چرا بعضی‌ها هیجان طلبند؟

هیجان نوعی پاسخ به موقعیتی است که فرد در آن قرار می‌گیرد. هیجان‌ به زندگی رنگ می‌دهد؛ هنگامی که خوشحال، غمگین، خشمگین، وحشت زده و... می‌شویم، در واقع این هیجان‌های شما هستند …

هیجان نوعی پاسخ به موقعیتی است که فرد در آن قرار می‌گیرد. هیجان‌ به زندگی رنگ می‌دهد؛ هنگامی که خوشحال، غمگین، خشمگین، وحشت زده و... می‌شویم، در واقع این هیجان‌های شما هستند که در موقعیت‌های مختلف با این احساس‌ها ابراز می‌شوید...

اگر بخواهیم تعریف دقیقی از هیجان ارائه دهیم، باید بگوییم هیجان حالت‌های احساسی ‌است با مولفه‌های فیزیولوژیک شناختی و رفتاری. هیجان فرد به عواطف او مربوط است نه تفکر. هرچه هیجان فرد شدیدتر باشد، برانگیختگی او هم بیشتر خواهد شد. مثلا درباره هیجان ترس، وقتی فرد خطری را حس می‌کند، دستگاه عصبی سمپاتیک برانگیخته می‌‌شود و افزایش ضربان قلب، تنفس سریع‌تر، تعریق و کشش‌های عضلانی پیش می‌آید. برخی از انسان‌ها اصولا هیجان‌‌طلب هستند و در مقابل برخی انسان‌ها سطح هیجان‌طلبی پایین‌تری دارند. به عبارتی از حالت‌های خفیف‌تر هیجان بیشتر لذت می‌برند. افرادی که هیجان‌طلب هستند، دوست دارند ورزش‌ها یا فعالیت‌هایی را انجام دهند یا به مکان‌هایی بروند که هیجان آنها را بیشتر تحریک کند و گروه مقابل بیشتر تمایل دارند فعالیت‌های هیجان‌برانگیز ملایم‌تری انجام دهند. افرادی که سطح هیجان‌طلبی بالایی دارند، معمولا علاقه?مندند در شرایطی قرار بگیرند که بتوانند حالت‌های هیجان‌طلبی خود را ارضا کنند در غیر این صورت برای ارضای این حس، خود را در موقعیت‌های هیجان‌برانگیز قرار می‌دهند موقعیت‌هایی که شاید برای افراد عادی خیلی جذاب نباشد و این فعالیت‌ها را سالم نپندارند. واقعیت این است که افراد با سطح هیجان‌طلبی بالا، هیچ مشکل روحی یا روانی‌ای ندارند اما فعالیت‌های پرخطر را دوست دارند مثلا خود را از بلندی پرتاب یا کایت بازی و چتربازی می‌کنند یا دوست دارند به شهربازی بروند و بازی‌هایی را انتخاب می‌کنند که برای افراد عادی جالب توجه نیست.

این افراد ماجراجو اگر امکانات لازم برای ارضای هیجان‌های خود را نداشته باشند، از لحاظ روحی به هم می‌ریزند به همین دلیل ممکن است دست به اعمالی نامتعارف و آزاردهنده بزنند، مثلا بروند در معابر شهری با خودرو حرکات نمایشی انجام دهند یا با موتور سیکلت تک چرخ بزنند و به این ترتیب شرایط را برای خود و دیگران خطرناک کنند. در مقابل، اگر سطح هیجان‌طلبی کسی پایین باشد، همیشه دنبال ورزش‌ها و فعالیت‌های ایمن و از شلوغی و ترافیک شهری گریزان است تا بتواند آرامش داشته باشد. در پایان این سوال پیش می‌آید که آیا روند هیجان‌طلبی شدید افزایش می‌یابد؟ در پاسخ باید گفت چنین افرادی همیشه تمایل به هیجان‌های متنوع‌تر و شدیدتری دارند و به نظر می‌رسد اگر فعالیتی در حال حاضر برای چنین فردی هیجان‌انگیز است، بعد از مدتی چندان حس هیجان‌طلبی‌اش را ارضا نخواهد کرد، به این ترتیب دیگر سراغ آن کار نمی‌رود و خود را در موقعیت‌های شدید یا متفاوت‌تری قرار می‌دهد.

دکتر حسین ابراهیمی مقدم

مدرس دانشگاه