اکستازی ECSTASY

اکستازی ۳ ۴ دیمتیلن دی اکسی امفتامین ECSTASY

اکستازی ( ۳-۴ دیمتیلن دی اکسی امفتامین ) (ECSTASY)

▪ نام های متداول در ایران :

اکستازی - اکس - اکس تی سی

▪ اشکال مو جود در ایران :

قرص خوراکی - آدامس جویدنی - کپسول - چوب اغشته به این ماده که پس از آتش زدن دود آن درمحوطه پخش می شود – سیگار- آمپول تزریق وریدی - مایع خوراکی ( نوشابه )

MDMA نام اختصاری آن ( نام ژنریک ) آن است .

▪ تاریخچه اکستازی :

۱) اولین بار اکستازی در سال ۱۹۱۲(م)به دنبال تحقیقات شرکت داروسازیMerckآلمان وبا تغییردر فرمول داروی آمفتامین ساخته شد .

۲) در سال ۱۹۱۲(م) بلا فا صله بعد از سنتز شدن به عنوان یک ترکیب کاهنده اشتها مورد آزمایش بالینی قرار گرفت

۳) درسال۱۹۷۰(م)در برخی از بیماری های روانپزشکی مانند اختلالات احساسیemotional disorder بکار رفت

۴) اولین مورد استفاد سوءاز آن در سال ۱۹۸۰(م) گزارش شدواعتیاد گسترده آن در سال ۱۹۸۵(م) شروع شد

اولین موارد اعتیاد به آن در سال ۱۹۸۰ در آمریکا مشاهده شد. اولین گزارش مرگ با اکستازی دختری ۲۵ ساله سیاه پوست به نام نیکای در یک پارتی شبانه برای اولین مر تبه در عمرش اکستازی مصرف میکند او مانند دیگران مشغول رقص بوده که پلیس وارد میشودپس ازدستگیری وی تشنج می کند وبعد از چند دقیقه می میرد علت مرگ پارگی تعداد زیادی از مویرگ های مغز بیان شد.

اسامی عامیانه: ECCY ،XTC ،X ADAM ،E-DIAMONDS ،MITSUBISHI ،LOVERS SPEED ،CLARITY

▪ شکل ظاهری: از METHYLENE-DIOXYMETHYL-AMPHETAMINE) MDM) تهیه میگردد قرص به اشکال و اندازه های گوناگون، گرد، کپسول، مایع. از نـوعی آمـفی تـامین توهم زا میباشد، معمولا با نشاسته، پودر تالک و رنگ، کافئین، آمـفی تـامین و افدرین ترکیب میگردد.

▪ نحوه استعمال: خوراکی، دود کردن و استنشاق، تزریق.

▪ اثرات آنی: اثر آن ۲۰ دقیقه پس از مصرف ظاهر میگردد، اکستاسی هم محرک است و هم توهم زا، افزایش انرژی و حس خوشی، اصوات، رنگها و احساسات شدیدتر میگردد اثر آن تا ۶ ساعت باقی میماند، به حالت ایجاد شده از آن ROLLING می گـویند، اثراتش شبیه آمفی تامین میباشد، افزایش ضربان قلب، افزایش اعتماد بنفس،احساس تهوع، اضطراب، احـساس صمـیـمیت بـا دیـگران، سـایـیدن دنـدانـها بـه یکدیگر، کاهش اشتها، تعـریـق، احــساس شدید لذت، گرمی و شادی، شما را به رقصیدن وا می دارد. تـرشـح دپامین و سروتونین در مغز.

▪ خطرات: گرمازدگی، چون بیشتر در کلوبها از آن استفاده می گـردد و در پـی فـعـالـیــت شدید مانند رقصیدن سبب افزایش شدید گرمای بدن میگردد که بسیار خطرناک اســت، فرد برای رفع تشنگی مـمـکن اسـت آب فـراوان بـنـوشد کـه ایـن خـود سبب رقیق شدن بیـش از حـد خــون و از مــیان رفتن تعادل سدیم خون شـده و سـبـب تـورم اعـضـاء بـدن هـمـچـون مـغز و در نهایت مرگ فرد می شـود، پـس از یـکـی دو روز بـعـد فـرد احـسـاس افسـردگـی و خـستگی میکند، در دراز مدت سبب آسیب به کبد، کلیه و مغز می گردد، توهم گویی، استفراغ، تشنج.

● برخی نکات آماری

۱) بیش از ۶۸ درصد مصرف کنندگان اکستازی را در ایران، زنان و مردان ۱۸ تا ۲۶ ساله تشکیل می دهند و ۳۶ درصد آنان هم در محدوده سنی ۲۵ تا ۲۹ سال قرار دارند. این بدان معنا است که نزدیک به ۹۵ درصد معتادان اکس در کشورمان بین ۱۸ تا ۳۰ سال سن دارند و تنها ۵ درصد آنها زیر ۱۸ و یا بالاتر از ۳۰ ساله اند.

۲) بیش از ۸۰ درصد این افراد مجرداند و تاکنون ازدواج نکرده اند. ۴.۳ درصد نیز متأهل و ۱۰.۵ درصد نیز مطلقه اند و ازدواج ناموفقی داشته اند.

۳) به ازای هر ۲ مرد آلوده به اکس، یک زن مبتلا است. یعنی حداقل ۳۰ درصد مصرف کنندگان اکستازی را زنان و آنهم عمدتاً زنان جوان و مجرد، تشکیل می دهند. (برای مقایسه، بد نیست اشاره شود که این نسبت در مورد هروئین یک به ۹ است و تنها ۱۰ درصد افراد هروئینی را زنان تشکیل می دهند.)

براساس آمار اشاره شده می توان نتیجه گرفت: اکثر قریب به اتفاق مصرف کنندگان اکس در ایران را جوانان مجردی تشکیل می دهند که اولاً یک سوم آنها دختران جوان اند و ثانیاً همگی در سنین ازدواج و بهترین دوران جهت تشکیل خانواده قرار دارند و امکان اقدام به ازدواج در آنها و تصمیم به تشکیل خانواده در آنان را باید مدنظر قرار داد.

اما نکته حائز اهمیت این است که می توان پیش بینی نمود که مصرف اکستازی در این افراد احتمال ازدواج ناموفق را در آنان (در مقایسه با افراد سالم و غیر معتاد) بالاتر ببرد و این موضوع بر پیچیدگی معضل مصرف اکستازی بیافزاید.

برخی دلایل و واقعیت هایی که مصرف اکستازی می تواند ریسک ازدواج ناموفق را در معتادان بیشتر کند عبارتست از:

الف) از تأثیرات سوء و ناگوار اکستازی، تأثیر در عواطف و احساسات فرد است و فرد به مرور زمان دچار سطحی شدن عواطف، احساسات زودگذر و ناپایدار شده و مفهوم عشق، بخشش، تنفر، عفو و… برای او تغییر می نماید. بدیهی است که چنین تغییراتی برای ازدواج موفق و برقراری ارتباط عاطفی و روحی قوی، مستحکم و پایدار با همسر که از الزامات ازدواج است، مناسب نیست.

ب) اکستازی واضحاً در تمایلات جنسی فرد تأثیر گذاشته و منجر به تحریک رفتارهای جنسی مکرر و کنترل نشده در فاز سرخوشی پس از مصرف می شود. این واقعیت تلخ سبب می شود، فرد در شرایطی که هیچ کنترل و حتی آگاهی و بصیرتی نسبت به رفتار خود ندارد و به علت افزایش شدید و لجام گسیخته تمایلات جنسی، به تماس های جنسی مکرر و پرخطر با اطرافیان خود مبادرت نماید که قطعاً نتایج این اقدامات برای دختران جوان، دردناک تر خواهد بود.

علاوه بر این خطر آلودگی های دیگر مانند بیماری های مقاربتی بالاخص موارد صعب العلاج و یا غیرقابل درمان مانند ایدز و هپاتیت، که در این گونه رفتارهای پرخطر جنسی، به وفور دیده می شوند نیز در کمین این افراد است و به احتمال ناموفق بودن ازدواج فرد و ناکامی او در تشکیل خانواده بیشتر دامن می زند.

ج) وابستگی روانی ناشی از مصرف اکستازی که ناشی از اعتیادآوری شدید این ماده است و به دشواری هرچه بیشتر ترک آن منجر می شود نیز خطری است که موفقیت معتاد را در امر ازدواج تهدید می کند.

د) اکستازی می تواند طیف گسترده ای از اختلالات و عوارض روانی در فرد ایجاد کند. اختلالات شدید در احساسات و عواطف، انواع اختلالات خواب، جنون، حملات ترس شدید(Panic Attack) ، افسردگی های شدید و مقاوم به درمان، زوال حافظه و فراموشی، بدبینی و پارانویا، توهمات شنیداری و دیداری، اشکال در تمرکز افزایش ریسک خودکشی و… برخی از این عوارض اند که همگی می توانند در روابط زناشویی فرد مؤثر باشند.

هـ) عوارض جسمی اکستازی را نیز نباید فراموش کرد. مسمومیت کبدی و اختلال کارکرد این عضو حیاتی، کم خونی خطرناک آپلاستیک که در آن تولید تمام رده های سلول های خونی در مغز استخوان سرکوب و مهار می شود، اختلال عملکرد کلیه ها، کاهش وزن شدید و لاغری مفرط، آسیب های مغزی و سلسله اعصاب مرکزی، ضعف سیستم ایمنی، ضایعات پوستی و… و همچنین تغییرات چهره و ظاهر فرد، همگی نه تنها فرد را در انتخاب گزینه های مطلوب برای ازدواج با محدودیت مواجه می سازند، ممکن است پس از ازدواج هم منجر به از هم پاشیدگی خانواده شود.

و) متأسفانه از لحاظ آماری، مصرف اکس با ناهنجاری های رفتاری دیگری نیز همراه است. آمار بزهکاری، تمایل به مصرف مواد مخدر و روانگردان دیگر، مصرف سیگار، الکلیسم و مصرف مشروبات الکلی، سوءسابقه کیفری و… در معتادان اکس و در مقایسه با افراد سالم بالا است و طبیعی است که بندرت یک فرد سالم حاضر به ازدواج یا تداوم زندگی با چنین افرادی است.

ز) تمام آنچه گفته شد، صرفاً مربوط به عوارض و عواقب خود قرص اکستازی است. این در حالی است که آنچه امروزه به عنوان قرص اکس و با عناوین و نام های مختلف عرضه می شود، عمدتاً در شرایطی کاملاً غیر بهداشتی و در مراکز و لابراتوارهای غیرمجاز تولید شده و حاوی انواع و اقسام مواد همراه و ناخالصی های گاه خطرناکی اند که می توانند عوارض سوء فراوانی داشته باشند که علاوه بر تهدید مضاعف سلامت جسمی و روانی فرد، برآینده شغلی و خانوادگی فرد تأثیر گذاشته و به ناکامی های دیگری مانند شکست در ازدواج منجر شوند.

دکتر محمد والی پور [ متخصص روانپزشکی ]