بررسی تحولات بحرین

کشور بحرین کوچکترین کشور مستقر در خلیج فارس می باشد که از۳۲ جزیره تشکیل شده است, پایتخت این کشور شهر منامه می باشد و زبان رسمی این کشور عربی است و استفاده از زبانهای فارسی , اردو و انگلیسی بسیار رایج است, بحرین از زمان ساسانیان در قلمرو ایران بوده است, و از سال ۱۵۲۲ تا ۱۶۰۲ به دست پرتغالی ها قرار گرفت

کشور بحرین کوچکترین کشور مستقر در خلیج فارس می باشد که از۳۲ جزیره تشکیل شده است، پایتخت این کشور شهر منامه می باشد و زبان رسمی این کشور عربی است و استفاده از زبانهای فارسی ، اردو و انگلیسی بسیار رایج است، بحرین از زمان ساسانیان در قلمرو ایران بوده است، و از سال ۱۵۲۲ تا ۱۶۰۲ به دست پرتغالی ها قرار گرفت. در سال ۱۶۰۲ میلادی، پس از اخراج پرتغالی‌ها از خلیج فارس، بحرین به دست دولت صفوی افتاد ومجدداً به آغوش ایران بازگشت، این امر حاکمیت ایران بر بحرین تا سال ۱۹۷۱ ادامه داشت تا اینکه با میانجیگری سازمان ملل و بی عرضگی شاه ملعون ایران این استان چهاردهم از ایران جدا شده و به یک کشور مستقل در خلیج فارس قرار گرفت.

مساحت جغرافیایی بحرین ۷۰۶ کیلومتر مربع است، بحرین شامل سه شهر یا به عبارت بهتر سه جزیره اصلی منامه و محرق و ستره است. از لحاظ بافت جمعیتی ، بحرین حدود ۷۰۰هزار نفر جمعیت دارد که ۷۰ درصد را شیعیان تشکیل می دهند و ۳۰ درصد دیگر اهل سنت، مسیحی ،کلیمی و دیگر ادیان تشکیل می دهند.

شیخ حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه این کشور است که از سال ۱۹۹۹ تا کنون حاکم این کشور بوده است، در بحرین حدود ۱۵ حزب سیاسی شامل احزاب مذهبی، لیبرال، چپ و بعثی وجود دارد. برجسته‌ترین حزب سیاسی شیعه حزب الوفاق الوطنی الاسلامی است که در حال حاضر شیخ سلمان رهبر این حزب می باشد. احزاب دیگر شیعه شامل حزب العمل الاسلامی و حزب الرساله می‌باشند.

● هراس آمریکا از فروپاشی دولت بحرین

در منطقه خاورمیانه آمریکا از دو متحد استراتژیک برخوردار است که یکی مصربود ، به دلیل همسایگی با اسرائیل، و دارا بودن کانال سوئز ودیگر کشور بحرین است که آن هم به خاطر وجود ناوگان پنجم آمریکا در آبهای این کشور می باشد که بارها سران آمریکا به این نکته که بحرین یکی از متحدین استراتژیک این کشور می باشد اشاره هایی را داشته اند.

در منطقه ای که رو به سرنگونی می رود حسنی در ۳۰ سال گذشته متحد مطمئنی برای ایالات متحده آمریکا بود اما با فریادهای بلند مردم برکنار شد تا اسرائیل هم شریک اصلی خود را در روند صلح از دست بدهد و به نظر می رسد واشنگتن وارد بازی خطرناکی شده است.

اما هر چند که دولت حسنی مبارک ساقط شد، اما به طور کلی اصلی ترین مبحث که مد نظر آمریکا بود بحث قرار داد کمپ دیوید بود که طی آن مصر و اسرائیل متحد استراتژیک بودند و این اتحاد به نفع آمریکا بوده است .

روابط بحرین و آمریکا از سال ۱۹۳۲ و با توسعه صنعت نفت این کشور آغاز شد،و در سال ۱۹۴۸ این کشورمرکز فرماندهی ناوهای آمریکایی در خلیج فارس شد. مرکز ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در کشور بحرین قرار دارد. که این ناوگان در جنگهایی که در منطقه روی داده است نقش کاملا آشکاری داشته است .سال ۲۰۰۱ نقطه اوج روابط منامه و واشنگتن بود. در این سال، جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا بحرین را به عنوان یکی از متحدان استراتژیک خود اعلام کرد.

تلاش آمریکا برای حفظ ناوگان دریایی خود در بحرین ، این کشور را به تناقض گویی در رابطه با مسائل منطقه دچار کرده است . بطوری که آنها از یک سو از چند ده نفر اغتشاش گر در ایران که فقط زورشان به سطل زباله های شهری می رسد حمایت علنی می کنند اما دربرابر کشتار مردم بحرین محافظه کاری اختیار می کنند.

باراک اوباما به حوادث بحرین و تهران نگاهی دوگانه دارد. اوباما در حالی که با لحن نرم پادشاه بحرین را به عنوان هم پیمان خود به خویشتنداری دعوت می کند که از سوی دیگر به صراحت معترضان ایرانی را تایید و بر حمایت از آنان در برابر جمهوری اسلامی تاکید می کند. این امر نشان دهنده پیچیدگی معادلات منطقه در ارتباط با هم پیمانان آمریکا است.

● سیاست های دولت بحرین در قبال شیعیان

در چندین سال گذشته دولت بحرین یک سیاست جدید در این کشور رواج داده است، که با کشاندن جمعیت غیر بومی، غیر شیعی به این کشور در حال تغیر بافت جمعیتی این کشور می باشد که با ورود اتباع از کشورهای اردن، فلسطین، لبنان، عربستان سعودی و مصر به خاک این کشور بافت جمعیتی این کشور شکل تازه ای به خود گرفته است ، که با این سیاست هنوز هم شیعیان حداکثر جمعیت این کشور را تشکیل می دهند .

با توجه با اقدامات نژاد پرستانه دولت و پادشاه این کشور در قبال شیعیان و همچنین نبود، دموکراسی ، آزادی بیان ، و همچنین اصلاحات ضعیف سیاسی در این کشور این روزها شاهد موج عظیمی از اعتراضات مردمی در این کشور می باشیم که این اعتراضات که از سالها پیش آغاز شده بود مانند، آتیش زیر خاکستر بوده است که این روزها سربرآورده است.

این روزها دور تازه ای از ناآرامی های سیاسی در بحرین آغاز شده که سر منشاء آن تحولات دیگر کشورهای خاورمیانه از جمله ،تونس، مصر، اردن ،یمن و لیبی می باشد که با تاثیر گذاری بر دیگر کشورها در حال حاضر می بینیم یک موج عظیم از بیداری کشورهای اسلامی صورت گرفته ، که به گفته مقام معظم رهبری این امواج برگرفته از انقلاب اسلامی ایران در سی سال پیش می باشد.

نظامیان بحرین و همچنین نظامیانی که از کشورهای عربستان و قطر برای کمک به سرکوب مردم این کشور وارد بحرین شده اند دست به کشت و کشتار مردم می زنند ، به طوری که طی اخبار روزهای گذشته از تیرهای خوشه ای برای سرکوب معترضین استفاه کرده اند . که در این جریان حدود هشت نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر زخمی و دست کم ۷۰ نفر دستگیر و مفقود شده اند.

درپی سرکوب خشن معترضان شیعه توسط نیروهای نظامی داخلی و خارجی همه نمایندگان شیعه پارلمان بحرین از سمت خود استعفا کردند.

در رابطه با خواسته اصلی مردم در این اعتراضات می توان به این موارد اشاره کرد که مردم خواهان پارلمان منتخب مردمی هستند و همچنین مردم در تظاهرات خود شعار سرنگونی نظام را سر می‌دهند. این شعار واکنشی طبیعی به اقدامات سرکوبگرانه نیروهای امنیتی است.

روح الله پورطالب

کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه و متخصص کشورهای حوزه خلیج فارس