آزاردهنده اما بی خطر

درباره فیبروم

حدود ۲۵ درصد خانم‌ها بخصوص در سنین بالای چهل سالگی از خونریزی‌های طولانی‌مدت‌تر از دوره قاعدگی و دردهای آزاردهنده در ناحیه شکم، مهره‌های کمر و لگن و حتی تکرر ادرار شکایت دارند.

عامل اصلی چنین نشانه‌هایی به فیبروم‌های رحمی بازمی‌گردد. فیبروم در واقع همان بافت عضلانی رحم است که به صورت غیرطبیعی رشد کرده و به شکل توده‌ای درآمده است.

معمولا این توده در جداره رحم رشد می‌کند و بسته به موقعیت قرارگیری‌اش علائمی چون خونریزی و درد‌های شدید به همراه دارد.

دکتر صفیه عشوری مقدم، متخصص بیماری‌های زنان و نازایی در گفت‌وگو با جام‌جم ضمن تاکید بر افزایش یافتن احتمال بروز فیبروم‌های رحمی با افزایش سن از ۳۵ تا ۵۰ سالگی می‌گوید: کم‌خونی، رنگ‌پریدگی و خستگی زیاد در کنار دردهای شدید در ناحیه شکم، لگن و مهره‌های تحتانی کمر ممکن است ابتدا با دردهای آپاندیسی و نیز کیست تخمدان اشتباه گرفته شود، اما در بسیاری موارد ناشی از فیبروم‌های رحمی است.

فیبروم‌ها بیش از هر چیز از زمینه‌های ژنتیکی و نژاد نشات می‌گیرد، اما عامل مهم دیگر در بروز فیبروم‌ها تغییرات هورمونی است.

به بیان دیگر فیبروم‌های رحمی بیشتر در کسانی روی می‌دهد که سابقه وجود این بیماری را در بستگان نزدیک خود مانند مادر و خواهر داشته‌اند.

● زنانی که در خطر فیبروم‌های رحمی‌اند

به گفته دکتر عشوری، فیبروم‌های رحمی در کسانی که هرگز حامله نشده‌اند یا اولین حاملگی‌شان در سنین بالاتری رخ داده و همین طور کسانی که چاق هستند، بیشتر دیده می‌شود.

مطالعات نشان داده که مصرف سیگار نیز در بروز این نوع فیبروم‌ها موثر است، اما در کسانی که بیش از دو حاملگی داشته‌اند، این فیبروم‌ها کمتر دیده می‌شود و مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری نیز ممکن است بر کاهش خطر به وجود آمدن فیبروم‌ها موثر باشد.

این متخصص زنان تاکید می‌کند: فیبروم‌ها در بسیاری موارد طی بارداری و افزایش تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود یا شخص از وجود آن در این دوران مطلع می‌شود. چراکه برخی فیبروم‌ها از نظر اندازه و موقعیت قرار‌گیری ممکن است هیچ ناراحتی برای بیمار ایجاد نکند و برحسب اتفاق در سونوگرافی دیده شود و با مصرف دارو یا پس از یائسگی نیز خود به خود از بین برود. به همین دلیل بندرت دیده شده است که فیبروم رحمی بسرعت رشد کند یا حتی حالت بدخیم و سرطانی پیدا کند.

● درد و خونریزی شدید را جدی بگیرید

از آنجا که در برخی خانم‌ها، فیبروم به دردهای شدید در ناحیه شکم و لگن منجر می‌شود و با اختلالات ادراری، خونریزی نامنظم و طولانی‌تر از دوران قاعدگی همراه است برای بیمار آزاردهنده بوده و باید برای رفع آن اقدام شود.

دکتر عشوری مقدم با اشاره به این مطالب تاکید می‌کند: اگر اندازه فیبروم خیلی بزرگ شود یا سریع رشد کند، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد، چون رشد سریع، علامت خوبی برای این نوع غده‌ها تلقی نمی‌شود و حتی بزرگ شدن آن می‌تواند به دستگاه ادراری فشار آورده و منجر به ایجاد مشکلاتی برای کلیه و مجاری ادراری شود. حتی تداوم این خونریزی‌ها می‌تواند بیمار را با کم خونی شدید مواجه کند.

وی با اشاره به تشخیص فیبروم رحمی از طریق معاینه، سونوگرافی و در مواردی ام‌آرآی می‌گوید: مسلما اگر نتیجه بررسی‌ها وجود فیبروم را تائید کند، اولین اقدام درمانی از طریق دارو خواهد بود و پس از نتیجه نگرفتن از آن و در صورت ضرورت، درمان جراحی و برداشتن فیبروم‌ها توصیه می‌شود، اما اگر بیمار در سن باروری نباشد، ممکن است عمل جراحی فیبروم با برداشتن رحم همراه شود.

● احتیاط؛ شرط درمان فیبروم در بارداری

متخصصان زنان و زایمان تاکید می‌کنند که در بارداری فیبروم‌ها اغلب رشد نمی‌کند، اما براساس محل قرار گیری به ندرت می‌تواند منجر به سقط شود یا در نحوه زایمان اختلال ایجاد کند. البته گاهی نیز در نیمه دوم حاملگی بر اثر کاهش خون‌رسانی به فیبروم این غده کوچک شده و بیمار دچار درد، تب، تهوع و استفراغ می‌شود، اما به دلیل خونریزی شدید هنگام عمل جراحی فیبروم،انجام این عمل باید تا مدتی پس از زایمان به تعویق بیفتد، مگر آن که فیبروم به دلیل شرایط خاص، باردار را در شرایط اورژانسی قرار دهد.

به گفته دکتر عشوری، کنترل درد باردارانی که فیبروم دارند فقط باید از طریق مسکن صورت بگیرد و باردار باید در نظر داشته باشد که خطر زایمان زودرس و زایمان به طریق سزارین و همین طور عفونت‌های پس از زایمان برایش وجود دارد و به همین دلیل باید با دقت بیشتری تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرد.

پونه شیرازی‌