کتــک زدن یک بچـه لـوس

همیشه شنیده ایم موفقیت در آینده به پشتکار, تلاش یا حتی ضریب هوشی افراد مربوط می شود حتی این را هم شنیده ایم که برخی راهکارها در موفقیت موثر هستند از جمله تقویت اعتماد به نفس در کودک

همیشه شنیده‌ایم موفقیت در آینده به پشتکار، تلاش یا حتی ضریب هوشی افراد مربوط می‌شود. حتی این را هم شنیده‌ایم که برخی راهکارها در موفقیت موثر هستند از جمله تقویت اعتماد به نفس در کودک. در طول چند دهه گذشته، انجام تحقیقات متفاوت نشان می‌دهد، سال‌های اولیه زندگی یک کودک تاثیر بسیاری بر شخصیت، سلامت ذهنی و حتی سلامت جسمی او دارد. این مطالعات عوامل متناقضی را در موفقیت کودک بررسی کرده و به نتیجه مشابهی رسیده‌اند. این نتیجه مشابه چیزی جز موفقیت در آینده نیست. کودکی که لوس بار می‌آید به همان اندازه موفق است که کودکی که در این دوران زیاد تنبیه شده است. بله تعجب می‌کنید اما این را تحقیقات مختلف نشان داده است. در اینجا نتیجه برخی پژوهش‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

● محبت زیادی موفقیت می‌آورد

جالب اینجاست که تمام این تحقیقات، دانشمندان را به یک نتیجه مشابه رساند. کودکانی که در ماه‌ها و سال‌های اولیه زندگی خود عشق و محبت زیادی دریافت می‌کنند نسبت به کودکان دیگر موفقیت‌های بسیار بیشتری در آینده کسب می‌کنند. در این میان کودکانی که بیشتر در آغوش مادران‌شان قرار گرفته‌اند و سریع‌تر به صدای گریه آن‌ها پاسخ داده شده در زندگی آینده خود بهتر توانسته‌اند با دیگران ارتباط برقرار کنند و افکارشان را بفهمند و آن‌ها را درک کنند. این موضوعی است که دانشمندان معتقدند هزاران سال پیش، زمانی که کودکان در جوامع شکاری زندگی می‌کردند هم وجود داشت. آن‌ها عشق و علاقه بسیاری از جانب والدین خود دریافت می‌کردند و به همین دلیل به‌نظر می‌رسد در جهت سیر تکاملی مغز به‌منظور رسیدن به بهترین رشد قرار داشته‌اند و توجه و محبت زیادی دریافت می‌کردند.

● لوس باش تا موفق شوی

گروهی از تحقیقات که توسط استاد روان‌شناسی داریا ناروائز صورت گرفته نشان می‌دهد، هر چقدر فردی در سال‌های اولیه زندگی خود عشق، محبت و توجه بیشتری از جانب والدین خود دریافت کرده و رابطه مثبت‌تری با آن‌ها داشته باشد، به همان اندازه در زندگی آینده‌اش باهوش‌تر، مهربان‌تر و موفق‌تر می‌شود و نسبت به دیگران توجه بیشتری از خود نشان می‌دهد. در این پژوهش‌ها ۳ موضوع کاملا متفاوت مورد توجه دانشمندان قرار گرفت. در نخستین مطالعه شیوه‌های متفاوت تربیتی والدین مقایسه شد. در مطالعه دوم زندگی تعداد زیادی از مادران نوجوانی بررسی شد که در یک پروژه بزرگ پیشگیری از سوءاستفاده کودکان شرکت داشتند و در مطالعه سوم هم چگونگی رفتار پدر و مادرهای کودکان ۳ ساله با آن‌ها به دقت مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت.

● فقط سال‌های اولیه زندگی مهم نیست

دکتر بروس پری که این تحقیقات را انجام داده است در این باره می‌گوید: «باید توجه داشت که سال‌های اولیه زندگی تنها عامل موثر در موفقیت و افزایش احساسات مثبت در یک کودک نیست. همان‌طور که ما نمونه‌های بسیاری داریم که یک فرد بسیار دلسوز و نوع‌دوست، در دوران کودکی خود در شرایط بسیار بدی زندگی کرده و به‌شدت مورد بی‌توجهی و بی‌مهری واقع شده‌ است. درست است که انسان‌ها بسیار انعطاف‌پذیر هستند و ممکن است بتوانند خود را با شرایطی که برای‌شان پیش می‌آید وفق دهند اما چگونگی گذراندن دوران کودکی نقش بسیار زیادی در زندگی آینده کودکان دارد.» او می‌افزاید: «ما با عشق به دنیا می‌آییم و نیاز داریم همان‌طور که بزرگ می‌شویم عشق را تمرین کنیم و آن را با تجربه‌های اجتماعی پیدا می‌کنیم. مغز ما هر روز براساس این‌که چه کاری انجام می‌دهیم و چه کاری را انجام نمی‌دهیم شکل می‌گیرد. بنابراین اگر هم‌دلی را تمرین نکنیم نمی‌توانیم در ارتباطات‌مان موفق باشیم.»

● اعتدال را رعایت کنید

در تحقیق اول مشخص شد کودکانی که در سال‌های اولیه زندگی‌شان توجه کافی از والدین دریافت می‌کنند، در آینده موفق‌ترند اما این به آن معنا نیست که اگر کودک کار اشتباهی انجام داد باز هم به نوازش کردن و محبت زیاد از حد بپردازید.

تحقیق دوم دقیقا این موضوع را روشن کرده که اگر کودک کار اشتباهی انجام می‌دهد باید متوجه این اشتباه بشود که یکی از راهکارهای می‌تواند تنبیه منطقی و نه خشونت باشد.

● رشد کودک با احساس‌های مثبت و منفی

یکی دیگر از فاکتورهایی که در این مطالعات مورد بررسی قرار گرفت، شیوه پاسخ‌دهی مادر به نیازهای فرزندش بود. بررسی دانشمندان درباره این موضوع بود که زمانی که یک نوزاد شروع به گریه کردن می‌کند، آیا مادرش با احساسات مثبت با این حالت برخورد می‌کند یا منفی و هرکدام از این احساس‌ها چه تاثیری در رشد کودک دارد. آن‌ها متوجه شدند همین عامل به ظاهر ساده به رشد شخصیت‌منطقی، افزایش بهره هوشی، داشتن رفتارهای اجتماعی و سلامت ذهنی کودکان کمک بسیار زیادی می‌کند. حتی تحقیقات انجام شده روی موش‌ها دانشمندان را به این نتیجه رساند که این موضوع در دنیای حیوانات نیز برقرار است. برای مثال موش‌هایی که توجه بیشتری از جانب مادر خود دریافت کرده‌اند سالم‌تر بوده و رشد سریع‌تری داشته‌اند. اما در مقابل موش‌هایی که از محبت و توجه مادر خود بهره‌ای نبرده‌ بودند در تمام زمینه‌ها دچار کمبود بودند و عملکرد ضعیف‌تری داشتند.

● تنبیه منطقی باعث رشد می‌شود

به‌نظر می‌رسد ممنوع کردن تنبیه بدنی به‌طور کامل چندان مفید نباشد و تحقیقات نشان می‌دهد، تنبیه بدنی درصورتی که شیوه منطقی و درستی داشته باشد می‌تواند به رشد و پیشرفت بچه‌ها کمک کند. بعضی مواقع کودکان رفتارهایی را از خود نشان می‌دهند که باید تنبیه شده تا به این وسیله متوجه اشتباه خود شوند. در این تحقیق از ۱۷۹ نوجوان در مورد این که معمولا هر چند وقت یک بار توسط والدین‌شان تنبیه شده‌اند و آخرین باری که تنبیه بدنی شده‌اند چه زمانی بوده است، سوالاتی پرسیده شد. سپس این کودکان از نظر رفتارهای ضد‌اجتماعی که ممکن است در اثر تنبیه کردن از خود بروز دهند و همچنین از نظر موفقیت‌های دانشگاهی مورد مطالعه قرار گرفتند. در نهایت مشخص شد کودکانی که تا ۶ سالگی توسط والدین‌شان تنبیه شده‌اند تقریبا در همه عرصه‌های مثبت زندگی و تحصیلات نسبت به کودکانی که هرگز تنبیه نشده‌اند بهتر عمل کرده‌اند. همچنین کودکانی که در بین ۷ تا ۱۱ سالگی توسط والدین‌شان تنبیه شده‌اند در مدرسه موفقیت‌های بیشتری کسب می‌کردند.

● بچه‌هایی که تنبیه می‌شوند موفق‌ترند

بشنوید از تحقیقاتی که نشان می‌دهد، بچه‌هایی که توسط والدین‌شان تنبیه می‌شوند شادترند و در زندگی آینده خود موفقیت‌های بیشتری کسب می‌کنند. دانشمندان با انجام این تحقیقات متوجه شدند کودکانی که تا ۶ سالگی به دلیل اشتباهات خود توسط والدین‌شان تنبیه می‌شوند نسبت به کودکانی که هرگز در زندگی خود تنبیه نشده‌اند در مدرسه عملکرد بهتری داشته و نسبت به زندگی آینده خود امید بیشتری دارند. این کودکان همچنین برای انجام کارهای داوطلبانه تمایل بیشتری نشان می‌دهند و حتی برای رفتن به دانشگاه تلاش بیشتری می‌کنند. البته براساس تحقیقات انجام شده ممکن است باعث ناراحتی و عصبانیت گروه‌های حامی حقوق کودکان شود که به‌شدت در تلاشند تا تنبیه کردن کودکان را ممنوع اعلام کنند. بسیاری از گروه‌های حامی حقوق کودکان اعتقاد دارند، تنبیه کردن به‌عنوان یک روش تربیتی سال‌هاست که منسوخ شده است و علاوه بر آن، ممکن است باعث بروز مشکلات ذهنی بلندمدت در کودکان شود.