اخلاق در خانه

از جمله اموری که در دین مبین اسلام بسیار مورد توجه و تاکید قرار دارد، رعایت اخلاق اسلامی در محدوده خانواده است. به همین علت علمای بزرگوار تشیع کتب مختلفی را در این زمینه تالیف …

از جمله اموری که در دین مبین اسلام بسیار مورد توجه و تاکید قرار دارد، رعایت اخلاق اسلامی در محدوده خانواده است. به همین علت علمای بزرگوار تشیع کتب مختلفی را در این زمینه تالیف نموده و در دسترس مومنین قرار داده‌اند. از جمله کتاب “اخلاق در خانه” تالیف آیت‌الله حسین مظاهری را می‌توان نام برد که معظم له در این کتاب به طرح مباحث اخلاقی اسلام در حوزه خانه و خانواده پرداخته است. این کتاب علاوه بر مقدمه، دارای دوازده فصل می‌باشد، ابتدا در مقدمه مولف به تبیین سازگاری دین و فطرت پرداخته، و معنای فطرت و ابعاد آن را بررسی می‌کند، بعد از آن به اهمیت عبادت و دعا در دین اسلام اشاره کرده و از عبادات حضرت زهرا سلام الله علیها به‌عنوان نمونه مواردی را بیان می‌کند، در قسمت دوم مقدمه بحث از اسلام و نگاه آن به تمایلات انسان و زندگی از دید اسلام مطرح شده و زندگی را به سه قسم ضروری، رفاهی و تجملی تقسیم کرده و به کنکاش در مورد هر یک می‌پردازد.

اما در فصل اول آیت‌الله مظاهری بحث ازدواج را مطرح می‌کنند و آن را از لحاظ مختلف بررسی می‌کنند، مانند؛ ازدواج از نظر زیست‌شناسان، ازدواج از دیدگاه قرآن، ازدواج در آیینه روایات و ... در یکی از قسمت‌های مهم این فصل مسئله اسلام و اهمیت غریزه جنسی و ابعاد آن بحث می‌شود. در فصل دوم از کتاب موانع ازدواج از جمله؛ بهانه‌گیری‌ها، تشریفات بی‌جا، مهریه‌های سنگین، ولیمه‌های بی‌حساب، جهازیه‌های سنگین، مسکن و چشم و هم چشمی‌ها و بخل در زندگی مطرح شده و زیان‌بار بودن آنها گوشزد می‌شود. در فصل سوم، مخاطب با مقدس بودن محیط خانه و تاثیر مال حرام در زندگی آشنا شده و با چگونگی تفاهم در خانه و تاثیرات منفی گناهان در محیط خانه از جمله عادی شدن گناه، بدحجابی (شاعه فحشاء) توجیه گناه و غیبت و تهمت آشنا می‌گردد. در فصل چهارم مولف محترم به بیان فواید ازدواج اشاره می‌کند، برخی از این فواید را این گونه نام می‌برد؛

-۱ ارضاء غریزه جنسی -۲ تحویل نسل سالم -۳ آرامش خاطر -۴ زینت یکدیگر بودن زن و مرد -۵ زن و مرد تفریحگاه یکدیگرند -۶ تهذیب نفس و ...‌

‌ در فصل پنجم که یکی از مفصل‌ترین فصول این کتاب است به ترسیم محبت و رحمت در خانه پرداخته‌ و از آفات محبت از جمله تندخویی و فحش و زخم زبان و ... بر حذر می‌دارد و یکی از بزرگترین موانع محبت را خودپسندی معرفی کرده و ریشه‌های خودپسندی را نیز، لجاجت، توقعات بی‌جا، انتقاد ناپذیری و ... می‌داند، و در ادامه به موارد جلب محبت در خانه اشاره داشته و اظهار کردن دوستی، بردن هدیه به خانه و ... را از موجبات جلب محبت اهل خانه نسبت به هم بیان می‌کند.

در فصل ششم مولف محترم به مسئله تعدد زوجات و عوامل آن به بحث نشسته و چنین ازدواج‌هایی را به ازدواج‌های ضروری، هوسی و عقده‌ای تقسیم می‌کنند و سپس مباحث مربوط به طلاق را نیز بیان کرده و همچون ازدواج، طلاق را هم به سه قسم، تقسیم می‌کند.

در فصل هفتم بحث انواع نیازهای خانواده، از جمله؛ نیاز مادی، نیاز جنسی، نیاز عاطفی و خصوصا نیاز معنوی مطرح شده و مسائل مربوط به هر یک بررسی می‌گردد.

در سایر فصول یعنی فصل هشتم تا دوازدهم نیز مسائل مختلف اخلاقی خانواده بیان شده و پیرامون نقاط قوت و ضعف هر یک مطالبی عرضه می‌شود، که از جمله مهمترین این مباحث می‌توان به امور زیر اشاره داشت:

۱) دخالت‌های پدران و مادران در خانواده

۲) تبعیض ناروا

۳) عفو و صلح

۴) سوء‌ظن

۵) وسوسه و ... .

محمود عصرجدید