روابط عمومی دیجیتال

امروزه تكنولوژی و فن آوری های جدید با حجمی فراوان زندگی و محیط كار ما و حتی ابعاد وجودی ما را تحت تأثیر قرار داده و بشر امروزه بدون فن آوری و بهره گیری از آنها امكان عملی برای ادامه حیات خود ندارد, شتاب انتشار داده ها و آمار و اطلاعات ناشی از عصر دیجیتال و الكترونیك به حدی است كه می توان از آن به انفجار اطلاعات تعبیر كرد

امروزه تكنولوژی و فن آوری های جدید با حجمی فراوان زندگی و محیط كار ما و حتی ابعاد وجودی ما را تحت تأثیر قرار داده و بشر امروزه بدون فن آوری و بهره گیری از آنها امكان عملی برای ادامه حیات خود ندارد، شتاب انتشار داده ها و آمار و اطلاعات ناشی از عصر دیجیتال و الكترونیك به حدی است كه می توان از آن به انفجار اطلاعات تعبیر كرد. امروزه شاهد انقلاب جدید در زمینه اطلاع یابی و اطلاع رسانی و ارتباطات در فضای واقعی مجازی و واقعیت مجازی هستیم و دهكده جهانی به ذهنیت جهانی تغییر هویت داده است.اكنون انقلاب ارتباطات به انقلاب اطلاعات و انفورماتیك تبدیل شده است.

روابط عمومی كه به عنوان حلقه واسط و اتصال دهنده نهادها و سازمانها به جامعه است، باید در ایجاد ارتباط بیشتر و پیشرفته تر نقش حیاتی خود را ایفا كند. جهانی شدن ذهن و ذهن سازی جهان حاصل پیشرفت فن آوری های شگرف انسانی است. در مطلبی كه از پی می آید نخست وضعیت و سپس تأثیرات فن آوری های تكنولوژی جدید بر روابط عمومی ها در قرن بیست و یكم مورد اشاره قرار می گیرد. در اوائل قرن بیست و یكم و ورود به دوران نوآوری های موج سوم با شرایطی روبه رو هستیم كه تمامی ابعاد وجودی انسان را تحت تأثیر قرار می دهد.در این دوره گذار، فن آوری جانشین دوره های كشاورزی و صنعتی می شود، تغییرات در سازمان ها و نهادها و شرایط محیطی به طور بنیادی تری در حال وقوع است، تا جایی كه برخی از دانشمندان معتقدند كه در سایه پیشرفت فن آوری، دنیا در حال دیوانه شدن بوده و روز به روز دیوانه تر می شود و در چند سال آینده دیوانه به توان ۲ خواهد شد و تحولات شبیه سازی گوسفند در ۲۳ فوریه سال ۱۹۹۷ توسط دالی و كار گذاشتن یك بافت مصنوعی در بدن توسط پروفسور ولد ویك استاد دانشگاه Reading و اتصال آن به طور مستقیم به كامپیوتر از موارد مهم تكامل تاریخی انسان به شمار می روند.

عوامل متعددی كه در پیشرفت شتاب آور فن آوری موج سوم مؤثر هستند عبارتنداز: اشتهای سیری ناپذیر انسان برای كنجكاوی در محیط خود و توانمندیهای تا حد بی نهایت وی برای بهره برداری از ابزارها و همچنین عواملی مثل جهانی شدن كسب و كار، تكامل اقتصاد دانش، رقابت فزاینده در صحنه های بازار و تغییرات مداوم نیازمندی های انسانها و از همه مهمتر عامل سرعت كه به طور عمده ای موج كنونی نوآوری در فن آ وری را سرعت بخشیده است. در این دوره قدرت پردازش كامپیوتر شتاب تا حد بی نهایت به خودگرفته است. اینترنت مانند تار عنكبوت از میلیونها كامپیوتر تشكیل شده كه توسط ماهواره های مخابراتی، شبكه های زمینی تار مویی و وسایل بی سیم متصل شده اند. امروزه حداقل ۵۲ میلیون نفردر بیش از ۱۶۰ كشور دنیا به اینترنت دسترسی دارند و فضای مجازی مخلوق كامپیوتر در ۲۰ سال آینده عامل اصلی رشد اقتصادی خواهد بود و این امر باعث مطرح شدن تغییر بزرگراه اطلاعات به اینترنت در سال ۱۹۹۵ گردید. فضای مجازی نحوه برقراری ارتباط میان افراد و انتشار اطلاعات در سازمانها و نهادها و مؤسسات را از اساس دگرگون نموده است.سیاره زمین با یك شبكه تار عنكبوتی جهانی پوشانده شده كه در آن همه می توانند با هم ارتباط برقرار نموده و با هم كار نمایند و به تلاش و داد و ستد بپردازند. در این عصر نیاز به ارتباط فیزیكی نیست.روح برابرخواهی فضای مجازی ارتباطات را از فرد به فرد به فرد با جمع و جمع با جمع تغییر داده است.

آرایه های وسیع حاصل در فضای مجازی زمینه را برای انقلاب در روابط میان انسانها فراهم كرده است، هم اكنون امكانات اینترنت در حال شكوفا شدن است و این امر باعث تكامل سیستم های ارتباطی شده است. تراشه های كامپیوتری به قدری توانمند، ارزان و كوچك می شوند كه به زودی در داخل تمام كالاهای مصرفی از پوشاك گرفته تا مصالح ساختمانی كار گذاشته خواهند شد و به طور كلی كامپیوتر وارد زندگی ما خواهد شد برای روشن شدن و فراگیر بودن تحول فن آوری در محیطی كه واقعیت مجازی نام دارد شاید مكان گردهمایی مجازی بتواند در تشریح نظر ما مؤثر واقع شود. نمایش نموداری- كامپیوتری یك سالن كنفرانس نمونه ای از یك مكان گردهمایی مجازی است. كسی كه می خواهد وارد این مكان شود باید با پوشیدن لباسهای مجازی شامل یك كلاه الكترونیكی مخصوص و دستكش هایی از جنس داده(Data) ارتباط مجازی برقرار كند، دیگر شركت كنندگان در این اتاق به صورت تصاویری تمام رخ «سه بعدی» كه خیلی نزدیك به ظاهر واقعی آنان است دیده می شوند. در این اتاق می توان راه رفت برای رساندن مطلب از حركات اعضای بدن استفاده كرد، به صورت دیگران خیره و وارد مذاكره ظاهراً واقعی شد. شركت كنندگان نیز می توانند روی صندلی مجازی بنشینند، قلم مجازی بردارند، روی تخته مجازی بنویسند و برگ های یادداشت مجازی به همدیگر بدهند، با استفاده از دستكش های «داده های حساس» می توان اجسام مجازی را لمس و نیرو و وزن آنها را لمس و درك كرد.

بنابراین وسایل موجود در یك سالن همایش مجازی را می توان به صورت فردی یا جمعی در دست نگه داشت تا بررسی كرده و تغییر داد. بدین ترتیب افراد در سر تا سر دنیا می توانند در یك محیط مجازی با هم ملاقات كنند و با هم همكاری و ارتباط داشته باشند. تمامی موارد فوق نشان می دهد، مجازی سازی یك امر اجتناب ناپذیر بوده و تأثیر آن بر تمامی سازمانها بسیار عمیق و بنیادین است. محیط های مجازی می توانند موانعی كه همواره انسان و فن آوری را از هم دور نگه داشته است از میان بردارند. صاحب نظران انقلاب انفورماتیك و فن آوری همانند كرزویل ۱۹۹۹ و ولدویك ۱۹۹۸ پیش بینی می نمایند كه اشیای مصنوعی هوشمند به صحنه زندگی بشر وارد شده است، این موجودات هوشمند می توانند احساسات و عواطف انسانی را تفسیر كرده و به آن پاسخ دهند و هم اكنون ماشینی كه می تواند با تعبیر و تفسیر زبان بدن انسان عواطف وی را احساس كند با موفقیت تولید شده است. مرحله بعدی فن آوری توسعه كوچكتر سازی هرچه بیشتر سخت افزار كامپیوتری با استفاده از فن آوری های نانواست «ماشین هایی كه از اتم های منفرد ساخته می شوند» و این فن آوری اساس و پایه ای برای موج بعدی كامپیوتر ها خواهد بود. كامپیوترهای كوانتومی به پردازش اطلاعات ۱۰۰ میلیون برابر سریعتر از ابركامپیوترهای فعلی روی خواهند آورد و این امر موجب به وجود آمدن كامپیوترهای هوشمند و احیاناً خودآگاه خواهد شد، بر این اساس مردم در آینده خواهند توانست وظایف تصمیم گیریهای شخصی و سازمانی را به چنین موجوداتی بسپارند. فن آوری كنونی باعث خواهد شدكه موجودات خودآموزی به نام «ناوباتس ۱۶» تولید شود كه آنها مبتنی بر شبكه های عصبی زیست شناختی هستند كه به دستگاههای محاسباتی كوانتومی وصل خواهند شد كه تا ۲۶۹ درجه سانتیگراد سرد می شوند و این امر باعث ذخیره شدن اطلاعات بر روی یك تك اتم می شود. در سال ۲۰۰۰ دانشمندان از ورود كامپیوتر DAN به صحنه زندگی بشر خبر دادند. سیبرنتیك از جمله مرزهای جدید فن آوری است، این رشته حاصل ادغام فن آوری و دستگاههای زیست شناختی است، اكنون وسایل الكترونیكی به راحتی در داخل مغز انسان كار گذاشته می شود و منجر به گسترش حافظه، سرعت تفكر و حتی استفاده از اندامهای حسی خارجی می شود و در آینده ای نزدیك انتقال اطلاعات از كامپیوتر به مغز و بالعكس ممكن خواهد شد و چنین اقداماتی باعث تمایز ناپذیری فن آوری ها با خود ما (انسان) خواهد شد. در اثر فن آوری های جدید سازمانها و نهادها و روابط بین آنها از اساس دگرگون خواهد شد. سازمانهای مجازی به صورت عادی درخواهد آمد.

هم اكنون ۶۰۰ میلیون نفر پست الكترونیكی دارند و تبادل اطلاعات روی Web هر ۱۰۰ روز دو برابر می شود. تا سال ۲۰۱۰ یك سوم مردم جهان سایت های شخصی وب خواهند داشت، در قرن ۲۱ اینترنت عمده ترین رسانه ارتباطی و اطلاع رسانی خواهد بود. وسایل ارتباطی در داخل بدن ما جای خواهد گرفت. تا پایان این دهه ما خواهیم توانست از هر جای این گیتی به صورت دیداری و شنیداری با همدیگر ارتباط برقرار كنیم، ما خواهیم توانست در اثر فن آوری های جدید با جراحی در مغز سرعت پردازش آن را بالا برده و ظرفیت آن را افزایش دهیم. این فن آوری ها ارتباطات را راحت تر، سریع تر و ارزانتر كرده است و سهم بزرگی در جهانی شدن ارتباطات و اطلاع رسانی داشته و به میزان بیشتری در یكپارچگی سیاست بین الملل و روابط بین الملل یكپارچگی اجتماعی و فرهنگی مؤثر گردیده است، فن آوری های دیگری در حال ایجاد است كه انفجار محل كار توصیف شده است. در دنیای پساصنعتی معلوم نیست كه چه سازمانها و شغل هایی جدید ایجاد خواهد شد، اما با اطمینان می توان گفت كه تحولات با سرعت فزاینده ادامه خواهد یافت، سازگاری مدیران سنتی موج دوم و روابط عمومی های آن با محیط جدید مشكل خواهند داشت. گذر از عصر صنعتی ملی به عصر دیجیتالی جهانی مستلزم این است كه غیر از متخصصان فنی دیگران نیز بتوانند به تحولات مدیریت جدید و مهارتهای ارتباطات و رهبری كمك كنند، از این رو مهمترین نقش رهبران و مسئولان روابط عمومی ها، تبیین تأثیر فن آوری های جدید بر نهادها و سازمانهاست، رهبران سازمانها نه تنها باید واقعیت فن آوری های جدید را درك كنند و آگاهی مناسبی از آن داشته باشند، بلكه باید محدودیتهای خود را بشناسند، فن آوری های جدید این امكان را فراهم می نماید كه كاركنان روابط عمومی در هر جایی كه هستند براساس سازمان خود كار كنند. قرار گرفتن انسانها در فضای مجازی منجر به از بین رفتن دوستی و همدلی می شود.

روابط عمومی ها باید به احساس تعلق كه به زندگی كاركنان معنا می بخشد و چگونگی سازگاری آنها را در سازمان خود تعیین می كند با برقراری ارتباطات مؤثر خود پاسخ دهد. تمامی این فن آوری های جدید فوق العاده جذاب بوده و پیشرفت آنها توقف ناپذیر است، اما هنوز پژوهشگران مدیریت و سازمانها بررسی های خود را برای درك تأثیرات احتمالی آنها شروع نكرده اند و ما نیز در مورد تأثیر این فن آوری ها بر َآنچه مدیریت روابط عمومی می نامیم چیز زیادی نمی دانیم، بنابراین باید روش جدیدی ابداع نمائیم تا به كمك آن بتوانیم اثرات احتمالی این فن آوری های جدید را از لحاظ نظری و از لحاظ عملی، هم بر انسان و هم بر نهادها و سازمانها شناسایی كنیم.

نویسنده: حسین متفكر

منبع: روزنامه همشهری

---