بازی برای رقیب

انتخابات گذشته را باید به دقت مورد ارزیابی قرار داد و به این ترتیب رفتار فعالان سیاسی, کنش ها و واکنش های افراد مختلف را در مقاطع مختلف انتخابات به خوبی مورد بررسی و سنجش قرار داد تا به این وسیله بتوانیم تحلیل درستی از آنچه گذشت و همچنین نقش گروه های سیاسی و پیامدهای آن را مورد تحلیل قرار دهیم تا به نتایج قابل قبولی دست یابیم

انتخابات گذشته را باید به دقت مورد ارزیابی قرار داد و به این ترتیب رفتار فعالان سیاسی، کنش‌ها و واکنش‌های افراد مختلف را در مقاطع مختلف انتخابات به خوبی مورد بررسی و سنجش قرار داد تا به این وسیله بتوانیم تحلیل درستی از آنچه گذشت و همچنین نقش گروه‌های سیاسی و پیامدهای آن را مورد تحلیل قرار دهیم تا به نتایج قابل قبولی دست یابیم. در مورد انتخابات می‌توان سه بحث را مورد تحلیل قرار داد چرا که این مرحله خود به سه دوره تقسیم می‌شود، حوادث و مسائل پیش از انتخابات، در جریان انتخابات و پس از انتخابات این سه دوره را شکل می‌دهند.

در مورد مرحله پیش از انتخابات مسئله شکل‌گیری هیات‌های اجرایی و هیات‌های نظارت و نقش نهادهای گوناگون در شکل‌گیری این روند و همچنین تغییر و تحولات در وزارت کشور که منجر به حضور بیشتر نظامیان در آنجا شد و نوع تبلیغاتی که در پیش گرفته شد همه از جمله مسائلی بود که در این دوره انجام گرفت تا بدین ترتیب نتیجه انتخابات را تحت‌الشعاع قرار دهند.

کار بعدی در این روند نیز نقش نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب و همچنین محافظه‌کاران بود که در رابطه با نوع اعلام نظر در رابطه با تحولات در جریان و نیز نوع اعلام نظر برای ورود به عرصه انتخابات بود که طیف‌های گوناگون در آن زمان مطرح کردند.

در مرحله بعد نیز بحث ثبت‌نام‌ها بود. در این عرصه کسانی که وارد عرصه انتخابات شدند و نیز افراد و گروه‌هایی که در مورد این موضوع اعلام نظر کردند، مورد بحث هستند .

پس از این دوره بود که فعالیت هیات‌های اجرایی و نظارت آغاز شد که به دنبال آن نیز کار به هیات‌های نظارت و شورای نگهبان منتهی شد. در این دوره بسیاری از راهیابی به عرصه انتخابات بازماندند.

همچنین به نظر می‌رسد که در این مرحله دخالت‌هایی از بیرون صورت گرفت تا در نتیجه کار آنها تاثیر بگذارد. این نهادها قرار بود در ظاهر نقش بررسی صلاحیت‌ها را بر عهده داشته باشند اما در همین زمان مشاهده شد که به عنوان مثال برخی ردصلاحیت‌ها که مکتوب نیز اعلام شده‌اند، براساس بخشنامه معاونت سیاسی وزارت کشور رد شدند. این مسئله ثابت شده است؛ یعنی مدارک کافی در این مورد در دست است که مبنای رد صلاحیت براساس بخشنامه معاونت سیاسی وزارت کشور صورت گرفته بود.

در این باره توجه به یک نکته اساسی الزامی است، مبنی بر اینکه برای این دوره از انتخابات از ابتدا مسیری طراحی شد تا در نهایت راه ورود اصلاح‌طلبان به دایره تصمیم‌سازی کشور سد شود.

به نظر من در ابتدای این مسیر و در پاسخ به این کنش سیاسی که صورت گرفته و برای آن برنامه‌ریزی صورت می‌گرفت، اصلاح‌طلبان هیچ واکنشی نشان ندادند.

یعنی اساسا برای چنین واکنشی هیچ بررسی و شناخت دقیق و درستی نداشتند. به نظر من اساسا نمی‌توان و نباید یک جریان سیاسی را کنار زد بدون اینکه آن جریان سیاسی که در حال کنار زده شدن است، هیچ واکنش مناسب و درخوری نسبت به این امر نشان ندهد. اصلاح‌طلبان هم به همین مسئله بی‌توجه بودند. آنان واکنش مناسبی به این مسئله نشان ندادند. به نظر من، ما که انتخابات را صرفا به خاطر انتخابات نمی‌خواهیم، از این رو باید به این مسئله واکنش مناسبی نشان می‌دادیم.

در گام بعدی نیز به نظر من دوستان اصلاح‌طلب ما به روند بی‌تفاوتی خود ادامه دادند. آنان با این واکنش‌ها رفتارهای غلط و نادرست انتخاباتی رقیب را تایید کردند.

البته از ابتدای بحث برخی از دوستان اصلاح‌طلب اعلام کردند کار ما باید این باشد که بازی رقیب را به هم بزنیم. حضور خود در انتخابات با هر شرایطی را هم در همین راستا تحلیل می‌کردند. اما در نهایت به نظر من اصلاح‌طلبان گاهی همان بازی را می‌کردند که رقیب دولت داشت یعنی به عنوان بازیکن تیم رقیب درآمده بودند. من از ابتدا با ارائه لیست ۳۰ ‌نفره برای تهران موافق نبودم. به نظر من هیچ دلیلی نداشت وقتی آن همه نیروهای توانمند حذف شدند باز هم به اعلام چنین لیستی بپردازیم. اما برخی اعلام کردند که ما با لیست اعتراضی وارد می‌شویم. اما به نظر من در پیش گرفتن چنین سیاستی هم در آن زمان اصلا درست و مناسب نبود؛ چرا که ما از یک طرف به مردم می‌گفتیم ما با لیست اعتراضی وارد انتخابات می‌شویم و از طرف دیگر هم اعلام می‌کردیم همه را رد صلاحیت کرده و کسی را باقی نگذاشتند. از این‌رو بهتر بود با صدور یک اطلاعیه وضعیت حاکم بر انتخابات را برای مردم تشریح می‌کردیم.

از دید من در این انتخابات حق مردم ضایع شد. بسیاری از نیروهای توانمند ردصلاحیت شده و در بسیاری از حوزه‌ها هم هیچ رقابتی وجود نداشت. از این‌رو ما در حالی به روز انتخابات رسیدیم که انبوهی از پرسش‌های بدون پاسخ در برابر ما قرار داشت.

اما پس از انتخابات بسیاری اعلام کردند علت رای نیاوردن برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب این بود که مردم رای ندادند. سوال من این است که مردم چرا باید رای می‌دادند. اساسا چه دلیلی داشت که مردم بیایند و رای بدهند. در وضعیت امروز بهترین کار این است که نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب و محافظه‌کار پیام مردم را درک کنند .

ما هنوز به بسیاری از بحث‌ها در زمینه دخالت‌های سازمان‌یافته در انتخابات پاسخ لازم را نداده‌ایم. این سوالات به قوت خودش باقی است. برای پاسخ به این پرسش‌ها، اصلاح‌طلبان وظیفه سنگین‌تری به دوش دارند. از این‌رو ابتدا باید پاسخ دهند که آیا سیاست درستی را در انتخابات در پیش گرفتند یا خیر؟

به نظرمن اصلاح‌طلبان باید به صراحت اعلام کنند که موضع‌گیری برخی از دوستان در زمینه انتخابات مجلس هشتم موضع‌گیری درستی نبود.

یداللـه اسلامی