شنبه, ۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 25 January, 2025
مجله ویستا

به سختی سنگ اما زیباتر


به سختی سنگ اما زیباتر

۳۰سال پیش وقتی در یك شركت در ایالات متحده كشف شد, آنقدر ویژگی های منحصر به فرد داشت كه شیمیست ها را دچار هیجان كند و نامش را معجزه علم بگذارند

معجزه علم چیزی جز رزینی پلیمری مانند پلی‌استون یا اكلیل نیست كه در اثر تركیب با فیلدی چون R.T.H به ماده‌ای تحت عنوان سالید سرفیس بدل می‌شود و همه ویژگی‌های آن متاثر از این مساله است كه محصول نهایی شباهت بسیار به سنگ دارد و قطعات مختلف آن بدون درز كنار هم قرار می‌گیرند. زیرا در عملیاتی كه هنگام چسباندن آن انجام می‌شود همان اتفاقی می‌افتد كه در فرآیند تولید محصول رخ می‌دهد، بنابراین سالید سرفیس یا پلی‌استون را می‌توان سنگی دانست كه ضمن داشتن همه قابلیت‌های سنگ می‌تواند در قطعات بسیار بزرگ و با انعطاف و خمیدگی مورد نظر و دلخواه تولید شود.

سال‌های دست و پنجه نرم كردن‌

سالید سرفیس یا پلی‌استون را در كشور ما كسی چندان نمی‌شناخت تا این كه سال ۱۳۸۲ چند جوان دانش‌آموخته در رشته‌های متالوژی، مدیریت و... گرد هم آمدند و درباره آن تحقیق كردند، پس از ۸ ماه تحقیق گسترده بر روی این ماده و شناسایی خواص و قیمت آن، گام‌های اولیه را برای تولید این محصول برداشتند.

آرمین وفایی به عنوان مدیرعامل در كنار علیرضا بلوری، شهرام صادقی و مهندس سلوزی اتریشی كه بعدها به این جمع پیوست، طبق برنامه‌ای ۵ساله، طوری گام برداشتند كه در عرض دو سال تقریبا بیش از نیمی از راه رسیدن به تولید این محصول را پیموده‌اند، اما به دلایل بسیار هنوز نتوانسته‌اند تولید این ماده فوق‌العاده را در ایران به انجام برسانند. مشكل اصلی بر سر راه تولید سالید سرفیس یا پلی‌استون، عدم وجود مواد اولیه آن در ایران است. این گروه با چند سفر خارجی و آشنایی با شیوه تولید این ماده در كشورهای مختلف و بهره‌گیری از آموزش‌های مختلف موفق شده‌اند، به مرحله‌ای برسند كه این ماده را تولید كنند، اما هنوز نیاز دارند مواد اولیه را از خارج از كشور وارد كنند. مهندس وفایی درباره تلاش‌هایشان می‌گوید: <ما از اولین كسانی بودیم كه قدم در راه شناسایی و تولید این ماده گذاشتیم، با قیمت و خصوصیات ماده آشنا و بعد وارد میدان شدیم. سعی كردیم، ماده اولیه را با قیمت مناسب وارد كنیم تا بتوانیم استفاده از آن را در كشور جا بیاندازیم.>آنها در این راه تاكنون تقریبا بی‌رقیب بوده‌اند، چرا كه هر كسی نمی‌تواند وارد حوزه واردات و تولید پلی‌استون شود، چون نیاز به تخصص و آگاهی كافی در این باره هست. اما با این همه واردات مواد اولیه، مشكلات گمركی آن، خرید اینترنتی كه هنوز برای سیستم مدیریتی كشور جا نیفتاده و خرید ابزار از جمله مشكلاتی است كه این افراد با آن دست پنجه نرم‌ كرده و می‌كنند.

همیشه، همه‌جا، همه‌كاره‌

پلی استون از این رو معجزه علم نام گرفته كه خصوصیات قابل توجهی، به خصوص برای استفاده در ساختمان‌ها دارد. این ماده به سختی سنگ است و به زیبایی آن، اما در ۴۱رنگ متنوع!

به هر اندازه‌ای كه بخواهیم، قابل تولید است، می‌توان قطعات كوچك آن را در كنار هم قرار داد و چنان به هم چسباند كه هیچ درزی نداشته باشد و حتی تا كیلومترها كاملا یكپارچه شود، ماده‌ای آنتی‌باكتریال است چون درزی ندارد كه میكروب‌ها بتوانند در آن نفوذ كنند بنابراین به سادگی تمیز می‌شود.

انعطاف قابل توجهی دارد و مانند پلاستیك می‌توان آن را به هر شكلی درآورد. هر سطحی را می‌توان با هر نوع قوسی به كمك این ماده پوشاند. لااقل ۱۵سال عمر مفید دارد و پس از این مدت نیز با یك سمباده ساده به شكل اول برمی‌گردد.

حتی پس از شكستن بخشی از آن با تعمیر دوباره‌اش می‌توان مجددا از آن استفاده كرد یا لااقل از بازمانده این ماده برای كاربری دیگری بهره گرفت.

در مقابل لكه و جرم نیز مقاوم است، در مقایسه با سنگ كه شباهت بسیاری به آن دارد وزن چندانی ندارد، تكه‌های مستعمل آن مجددا قابل بازیافت است، تشعشعات رادیواكتیوی ندارد و... به نظر می‌رسد همه این ویژگی‌ها ارزش آن را داشته باشد برای وارد كردن یا تولید آن، تلاش‌های بسیار صورت گیرد و یا زمینه برای استفاده از این ماده فراهم شود.از پلی‌استون، در ساخت وان حمام، روشویی، توالت، پوشش سطوح مختلفی چون میز، كابینت آشپزخانه و... استفاده می‌شود.

به علت آنتی‌باكتریال بودن در اماكن عمومی از جمله فرودگاه‌ها، رستوران‌ها و... می‌تواند انتخابی مناسب تلقی شود.

جالب اینجاست كه در بسیاری از رستوران‌ها و فست‌فودهای بزرگ دنیا، استفاده از این ماده برای آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی، اجباری است و در صورت استفاده از هر ماده دیگری (چون بسیاری مواد خاصیت آنتی‌باكتریال ندارند) مجوز ادامه فعالیت نخواهند داشت.

گران اما به صرفه‌

پلی‌استون ماده چندان ارزانی نیست، مواد اولیه آن در كشور تولید نمی‌شود و وارد كردن آن تقریبا با هزینه‌‌های زیادی همراه است. در نهایت هر متر از پلی‌استون ۱۶۵هزار تومان قیمت خواهد داشت و در نگاه اول ممكن است به نظر برسد استفاده از آن چندان مقرون به صرفه نیست. اما مهندس بلوری مدیر فروش شركت آوند، در این باره می‌گوید: <اگر نگاهی كلی به این محصول داشته باشیم می‌بینیم در درازمدت استفاده از آن كاملا به صرفه خواهد بود. پلی‌استون تقریبا پرت ندارد از همه حجم تولید آن می‌توان به طور مفید استفاده كرد و در طول زمان كاربری نیز مشكلی ایجاد نخواهد كرد. علاوه بر زیبایی تا سال‌های سال قابل استفاده است و... با توجه به همه این ویژگی‌ها مطمئنا استفاده از آن در درازمدت به صرفه خواهد بود<.

ضمن دقت به این نكته كه در حال حاضر مثلا برای پوشش كابینت‌های آشپزخانه‌ها استفاده از MDF در كشور ما رایج است و قیمت MDF نیز بسیار بالا است. نگاهی اقتصادی و البته از نوع آینده‌نگرانه و نه كاسب كارانه، ثابت می‌كند پلی استون آنقدر مزایا دارد كه درباره‌اش (هم برای تولید و هم استفاده) جدی‌تر فكر كنیم!

آذر مهاجر