افطار بروجردی

یک سال گذشت و ماه رمضان با تمامی زیبایی هایش از راه رسید ماهی که همه بیش از هر چیز در آن به عبادت می پردازند و تزکیه نفس از اولویت ها محسوب می شود

یک سال گذشت و ماه رمضان با تمامی زیبایی‌هایش از راه رسید؛ ماهی که همه بیش از هر چیز در آن به عبادت می‌پردازند و تزکیه نفس از اولویت‌ها محسوب می‌شود...

در این ماه خانم‌های خانه در طول روز در تدارک آماده کردن سفره افطاری هستند و سعی می‌کنند سفره‌ غذایشان را متنوع کنند تا اعضای خانواده که ساعت‌ها غذایی نخورده‌اند با نشستن دور این سفره تمام نیازهای ضروری‌شان را تامین کنند. بنابراین توجه به این نکته که از تمام گروه‌های غذایی در آماده کردن یک سفره استفاده شود بسیار اهمیت دارد. ما نیز غذایی ساده، خوشمزه و مغذی را برای شما در نظر گرفته‌ایم که برای آشنایی بیشتر با آن بهتر است با ما همراه شوید.

● نکته خانه‌داری

این شامی را مردم بروجرد با نوعی قالب حلقه‌ای دسته‌دار در روغن داغ عمیق می‌گذارند و پس از آنکه شامی از قالب جدا شد قالب را برمی‌دارند آن هم به این دلیل که تمامی شامی‌ها به یک شکل و اندازه درآمده و سرخ شوند. در ضمن با اینکه در دستور تهیه این غذا سبزی‌ها تفت داده می‌شوند، شما می‌توانید آنها را بدون حرارت دادن نیز به گوشت خنک‌شده اضافه کنید به این ترتیب میزان مواد مغذی‌ای که از دست می‌روند کمتر خواهد شد. فقط فراموش نکنید برای تهیه این غذا حتما از روغن مخصوص سرخ‌کردن که روی بسته‌بندی آن میزان اسید چرب ترانس صفر درج شده است، استفاده کنید.

● مـقـدار کـالـری؟

این غذا در مجموع دارای ۱۵۰۰ کیلوکالری انرژی است و در صورتی که از این مواد ۲۰ شامی به‌دست آید هر کدام دارای ۷۵ کیلوکالری خواهد بود و با خوردن ۵ عدد از آن میزان کالری حاصل از خوردن این غذا به ۳۷۵ کیلوکالری می‌رسد البته خوردن نان با این غذا میزان کالری دریافتی را افزایش خواهد داد.

● مـواد لازم (برای۴ نفر)

گوشت چرخ‌کرده/۳۰۰گرم/۵۵۰کیلوکالری

پیاز بزرگ/۱عدد/۲۵کیلوکالری

تخم‌مرغ/۵عدد/۵۰۰کیلوکالری

تره، جعفری، شوید و کمی شنبلیله خردشده/۴لیوان/۱۰۰کیلوکالری

آرد/۳قاشق غذاخوری/۸۰کیلوکالری

روغن مخصوص سرخ‌کردن/۴قاشق غذاخوری/۳۶۰کیلوکالری

نمک، فلفل سیاه و زردچوبه/به‌میزان دلخواه/۰کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

آرد را در تابه بریزید و روی آتش ملایم بو بدهید تا کمی رنگ بگیرد سپس تابه را در ظرف دیگری خالی کنید. ۲ قاشق از روغنتان را در تابه داغ کنید و گوشت و پیاز را ۵ تا ۶ دقیقه در آن تفت بدهید تا رنگ گوشت برگردد. سپس سبزی‌های خرد شده را اضافه کنید و باز هم ۵ تا ۶ دقیقه آنها را با هم تفت دهید آنگاه آنها را از روی حرارت بردارید و بگذارید خنک شوند. از طرف دیگر، آرد را با سایر ادویه‌ها و سپس با مایه گوشت و سبزی مخلوط کنید و هم بزنید. تخم‌مرغ‌ها را در مرحله بعدی اضافه کنید و با هم زدن آنها را به خمیری یکنواخت تبدیل کنید. اگر مایه به اندازه کافی شل نشد کمی آب اضافه کنید و به هم‌زدن ادامه دهید. نهایتا در تابه‌ای لبه‌بلند به عمق ۴-۳ سانتی‌متر، روغن را داغ کنید. به اندازه یک تخم‌مرغ از مایه شامی بردارید و بعد از شکل دادن به آن در روغن داغ بگذارید تا طلایی رنگ شود. البته برای کاهش مقدار روغن مصرفی می?توانید شامی?هایتان را در سینی فر گذاشته و آنها را با حداقل روغن تنوری کنید.

● گوشـت چرخ کـرده علیـه کم خـونی

گوشت از منابع عالی پروتئین و آهن محسوب می‌شود بنابراین کسانی که دائما به بیماری‌های عفونی مبتلا می‌شوند و در کل سیستم دفاعی ضعیفی دارند، بهتر است این ماده غذایی را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانند زیرا کمبود آهن و پروتئین یکی از عوامل مستعدکننده ابتلای افراد به بیماری‌های عفونی است. بنابراین خوردن گوشت برای تمامی گروه‌های سنی به خصوص کودکان و خانم‌های باردار و شیرده که به آهن بیشتری‌نیازمند هستند، توصیه می‌شود اما نکته مهم آن است که خوب پخته نشدن گوشت امکان انتقال آلودگی‌های انگلی را بالا می‌برد بنابراین برای اطمینان از این موضوع باید گوشت را به طور کامل حرارت داد. بنابراین همان طور که در دستورپخت این شامی نیز گفته شده است شما می‌توانید قبل از استفاده از گوشت آن را از قبل کمی حرارت بدهید به این ترتیب احتمال وجود آلودگی به حداقل ممکن می‌رسد. یادتان باشد که تمام افراد تقریبا به ۱ تا ۲ واحد گوشت در روز نیازمند هستند و هر واحد برابر است با ۳۰ گرم گوشت که در صورت داشتن چربی ۵۵ کیلوکالری انرژی را به بدن می‌رساند.

● تـره و شویـد علیـه بیمـاری‌هـای قلـبـی

تمامی سبزی‌های برگ سبز جزو منابع ویتامین C و فیبر هستند بنابراین توصیه می‌شود هر چه تازه‌تر آنها را میل کنید اما درباره تره باید گفت این سبزی علاوه بر نکات یاد‌شده از بروز بیماری‌های قلبی نیز پیشگیری می‌کند زیرا دارای ترکیب‌های گوگردی است که به نظر می‌رسد می‌توانند سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید را در خون کاهش دهند. در ضمن، این ترکیب‌ها خاصیت ضدسرطانی دارند به این ترتیب افزایش مصرف آنها همراه سیر و پیاز می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان را کاهش دهد. درباره شوید باید بگوییم که این سبزی خاصیت مدر دارد بنابراین می‌تواند فشار خون را در افراد کاهش دهد بنابراین بیماران فشار خونی بهتر است این سبزی را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانند. فقط فراموش نکنید که هر لیوان از تمامی سبزی‌های برگ سبز از جمله تره و شوید تازه، یک واحد سبزی و دارای ۲۵ کیلوکالری انرژی است و هنگام مصرفشان باید کالری حاصل از دریافت آنها در کل انرژی مورد نیاز روزانه محاسبه شود.

● تـخـم‌مـرغ علـیـه نـاتـوانـی جـنـسی

این منبع غذایی پرپروتئین سرشار از آهن، کلسیم و ویتامین ۱۲ B است و خوردن هر عدد از آن می‌تواند ۱۰۰ کیلوکالری را وارد بدن کند اما جالب است بدانید که در بررسی‌های اخیر، دیده شده مردانی که در برنامه غذایی خود تخم‌مرغ مصرف می‌کنند کمتر از ناتوانی‌های جنسی رنج می‌برند زیرا این ماده غذایی دارای ماده معدنی به نام سلنیوم است که نقش پررنگی در سلامت اسپرم‌ها دارد به طوری که هم کمیت و هم کیفیت آنها را بالا خواهد برد. بنابر نتایج تحقیقات با خوردن هر عدد تخم‌مرغ ۱۰ درصد از نیاز روزانه به سلنیوم تامین می‌شود و به این ترتیب باعث تقویت قوای جنسی به خصوص در مردان می‌شود. تنها نکته‌ای که هنگام مصرف تخم‌مرغ باید به خاطر داشت آن است که این ماده غذایی، خام یا نیم‌پز به مصرف نرسد زیرا احتمال وجود میکروب سالمونلا در آن وجود دارد و با مصرف چنین تخم‌مرغ‌هایی، زمینه ابتلای مصرف‌کننده به بیماری فراهم می‌شود در حالی که تخم‌مرغ کاملا پخته در صورتی که آلوده هم باشد مشکلی را برای مصرف‌کننده‌اش به وجود نخواهد آورد.

● همراه این غذا

با اینکه تعداد شامی‌هایی که برای هر نفر گذاشته می‌شود به ۵ عدد می‌رسد و می‌توان آنها را بدون نان میل کرد اما شما می‌توانید این غذا را با نان اما نان سنگک میل کنید. سبزی خوردن نیز فراموش نشود. نوشیدنی‌تان نیز بهتر است یک لیوان آب پرتقال تازه یا شربت کم شکر آبلیمو باشد. به این ترتیب آهن موجود در این غذای گوشتی به دلیل دریافت ویتامین C بیش از پیش جذب خواهد شد.

● اگر چربی خون دارید

بهتر است شامی‌هایتان را در ماهیتابه چدنی یا در فر با حداقل روغن سرخ کنید. البته می‌توانید به جای گوشت قرمز از گوشت مرغ چرخ‌شده استفاده کنید. در کنار این غذا نیز بهتر است سبزی‌های بخارپزشده‌ای مانند کدو سبز، لوبیا سبز و قارچ را قرار دهید.

● اگر لاغر هستید

بهتر است شامی‌هایتان را به صورت ساندویچ‌های کوچکی همراه چند تکه سبزی‌ تازه مانند یک برگ کاهو و یک حلقه گوجه‌فرنگی درآورید و در چند وعده آنها را میل کنید زیرا رمز افزایش وزن شما خوردن وعده‌های کوچک اما متعدد است.

برگرفته از برخی کتب تاریخی و منابع اینترنتی

ساقی اخوان