دوشنبه, ۱۸ تیر, ۱۴۰۳ / 8 July, 2024
رفتار شهروندی در سازمان
![رفتار شهروندی در سازمان](/web/imgs/16/87/t0ug71.jpeg)
در نظام بوروکراتیک تمام تلاش مدیران در جهت کسب کارایی بیشتر با حفظ سلسله مراتب هرمی سازمان بوده است. به همین جهت مناسبات سطحی و غیرقابل اطمینان بین افراد وجود دارد. اما در نظام ارزشی انسانی و دمکراتیک مناسباتی درست و قابل اطمینان در میان مردم به وجود میآید. در چنین محیطی به سازمان و اعضای آن فرصت داده میشود که تا حد توان پیش روند. بر این اساس توجه به شهروندان در نظام ارزشی دمکراتیک رو به افزایش است.
اکنون که اهمیت شهروندان به عنوان یکی از منابع بسیار مهم سازمان درک شده است، رفتار آنها هم میتواند بسیار با اهمیت تلقی شود و از این روست که محققان زیادی به تجزیه و تحلیل رفتار شهروندی پرداختهاند. بهطور کلی رفتار شهروندی یک نوع رفتار ارزشمند و مفید است که افراد آن را به صورت دلخواه و داوطلبانه از خود بروز میدهند. به این ترتیب مطالعه و بررسی اینگونه رفتار افراد در سازمان که به رفتار شهروندی سازمانی شهرت یافته است، بسیار مهم و ضروری به نظر میرسد.
مفهوم رفتار شهروندی سازمانی اولین بار توسط باتمان و ارگان در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی به دنیای علم ارائه شد. تحقیقات اولیهای که در زمینه رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفت بیشتر برای شناسایی مسوولیتها و یا رفتارهایی بود که کارکنان در سازمان داشتند، اما اغلب نادیده گرفته میشد.
ارگان معتقد است که رفتار شهروندی سازمانی، رفتاری فردی و داوطلبانه است که مستقیما به وسیله سیستمهای رسمی پاداش در سازمان طراحی نشده است، اما با این وجود باعث ارتقای اثربخشی و کارایی عملکرد سازمان میشود.(کوهن و کول،۲۰۰۴؛۳۸۶)
این تعریف بر سه ویژگی اصلی رفتار شهروندی تاکید دارد:
اول اینکه این رفتار باید داوطلبانه باشد یعنی نه یک وظیفه از پیش تعیین شده و نه بخشی از وظایف رسمی فرد است.
دوم اینکه مزایای این رفتار، جنبه سازمانی دارد
سوم این است که رفتار شهروندی سازمانی ماهیتی چندوجهی دارد.
با این تعاریف، از انسان به عنوان شهروند سازمانی انتظار میرود بیش از الزامات نقش خود و فراتر از وظایف رسمی، در خدمت اهداف سازمان فعالیت کند. به عبارت دیگر ساختار رفتار شهروندی سازمانی به دنبال شناسایی، اداره و ارزیابی رفتارهای فرانقش کارکنانی است که در سازمان فعالیت میکنند و در اثر این رفتارهای آنان اثربخشی سازمانی بهبود مییابد. (بینستوک و همکاران، ۲۰۰۳ ؛۳۶۱)
گراهام (۱۹۹۱) معتقد است که رفتارهای شهروندی در سازمان سه نوعاند:
۱) اطاعت سازمانی: این واژه توصیف کننده رفتارهایی است که ضرورت و مطلوبیتشان شناسایی و در ساختار معقولی از نظم و مقررات پذیرفته شدهاند. شاخصهای اطاعت سازمانی رفتارهایی نظیر احترام به قوانین سازمانی، انجام وظایف به طور کامل و انجام دادن مسوولیتها با توجه به منابع سازمانی است.
۲) وفاداری سازمانی: این وفاداری به سازمان از وفاداری به خود، سایر افراد و واحدها و بخشهای سازمانی متفاوت است و بیانکننده میزان فداکاری کارکنان در راه منافع سازمانی و حمایت و دفاع از سازمان است.
۳) مشارکت سازمانی: این واژه با درگیر بودن در اداره سازمان ظهور مییابد که از آن جمله میتوان به حضور در جلسات، به اشتراک گذاشتن عقاید خود با دیگران و آگاهی به مسائل جاری سازمان، اشاره کرد.
تقویت رفتار شهروندی، مانند هر رفتار دیگری که از افراد سر میزند، نیاز به ترغیب و تشویق دارد. یکی از مواردی که میتواند در این زمینه تأثیرگذار باشد سیاستها و اقدامات سازمانی است. مدیران سازمانی باید با وضع سیاستها و راهبردهای مناسب، در جهت شکوفاتر شدن رفتارهای شهروندی در سازمان تلاش کنند.
مسعود پزشکیان ایران انتخابات ریاست جمهوری پزشکیان انتخابات دولت چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری 1403 سعید جلیلی دولت سیزدهم انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم رئیس جمهور سیاست
تهران تب دنگی آتش سوزی آلودگی هوا سازمان هواشناسی قتل شهرداری تهران کنکور سلامت آموزش و پرورش محیط زیست پلیس
قیمت دلار خودرو قیمت طلا قیمت خودرو بانک مرکزی بازار خودرو بورس دلار ایران خودرو واردات خودرو بازار سرمایه قیمت سکه
عاشورا دفاع مقدس سینما سینمای ایران کتاب سریال کربلا امام حسین (ع) تلویزیون رسانه ملی تئاتر دهه اول محرم
وزارت علوم فناوری کنکور ۱۴۰۳ سازمان ملی سنجش باتری فضا آموزش عالی ربات
رژیم صهیونیستی غزه جنگ غزه فلسطین روسیه فرانسه اسرائیل آمریکا ترکیه انگلیس جو بایدن چین
پرسپولیس فوتبال استقلال باشگاه پرسپولیس یورو 2024 لیگ برتر خوان کارلوس گاریدو لیگ برتر ایران علیرضا بیرانوند نقل و انتقالات لیگ برتر تیم ملی اسپانیا تیم ملی آلمان
هوش مصنوعی اینترنت اینستاگرام تبلیغات عیسی زارع پور آیفون ناسا گوگل شیائومی سامسونگ نوآوری وزیر ارتباطات
تغذیه کودک طب سنتی تب دانگ گرمازدگی افسردگی کاهش وزن پوکی استخوان عشق