بررسی کامل کنسول XBOX ۳۶۰

کنسول XBOX۳۶۰ در تاریخ ۲۲ نوامبر سال ۲۰۰۵ با قدرت تمام و بدون هیچ رقیبی وارد از آن زمان تا کنون به عنوان کنسولی خوب در پردازش بازی های پیش رفته شناخته می شود

● کنسول XBOX۳۶۰

کنسول XBOX۳۶۰ در تاریخ ۲۲ نوامبر سال ۲۰۰۵ با قدرت تمام و بدون هیچ رقیبی وارد از آن زمان تا کنون به عنوان کنسولی خوب در پردازش بازی های پیش رفته شناخته می شود. لازم به ذکر است , درابتدا تیم توسعه دهنده کنسولهای بازی در شرکت مایکروسافت تصمیم داشت کنسول XBOX۳۶۰ را با نام xenon یا ۲ xenon به بازار معرفی کند , اما شرکت مایکروسافت سرانجام برای ایتمه طیف اثر گذاری این محصول را بیشتر برای مردم نمایان کند, نام XBOX۳۶۰ را بر آن نهاد. به کارگیری عدد ۳۶۰ در این کنسول بیشتر برای نشان دادن این مسأله است که کنسول XBOX ۳۶۰ قادر به پوشش دادن طیف وسیعی از کاربران در کاربردهای مختلف خواهد بود و این مسأله برای شرکت مایکروسافت به عنوان مهم ترین عامل در نامگذاری کنسول XBOX۳۶۰ به حساب می آید . به گفته کارشناسان این کنسول اولین جهش بزرگ برای ساخت کنسولهای پیشرفته ای است که در آن کاربر می تواند به لذت واقعی یک محیط سه بعدی در یک صفحه نمایش ۶۰ اینچی دست یابد. شرکت مایکروسافت دو مدل کنسول xbox۳۶۰ را با نامهای XBOX ۳۶۰ premium و XBOX ۳۶۰ Core به بازار ارائه کرده است .

● دسته بازی در XBOX ۳۶۰

کنسول XBOX ۳۶۰ حداکثر از چهار کنترلی بی سیم و سیم دار به صورت همزمان پشتیبانی می کند. کنترل هایی که به صورت سیمی به کنسول مرتبط می شوند، به وسیله سه کانکتور جلویی و یک کانکتور پشتی دستکاه به کنسول مرتبط می شوند. همچنین کنسول xbox ۳۶۰ از صفحه کلید USBبرای اتصال به دستگاه پشتیبانی می کند. اما در این حالت صفحه کلید بیشتر برای وارد کردن اطلاعات و متن کاربرد دارد و نمی توان از آن برای اجرای بازی استفاده نمود. البته دسته بازی طراحی شده در این کنسول از لحاظ طراحی شباهت فراوانی به دسته بازی نوع Sکنسول XBOX دارد. نوع سیم دار این دسته بازی نیز دارای سیمی به طول ۴۷/۲ متر است تا کاربر بتواند با فاصله مناسبی از تلویزیون قرار گیرد و به راحتی به انجام دادن بازی دلخواه خود بپردازد . قابلیت جالبی که در این نوع گیم پد وجود دارد , هماهنگی آن با تمام دستگاه های که مجهز به USBو سیستم عامل ویندوز XPاست که این موضوع امکان استفاده از آن را روی کامپیوتر امکان پذیر می سازد.

نوع بی سیم این دسته بازی نیز، فاصله ۹ متر را با رو باتری AAاز نوع NimH پشتیبانی می کند که این فاصله برای یک دسته بازی بی سیم فاصله مناسبی است . شرکت مایکروسافت برای آگاهی کاربر از فعال بودن دسته بازی بی سیم، قابلیت جالبی را در کنسول ۳۶۰ XBOX تعبیه نموده است. برای این منظور در صورت اتصال دسته بازی به کنسول XBOX۳۶۰، در اطراف دکمه پاور دستگاه، چراغی روشن می شود که به وسیله آن کاربر قادر خواهدبود از ارتباط میان کنسول و دسته بازی آگاه شود. همچنین در صورت کاهش توان باتری گیم پد بی سیم، چراغ اطراف پاور به صورت چشمک زن به کاربر هشدار خواهدداد.

● امکانات کلی XBOX ۳۶۰

▪ هارددیسک پرتابل:

این دستگاه به یک هارددیسک بیست گیگابایتی SATA مجهز است که امکان ذخیره بازی، موسیقی و دموهای بازی را به کاربر می دهد. چهارده گیگابایت از فضای این هارددیسک برای کاربر قابل استفاده است، زیزا در حدود شش گیگابایت از فضای این هارددیسک توسط نرم افزار و امکانات جانبی موجود در کنسول استفاده شده است.

▪ کارت حافظه:

وجود یک کارت حافظه ۶۴ مگابایتی، امکان انتقال ذخیره بازی را به کاربر می دهد. با وجود این کارت حافظه، کاربر قادر است پروفایل خود را از کنسولی به کنسول دیگر انتقال دهد و بدون کوچک ترین مشکلی، بازی خود را در یک کنسول دیگر ادامه دهد. ضمن اینکه هم اکنون حافظه های جدیدی با ظرفیت ۲۵۶ مگابایت به بازار عرضه شده اند که از سرعت و قابلیت های بالاتری نسبت به این نوع حافظه ها برخوردار هستند.

▪ کارت شبکه بی سیم:

وجود کارت شبکه بی سیم با قابلیت پشتیبانی از انواع فرمت های انتقال داده در شبکه، امکان ارتباط کنسول XBOX ۳۶۰ را با انواع شبکه های بی سیم مهیا می کند. البته این کارت شبکه به صورت مجزا و با قیمتی حدود ۹۰ هزار تومان به فروش می رسد.

▪ گوشی:

وجود گوشی به بازیکن امکان می دهد هنگامی که با ویژگی XBOX Live با دیگر دوستان خود در حال بازی است، همزمان بتواند با آنها صحبت کند. این گوشی در کنسول XBOX ۳۶۰ به کانکتوری که در زیر دسته بازی قرار دارد، وصل می شود و این مسأله امکان استفاده سریع از این وسیله را فراهم می کند.

▪ کنترل چند رسانه جهانی:

این وسیله در شنیدن موسیقی و پخش DVD کاربرد فراوانی دارد. این کنترل از نسخه اولیه آن که در کنسول XBOX ۳۶۰ نسخه Premium وجود داشت، بزرگتر است و از لحاظ امکانات و قابلیت ها، از نسخه قبلی خود کامل تر است و این مسأله استفاده آن را در کاربردهای مختلف افزایش می دهد. این کنترل به وسیله رابط infrared (مادون قرمز) با کنسول XBOX ۳۶۰ ارتباط برقرار می کند.

▪ شارژ قدرتمند:

شرکت مایکروسافت یک شارژر پیشرفته را برای شارژ باتری های موجود در دسته های بازی بی سیم قرار داده است تا کاربر بتواند با استفاده از ان، در مدتی کوتاه، باتری دسته بازی خود را شارژ کند.

● مشخصات فنی XBOX

▪ پردازنده مرکزی (CPU)

پردازنده مرکزی در کنسول XBOX ۳۶۰ به نام رسمی Xenon توسط شرکت مایکروسافت و Waternoose توسط شرکت IBM نامیده می شود. این پردازنده به صورت سه هسته ای و بر اساس ساختار پردازنده پار پی سی (Power PC) طراحی شده است. پردازنده XBOX ۳۶۰ با بهره گیری از فناوری ۹۰ نانومتری طراحی شده است و از ۱۶۵ میلیون ترانزیستور بهره می برد. البته طبق گزارش های اعلام شده، قرار است این پردازنده با فناوری ۶۵ نانومتری در سال ۲۰۰۷ برای کنسول XBOX ۳۶۰ طراحی شود که این عامل باعث کاهش گرمای تولیدی این پردازنده و افزایش کارایی آن می گردد. به طور کلی سه هسته موجود در این پردازنده به صورت موازی و در فرکانس ۲/۳ گیگاهرتز فعالیت می کنند که این عامل باعث افزایش کارایی این واحد پردازشی در محاسبات پیچیده می شود.

▪ واحد پردازش گرافیکی (GPU)

Xenos نام اختصاصی پردازنده گرافیکی کنسول XBOX ۳۶۰ است که شرکت ATI آن را طراحی کرده است. این پرونده گرافیکی به نام رمز C۱ و گاهی R۵۰۰ در شرکت ATI نامیده می شود. چیپ ست Xenos شامل دو ساختار جدا از یکدیگر است. اولین قسمت این چیپ سمت مربوط به واحد پردازش گرافیکی است که بیشترین قسمت از فضای این چیپ ست را اشغال نموده است. قسمت دوم این چیپ سمت حافظه سریعی به نام eDRam است که در سمت چپ واحد پردازش گرافیکی قرار دارد.

چیپ سمت Xenos در کنسول XBOX ۳۶۰ در مجموع دارای ۳۱۵ میلیون ترانزیستور است که از این مقدار ۲۳۵ میلیون ترانزیستور مربوط به واحد پردازش گرافیکی و پنجاه میلیون مربوط به حافظه eDRam است. واحد پردازش گرافیکی در این کنسول، در فرکانس ۵۰۰ مگاهرتز فعالیت می کند و با استفاده از فناوری ۹۰ نانومتری طراحی شده است.

● حافظه eDRam

در کنار واحد پردازش گرافیکی، حافظه ۱۰ مگابایتی eDRam وجود دارد که با سرعت ۳۰۰ مگاهرتز فعالیت می کند. این حافظه همانند واحد پردازش گرافیکی، از فناوری ۹۰ نانومتری برای طراحی بهره می برد. حافظه eDRam از دو بخش اساسی تشکیل شده است:

▪ حافظه: این قسمت وظیفه ذخیره اطلاعات کلی موردنیاز برای پردازنده گرافیکی را بر عهده دارد. علاوه بر این، قسمت اطلاعاتی که در بخش logic مورد پردازش قرار می گیرد را در خود ذخیره می نماید و در زمان مشخصی به این واحد انتقال می دهد.

▪ واحد منطقی: این واحد پردازشی تسط شرکت NEC در ساختار eDRam طراحی شده است و وظیفه آن پردازش قابلیت هایی مانند رنگ تصاویر، آمیختن پرتوهای نوری برای افزایش کیفیت و دقت تصاویر و تصحیح سطوح ناصاف است. هدف از طراحی این واحد پردازش، اجرای روان تر تصاویر سه بعدی در بالاترین کیفیت و بیشترین میزان فریم است.

سایر مشخصات پردازنده گرافیکی XBOX ۳۶۰ عبارتند از:

۱) وجود ۴۸ مسیر پیشرفته موازی برای محاسبات پیشرفته گرافیکی

۲) معماری سایه زنی مشترک که امکان پردازش دستورالعمل های سایه زنی پیکسلی و راسی را در هریک از لوله ها میسر می سازد. (در این حالت هریک از لوله های پردازشی، قابلیت اجرای انواع سایه زنی پیکسلی و راسی را دارد)

۳) پشتیبانی کامل از سایه زنی نسخه ۳ برای پردازش بازی های جدید

۴) قابلیت پردازش ۴۸ میلیارد دستورالعمل سایه زنی در ثانیه که توان پردازشی چشمگیری را در اجرای بازی ها به وجود می آورد.

۵) مکان پردازش ۵۰۰ میلیون مثلث در ثانیه، که اجرای سریع تصاویر سه بعدی پیچیده را میسر می سازد.

۶) برخورداری از Texel Fillrate در حدود هشت گیگاتکسل در ثانیه که از رابطه زیر قابل محاسبه است:

ـ فرکانس پردازنده گرافیکی ? حداکثر تعداد بافت گذاری = میزان گیگاتکسل

ـ ۵۰۰?۱۶=۸ گیگاتکسل

۷) میزان Pixel Fillrate، شانزده گیگا پیکسل در ثانیه که برای پردازش پیشرفته ترین بازی ها نیز کاملاً مناسب است.

۸) قدرت پردازش ۲۴ میلیارد نقطه در ثانیه توسط پردازنده گرافیکی (در صورت فعالیت همزمان پردازنده گرافیکی و CPU، کنسول XBOX ۳۶۰ قادر به پردازش ۶/۳۳ میلیارد نقطه در ثانیه است).

● حافظه

کنسول XBOX ۳۶۰ مجهز به ۵۱۲ مگابایت از نوع GDDR۳ است که با فرکانس ۷۰۰ مگاهرتز فعالیت می کند. این حافظه متعلق به شرکت سامسونگ است که قادر به تامین اطلاعات مورد نیاز پردازنده گرافیکی با حداقل تاخیر است.

▪ پهنای باند حافظه:

پهنای باندی که میان حافظه موجود در eDRam و واحد Logic (منطقی) وجود دارد، حدود ۲۵۶ گیگابایت در ثانیه است که ارتباط سریع میان این دو واحد را با کمترین تاخیر مهیا می کند. از طرفی، واحد پردازش گرافیکی با پهنای باند ۳۲ گیگابایت در ثانیه با واحد Logic در ارتباط است که این مقدار از رابطه زیر قابل محاسبه است:

ـ پهنای باند ? تعداد دستورالعمل در هر سیکل ? فرکانس میان پردازنده و واحد Logic

ـ ۲ ? ۲ ? ۴۶ = ۲۳ GB/S گیگاهرتز

همچنین پهنای باند میان حافظه گرافیکی و پردازنده گرافیکی در این کنسول، ۴/۲۲ گیگابایت در ثانیه است که از رابطه زیر قابل محاسبه است:

ـ پهنای باند حافظه ? تعداد دستورالعمل در هر سیکل ? فرکانس حافظه

۴/۲۲ = ۱۲۸ ? ۲ ? ۷۰۰

ضمناٌ واحد پردازش گرافیکی و پردازنده مرکزی در این کنسول، با پهنای باند ۶/۲۱ گیگابایت در ثانیه، با یکدیگر ارتباط دارند که در این ارتباط روی لبه صعودی و نزولی سیگنال، ۸/۱۰ گیگابایت اطلاعات در ثانیه تبادل می شود. در عین حال پل جنوبی در این کنسول، با پهنای باند یک گیگابایت در ثانیه با پردازنده گرافیکی در ارتباط است که این عامل ارتباط سریع میان دسته های بازی و سایر قطعات جانبی را با پردازنده مرکزی میسر می سازد. با توجه به شکل زیر خواهید دید که واحد پردازش گرافیکی در کنسول XBOX ۳۶۰، نقش اصلی را در ارتباط میان تمام اجزا ایفا می کند.

● واحد پردازش صوتی

واحد پردازش صویت در کنسول XBOX ۳۶۰ از دقت ۴۸ کیلوهرتز شانزده بیت، در هنگام پخش فایل های صوتی پشتیبانی می کند. این واحد پردازش از نوع ۳۲ بیتی است و در هر ثانیه قادر به پردازش بیش از ۲۵۶ نوع صدای مختلف است. این پردازنده صوتی از صدای ۱/۵ کانال برای پردازش صدای بازی ها پشتیبانی می کند. شرکت مایکروسافت این واحد پردازش صوتی را مجهز به رمزگشای XMA کرده است که بیشتر برای پردازش فرمت Media Audio Pro Windows به کار می رود.

● درایو نوری

درایو نوری این دستگاه، با کنترلر SATA به کنسول متصل می شود و حداکثر از سرعت ۲۱X پشتیبانی می کند. این درایو نوری در دو نوع مختلف برای کنسول XBOX ۳۶۰ معرفی شده است. نوع اول که توسط شرکت LG و هیتاچی طراحی شده بود که در هنگام فعالیت باعث ایجاد نویز قابل شنیدن در محیط می شد. در حقیقت این درایو نوری از لرزش و نویز نسبتاٌ بالایی در هنگام فعالیت برخوردار بود.

اما نوع دوم این درایو نوری، توسط شرکت توشیبا و سامسونگ طراحی شد که جایگزین درایو قبلی این کنسول گردید. این درایو نوری از کارایی بالاتر و نویز کمتری نسبت به نسخه قبلی برخوردار است.

همچنین قرار است شرکت مایکروسافت یک درایو نوری خارجی با قابلیت پشتیبانی از فرمت HD-DVD را ارائه نماید. هدف از ارائه این درایو، مقابله با فناوری Blu-ray شرکت سونی است که این روزها به عنوان رقیب اصلی HD-DVD شناخته می شود. البته به گفته مدیرفنی کنسول XBOX در بخش ژاپن شرکت مایکروسافت، این شرکت بازی های XBOX ۳۶۰ را در ژاپن، روی دیسک های نوری HD-DVD ارائه نمی کند و این دیسک ها صرفا برای نمایش فیلم و ذخیره اطلاعات کاربرد خواهدداشت.

● تشخیص مشکلات فنی

شرکت مایکروسافت برای نمایش اشکالات موجود در سیستم XBOX ۳۶۰ یک ایده جالب به کار برده است. در این روش، اطراف چراغ سبز پاور، یک نور قرمز روشن می شود که به وسیله آن می توان به تعدادی از مشکلات موجود در کنسول XBOX ۳۶۰ پی برد. همچنین برای این که کاربر بتواند به راحتی مشکل موجود در دستگاه خود را تشخیص دهد، مایکروسافت این دایره مرکزی را به چهار قسمت کلی تقسیم کرده است که روشن شدن هر یک، نشانه بروز یک مشکل خاص در کنسول خواهدبود.

▪ نکات قابل توجه:

۱) همیشه سعی نمایید کنسول XBOX ۳۶۰ خود را در محلی قرار دهید که چرخش هوا به طور مناسبی در سیستم انجام شود، زیرا در غیراین صورت، ممکن است به علت افزایش گرمای درون سیستم، با کاهش کارایی و هنگ کردن کنسول روبرو شوید.

۲) هیچ گاه سعی نکنید در موقعی که کنسول روشن است، اقدام به تغییر موقعیت آن نماید، زیرا در صورت تغییر حالت از حالت افقی به عمودی، ممکن است لنز درایو نوری با دیسک تماس پیدا کند و باعث بروز مشکل در دیسک و درایو نوری شود که این مشکل برای بسیاری از کاربران به وجود می آید.

۳) هیچ گاه سعی نکنید دیسک های نوری کثیف و مشکل دار را در سیستم قرار دهید، چون این مساله به طور مستقیم روی عمر درایو نوری تاثیر گذار خواهدبود.

● مقایسه و برسی عملکرد بازی ها در دو کنسول XBOX ۳۶۰ و PS۳

قبل از هرچیز متذکر می شویم که این آزمایشات توسط یکی از معتبرترین سایت های موجود در زمینه بازی ها، یعنی سایت "گیم اسپات" www.gamespot.com صورت گرفته است و نگارنده هیچ دخل و تصرفی در این زمینه و نتایج آن نداشته است. در حقیقت وجود بازی های مشترک بین این دو کنسول قدرتمند، سبب می شود که با اجرا کردن این بازی ها و مقایسه جزء به جزء آنها، به پاسخ های خوبی دست یابیم، در این رابطه که در کل کدام کنسول قوی تر است.

البته احتمالاٌ و در ابتدا تصور می کنید بازی های مربوط به PS۳ بهتر از XBOX هستند و در واقع این یک باور عمومی است که تا حد زیادی شایع شده است، اما در عمل به نظر می رسد که اوضاع برعکس است و سازندگان بازی های PS۳ به علت عجله زیاد، وقت کافی برای تر و تمیز کردن نسخه های PS۳ نداشتند. به هر صورت با این که مقایسه کار سختی است، اما در کل بازی های XBOX ۳۶۰ کمی بهتر از نسخه PS۳ همان بازی ها هستند.

به عنوان نمونه در بازی Need for speed : Carbon، با این که از لحاظ گرافیکی هر دو نسخه بسیار شبیه به هم بودند، اما باید گفت نسخه XBOX ۳۶۰ از نظر نورپردازی بهتر است، در حالی که نسخه PS۳ بافت های ظریف تر و دقیق تری داشت. در واقع اگر به تصاویری که از هر دو بازی در سایت های معتبر مقایسه قرار داده شده، دقت کنید، متوجه می شوید که خیابان ها در نسخه XBOX ۳۶۰ به خاطر نورپردازی و انعکاس های بهتر، بسیار طبیعی تر هستند. در نمونه ای دیگر در بازی Call of Duty ۳ نیز، پیروز و برنده عرصه گرافیکی کاملاٌ واضح است. به عبارتی در نسخه PS۳ بافتها جزئیات بیشتری دارند ولی در کل از نظر ظاهری این بازی در نسخه XBOX ۳۶۰ بسیار طبیعی تر به نظر می رسد.

جالب ترین مقایسه در رابطه با بازی Madden ۷۰ انجام شده است. جایی که برای بررسی جزئیات گرافیکی و نورپردازی در هر دو کنسول، یک بازی خاص در یک زمان خاص از روز بررسی شده است. نتیجه جالب اینجاست که درساعت یک بعدازظهر در بازی نسخه PS۳، هیچ سایه ای در محوطه استادیوم وجود نداشت، اما در ساعت ۳۰/۴، سایه ها اضافه شده بودند.

همچنین علامت های تبلیغاتی روی پیراهن بازیکنان، در نسخه PS۳ در حال حرکت بسیار بهتر دیده می شوندو احتمالاٌ از نظر بافت گرافیکی نسخه PS۳ باز هم بهتر از XBOX ۳۶۰ است، اما در زمینه نورپردازی مشکل دارد.

بازی Fight night round۳ نیز از نظر گرافیکی، یکی از بهترین بازی هایی است که می توان پیدا کرد. در یک مقایسه جدی، نتیجه این بود که در نسخه PS۳، جمعیت پس زمینه جزییات کمتری داشتند و باز هم از نظر نورپردازی نسخه XBOX ۳۶۰ برتری کمابیش محسوسی داشت. در کنار این موضوع، زمان اجرای بازی در نسخه XBOX نصف نسخه PS۳ بود.

در کل نتیجه ای که اعضای "گیم اسپات" از بررسی نسخه های مشابه این بازی ها بر روی دو کنسول مورد بحث گرفته اند این بود که در بازیهای مشترک فعلا برنده XBOX است ؛ بخصوص در Fight night round۳ ، Meden۷۰ تفاوت بین کنسولکاملاٌ آشکار بوده است. البته از جهتی هنوز برای قضاوت خیلی زود است و باید به سازنده های بازی وقت داد با خصوصیات PS۳ آشنا شوند و این فرصت را داشته باشند تا بازی های مورد بحث را با خصوصیات تکنیکی PS۳ هماهنگ سازند که در این صورت، می بایست مجدداٌ آزمایشات و مقایسه هایی انجام پذیرد.

نویسنده : بنیامین اسدی