جنگ مقدس به مرزهای قدس می رسد

نیروهای امنیتی لبنان در تعقیب سارقان بانک به اردوگاه نهرالبارد رسیدند اردوگاهی که حدود ۴۰ هزار آواره فلسطینی در آن سکونت دارند

حمله به یک بانک در شهر طرابلس برای سرقت ۱۲۵ هزار دلار پول سرآغازی برای ناآرامی دو هفته اخیر در لبنان بوده که تاکنون حدود ۱۰۰ کشته بر جای گذاشته است. نیروهای امنیتی لبنان در تعقیب سارقان بانک به اردوگاه نهرالبارد رسیدند؛ اردوگاهی که حدود ۴۰ هزار آواره فلسطینی در آن سکونت دارند.

با حمله نیروهای امنیتی لبنان به تعدادی از خانه ها آتش درگیری ها افروخته می شود؛ آتشی که بار دیگر خطر جنگ داخلی در لبنان را زنده کرده است. حدود ۳۵۰ هزار آواره فلسطینی در لبنان زندگی می کنند که جمعی از آنان از زمان تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ در اردوگاه های آوارگان در لبنان اقامت داشته اند.

بر اساس پیمانی ۳۸ ساله اردوگاه های پناهجویان فلسطینی در لبنان خارج از فرمان مقامات لبنانی است و ارتش لبنان اجازه ورود به این اردوگاه ها را ندارد. به واقع قانون اردوگاه ها بر آن حاکم است که بر اساس آن گویی هر اردوگاه یک دولت- شهر مستقل است که نیروی نظامی و قوای سیاسی خاص خود را دارد. سارقان بانک به اردوگاهی گریخته اند که در میان ۱۲ اردوگاه آوارگان فلسطینی، دومین اردوگاه پرجمعیت پس از اردوگاه برج البراجنه یا عین الحلوه است.

اردوگاه نهرالبارد در طرابلس یا تریپولی (۷۰ کیلومتری بیروت) در شمال لبنان قرار دارد. مقامات لبنانی گفته اند که از زمان بمب گذاری های انتحاری در منطقه مسیحی نشین بیروت در ماه فوریه ۲۰۰۷ که گروه فتح الاسلام به ارتکاب آن متهم شده، اردوگاه نهرالبارد تحت نظر بوده است. حدس ارتش لبنان درست بود؛ سارقان بانک همان گروه سلفی فتح الاسلام بودند. گروهی تندرو و مسلح که در پاسخ به حمله ارتش لبنان به اردوگاه آوارگان فلسطینی درگیری سخت و خونینی را آغاز کردند که آتش بس های متزلزل هم یارای فرونشاندنش نیست.

ارتش لبنان پیشروی از محور ورودی غربی، جنوبی و شرقی اردوگاه نهرالبارد به سوی داخل آن را آغاز و اردوگاه نهرالبارد را از همه سوی گلوله باران و بر تعدادی از ساختمان های محل استقرار نیروهای فتح الاسلام سیطره پیدا کرد. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۵ هزار پناهنده فلسطینی اردوگاه را ترک کرده اند اما همچنان حدود ۶ هزار نفر از ساکنان که موفق به فرار نشده اند در خطر هستند. آب و برق اردوگاه قطع شده و مجروحان زیادی به خاطر نبودن بیمارستان در آن در حال مرگ هستند.

● فتح الاسلام؛ سلاح، غرور ماست

دولت لبنان مسوولیت برخورد با شبه نظامیان فتح الاسلام را به ارتش سپرد و وزیردفاع لبنان هم با هشدار بسیار جدی به پیکارجویان اعلام کرد؛ این عناصر دو راه بیشتر پیش رو ندارند؛ یا اینکه تسلیم شوند یا اینکه حملات نظامی برای پاک سازی آنها ادامه خواهد یافت. فواد سنیوره نخست وزیر دولت لبنان اعلام کرد؛ دولت به پاک سازی و متلاشی ساختن پدیده ای چون شبه نظامیان فتح الاسلام متعهد است و در این زمینه اتحادیه عرب نیز با دولت لبنان همراه است و از این دولت حمایت می کند.

با حمایت سازمان ملل، امریکا و اروپا از موضع گیری دولت سنیوره برای پاک سازی گروه فتح الاسلام، دولت لبنان که در جدال سیاسی با جنبش حزب الله به سر می برد از موقعیت جدیدی در پهنه بین المللی روبه رو شد. شورای امنیت سازمان ملل هم با صدور بیانیه ای اعلام داشت؛ این شورا از دولت منتخب و دموکرات لبنان حمایت می کند و از این دولت می خواهد که ثبات امنیتی و تمامیت ارضی و اتحاد ملی در لبنان را حفظ کرده و برقرار سازد.

فتح الاسلام می گوید که به نبرد با ارتش لبنان ادامه داده و سلاح های خود را زمین نمی گذارد. ابوسلیم طاها سخنگوی این نیروها در مصاحبه ای تلفنی به رویترز گفت؛ هیچ راهی برای زمین گذاشتن اسلحه مان وجود ندارد چرا که این سلاح ها، غرور ما است.

طاها که از درون اردوگاه نهرالبارد حرف می زد تاکید کرد؛ به نظر می رسد که مذاکرات تا به حال به بن بست رسیده است. وی همچنین ارتش لبنان را به تحریک گروه های فلسطینی جهت مبارزه با گروه فتح الاسلام متهم کرده و عنوان داشت؛ گروه فتح الاسلام به اردوگاه نهرالبارد آمده و در آن باقی خواهند ماند. به گفته طاها، ما هرگز خود را تسلیم نخواهیم کرد زیرا برای مبارزه آماده شده ایم و تا آخرین لحظه خواهیم جنگید. شبکه تلویزیونی الجزیره هم با پخش یک نوار ویدئویی برای اولین بار شاکر العبسی رهبر گروه فتح الاسلام را به تصویر کشید.

العبسی در این نوار ویدئویی اظهار داشت؛ ما هرگز امنیت لبنان را تهدید نمی کنیم. کسانی امنیت این کشور را هدف قرار داده اند که تاریخچه جنایات علیه بشریت را به همراه دارند. وی در واکنش به کسانی که از حملات گروه فتح الاسلام علیه ارتش لبنان انتقاد کرده اند، عنوان داشت؛ این حملات تفاوتی با حملاتی که علیه نیروهای ما صورت می گیرد، ندارد. وی در این نوار گفت؛ ما به شما محافظان پروژه های امریکا می گوییم که سنی ها در مبارزه با امریکایی ها، یهودی ها و وفاداران به آنها پیشتاز خواهند بود.

● انگشت های سرگردان اتهام

این فقط درگیری ارتش با یک گروه شبه نظامی و تندرو نیست؛ انگشت های اتهام سرگردان در فضای سیاسی لبنان، خط و نشان کشیدن گروه های سیاسی علیه یکدیگر، کشف جای پای دولت های خارجی در ماجرای نهرالبارد و پیوند این درگیری ها با تصویب پیش نویس تشکیل دادگاه بررسی ترور رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان حکایت از شرایط پیچیده ای دارد که لبنان رسته از جنگ ۳۳ روزه را با خطر بازگشت جنگ داخلی پس از ۱۷ سال تهدید می کند. از همان ابتدا جنبش فتح، حماس و سازمان آزادی بخش فلسطین وابستگی گروه فتح الاسلام به گروه های فلسطینی را رد کردند و از دولت لبنان خواستند که مصونیت غیرنظامیان فلسطینی در اردوگاه نهرالبارد را تامین کند. با این حال بسیاری از مقامات مسوول حزب حاکم لبنان، سوریه را به عنوان عامل اصلی این درگیری ها معرفی کردند.

نخست وزیر لبنان در گفت وگو با بی بی سی به وجود رابطه بین گروه فتح الاسلام و سوریه اشاره کرد و گفت؛ با توجه به نزدیک شدن تصویب طرح تشکیل دادگاه بین المللی برای محاکمه عاملان ترور رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان، این اقدامات از سوی سوریه صورت می گیرد. سنیوره گروه فتح الاسلام را با احمد جبرئیل دبیر کل جبهه خلق برای آزادی فلسطین در دمشق مرتبط دانست. ولید جنبلاط رهبر دروزی های لبنان نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی در بیروت، دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه را مسوول حوادث اردوگاه نهرالبارد دانست اما پس از وقوع انفجار در منطقه عالیه لبنان، دولت قطر را به صورت غیرمستقیم در آنچه در لبنان رخ می دهد مسوول دانست.

به گفته وی، دولت قطر با هماهنگی و سازماندهی های انجام شده با دولت سوریه در پس بسیاری از ترورهای سیاسی انجام شده در لبنان ایستاده است و همچنین از گروه معارضان لبنانی و گروه شبه نظامی چون فتح الاسلام حمایت می کند. یک مقام مسوول حزب الله لبنان انگشت اتهام را به سمت حزب مستقبل به رهبری سعد حریری- فرزند رفیق حریری- دراز کرد و گفت؛ اکثریت عناصر شبه نظامیان فتح الاسلام تابعیت لبنانی دارند و لبنانی الاصل هستند و براساس اطلاعات به دست آمده بسیاری از نیروهای امنیتی لبنان در این بازی نقش داشته و می خواهند از این جریان علیه شیعیان لبنان استفاده کنند که اکثر این نیروهای امنیتی وابسته به حزب مستقبل به ریاست سعد حریری هستند.

آژانس اخبار لبنان هم گزارش داد که گروه فتح الاسلام تحت حمایت مستقیم جریان المستقبل لبنان و رئیس این جریان سعد حریری بوده است. به واقع حوادث نهرالبارد به عرصه رویارویی گرو ه های طرفدار سوریه و مخالفان آن بدل شد. گرچه ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه ارتباط دمشق با گروه فتح را رد کرده و گفته است این گروه بخشی از شبکه القاعده و یک گروه تروریستی مورد پیگرد از سوی سوریه است.

● راه قدس از طرابلس می گذرد؟

اتباع غیرفلسطینی کشته و بازداشت شدگان فتح الاسلام، خاستگاه رهبر آن و تعلق فکری این گروه به سرعت پای شبکه القاعده را به میان کشید؛ فتح الاسلام کلنی تکثیر شده ای از القاعده است که در پرورشگاه عراق - آوردگاه مبارزه با تروریسم- تربیت شده و به مرز قدس رسیده اند. با توجه به فراخوانی اخیر ایمن الظواهری، مرد شماره دو القاعده، برای آنچه که وی «لزوم گسترش جهاد به تمامی خاورمیانه» نامیده، احتمال می رود که تنش در لبنان شدت گیرد و به دیگر نقاط نیز سرایت کند. ایمن الظواهری در آخرین فراخوان خود لبنان، سرزمین های فلسطینی و سوریه را زمین های مساعد برای «گسترش جهاد» توصیف کرده بود.

اعضای فتح الاسلام علاوه بر آنهایی که از عراق درگیر جنگ آمده اند شامل افرادی از یمن، سوریه و لبنان نیز می شوند. تعدادی از اعضای این گروه در گفت وگو با روزنامه نگاران ادعا کردند که هدفشان آزادسازی بیت المقدس است. ادعای اعضای فتح الاسلام مبنی بر اینکه راه بیت المقدس باید از طرابلس طی شود، انسان را به یاد شعارهای بن لادن القاعده ای می اندازد. گرچه این گروه هرگونه ارتباطی را با برادرانش در القاعده نفی می کند ولی کشتن حدود ۳۰ سرباز لبنانی که بسیاری از آنها اهل تسنن هستند، به ویژه بریده شدن سر ۴ نفر از این سربازان حاکی از همبستگی اعمال آنها با تفکرات القاعده است.

فتح الاسلام آشکارا از یکی از بیانیه های ایمن الظواهری الهام می گیرد که گفته است فلسطین مجاور عراق است و جنگجویان القاعده باید جنگ به اصطلاح مقدس خود را تا مرزهای فلسطین گسترش دهند. بالطبع یکی از این مرزها، مرز اسرائیل و لبنان است. شاکر العبسی رهبر این گروه سال گذشته در گفت وگو با روزنامه نگاران لبنانی ادعا کرد که گروه او براساس قانون مقدس آن بنا شده است و حرکتی برای خاتمه دادن به فساد است.

وی افزود؛ ما به هیچ رژیم یا هیچ گروهی در زمین وابسته نیستیم. العبسی که برای نخستین بار در شبکه الجزیره ظاهر شد اعلام کرد دامنه نبردهای لبنان محدود به این کشور نخواهد بود و دامنگیر یهودیان و امریکایی ها نیز خواهد شد. وی افزود؛ کسانی که به ارتش لبنان و گروه فتح الاسلام تعرض می کنند همان کسانی هستند که مدتی پیش ۱۷نفر از شیران توحید را در شهر طرابلس به قتل رساندند.

العبسی در این پیام به شدت از حامیان و مدافعان طرح های امریکا در لبنان انتقاد کرد و خطاب به آنها افزود؛ «شما کوته فکران ذلیلی بیش نیستید که اربابان تان از شما استفاده و رهایتان می کنند.» در این نوار، پشت سر رئیس گروه فتح الاسلام مردی دیده می شود که سلاح در دست دارد و پشت سر او نیز پرچم سیاهی قرار دارد که بر روی آن عبارت «لااله الاالله محمدرسول الله» نوشته شده است.

سرگه بارسقیان

---