جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

تهمتی که نمی چسبد


تهمتی که نمی چسبد

با ابراز تردید گسترده کارشناسان و رسانه ها, سکه جعلی اتهام علیه ایران حتی در بازار غرب نیز قیمت نیافته است

از همان روزهایی که ماجرای جنبش وال‌استریت و اعتراضات به نظام سرمایه داری در آمریکا توجه جهانیان را به خود جلب کرد سران کاخ سفید بر آن شدند تا برای منحرف‌ساختن افکار عمومی ماجرایی تازه دست و پا کنند.

بهترین شیوه، روش کهنه اتهام‌زنی به ایران بود زیرا زمانی که ۲حزب جمهوریخواه و دموکرات اسب‌های خود را برای رقابت‌های انتخاباتی زین می‌کردند، تدوین یک سناریوی تبلیغاتی می‌توانست راهی کارآمد برای برون رفت از شکست‌ها و ناکامی‌های پی‌در‌پی آنها باشد.

بزرگ شدن تهدید امنیتی در آمریکا، ذهن مردم را به خود مشغول کرده و احتمالا افکار عمومی آمریکا برقراری امنیت و اعتماد به دولت خود را در اولویتی قبل از بحران اقتصادی قرار می‌داد. با این نگاه سناریوی ضد ایرانی کاخ سفید اجرایی شد.

ماجرا از این قرار بود که اریک هولدر، وزیر دادگستری آمریکا با شرکت در نشستی مطبوعاتی در واشنگتن، اعلام کرد که یک آمریکایی ایرانی‌تبار به نام منصور ارباب سیار به اتهام توطئه برای ترور عادل الجبیر، سفیر عربستان در واشنگتن بازداشت شده است. به گفته وی، قرار بود سفیر عربستان هنگام حضور در یک رستوران، مورد هدف عملیات تروریستی قرار بگیرد و کشته شود. ‌این مقام آمریکایی در ادامه مدعی شد که ارباب سیار ۵۶ ساله با نیروی سپاه قدس شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران در ارتباط بوده و علاوه بر طرح ترور دیپلمات سعودی، درصدد اجرای برنامه‌های دیگری برای بمبگذاری در سفارتخانه‌های اسرائیل و عربستان نیز بوده است. این ماجرا اگرچه در ایران با هوشیاری مردم و مسوولان مواجه و پاسخ خود را گرفت، اما در غرب نیز موضوعی نبود که از سوی افکار عمومی براحتی پذیرفته شود.

بلافاصله پس از این اعلام، رسانه‌های آمریکایی به تفصیل ماجرا را به نقل از دادستان فدرال آمریکا و رئیس اف‌بی‌آی منعکس کردند و مقامات آمریکایی نیز یک‌به یک پشت دوربین‌های تلویزیونی حاضر شدند و از اجرای تحریم‌های بیشتر علیه ایران سخن گفتند.

با این حال، این ادعا به قدری غیر منتظره و ناباورانه و البته خام‌دستانه و همراه با کینه‌توزی آشکار بود که حتی شمار زیادی از مقامات و رسانه‌ها در خود آمریکا و غرب نتوانستندآن را باور کنند. به فاصله اندک زمانی کوتاه، کارشناسان و تحلیلگران سیاسی و رسانه‌های خبری، تردیدهای خود را در این باره ابراز کردند و طرح آمریکا به عنوان فیلمنامه‌ای هالیوودی در رسانه‌ها مطرح شد. با اینگونه ابراز تردیدها، ماجرای از رواج افتادن این سکه تقلبی حتی بسیار زودتر از آنچه در ایران انتظار می‌رفت، در غرب کلید خورد و این سکه حتی در بازار غرب نیز قیمت نیافت.

● تشبیه با ماجرای عراق

برخی مقامات و نشریات آمریکایی این موضوع راشبیه اتهام آمریکا به عراق درخصوص سلاح‌های کشتار جمعی دانستند و تاکید کردند اگر باراک اوباما سند معتبری در این زمینه ارائه نکند، این ادعا به گاف سیاسی برای دولت او تبدیل خواهد شد. مجله معتبر «فارین پالسی» در گزارشی به قلم ‌استفن والت‌ در مطلبی تحت عنوان «اینجا یک چیزی منطقی نیست» نوشت: دولت ‌باراک اوباما‌ رئیس‌جمهور‌ آمریکا و بویژه ‌اریک هولدر‌ وزیر دادگستری این کشور در خطر یک گاف دیپلماتیک همتراز با گاف مشهور شورای امنیت ملی «کالین پاول» درباره برنامه‌های تسلیحات کشتارجمعی عراق قرار دارند، مگر این که شواهد و مدارک قابل استناد بیشتری را ارائه کنند.

روزنامه انگلیسی ایندیپندنت نیز در تحلیلی پرسشگرانه در این باره نوشت: طرح عجیب و غریب ترور سفیر عربستان در واشنگتن با آنچه از دستگاه‌های اطلاعاتی ایران سراغ داریم، مطابقت و همخوانی ندارد. این روزنامه افزود: اظهارات هولدر که با اطمینان خاصی درباره طرح ترور سفیر عربستان توسط ایران سخن می‌گفت، ما را به یاد ادعاهای ‌کالین پاول‌، وزیر خارجه اسبق آمریکا در سال ۲۰۰۳ انداخت که از اسناد و مدارک انکارناپذیر درباره پیشرفت تسلیحات کشتار جمعی توسط رژیم صدام خبر داد.

بر همین اساس، مجله نیوزویک آمریکا نیز بر نبود دلایل متقن در این زمینه تاکید کرد و نوشت: این اولین بار نیست که تهران به مسائلی متهم می‌شود که انجام نداده است.

رابرت بائر ـ یک تحلیلگر پیشین آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) ـ که چندین دهه تجربه مطالعات ایران را دارد نیز گفته است آمریکا به نحو خطرناکی در این زمینه اشتباه کرده است.بائر که ۲۱ سال به عنوان مسوول پرونده‌های سیا در خاورمیانه کار کرده است؛ در گفت‌وگو با شبکه خبری ای‌بی‌سی‌ گفت به عقیده وی، این توطئه ربطی به دولت ایران نداشته است و دولت آمریکا باید از اظهاراتش عقب‌نشینی کند.

بائر در بخش دیگری از اظهاراتش گفت به عقیده وی آمریکا در متهم کردن ایران عجولانه عمل کرده است و تعجبی نخواهد کرد اگر دولت اوباما در روزهای آینده از اظهارات خود عقب‌نشینی کند.

استفان ام. والت، کارشناس و تحلیلگر معروف آمریکایی نیز در تحلیل عملکرد اوباما در جریان اتهام‌زنی اخیر وی را رئیس‌جمهوری دانست که دوست دارد بازیچه دست مشاورانش باشد، بخصوص در زمینه امنیت ملی.

● ارباب سیار، فردی غیرقابل اعتماد

یکی دیگر از نکاتی که تردید رسانه‌ها و کارشناسان غربی را در باره واهی بودن اتهام آمریکا به یقین نزدیک می‌کند، شخصیت ارباب سیار است.درمیان مطالب‌ فراوان رسانه های غربی در این باره ‌خبرگزاری رویترز ‌ با تهیه گزارشی درباره زندگی و خصوصیات ارباب سیار این‌که وی هیچ شباهتی به ماموران مخفی ندارد، اشاره کرد و نوشت: ارباب‌سیار در زندگی شخصی فردی بی‌نظم بوده و از همین رو چنین فردی نمی‌تواند مسوولیت انجام یک عملیات مهم را به عهده داشته باشد.‌ رویترز افزود : ماموران مخفی اغلب افرادی بسیار منظم هستند، اما ارباب سیار فردی میگسار بود و در نوشیدن مشروبات الکلی زیاده‌روی می‌کرد؛ علاوه بر این، وی چندین بار به دلیل رانندگی بدون مجوز از سوی پلیس جریمه شده بود و این در حالی است که یک مامور مخفی هیچ‌گاه بهانه‌ای به دست پلیس نمی‌دهد.

نکته: اتهام ترور به ایران در خاک آمریکا آنقدر خام‌دستانه و با کینه توزی مطرح شد که حتی جمع زیادی از رسانه ها و کارشناسان بین المللی اذعان کرده اند نمی توانند آن را باور کنند

روزنامه فایننشال تایمز نیز با تاکید بر نبود ادله قاطع درخصوص ادعای آمریکا علیه ایران نوشت: برخی دلایل ما را بر آن می‌دارد که در محتوای این ادعا شک کنیم که ازجمله می‌توان به شرکت‌کنندگان در این نقشه ترور اشاره کرد زیرا آنها از مهارت زیادی برخوردار نبوده‌اند. ‌مجله فارین پالسی نیز در بخشی دیگر از مطلب خود تحت عنوان «اینجا یک چیزی منطقی نیست» نوشت: بسیار جای تعجب دارد که تصور کنیم مقامات ایران برای انجام چنین اقدامی از فرد غیرقابل اعتماد و احتمالا دیوانه‌ای چون ارباب سیار استفاده کنند.

● دستگاه اطلاعاتی ایران و راهبرد امنیت ملی

آنچه در این میان، برای رسانه ها و تحلیلگران و کارشناسان غربی جای سوال بسیار دارد، این است که اصولا چنین اقدامی چه نفعی برای ایران دارد و سابقه چنین رفتاری در دستگاه‌های اطلاعاتی ایران چگونه است؟ به نظر این گروه چنین اتهامی کاملا مغایر با اطلاعات همگانی از سیستم پیچیده امنیتی ایران است.یکی از افرادی که در آمریکا به این امر مشکوک است هیلاری مان لورت مشاور پیشین دولت جورج بوش است. وی با تاکید بر این‌که ادعای آمریکا علیه ایران ادعایی بی‌اساس است در این باره گفت: هیچ ارتباطی میان ایران و ادعای آمریکا وجود ندارد.

وی که بنا به گفته خودش در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی.ان‌.ان، بیش از ۲ سال با مقامات ایرانی درباره عراق، افغانستان و القاعده مرتبط بوده، ادعای اخیر آمریکا را درباره تلاش کشورمان برای ترور سفیر عربستان سعودی مغایر با راهبرد امنیت ملی ایران دانست و افزود: چنین اقدامی برای ایران هیچ سودی ندارد.

این مشاور پیشین دولت جورج بوش و مدیر موسسه تحقیقاتی استراتگا در آمریکا ادعای این طرح را بسیار خطرناک توصیف کرد و افزود: حتی در صورت واقعی بودن این ادعا، هیچ فردی از مقامات ایرانی از اجرای آن سود نخواهد برد و مطمئن هستم هیچ شخصیتی در داخل دولت ایران حتی تندروها مایل به اجرای چنین طرحی نیستند.

گری سیک ، مشاور اسبق امور امنیت ملی آمریکا هم نسبت به نقش داشتن ایران در طرح ترور سفیر عربستان در واشنگتن ابراز تردید کرد و در سایت شخصی خود در این زمینه نوشت: ایران هرگز تلاشی برای انجام اقدامات تروریستی در خاک ایالات متحده آمریکا انجام نداده و قبول این مساله که آنها برای انجام حساس‌ترین ماموریت تروریستی ممکن، به یک گروه غیرمسلمان تکیه کرده باشند، واقعا مشکل است.

همچنین توماس کین ، رئیس سابق کمیسیون تحقیق درباره حملات ۱۱ سپتامبر ضمن اذعان به باورنکردنی بودن این ادعا گفت: ما بخواهیم یا نخواهیم ایرانیان در کارهای اطلاعاتی بسیار استادانه عمل می‌کنند و به همین استادی نیز معروفند، به همین علت اقدامی اینچنینی و استفاده از این مبلغ پول و وارد کردن آن از کانال مجرمان در مکزیک برای ترور فردی در پایتخت آمریکا دیوانگی است. این مساله اصلا برای من مفهوم نیست و من چنین چیزی را اصلا درک نمی‌کنم.

خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز در این زمینه با اشاره به گزارش موسسه بین‌المللی استراتفور که یک بنیاد اندیشه اطلاعاتی در آمریکاست، خاطرنشان کرد: این نامعمول است که ایرانیان به یک کارتل مکزیکی برای انجام عملیات روی بیاورند.‌ روزنامه نیویورک تایمز نیز بر این باور است که در واقع این توطئه اگر حقیقت هم داشته باشد هیچ گونه همخوانی با سیاست‌ها و عملکردهای شناخته شده ایران ندارد. ایران هر چقدر اشتباه کند امکان ندارد اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین اصول اطلاعاتی را زیر پا بگذارد و مثلا درباره یک عملیات فوق‌سری از طریق یک خط تلفن بین‌المللی بین ایران و آمریکا صحبت کند.

روزنامه‌های سایر کشورهای اروپایی نیز نسبت به این ادعای آمریکا ابراز تردید کرده‌اند. روزنامه سوئیسی و آلمانی‌زبان DER BUND طی مقاله‌ای به قلم مارتین کیلیان و تحت عنوان «توطئه قتل شگفت‌آور»نوشت: این طرح واقعا مانند یک داستان هالیوودی است! این روزنامه آورده است: باب بر، مامور سابق سیا‌ آمریکا که سال‌ها برای این سازمان در کشورهای عربی مشغول به کار بوده، به این موضوع تردید دارد. وی می‌گوید که در ایران شیرازه کار از دست نرفته است که اقدام به چنین طرح آماتوری کرده باشند.

خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از آنتونی اچ کوردسمن یک کارشناس امنیت ملی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی مستقر در واشنگتن گزارش داد، دخالت مستقیم ایران با سال‌ها تلاش تهران برای متقاعد ساختن ملل عرب و آمریکا مبنی بر این که ایران تهدیدی برای آنها نیست، مغایرت اساسی دارد‌ و تاکنون هیچ مدرک قابل اعتنایی در این زمینه ارایه نشده است.

● تلاش برای تامین منافع اسرائیل و مهار بیداری اسلامی

در این میان بسیاری از کارشناسان آمریکایی بر این باورند که این اتهام نه‌تنها به سود اسرائیل و عربستان است بلکه راهکاری برای رهایی آمریکا از اثرات موج بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه به شمار می رود.

مایکل شوئر ، مأمور سابق سازمان جاسوسی آمریکا که ریاست یگان بن‌لادن را در این سازمان بر عهده داشته است، در گفت‌وگو با برنامه فریدم واچ شبکه آمریکایی فاکس تأکید کرد تنها عربستان و رژیم صهیونیستی می‌توانند از این رویداد نفع ببرند.‌ وی در ادامه در پاسخ به این سوال که «چه کسی قصد دارد این برداشت را در جامعه آمریکا بوجود آورد که باید وارد جنگ با ایران شویم»، گفت: تنها کسانی که از این موضوع سود می‌برند، اسرائیلی‌ها و سعودی‌ها خواهند بود. آنچه مهم‌تر است این که عربستان سعودی و اسرائیل برای آمریکا تهدید هستند و نه ایران. آنچه اینجا مطرح است این که کنگره آمریکا دیوانه جنگ با ایران است. به ایده‌های سناتور لیندسی گراهام، جان مک‌کین و جو لیبرمن گوش فرادهید، اسرائیل صاحب اصلی آنها است و سعودی‌ها نیز نفوذ چشمگیر و قابل توجهی دارند. وقتی به این مسائل نگاه می‌کنید، خواهید پرسید که چه کسی از این جنگ سود خواهد برد؟

همچنین روزنامه انگلیسی گاردین با پرداختن به این ادعا آن را اقدامی برای متوقف کردن موج بیداری اسلامی دانست و افزود:اکنون تل‌آویو گمان می‌کند که سرنوشتش بیشتر از آن که مربوط به شکل‌گیری کشور فلسطین باشد به ایران بستگی دارد. بنابراین تنها راهی که پیش روی آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل می‌ماند آن است که به گونه‌ای ایران را سرگرم کنند تا با خارج کردن موج ایجاد شده در خاورمیانه از مسیر اصلی خود، منافع خویش را در منطقه حفظ کنند. ‌این ‌سوالات ‌ و گزینه‌های موجود در نهایت به این نظریه می‌انجامد که در حال حاضر نفود و تسلط اقتصادی و سیاسی ایران در منطقه بیشتر از هر زمان دیگر است و ایران نقش خود را به عنوان یک بازیگر سرنوشت‌ساز و مهم در تمامی مسائل منطقه ازجمله مناقشه اسرائیل ـ‌ فلسطین، آینده خاورمیانه بخصوص در مصر، عراق و افغانستان، بهای نفت و گاز و همچنین انرژی هسته‌ای مستحکم کرده است از این رو دلیلی ندارد تا برای بر‌هم‌زدن این شرایط مستحکم اقدامی انجام دهد.

کتایون مافی