سکان سیاست مکزیک در دستان فرمانده مارکوس

«فرمانده مارکوس» به عنوان رهبر شورشی بومی ایالت «چیاپاس» مکزیک ۱۲ سال پیش در جهان شناخته شد قیام او, دولت مکزیک را به اقدام نظامی واداشت که این موضوع, پیش از برقراری آتش بسی که به جنگ پایان داد, حدود ۱۵۰ نفر کشته بر جای گذاشت پس از آن, ارتش ملی آزادیبخش زاپاتیستا در چیاپاس به فعالیت پرداخت

طی یک دهه، چه تفاوتهایی رخ می دهد! فرمانده مارکوس چند روز پیش سوار بر موتوسیکلت دوباره ظاهر شد تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری مکزیک در ماه جولای، سفری سراسری را آغاز کند و سکان سیاست مکزیک را در دست گیرد. وی همراه با گروه خبرنگاران و گروه های خبری تلویزیونی، به جمعیت ۱۵ هزار نفری طرفداران خود در شهر «سان کریستوبال» گفت که با بی عدالتی اجتماعی و فساد رایجی که مردم معمولی مکزیک با آن در زندگی روزمره مواجه هستند، مبارزه خواهد کرد. او اظهار داشت: «تغییرات از بالا صورت نمی پذیرند، بلکه از طبقات پایین اجتماعی نشأت می گیرند. ما به درد دل مردم در مکانی که کار می کنند، در مکانی که مورد استثمار قرار می گیرند و همچنین در مکانی که از تبعیض نژادی در عذاب هستند، گوش فرامی دهیم و برای رفع این مشکلات تلاش خواهیم کرد.»

اگرچه بازگشت فرمانده مارکوس به مرکز توجه و معروفیت، تمام ظواهر میتینگ مبارزاتی سیاسی را داشت، ولی این رهبر زاپاتیستا می گوید که قصد ندارد در انتخابات سال ۲۰۰۶ شرکت کند. این چریک سابق که مقامات اطلاعاتی مکزیک، او را به عنوان استاد سابق دانشگاه با نام «رافائل سباستین گوئلین وینسنت» شناسایی کرده اند، که بیشتر علاقه مند به ایجاد تحولی در وضعیت سیاسی کشور و به ویژه، پرده برداشتن از عقاید پوپولیستی «لوپز اوبرادر» شهردار سابق مکزیکوسیتی است که اینک نامزد مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری است. اوبرادر به عنوان نماینده حزب انقلابی دموکراتیک متمایل به چپ، امیدوار است بر موج سرخوردگی عمومی با سیاست های اقتصادی تجارت آزاد فائق آید که موجب شده است سیاستمداران چپ گرا را در آمریکای جنوبی به قدرت برساند. ولی فرمانده مارکوس اوبرادر را به عنوان یکی دیگر از جمع سیاستمدارانی که با به قدرت رسیدن فقیران را فراموش خواهد کرد، نفی می کند.

فرمانده مارکوس در نظر دارد تا آنچه را که او «مبارزه دیگر» می نامد، طی شش ماه آینده در ۳۱ ایالت مکزیک و نیز مکزیکوسیتی (پایتخت) به اجرا درآورد. او با نتایج منفی پیوستن مکزیک به پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی مبارزه خواهد کرد و ارتقای استانداردهای زندگی را در دهکده های بومی نشین متعدد چیاپاس تحت کنترل زاپاتیستا خواستار خواهد شد، ولی هنوز مشخص نیست در خارج از پناهگاه او، یعنی جنگل «لاکاندون»، با او چگونه برخورد شود.

برخی کارشناسان سؤال می کنند که آیا مارکوس می تواند پس از فروکش کردن موج ناشی از ظهور مجدد خود حمایت گسترده مردمی را حفظ کند؟ «جان ووماک» مورخ آمریکایی دانشگاه «هاوارد» که کتابهایی را درباره زاپاتیست ها و اسطوره تاریخ مکزیک یعنی امیلیانو زاپاتا نوشته است و زاپاتیست ها که نام گروه خود را از او الهام گرفته اند، ابراز عقیده می کند: «۱۲ سال پیش، هنگامی که زاپاتیست ها از کوهها با شادی و شعف سرازیر شدند تا کشور را پاکسازی کنند، گذشته است. اکنون آنها نمی توانند ادعایی هم وزن هوگو چاوز یا اوومورالس در بولیوی داشته باشند.»

شاید چنین باشد، ولی فرمانده مارکوس با داشتن توانایی سخنرانی و جلب افکار عمومی، انتخابات سال جاری را پربارتر خواهد کرد. سخنگوی «وینسنته فاکس» رئیس جمهور از سفر صلح آمیز زاپاتیستا به کشور استقبال کرد. سایرین نیز حضور فرمانده مارکوس در عرصه سیاست را مورد تحسین قرار دادند. «روسانا فوئنتس _ برین» سردبیر فصلنامه «فارن پالیسی اسپانیول» خاطرنشان می کند: «فرمانده مارکوس به صراحت می گوید که ۱۰ میلیون مکزیکی بومی اصلاً مورد توجه عموم قرار نمی گیرند. مکزیک و تمام دنیا به نظاره ایستاده اند.»

منبع: آسوشیتدپرس

ترجمه: مرضیه خادم شریف