برای بچه ها خاطره بسازید

با چند روش ساده می توان خانه های امروز را به جایی برای رشد بهتر کودکان تبدیل کرد

انسان‌ها آپارتمان‌نشین نیستند. یعنی ذات آنها این‌طور نیست. انسان باید در طبیعت بزرگ شود. بچه انسان دوست دارد این‌ور و آن‌ور برود، بازی کند، کشف کند، بدود و هزارتا کار دیگر که برای رشدش لازم است اما در آپارتمان‌های امروزی امکانش نیست. زمان بچگی پدر و مادرهای ما، خانه‌ها بزرگ بود، حوض داشت، حیاط داشت و بعضی از آنها مرغی و خروسی و شاید گوسفندی هم داشتند. خانه‌های بچگی ما کوچک‌تر بود اما بعضی از آنها حیاط داشت و اگر نداشت کوچه بود که بتوانیم زیر آسمان بازی کنیم. در جایی که نه گلدانی روی میز بود که بشکند و نه میز و مبلی بود که پایمان به آن گیر کند یا جلوی دویدنمان را بگیرد. اما بچه‌های امروز هیچکدام از این‌ها را ندارند. در خانه‌های نقلی زندگی می‌کنند و باید به چیزی دست نزنند. تمام سهم آنها از دنیایی که در آن هستند پلی‌استیشن پرتابل‌شان است و بعضی از ساعت‌ها استفاده از کامپیوتر برای بازی. فکر کردن به آینده بچه‌های امروز هر پدر و مادری را ناراحت می‌کند. برای آنها باید کاری کرد. می‌شود با چند روش ساده، خانه‌های نقلی امروزی را به جایی تبدیل کرد تا بزرگ‌ترهای فردا چیزی برای تعریف کردن از کودکی‌شان داشته باشند.

● فضایی را در خانه برای کودک در نظر بگیرید

بچه‌ها باید جایی برای خودشان داشته باشند. جایی که بتوانند در آن هر طور که دوست دارند بازی کنند. این مکان هم به آنها استقلال می‌دهد، هم اجازه تصمیم‌گیری و به دنبال هر دوی این‌ها اعتماد به نفس به دست می‌آورند. اگر خانه شما امکانش را دارد که بتوانید برای کودک اتاق جداگانه‌ای در نظر بگیرید، سعی کنید این امکان را برای او فراهم کنید. اگر منزل کوچکی دارید و امکان اختصاص یک اتاق جداگانه برای کودک فراهم نیست باید جایی را برای او در نظر بگیرید. این جا حتما لازم نیست بزرگ باشد. می‌توانید گوشه‌ای از اتاق نشیمن منزلتان را برای بچه در نظر بگیرید و وسایلش را آن‌جا بچینید. از کودک بخواهید اگر می‌خواهد بازی کند در همان بخش خانه باشد و برایش توضیح دهید، می‌تواند اسباب‌بازی‌هایش را فقط در آن بخش از خانه به هم‌بریزد. با این روش هم استقلال را به کودک‌تان داده‌اید و هم از به هم ریختگی بقیه جاهای خانه جلوگیری کرده‌اید.

● به کودک حق انتخاب بدهید

اتاق کودک نباید آنطوری باشد که شما می‌خواهید بلکه باید آن طوری باشد که او می‌خواهد. شیکی و نظم وسایل شاید برای شما جالب باشد اما باید قبول کنید که این اتاق، اتاق شما نیست و نظمی که شما دوست دارید شاید مورد پسند فرزندتان نباشد. اگر کودک شما به سنی رسیده که بتواند خودش تصمیم بگیرد، می‌توانید دکور کردن و چیدمان اتاقش را به خودش واگذار کنید. با این روش کودک در قبال اتاقش احساس مسوولیت می‌کند، از بودن در آن لذت می‌برد و همیشه مرتب نگاهش می‌دارد. فقط امکاناتی که می‌توانید در اختیار او قرار دهید را از همان ابتدای کار به او بگویید. مثلا وسایلی که برای اتاق او می‌خرید را برایش مشخص کنید. اگر توصیه‌ای درباره چیدمان دارید را فقط در قالب توصیه بگویید. تصمیم نهایی درباره اتاق کودک به عهده خود اوست.

● از دیوارها استفاده کنید

یکی از چیزهایی که می‌توانید مطمئن باشید کودک را خوشحال می‌کند نقاشی روی دیوار است. البته قرار نیست در و دیوارهای خانه شما پر از نقاشی‌های بچگانه باشد. برای اینکه به کودک اجازه چنین کاری را بدهید می‌توانید کاغذهای متری بزرگ از بازار بخرید و با پونز روی دیوار محکم کنید. اندازه این کاغذها باید از ۲۰ سانتی‌متر پایین دیوار شروع شود و حداقل تا قد کودک ادامه پیدا کند. کاغذها را متناسب با ابزاری که کودک برای نقاشی دارد، انتخاب کنید. اگر گواش در اختیارش می‌گذارید باید کاغذ ضخیم بخرید. اما از همه بهتر ماژیک و مداد رنگی است. چون روی فرش نمی‌ریزد و کمتر از رنگ‌های مایع خانه را کثیف می‌کند. می‌توانید نقاشی‌هایی که کودک کشیده را جمع کنید و در جایی نگه دارید. این روش هم اتاق کودک را زیبا می‌کند هم باعث می‌شود خلاقیت او افزایش پیدا کند و هیچ محدودیتی جلوی رشد هنری او را نگیرد.

● نقشه‌ها را فراموش نکنید

بچه‌ها عاشق کشف‌کردن هستند. یک‌بار که به شهر کتاب سر بزنید، می‌توانید با کمک یکی از متصدیان، کلی طرح و نقشه جالب برای دیوارهای اتاق فرزندتان بخرید و روی آن نصب کنید. برای مثال نقشه جهان از آن چیزهایی است که برای بچه‌های کنجکاو همیشه جالب است. مخصوصا اگر درباره آن با کودک حرف بزنید و مکان‌های ناشناخته و اعجاب‌انگیز مثل مثلث برمودا یا جنگل‌های آمازون را برای او توضیح دهید. مطمئن باشید با این روش کودک شما روزها با این نقشه مشغول خواهد بود و کلی اطلاعات جالب از آن به دست خواهد آورد. نقشه‌هایی در مورد ایران هم در بازار وجود دارد. مثلا چند وقت پیش نقشه‌ای به بازار آمده بود که در آن تمام مکان‌های باستانی ایران، قومیت‌های مختلف و حتی حیوانات بومی هر منطقه با توضیح مشخص شده بود. هر چند وقت یک‌بار هم نقشه‌های اتاق کودک را عوض کنید تا برای او تکراری نشوند.

● اهمیت کف‌پوش

یکی از مهم‌ترین بخش‌های اتاق کودک کف‌پوش آن است. مخصوصا برای بچه‌های کوچک این موضوع مهم‌تر است. آنها عادت دارند چهاردست و پا روی زمین راه بروند و هر چیزی را به دهان بگذارند. اگر فرزند شما تازه به راه رفتن افتاده بهتر است برای کف اتاق او از فرش‌های پرزدار ضخیم استفاده کنید. کف‌پوش‌های بهتر برای کودکان در این سن، کف‌پوش‌های ابری است که در خیابان بهار می‌توانید پیدا کنید. این کف‌پوش‌ها درست شبیه همان کف‌پوش‌هایی هستند که در زمین‌های بازی بچه‌ها نصب شده. می‌توانید چند رنگ مختلف و شاد بخرید و کنار هم بچینید تا هم کودک زمین نخورد و هم اتاقش به اندازه کافی شاد باشد. کمی که کودک بزرگتر شد، می‌توانید از فرش‌هایی با طرح ایرانی برای کف‌پوش اتاقش استفاده کنید. این طرح و رنگ‌ها هم باعث افزایش هوش و خلاقیت کودک می‌شود و هم او را با فرهنگ سرزمین مادری پیوند می‌دهد.

● کودک به حریم خصوصی نیاز دارد

هر چه بچه‌ها بیشتر بزرگ می‌شوند تمایل آنها به داشتن فضاهای خصوصی بیشتر می‌شود. بچه‌های دبستانی حتما به داشتن فضایی مثل کمد نیاز دارند. حتی اگر نمی‌توانید اتاق خصوصی برای کودک‌تان داشته باشید یا اگر چند فرزند دارید که به طور مشترک از یک اتاق استفاده می‌کنند، بهتر است کمدهای آنها را جدا کنید و برای هر کدام کمد یا گنجه‌ای اختصاصی در نظر بگیرید. به کودک‌تان اطمینان دهید که این گنجه مال خود اوست و شما تحت هیچ شرایطی به آن سرک نخواهید کشید. برای بچه‌های کوچکتر فضای خصوصی زیاد مهم نیست اما برای آنها هم بهتر است سبدهایی تهیه کنید و در اتاق بگذارید و از آنها بخواهید بعد از بازی وسایل و اسباب‌بازی‌هایشان را در این سبدها بریزند. زیاد سخت‌گیری نکنید. هیچ بچه‌ای جمع کردن هر روزه اسباب‌بازی‌ها و چیدن آنها در کمد را دوست ندارد. اگر فرزند شما بتواند راحت وسایلش را جمع و پهن کند، خوشحال‌تر خواهد بود و اتاقش همیشه مرتب است.

● اسباب‌بازی‌هایش را از او دریغ نکنید

بدترین چیز برای یک کودک این است که چیزهایی داشته باشد اما اجازه دست زدن به آنها را نداشته باشد. روانشناس‌ها می‌گویند: هیچ اسباب‌بازی برای کودک نخرید مگر اینکه به او اجازه دهید هر طوری دوست دارد با آن رفتار کند. نگران نباشید. کودک شما با چند بار خراب کردن و فهمیدن اینکه با این کار دیگر آن اسباب‌بازی را نخواهد داشت، یاد می‌گیرد که نباید اسباب‌بازی‌اش را خراب کند. میزان علاقه کودک شما به اسباب‌بازی هیچ ربطی به قیمت آن اسباب‌بازی ندارد. کودک می‌تواند از بازی یک اسباب‌بازی‌های کوچک و بی‌خطر همان‌قدر لذت ببرد که از یک اسباب‌بازی گران. اسباب‌بازی‌های کودک‌تان را بدون توجه به قیمت آنها همیشه در دسترس‌اش بگذارید.

● اتاق را شلوغ نکنید

اتاق کودک شما باید خلوت باشد. تا جایی که می‌توانید از قرار دادن وسایل پرحجم و دست‌و‌پاگیر در اتاق کودک خودداری کنید. شاید واقعا کودک شما به داشتن یک میز تحریر بزرگ در اتاقش نیاز نداشته باشد. شما به جای آن می‌توانید برای بازی فضای بیشتری در اختیار کودک قرار دهید. وسایل شکستنی و خطرناک را در اتاق کودک نگذارید. کودک باید بتواند حتی در اتاقش توپ‌بازی کند بدون اینکه نگران این باشد که شما جلویش را بگیرید. اتاقی به این شکل شاید با سلیقه شما زیاد جور در نیاید اما مطمئن باشید فرزند شما از داشتن چنین اتاقی لذت خواهد برد. با فضای کافی برای بازی، کودک شما حتی می‌تواند دوستانش را به خانه بیاورد و با آنها بازی کند. با این کار شما فرزندتان را از یکی بزرگ‌ترین مشکلات کودکان امروزی که کمبود روابط انسانی است، نجات خواهید داد.

نسیم مرعشی