پوست تیره ضدآفتاب قوی‌تر می‌خواهد؟

داشتن پوست تیره یک امر ژنتیکی است و در مناطقی از دنیا که آب و هوای گرمسیری دارند بیشتر دیده می‌شود.
در لایه زایا (بازال) سلول‌هایی به نام ملانوسیت وجود دارد که رنگ ملانین را می‌سازند. …

داشتن پوست تیره یک امر ژنتیکی است و در مناطقی از دنیا که آب و هوای گرمسیری دارند بیشتر دیده می‌شود.

در لایه زایا (بازال) سلول‌هایی به نام ملانوسیت وجود دارد که رنگ ملانین را می‌سازند. مهم‌ترین وظیفه ملانین حفاظت پوست در برابر مضرات اشعه آفتاب است، یعنی هر چه پوست تیره‌تر باشد، صدمه‌های آفتاب هم کمتر است و برعکس. به همین دلیل در مناطق حاره مانند قسمتی از خاورمیانه، قاره آفریقا و جنوب آسیا که آفتاب شدیدتری دارند، پوست مردم تیره‌تر است. در واقع تیرگی پوست نیاز طبیعی مردمان مناطق استوایی است اما رطوبت و ضخامت پوست هیچ‌گونه ارتباطی با رنگ پوست ندارد بنابراین مطالب مطرح شده و مورد سوال مانند اینکه پوست‌های تیره خشک‌تر است، سازگاری خوبی با تغییرات آب و هوا ندارد، نیاز دارد از ضدآفتاب‌های قوی‌تر استفاده شود و... صحیح نیست و هیچ‌کدام پایه علمی ندارد.

اتفاقا کسانی که پوست تیره‌ای دارند به دلیل اینکه مقاومت بیشتری در برابر مضرات نور آفتاب دارند، نسبت به آنها که پوست سفید دارند به ضد آفتاب ضعیف‌تری نیاز دارند (درست برعکس باور رایج). یک سفیدپوست اروپایی اگر به آفریقا برود به سرعت دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود، در حالی که مردم بومی دچار سوختگی نمی‌شوند چون پوست تیره‌ای دارند. پیری پوست ارتباطی با رنگ پوست ندارد ولی از آنجا که مردم تیره‌پوست در مناطق آفتابی (آفریقا) زندگی می‌کنند و به علت فقر اقتصادی مراقبت‌های بهداشتی مناسب ندارند، دچار پیری زودرس می‌شوند، نه به خاطر تیرگی پوستشان.

دکتر حسین طباطبایی

متخصص پوست و مو عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران