جشنواره امید

تنها چند روز دیگر یعنی از روز شنبه دوازدهم بهمن, سال نو سینمای ایران تحویل می شود و بزرگ ترین و مهم ترین گردهمایی سینمای ایران و اهالی هنر هفتم یعنی جشنواره بین المللی فیلم فجر کار خود را آغاز می کند

تنها چند روز دیگر یعنی از روز شنبه دوازدهم بهمن، سال نو سینمای ایران تحویل می‌شود و بزرگ‌ترین و مهم‌ترین گردهمایی سینمای ایران و اهالی هنر هفتم یعنی جشنواره بین‌المللی فیلم فجر کار خود را آغاز می‌کند.

سی و دومین دوره فیلم فجر در شرایطی متفاوت دست کم در مقایسه با چند دوره قبل آن برگزار می شود. تجربه نشان داده است نخستین دوره این رویداد هنری که معمولا ضریب بالای جذابیت و توجه را میان مردم هم در پی دارد، در هر دولتی تفاوت های عمده ای داشته است و به نوعی مدیران ارشد فرهنگی از آن به عنوان تریبون قدرتمندی برای بیان و نمایش شعارها، اهداف کلان و سیاست گذاری های فرهنگی و هنری دولت بهره می برند و از همین رو انتظار می رود دولتی که بر پیشانی خود «تدبیر و امید» را قرار داده است تا حدود زیادی بر این کلید واژه ها در جشن بزرگ سینما هم تاکیدکند.

از طرف دیگر سالی که گذشت برای سینمای ایران سال چندان خوبی نبود، گیشه ها رونق مناسبی نداشت و مردم رغبتی برای حضور در سالن های سینما از خود نشان نمی دادند و خود اهالی سینما هم در گروه ها و جریان های مختلف کدورت هایی با یکدیگر داشتند و تقریبا هر از گاه تیتری، خبری ومصاحبه ای علیه یکدیگر انجام می دادند و تا چند روز خوراک رسانه ها همین فاصله گرفتن هنرمندان سینما از هم بود.

با تغییر مدیریت سینما و تکیه حجت الله ایوبی دیپلمات بر صندلی ریاست سازمان سینمایی که در میدان های بین المللی فرهنگی کارآزموده شده بود، تا حدودی این کدورت ها برطرف شد و بالاخره غائله خانه سینما هم با هر تدبیری بود فعلا تمام شده و گروهی هم که به این بازگشائی منتقد هستند در این روزها روزه سکوت گرفتند و باید منتظر ماند که آیا آتش زیر خاکستر آن دوباره در روزهای پس از جشنواره شعله ور خواهدشد یا خیر؟

هرچه بود باید آستین ها بالا زده می شد برای ساختن و آبادی، برای فجر آفرینی و این میسر نمی شد و نمی شود مگر با همدلی و گذشت تمام اهالی سینما که برای رسیدن به سینمایی پویا و مطلوب از کدورت ها و اختلاف سلیقه ها دست بردارند و بر منیت ها و منافع شخصی فائق آیند و از آنها چشم بپوشند.

با این همه نمی توان منکر اتفاقات مثبت در همین مدت سپری شده شد. شاید کمترین ثمر این تغییر و تحولات در وزارت ارشاد و سازمان سینمایی، ایجاد انگیزه و افزایش روحیه و امیدواری میان فیلمسازان و دیگر اهالی سینما باشد. کارگردان هایی که به دلایل مختلف خواسته و ناخواسته شرایط گذشته را برای فعالیت مهیا نمی دیدند پشت دوربین رفتند و فیلم ساختند. آنها هم که همیشه و در هر دولتی بدون درنظر گرفتن ملاحظات سیاسی به نفس و ذات خود سینما می پرداختند با انرژی بیشتری کار کردند.

در چنین شرایطی می شود حدس زد سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر با این همه میل و انگیزه فیلمسازان نسل های مختلف چه شکوه و جلالی خواهد داشت و اگر اتفاق ناخواسته ای نیفتد این دوره به یکی از بهترین دوره های جشنواره فجر تبدیل خواهد شد و بعدها همیشه از آن به نیکی یاد خواهد شد. هرچند شتاب برخی فیلمسازان برای رساندن فیلمشان به جشنواره به هر طریقی شاید از کیفیت نهایی برخی آثار کم کرده باشد، اما از آنجا که سینماگران ما مرد روزهای سختند می توان تا حد فراوانی به نسخه ای قابل قبول از فیلم هایشان امیدوار بود.

جشنواره فیلم فجر ویترین یکساله سینمای ایران است و این همه چهره شناخته شده و معتبر و استعدادهای جوان نویدبخش روزهای خوش اکران در سال آینده است. هرچند استارت برخی شاخص ترین فیلم های این دوره در دولت نهم و دهم خورده است، بنابراین بهتر است درباره گذشته منصف و قدرشناس باشیم و ارزش کارهای مثبت و حمایت های درستشان را بدانیم. نقاط ضعف را هم می توان با نگاهی کارشناسانه نقد کرد و با عبرت گرفتن از آنها از تکرارشان جلوگیری کرد.

راستش بهتر است بحث های کارشناسی و نقد گذشته و درس آموزی از خطاهای دوره های قبلی را دست کم در آستانه بزرگ ترین رویداد سینمایی کشور فراموش کرد و در زمانی دیگر آن را پی گرفت. الان، ​ زمان جشن است و شگون ندارد ضیافت خوش و باشکوه سینماگران را با عباراتی ناامید کننده و گلایه هایی بی سرانجام از شور و حال انداخت و انصاف را هم رعایت نکرد و یکطرفه به قاضی رفت.

هرچند ممکن است هنوز هم دلخوری هایی وجود داشته باشد و مثلا کارگردانانی که فیلمشان به دلایل مختلف به جشنواره راه پیدا نکرده این دولت و این سازمان سینمایی را هم به چوب بی عدالتی و بی انصافی برانند و بکوبند و بگویند وقتی در دولت تدبیر و امید هم نشانی از تحقق این واژه ها نباشد، شکایت کجا بریم؟!

اینها سرجای خود، اما رویکرد و عملکرد سازمان جدید سینمایی در نهایت و باوجود همه ناملایمات و مشکلات مثبت بوده است و بخصوص مدیران جشنواره فیلم فجر سعی کرده اند نگاهی سازشکارانه و مصلحانه داشته باشند و دوست و دشمن را راضی نگه دارند. برای همین تا جایی که در توانشان بوده شاخص ترین فیلم های رسیده به دبیرخانه را به شیوه ها و تدبیرهای مختلفی چون افزودن و اختراع بخش های جدید با آغوش باز و پدرانه پذیرفته اند تا مبادا دل کسی بشکند. نشان دادن چهره ای موجه و خیرخواهانه فی نفسه هم چیز بدی نیست، به شرطی که این خصلت پسندیده منافاتی با انصاف و رعایت عدل نداشته باشد و برای امتداد رضایت مندی سینماگران، جوایز را هم با گشاده رویی بین همه اسم ها تقسیم نکنند و نگران سوختن سیخ و کباب نباشند.

به هرحال امیدواریم جشنواره سی و دوم فیلم فجر با حضور نام های بزرگ و معتبری چون مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، ابراهیم حاتمی کیا، کیانوش عیاری، کیومرث پوراحمد، درویش، بهروز افخمی، رضا میرکریمی، رخشان بنی اعتماد، حمید نعمت الله، بهرام توکلی، فریدون جیرانی، رضا عطاران، سید روح الله حجازی، مصطفی کیایی، سامان سالور، منوچهر هادی، کمال تبریزی، محمدمهدی عسگرپور، عباس رافعی، شهرام مکری، جهانگیر الماسی و سعید سهیلی و استعدادهای جوان و کمتر شناخته شده دیگری برگ زرینی به افتخارات سینمای ما اضافه کند و اهالی سینما و مخاطبان از دیدن آثاری باکیفیت و جذاب سیراب شوند.

پس به امید برگزاری رویدادی با کیفیت، منظم و بدون حاشیه و تداوم حضور توامان و مقتدرانه فیلمسازان نسل های مختلف و درنهایت داشتن سینمایی پویا و متعالی و پرتماشاگر به استقبال جشنواره ای می رویم که سراسر شور و انرژی و امید است.

علی رستگار