رایج ترین آلودگی های غذایی

لیستریوز, سالمونلوز و بوتولیسم

آیا می‌دانید آبمیوه‌های فله‌ای و غیرپاستوریزه، شیرهای محلی یا بستنی‌های تهیه‌شده از شیرهای فله‌ای می‌توانند آلوده به میکروب ای‌کولی باشند که می‌تواند باعث ایجاد دردهای شکمی، اسهال و استفراغ شود؟ درمان بیماری ناشی از ای‌کولی ممکن‌است روزها و هفته‌ها طول بکشد...

به همین دلیل متخصصان بهداشت موادغذایی توصیه می‌کنند به‌هیچ‌وجه،‌ به‌خصوص در فصل تابستان، سراغ آبمیوه‌ها، شیرها و بستنی‌های فله‌ای و غیرپاستوریزه نروید. در ادامه این مطلب، شما را با ۳ مورد از رایج‌ترین آلودگی‌های غذایی و منابع آنها آشنا می‌کنیم.

● لیستریوز

منابع: سبزی‌ها و میوه‌های خام و لبنیات غیرپاستوریزه

باکتری لیستریا می‌تواند در محصولات کشاورزی تازه‌ای مانند طالبی، خربزه یا گرمک وجود داشته باشد. اگر این باکتری وارد بدن شود، علایمی مانند تب،‌ دردهای عضلانی، دل‌پیچه و اسهال برای فرد ایجاد خواهد کرد. بهترین راه رهایی از شر این باکتری هم این است که محصولات کشاورزی مختلفی که مستقیم با خاک تماس دارند، پیش از مصرف، تماس با خوراکی‌های دیگر یا قرار دادن داخل یخچال، خوب بشویید و خشک کنید. از سوی دیگر،‌ لبنیاتی که از شیرخام تهیه می‌شوند و عملیات پاستوریزاسیون روی آنها انجام نمی‌شود هم می‌توانند حاوی باکتری لیستریا باشند. از آنجا که لیستریا، نوعی باکتری تقریبا مقاوم به سرما است‌ بنابراین قرار دادن لبنیات غیرپاستوریزه داخل یخچال هم کمکی به از بین رفتن این باکتری نخواهدکرد. سالمندان، خانم‌های باردار و افرادی که سیستم ایمنی‌شان ضعیف است، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های شدید در اثر مصرف خوراکی‌های آلوده به لیستریا قرار دارند بنابراین مصرف لبنیات غیرپاستوریزه یا شیرهای فله‌ای و محلی، به‌هیچ‌وجه به این افراد توصیه نمی‌‌شود.

● سالمونلوز

منابع: گوشت قرمز، ماکیان، تخم‌مرغ و خوراکی‌های فرآوری‌شده

باکتری سالمونلا می‌تواند هر نوع ماده غذایی‌ای را آلوده کند اما امکان آلوده بودن پروتئین‌های حیوانی به این باکتری، بیشتر از سایر خوراکی‌هاست. در مواردی، ممکن است سالمونلا پیش از بستن پوسته تخم‌مرغ به آن نفوذ کند و در این صورت، حتی اگر شما تمیزترین تخم‌مرغ را بخرید و آن را پیش از مصرف ‌خوب بشویید، باز هم امکان آلودگی آن به سالمونلا وجود دارد. گرفتگی عضلات شکم، تب و اسهال از علایم آلوده شدن بدن به سالمونلاست که ممکن است ۷۲-۱۲ ساعت طول بکشد. گاهی روند بهبود بیماری ناشی از سالمونلا حدود ۷-۴ روز طول می‌کشد. با توجه به این مساله، متخصصان توصیه می‌کنند به‌هیچ‌وجه تخم‌مرغ را خام یا عسلی مصرف نکنید. از طرف دیگر، چون امکان آلودگی گوشت ماکیان هم به سالمونلا وجود دارد، توصیه می‌شود این گوشت‌ها را هم حداقل در دمای ۷۸ درجه سانتی‌گراد ‌خوب بپزید تا به اصطلاح مغزپخت شوند زیرا سالمونلا در دمای بالای ۷۸ درجه سانتی‌گراد، از بین خواهد رفت. گوشت ماکیان و گوشت‌های قرمز خام به دلیل احتمال آلودگی به سالمونلا باید جدا از خوراکی‌های خام دیگر مانند میوه‌ها قرار بگیرند و تخته و چاقوی مخصوص خرد کردن آنها با تخته و چاقوی مخصوص خرد کردن سبزی‌ها تفاوت داشته باشد. نتیجه تحقیقی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، نشان می‌دهد غذاهای فرآوری‌شده مانند چیپس، سوپ‌های حاضری، کره بادام‌زمینی و فرآورده‌های گوشتی هم می‌توانند آلوده به سالمونلا باشند پس‌ یا باید محصولی که به سلامت آن اطمینان ندارید تا ۷۸ درجه سانتی‌گراد حرارت دهید یا قید خرید خوراکی‌های فرآوری‌شده فله‌ای را بزنید. در نهایت هم باید یادآور شویم که گوشت‌ها یا خوراکی‌های آلوده به سالمونلا، معمولا ظاهری کاملا سالم دارند و بوی نامطبوعی هم نمی‌دهند. به همین دلیل تشخیص آلودگی آنها به این باکتری کار چندان ساده‌ای نیست.

● بوتولیسم

منابع: غذاهای کنسروی

بوتولیسم، بیماری مهلک و کشنده‌ای است که عامل آن (باکتری کلستریدیوم بوتولینوم) می‌تواند در انواع غذاهای کنسروی، به‌خصوص غذاهای حاوی گوشت و ماهی و عسل یا کنسروهای دودی وجود داشته باشد. به همین دلیل عجیب نیست اگر بشنوید یک نفر در اثر مصرف کنسرو ماهی نجوشیده، جان خود را از دست داده است. احتمال مسمومیت بچه‌ها با بوتولیسم بیشتر از بزرگسالان است. هرچند که احتمال آلودگی کنسروها به سم بوتولیسم، معمولا یک در میلیون است اما به هر حال خطر مسمومیت وجود دارد، بنابراین اگر به شعله گاز و آب جوش دسترسی دارید، حتما کنسروها را حدود ۲۰ دقیقه پیش از مصرف بجوشانید. گرفتگی عضلات شکم و دستگاه گوارش، تهوع، استفراغ، تنگی‌نفس، اختلال بلع، دوبینی، ضعف و لرز از مهم‌ترین علایم مسمومیت با سم بوتولیسم هستند. به همین دلیل اگر تحت هر شرایطی مجبور به استفاده از کنسروهای نجوشیده شدید و این علایم به سراغتان آمدند، بلافاصله به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید و به مسوولان آنجا در مورد غذایی که خورده‌اید، بگویید. زمان در درمان افرادی که کنسرو آلوده به بوتولیسم مصرف کرده‌اند، اهمیت زیادی دارد بنابراین هرچه سریع‌تر خود را به یک مرکز درمانی برسانید، امکان درمانتان بیشتر خواهد بود. متاسفانه مرگ در اثر مسمومیت با بوتولیسم، بسیار سریع‌تر از چیزی که فکرش را بکنید، اتفاق می‌افتد.

ترجمه:لیلی افروغ

منبع: WebMD