ به مدد تقاضای زیاد چین، بسیاری از بانك‌های مركزی كشورهای آمریكای لاتین، مملو از دلارهایی هستند كه از صادرات كالاهایی چون مس، آهن اوره، فولاد، سویا و گندم به دست می‌آید.

بنابراین این كشورها نسبت به دهه‌های پیش كمتر به اقتصاد بزرگ آمریكا وابسته‌اند. كشورهای كوچك‌تر و فقیرتر كه می‌توانستند از كمك‌هایی بهره‌مند شوند دیگر از كمك‌های چندانی برخوردار نخواهند شد چون كمك آمریكا به كشورهای منطقه، كه هم‌اكنون سالانه ۶/۱میلیارد دلار است، قرار است سال آینده كاهش یابد. از سوی دیگر بخش اعظم این كمك‌ها با هدف رفع فقر تخصیص نمی‌یابد بلكه به معضل قاچاق موادمخدر كلمبیا و قدمت ۴۰ساله چپگراها معطوف خواهد شد.

اگرچه ایالات متحده آمریكا و اروگوئه در ماه ژانویه موافقتنامه‌ای را در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری به امضا رساندند، به نظر نمی‌رسد بوش در كنگره ماه جولای كه كنترل آن را دموكرات‌ها به دست دارند، بتواند برای تجدید مذاكرات تجاری رای اعضای كنگره را بگیرد.

این موضوع برای بوش دستیابی به توافق‌های تجارت آزادی را كه با كلمبیا پرو و پاناما امضا كرده است در مورد اروگوئه دشوار می‌سازد.

حتی اولین و مهم‌ترین برنامه این سفر یعنی توافقنامه‌ای با برزیل برای تهیه جهانی اتانول و سایر سوخت‌های زیستی ممكن است از آنچه پیش‌بینی‌ می‌شد مختصرتر باشد.

این به دلیل آن است كه بوش نمی‌تواند برزیل را از مالیات ۵۴درصدی واردات اتانول به دست آمده از شكر این كشور كه آمریكا تمایل به خرید آن دارد معاف كند.

این دو كشور در مجموع ۷۰درصد اتانول كل جهان را تولید می‌كنند و بوش می‌خواهد با برزیل در زمینه كمك به كشورهای آمریكای مركزی و منطقه كاراییب همكاری كند و برنامه تولید سوخت‌های جایگزین خود را برای كاهش وابستگی‌شان به واردات نفت كاهش دهد.

از جمله این برنامه‌ها می‌توان یارانه‌‌ای كردن نفت را كه هم‌اكنون از سوی چاوز به آنها فرستاده می‌شود، نام برد.

● دو انقلابی

بنابراین چاوز بخشی از هدف بوش در این برنامه‌ها است.

چاوز از ثروت نفت ونزوئلا برای تقویت روابطش با متحدانی در آمریكای لاتین و منطقه كاراییب استفاده كرده است. او بیش از ۵/۱میلیارد از اوراق قرضه آرژانتین را خریده است تا به دوست چپگرایش رییس جمهور آرژانتین نستور كرشنر كمك كند. همچنین او پیشنهاد خرید اوراق قرضه از آكوادور را كه چند ماه پیش رییس جمهوری چپگرا به نام رافائل كورآ را انتخاب كرده ارائه داده است.

به علاوه چاوز رییس جمهور چپگرای بولیوی اوو مورالس را تشویق كرده است منابع گاز طبیعی این كشور را كه زمانی به شركت‌های خارجی تعلق داشت ملی اعلام كند.

چاوز بوش را «شیطان» نامیده است. بوش در مسافرتش حس انقلابی چاوز را با طرح نام سیمون بولیوار، قهرمان مورد علاقه چاوز برانگیخته است. چون او را با قهرمان آمریكا جورج واشنگتن مقایسه كرده است.

بوش در سخنرانی روز پنجم ماه مارس در اتاق بازرگانی واشنگتن گفت: «این ماموریت ما است كه انقلابی را كه این دو نفر در دو قاره آغاز كردند تكمیل كنیم.» او گفت كه ده‌ها میلیون نفر در این دو قاره در فقر شدید به سر می‌برند. «در عصر رشد ثروت و خوشبختی این یك مسوولیت مهم است چون سوال‌هایی را در مورد ارزش دموكراسی مطرح كرده است».

● شك‌هایی در مورد تجارت

بورش در سخنرانی روز پنجم ماه مارس خود خواستار صرف ۳۸۵میلیون دلار برای كمك به اجاره‌بهای مسكن خانواده‌های شاغل در آمریكای مركزی و جنوبی شد.

به علاوه او خواست ۷۵میلیون دلار دیگر برای تدریس زبان انگلیسی به ساكنان جوان آمریكای لاتین و حمایت مالی از آنها برای ادامه تحصیل در آمریكا تخصیص یابد.

هم اكنون آمریكا ۸۸۵میلیون دلار صرف كمك به السالوادور، هندوراس، نیكاراگوئه و پاراگوئه می‌كند و تعهداتی در مورد آموزش و بهداشت این كشورها داده است. از سوی دیگر مدت‌ها است كه در مطبوعات صحبت از علاقه واشنگتن به گسترش رشد اقتصادی و اشتغالزایی در این مناطق می‌شود اما بسیاری از مردم این كشورها به خاطر كندی روند پیشرفت مایوس شده‌اند.

یك نظرسنجی كه از ۱۸ كشور و از سوی یك شركت در كشور شیلی به عمل آمد نشان می‌دهد كه تنها ۳۸درصد از مردم آمریكای لاتین از روشی كه دموكراسی در آنجا اعمال می‌شود راضی‌اند.

اكثر مردم آمریكای لاتین نسبت به مساله تجارت آزاد بدبین شده‌اند اما علت آن به ماهیت تجارت آزاد ربطی ندارد بلكه به آنچه واشنگتن به آنها ارائه داده است مربوط می‌شود.

دیوید فلیشر استاد علوم سیاسی دانشگاه برازیلیا در كشور برزیل می‌گوید: «بوش، رییس‌جمهوری بی اراده‌ای است كه كنترل كنگره را از دست داده است و به همین دلیل مشكل است بگوییم هم اكنون آمریكا چه چیزی را برای آمریكای لاتین می‌تواند به ارمغان آورد. اما بوش می‌خواهد حداقل نشان دهد كه آمریكا همسایگان جنوبی‌اش را فراموش نكرده است».

مترجم: مریم استادسرایی

منبع: بیزینس ویك