مسیرهای سبز

همه ساله بیش از ۹ میلیون کانتینر حمل بار وارد بنادر آمریکا می شوند تا عطش واردات کالا به این کشور را فرو نشانند با این حال ضعیف ترین حلقه تلاش های جهانی در جلوگیری از حملات تروریستی مربوط به حفاظت از کانتینرها است که موجبات نگرانی را فراهم ساخته است

همه‌ساله بیش از ۹ میلیون کانتینر حمل بار وارد بنادر آمریکا می‌شوند تا عطش واردات کالا به این کشور را فرو نشانند. با این حال ضعیف‌ترین حلقه تلاش‌های جهانی در جلوگیری از حملات تروریستی مربوط به حفاظت از کانتینرها است که موجبات نگرانی را فراهم ساخته است. اخیراً گروهی از شرکت‌های بین‌المللی، کانتینر هوشمندی با بازار معرفی کردند که با داشتن سنسور هشداردهنده می‌تواند حمل کالا در سراسر جهان را امن‌تر و راحت‌تر سازد.

در چند دهه اخیر تغییر چندانی در اقدامات مراقبتی از کانتینرها برای جلوگیری از نفوذ و دسترسی تروریست‌ها و سارقان حاصل شده است ولی اقداماتی از این قبیل می‌تواند تلاش‌های به‌عمل آمده بعد از ۱۱ سپتامبر را به نتیجه برساند.

از ۲۸ سپتامبر تا ۱۳ دسامبر سال جاری میلادی، شرکت GE Security که زیر مجموعه جنرال الکتریک است به همراه مؤسسه چینی Unisys و CIMC، فن‌آوری کانتینرهای مجهز به سیستم ایمنی مخفیانه را آزمایش کردندکه طی آن ۱۸ کانتینر را به‌صورت آزمایشی از هنگ‌کنگ به کالیفرنیا، یکی از بزرگترین بنادر آمریکا، ارسال کردند. یک سنسور امنیتی کامل درون دیواره هرکدام از کانتینرها تعبیه شده بود که پس از تکمیل بار کانتینرها، سنسورها مسلح شده، سپس مهر و موم شدند. ۱۳ کانتینر از ۱۸ کانتینر فوق بدون بازرسی موفق به عبور از مسیر ترانزیت شدند. درب ۵ کانتینر با هماهنگی قبلی و به‌عنوان بخشی از این آزمایش باز شد و به درستی وجود این سنسورهای ناخوانده گزارش شد. ششمین کانتینر توسط بازرسی گمرک به‌‌طور اتفاقی باز شد ولی از بازرسی گذشت. این اولین باری بود که این نوع کانتینرها تحت بازرسی واقعی کشتیرانی قرار گرفت.

David Wong مدیر کل CIMC در مصاحبه‌ای گفت: تأمین امنیت زنجیره‌ای کشتیرانی برای صاحبان کشتی‌ها بعد از عملیات تروریستی ۱۱ سپتامبر آمریکا بسیار حیاتی بوده است و این نوع کانتینرهای مجهز به سنسورهای مخفی امنیتی راه‌حلی مناسب برای آن است.

کارشناسان امنیتی نگران دستیابی تروریست‌ها به انواع کانتینرها هستند تا از این طریق کالاهای قاچاق از قبیل مواد رادیواکتیو یا هسته‌ای، مواد منفجره و اسلحه قاچاق را به آمریکا ببرند. سنسورهای امنیتی جنرال الکتریک در هر یک از کانتینرهای CIMC تعبیه و مورد آزمایش قرار گرفت. این شرکت در ماه سپتامبر پروانه بهره‌برداری از این فن‌آوری را به شرکت سوئدی All Set Marine Security صادر کرد که محصول آن با علامت تجاری مخصوص وارد بازار گردید.

کارشناسان جنرال الکتریک و CIMC چینی قرار است در نیمه دوم سال فروش کانتینرهای مجهز به سنسورهای از پیش تعبیه شده امنیتی خویش را آغاز نمایند. شرکت GE Security نیز قرار است یک سنسور امنیتی ۶۰ دلاری تهیه کند تا بتوان آن را در کانتینرهای موجود نصب کرد. به گفته Games Petrizzi معاون مهندسی GE Security یک کانتینر مجهز به سنسور امنیتی حدود ۱۰۰ دلار گران‌تر از کانتینر معمولی خواهد بود که قیمت آن ممکن است تا ۲ هزار دلار هم برسد. در هرکدام از دو نوع کانتینر یعنی نوع تعبیه شده یا نوع ساخته شده آن، مجموعه سنسور شامل خود سنسور، مدار مربوط و یک فرستنده بی‌سیم ۸/۴ GHz است. تاریخ مصرف این سنسورها ۱۰ ساله است که معادل عمر مفید یک کانتینر می‌باشد. اطلاعات موجود در سنسورها توسط یک تلفن همراه مخصوص یا یک گیرنده بی‌سیم با برد ۳۰ متر قابل دسترسی است.

با اینکه گزینه اصلی فروشنده این سنسور بعد امنیتی آن است ولی اعتقاد بر این است که با استفاده از اطلاعات موجود در آن می‌توان ارزش معاملات را نیز بالا برد. Petrizzi معتقد است با اینکه امنیت حمل‌ونقل مهم است ولی منافع اقتصادی ارجحیت دارد.

● سیستم هشداردهنده

وقتی‌که کانتینر عازم حرکت شود، از سنسورها برای مشخص نمودن مکان کانتینر و مقدار حرکت آن استفاده می‌شود و وقتی درب آن باز شود دستگاه بی‌سیم علامت هشدار نشان می‌دهد. مقامات گمرکی می‌توانند با استفاده از دستگاه بی‌سیم خود نسبت به مسلح کردن یا غیرفعال کردن سنسور اقدام نمایند بدون آنکه علامت هشداری برای صاحب کشتی یا کارخانه آن ارسال شود.

وظیفه سنسور ارائه اطلاعات در خصوص کد شناسائی مقامات مسئول و کد شناسائی کانتینر و اطلاع از باز و بسته شدن درب کانتینر است. با اینکه سنسورها حاوی اطلاعات پشتیبانی نیستند ولی با قرار دادن سنسورهای چندمنظوره می‌توان در طول یک مسیر دریائی از مسیرهای حرکتی کانتینر نیز آگاهی یافت.

به گفته Randy Koch، مدیر Unisys، وظیفه اصلی این سنسورها اعلام باز شدن درب کانتنرها است ولی نباید خدمات پشتیبانی آن را کم‌ارزش جلوه داد. Walt Dixon، مدیر پروژه امنیت بنادر و حمل بار مرکز تحقیقات جهانی جنرال الکتریک، معتقد است که کانتینرهای مجهز به سنسور دارای ضرایب بالای امنیتی هستند که با توجه به عدم طراحی چنین چیزی در کانتینرهای قبلی کاربردی جدید پیدا کرده است. Dixon، اعتقاد دارد که ایمنی کانتینرها پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ارجحیت پیدا کرده است ولی مشکلات کارگزاران که منجر به تظاهرات آنان در کالیفرنیا شد نشان داد که وابستگی کشور به واردات کالای خارجی به معنی حیاتی بودن نقش حمل‌ونقل کالا توسط کشتی در اقتصاد این کشور است. دولت به این تجارت بسیار حساس است و نمی‌خواهد در این جریان تجاری وقفه‌ای ایجاد شود.

با اینکه شرکت GE و Unisys هرکدام به‌طور جداگانه آزمایش‌های خویش را به اتمام رسانده‌اند، ولی بسیاری از اقدامات بنادر بعد از ۱۱ سپتامبر با هزینه دولت آمریکا انجام شده است. در نوامبر ۲۰۰۲ میلادی سازمان امنیت ملی حدود ۵۸ میلیون دلار صرف برنامه ”تجارت ایمن“ کرد که طی آن ضریب امنیتی بارهای کانتینری در سیستم حمل‌ونقل بین‌المللی را افزایش دهد.

یکی از استراتژی‌های دولت، برنامه احداث ”مسیرهای سبز“ است که طی آن کالاهائی که از لحاظ امنیتی مشکلی ندارند بتوانند با سهولت از این مسیرها عبور کنند. این مسیرها به تغییر سازمان امنیت ملی امریکا چیزی شبیه به سیستم پرداخت خودکار عوارض در بزرگراه‌ها است. سیر سبز بنادر فقط برای کشتی‌هائی مجاز است که مسیر سبز بنادر فقط برای کشتی‌هائی مجاز است که مسیر حرکت آنها ردیابی شده باشد. به اعتقاد آقای Dixon این‌کار به نفع صاحبان کشتی نیز هست، چرا که از اتلاف وقت آنان نیز جلوگیری می‌شود. استراتژی دیگر برنامه مشارکتی امنیت گمرکات کشور در برابر تروریست‌ها است. کانتینرهای اعضاء این برنامه اشتراکی ۸ برابر کمتر از کانتینرهای غیرعضو مورد بازرسی قرار می‌گیرند. هیچ‌کدام از این طرح‌ها قبلاً در صنعت کشتیرانی وجود نداشت و شمار زیادی از شرکت‌های فعال در کشتیرانی منتظر اعلام مدارک موردنیاز امنیتی دولت آمریکا هستند.

صنعت کشتیرانی آماده تولید انبوه این نوع کانتینرهای جدید نیست و احتمالاً پذیرش آن برای صاحبان کشتی نیز به کندی خواهدبود. این نوع کانتینرها اواخر امسال وارد بازار خواهند شد ولی شرکت‌های حمل‌ونقل و کارخانه‌ها تنها مایل به جایگزینی ۱۰ درصد کانتینرهای خود هستند با توجه به به‌کارگیری حدود ۱۶ الی ۱۹ میلیون کانتینر در روز به‌نظر می‌رسد که جایگزینی کل آن یک دهه به طول انجامد. بنابراین به‌کارگیری سنسورهای قابل نصب در کانتینر تأثیر فوری‌تری خواهد داشت.

Wong می‌گوید که هم‌اکنون مرحله طراحی و آزمایش سنسورها را پشت سر گذاشته‌ایم و معتقد هستیم که این محصول قابلیت عرضه به مقامات آمریکا و مشتری‌ها را دارد. همچنین CIMC در حال رسیدن به موافقتنامه تجاری با جنرال الکتریک در این‌خصوص است.

مترجم: اصغر نیک عهد

منبع: اینترنت