همه چیز علیه تمرکز

انگیزه اولیه دست اندرکاران ارشد سیما از تصویب تولید و پخش یک برنامه تلویزیونی چیست برآوردن خواسته های مخاطبان و جذب بیشتر آنها رقابت با سایر شبکه های مجاز و غیرمجاز یا تنها انجام وظایف محوله اداری که در ازای دریافت حقوق و دستمزد انجام می گیرد

انگیزه اولیه دست‌اندرکاران ارشد سیما از تصویب تولید و پخش یک برنامه تلویزیونی چیست؟ برآوردن خواسته‌های مخاطبان و جذب بیشتر آنها؟ رقابت با سایر شبکه‌های مجاز و غیرمجاز یا تنها انجام وظایف محوله اداری که در ازای دریافت حقوق و دستمزد انجام می‌گیرد؟ با نگاهی منصفانه و بدون عینک بدبینی می‌توان تمام این موارد را البته با درصدها و نسبت‌های متفاوت به عنوان انگیزه ساخت و پخش برنامه‌های تلویزیونی لحاظ نمود اما در اینجا این سوال پیش می‌آید که چگونه می‌شود همان دست‌اندرکاران و مسوولانی که در تمام مراحل اداری تولید یک برنامه تلویزیونی از تصویب طرح اولیه تا برآورد و تامین بودجه گرفته تا اختصاص زمان پخش مناسب به محصول تولید شده دخیل بوده‌اند و به هر حال آن برنامه به عنوان بخشی از شناسنامه دوران مدیریتی خود آنها هم محسوب می‌شود در قبال پخش درست، اصولی و باکیفیت برنامه‌ها منفعل نشان داده و به پخش‌هایی دور از استاندارد رضایت می‌دهند؟

آیا پخش بی‌کیفیت برنامه‌هایی که میلیون‌ها تومان سرمایه ملی و صدها و هزاران ساعت کار نیروی متخصص انسانی صرف آن شده دور ریختن همان سرمایه و نوعی بی‌احترامی به مخاطب نیست؟ بگذارید روشن‌تر صحبت کنم. به غیر از بخش‌های خبری تلویزیون کدام برنامه را سراغ دارید که بتوان آن را از ابتدا تا انتها بی‌دغدغه و با خیال راحت و بدون حضور عناصر مزاحم و برهم‌زننده تمرکز مشاهده کرد؟

از تبلیغات مزاحم و مروج فرهنگ مصرف‌گرایی که هنوز دقایق زیادی از شروع سریال‌های تلویزیونی نگذشته تمرکز بینندگان و ارتباط آنها با داستان را مخدوش می‌کنند می‌گذرم که ذکر مجدد این مقوله مصداق همان ضرب‌المثل «میخ بر سندان کوفتن و حرف در گوش فرو نرفتن» می‌باشد و سازمانی که روزی حتی از بردن اسم تبلیغات هم پرهیز می‌کرد حالا به استناد اینکه باید بخشی از بودجه‌اش را از طریق تبلیغات تامین نماید میلیون‌ها بیننده بخت برگشته را شبانه روز آماج هزاران تیزر مصرف‌گرا قرار می‌دهد اما سوال اساسی دیگر اینجاست که آیا مسوولان پخش سیما می‌دانند کاربرد زیرنویس‌های تلویزیونی چیست و در چه مواردی باید از آنها استفاده نمود یا صرف اینکه پیشرفت تکنولوژی امکانی به نام حک کردن زیرنویس را برایمان مقدور ساخته می‌توانیم همه‌جا و بی‌هیچ قید و شرطی هرنوع زیرنویسی را پخش نماییم؟

یادمان نرفته که حدود ۱۵ پیش که سیما سیاست حذف مجری پخش را در دستور کار خود قرار داد، قرار بود تنها اعلام برنامه‌های شبکه‌های مختلف سیما از طریق زیرنویس انجام شود که شد و بسیار هم پسندیده و کارآمد بود اما اعلام برنامه کردن از طریق زیرنویس کجا و پخش صدها زیرنویس تبلیغاتی و غیرتبلیغاتی بی‌ربط به برنامه اصلی در حال پخش کجا؟ چرا سازمانی که میلیاردها بودجه سالانه دارد و قبل و در میان و بعد از اکثر قریب‌به‌اتفاق برنامه‌هایش نیز تیزر تبلیغاتی پخش می‌کند در هنگام پخش برنامه نیز با پخش زیرنویس‌های تبلیغاتی به آرامش اعصاب بیننده و ارتباط او با برنامه در حال پخش لطمه وارد می‌نماید؟

حتی شبکه‌های کابلی و خصوصی دنیا هم که از بیت‌المال بودجه نمی‌گیرند و برای ادامه حیات مجبور به پخش تیزرها در اواسط برنامه‌ها هستند نیز دیگر در زمان پخش برنامه اصلی با پخش زیرنویس به کیفیت پخش خود صدمه نمی‌زنند. البته این پایان ماجرا نیست چراکه مسوولان پخش سیما علاوه بر پخش زیرنویس‌های بازرگانی چند صباحی است که زیرنویس‌های دیگری را هم به برنامه‌های در حال پخش افزوده‌اند تا روند برهم‌ریختن تمرکز و آرامش بینندگان کامل‌تر شود. زیرنویس‌هایی از قبیل اعلانیه‌های سازمان‌های مختلف از وزارت نیرو و توصیه به صرفه‌جویی در مصرف آب و برق گرفته تا بیانیه‌های شرکت گاز و اعلام سایت بانک‌های مختلف کشور و از همه بدتر و نابه‌جا‌تر طرح سوالات چهار گزینه‌ای و معرفی برندگان و جوایز این مسابقات!!

حتی اگر با اغماض بسیار بتوان از پخش زیرنویس‌های بازرگانی در میانه برنامه گذشت از این زیرنویس‌های غیرتبلیغاتی که بهانه اقتصادی هم پشت آنها نیست هرگز نمی‌توان گذر کرد. آخر مگر یک بیننده بخت برگشته چند کار را با هم می‌تواند انجام دهد؟ تماشای سریال یا فوتبال زنده یا توجه به اعلام سایر برنامه‌ها یا دقت و توجه به سوالات چهار گزینه‌ای و شرکت در مسابقات زیرنویسی یا یادداشت سایت جدید بانک‌ها و موسسات بی‌شمار قرض‌الحسنه یا...؟

بی‌گمان وقت آن رسیده که تصمیم‌گیران ارشد سیما با اتخاذ سیاست‌هایی کارآمد به کیفیت پایین پخش برنامه‌ها خصوصا برنامه‌های پربیننده سر و سامان داده و به این آشفتگی و ملغمه پایان دهند.

مازیار معاونی