شنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 1 February, 2025
مرجعیت شیعه در عصر غیبت كبری
● مرجعیت محقق حلی (۶۷۶)
شیخ ابوالقاسم نجم‌الدین جعفربن‌حسن، مشهور به محقق حلی از فقهای پرآوازه قرن هفتم هجری قمری است. وی به سال ۶۰۲ هجری در منطقه حله عراق متولد شد ایشان در اوج حمله مغولان به ایران موفق شد در منطقه عراق دانشگاه علمی تشیع را حفظ كند و به تولید بزرگترین آثار فقهی و تربیت بیشترین فقیهان نسبت به آن درعصر محنت و كشتار مغولان همت بگمارد. حله شهر عراق در حمله مغولان مركز علمی شیعیان شد و در كنار شهر نجف به عالمان تشیع شهرت یافت.
● ولادت و تحصیلات
جعفربن حسن بن یحیی بن سعید هذلی حلی در سال ۶۰۲ هجری در شهر حله متولد شد از همان سنین كودكی به تحصیل مقدمات و علوم متداول مانند ادبیات عرب، هیئت، ریاضیات و منطق و كلام‌پرداخت. او در سنین جوانی فقه و اصول را نزد پدرش حسن بن یحیی و استاد بزرگ فقه حله محمدبن نمای حلی و محمدبن ادریس حلی به خوبی آموخت او به قدری در فقه به تحقیق و پژوهش پرداخت كه مشهور به محقق حلی شد. دقت نظر او و فهم مفاهیم فقیهی به قدری بالا و بی‌نظیر بود كه در طول تاریخ فقها هرگاه محقق به طور مطلق گفته شود مقصود همین جعفربن حسن حلی است.
● تدریس و تالیف محقق
صاحب تاسیس‌الشیعه علامه سیدحسن صدر درباره حوزه تدریس محقق می‌نویسد در دروس عالی فقه محقق بیش از چهارصد مجتهد و فقیه شركت می‌كردند و چنین موفقیتی در تدریس تا آن زمان برای كسی پیش نیامده بود او در تربیت شاگردان و متخصصان فقه شیعه به قدری توفیق داشت كه علامه حلی كه خواهر زاده ایشان از نوابغ روزگار بود از محضر درس ایشان به مرجعیت رسید فهم عمیق محقق حلی در علم فقه و سایر علوم موجب شد تا ایشان در رشته‌های مختلف علوم اسلامی آثاری جاودان بر جای گذارد كه مهمترین آنها شرایع‌الاسلام موسوم به قرآن فقه است و تاكنون قریب به دویست شرح و تعلیقه خورده است محقق حلی در منطق كتاب الكهنه و در كلام كتاب المسلك فی اصول‌الدین و در اصول نهج‌الاصول و معارج الاحكام و باز در فقه كتاب‌های شرح نكت النهایه و المعتبر فی شرح المختصر و النافع فی مختصر الشرایع را به رشته تحریر در آورد.
● حیات سیاسی و ارتحال محقق
مرجعیت محقق مقارن با نفوذ ایرانیان در حكومت مغولان بود و بزرگمرد تاریخ علم و سیاست ایران خواجه نصیرالدین طوسی توانست در حاكم مغول، هلاكوخان نفوذ پیدا كند و رابطه بین خواجه نصیرالدین طوسی و محقق حلی در سطح بالایی قرار داشت. به سال ۶۵۶ هجری بغداد توسط هلاكوی مغول فتح شد و مستعصم عباسی آخرین خلیفه عباسی به دستور هلاكو كشته شد توجه این نكته مهم است كه حمله مغولان به بغداد به سال ۶۵۶ هجری قمری بعد از فتح بیت‌المقدس توسط صلاح‌الدین ایوبی‌به سال ۱۱۸۷ میلادی و اوج جنگ‌های صلیبی است كه نقل شده است خواجه نصیرالدین طوسی ایرانی وزیر هلاكو بود و برای ملاقات با محقق حلی به شهر حله آمد و در حوزه درس محقق شركت كرد محقق به احترام خواجه تصمیم گرفت كرسی درس را ترك كند ولی با اصرار خواجه، محقق به درس فقه در باب قبله ادامه داد و این‌گونه فرمود كه برای مردم عراق مستحب است تا به هنگام نماز به سمت چپ میل كنند و به اصطلاح تیاسر داشته باشند خواجه در مقام اشكال فرمود اگر تیاسر اهل‌عراق انحراف از قبله باشد حرام است پس استحباب آن چگونه است؟ محقق پاسخ فرمود مقصود از تیاسر تمایل از خود قبله به طرف قبله است و بعدا در این زمینه كتابی به نام استحباب التیاسر لاهل العراق نوشتند و به خواجه نصیرالدین هدیه كردند كه موجب پذیرش و تحسین خواجه قرار گرفت.درایت خواجه نصیرالدین در امر سیاست و فقاهت محقق در امر تدریس و تحقیق، دوباره تفكر شیعه را به اوج رساند و عصر درخشش فقیهان شیعه بعد از شیخ طوسی، حیاتی دوباره پیدا كرد.محقق حلی صاحب شرایع كه پرچمدار بزرگ فقاهت در قرن هفتم هجری بود به سال ۶۷۶ هجری قمری در سن هفتاد و چهار سالگی بعد از عمری با بركت در تربیت شاگردان بزرگ و آثار علمی درخشان به دیار باقی شتافت و بنا به نقلی در شهر حله به خاك سپرده شد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست