گزارش های پرابهام آژانس و هجمه خبری رسانه های غربی

عدم شفافیت در گزارش های آژانس و ابهام های روزافزون در آنها که باعث دستاویز قرار گرفتن توسط رسانه های غربی برای اعمال فشار بر ایران می شود این سوال را مطرح کرده است که چرا یک نهاد فنی و تخصصی اینگونه دوپهلو و پرابهام گزارش می دهد

عدم شفافیت در گزارش های آژانس و ابهام های روزافزون در آنها که باعث دستاویز قرار گرفتن توسط رسانه های غربی برای اعمال فشار بر ایران می شود این سوال را مطرح کرده است که چرا یک نهاد فنی و تخصصی اینگونه دوپهلو و پرابهام گزارش می دهد؟

نقطه مشترک خط تبلیغاتی رسانه ها تاکید گزارش آژانس بر ذخیره سازی حدود ۲/۸ تن اورنیوم با غلظت پائین در ایران با وجود تحریم ها و درخواست های بین المللی از تهران برای توقف روند غنی سازی اورانیوم بوده است. ابهام آمیز بودن گزارش آمانو با وجود اینکه دلیلی برای انحراف در فعالیت های هسته ای ایران در آن ذکر نشده است دستاویز رسانه های غربی برای اتهام زنی علیه جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. انتشار اخبار محرمانه آزانس توسط برخی رسانه های غربی پیش از انتشار رسمی که به دفعات روی داده این گمان را به یقین نزدیک کرده است که نوعی هماهنگی برای استفاده از ظرفیت رسانه ها برای اعمال فشار علیه ایران و دیگر کشورهای مستقل در دستورکار دیپلماسی کشورهای غربی قرار گرفته است که متاسفانه از ظزفیت آژانس که یک نهاد تخصصی است نیز بدین منظور استفاده می شود.

محورهای ممانعت ایرن از بازرسی و نظارت نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی بر روند برنامه های اتمی ایران، وجود اورانیوم غنی شده در تاسیسات اتمی ایران، شکسته شدن مهر و موم‌های آژانس در تاسیسات هسته ای نطنز، ابراز نگرانی آمریکا و کشورهای غربی از پیشرفت های اتمی ایران و واکنش ایران در برابر این گزارش از مهمترین موضوعات مورد توجه رسانه ها بوده که در گزارش های خبری و تحلیلی برجسته شده اند.

دوپهلو بودن گزارش آزانس این فرصت را به برخی رسانه های خارجی داده است که برآیند گزارش اخیر را ابراز نارضایتی و شکایت آژانس بین المللی انرژی اتمی از عملکرد ایران ارزیابی کنند. بررسی اخبار و گزارش های رسانه ها گویای آن است که اغلب رسانه های خارجی موضوع وجود اورانیوم با غلظت پایین در تاسیسات هسته ای ایران و امکان کاربرد آن در ساخت سلاح هسته ای را مورد توجه قرار داده اند. در صورتی که گزارش چند روز قبل آمانو در باره توانایی ها و تعهدات اتمی اسراییل در رسانه ها بازتاب کمی داشته است. ضمن اینکه اسرائیل عضو پیمان منع گسترش نیست و درنتیجه گزارش آژانس غیرالزام آور است.

یوکی آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش یازده صفحه ای خود که برای ۳۵ کشور عضو شورای حکام ارسال کرده، اعلام کرده است، ایران از بازرسی نمایندگان آژانس بر روند برنامه اتمی و نظارت این نهاد بین المللی بر فعالیت های اتمی این کشور ممانعت به عمل می آورد و ممانعت ایران توانایی آژانس برای به کارگیری تدابیر امنیتی و حفاظتی کارآمد و موثر را کاهش می دهد.

در این گزارش جمهوری اسلامی به برخی موارد متهم شده است:

- برخلاف مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده است.

- ایران همکاری لازم را با آژانس نداشته است، تا آژانس بتواند تایید کند که همه مواد هسته‌ای موجود در ایران در فعالیت‌های صلح‌آمیز به کار می‌رود.

- به نگرانی‌ها در باره جنبه‌های احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای ایران دامن می‌زند.

- احتمال فعالیت‌های هسته‌ای محرمانه با مشارکت نهادهای نظامی

- ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای ایران

- ایران به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به کارخانه تولید آب سنگین و نیز نمونه برداری از آب سنگین ذخیره شده در یو‌سی‌اف اصفهان را نداده است و....

- ممانعت ایران توانایی آژانس برای به کارگیری تدابیر امنیتی و حفاظتی کارآمد و موثر را کاهش می دهد.

- و....

استناد این هیاهوی تبلیغاتی رسانه ها، به بخشی از گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است که مدعی شده است ایران از ۲۳ نوامبر سال ۲۰۰۹ تا ششم اوت سال جاری میلادی ۹۹۵ کیلوگرم دیگر اورانیوم با غنای کم تولید کرده است که بدین ترتیب میزان اورانیوم کمتر غنی شده ایران به ۲۸۰۳ کیلوگرم رسیده است. کشورهای غربی با نشستن بر سر میز مذاکره با ایران علیرغم ادامه غنی سازی عملا این مورد را پذیرفته و از خواست اولیه خود عقب نشینی کرده بودند که بازگشت به نقطه اول البته در سطح رسانه ای استفاده از ظرفیت های این رسانه های ظاهرا مستقل برای اهداف سیاسی را نشان می دهد.

برداشت آمریکا از گزارش آمانو، عدم پای بندی ایران به تعهدات هسته ای بین المللی خود بوده به طوریکه سخنگوی کاخ سفید ادعا کرده است: این گزارش نشان می دهد تهران هنوز سعی دارد به توان ساختن سلاح هسته ای دست یابد، ایران به تلاش خود برای گسترش برنامه هسته ایش ادامه می دهد و به (کسب) توان تسلیحاتی هسته ای نزدیکتر می شود.

سایت فارسی صدای آمریکا با اشاره به گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر ممانعت ایران از بازرسی و نظارت بر تاسیسات اتمی خود، نوشته است این امر توانایی آژانس برای به کارگیری تدابیر امنیتی و حفاظتی کارآمد و موثر را کاهش می دهد. به جزئیات خبر هیچ اشاره ای نشده است.

این رسانه در ادامه می نویسد: ایران اخیراً تصمیم گرفت تا ۲ بازرس باتجربه آژانس را از حق نظارت بر فعالیت های اتمی تهران محروم کند. این دو بازرس گزارش داده بودند ایران تعدادی از آزمایش های تجربی اتمی خود را به آژانس اعلام نکرده بود. همه کشورها حق دارند ورود بازرسان را بررسی کرده و نظر موافق و یا مخالفت خود را ابراز کنند.

سایت فارسی رادیو بی بی سی دو موضوع شکسته شدن مهر و موم برخی تجهیزات غنی سازی و ممانعت از ورود بازرسان برای ورود به تاسیسات هسته ای ایران را از گزارش آمانو برجسته کرده و با تیتر آژانس: ایران نظارت بازرسان را مختل می کند انتقاد آژانس از ایران را برجسته کرده است.

بی بی سی در گزارش دیگری واکنش ایران به این گزارش را مورد توجه قرار داده و به نقل از علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نوشته است: این دو بازرس، خلاف واقع گزارش کردند و آژانس هم به این نتیجه رسید اما نمی خواهد بر این مسئله اذعان کند.

سایت بی بی سی با انعکاس دو سویه واکنش ها همچنان بر صحت ادعای گزارش آمانو تاکید کرده و می نویسد این در حالیست که آژانس می گوید به یافته های این دو بازرس اطمینان کامل دارد. طبق قوانین بین المللی کشورها لزومی ندارد که دلایل عدم اجازه به بازرسان را اعلام کنند.

تاکید گزارش آمانو بر داشتن اورانیوم با غنای پایین در نیروگاه هسته ای ایران برخی رسانه ها قادر کرده است تا ادعا کنند ایران با بازرسان آژانس همکاری نکرده و در عین این که پای بندی خود به تعهدات بین المللی را هم زیر پا گذاشته است.

رادیو فردا با برجسته کردن ادعای وجود اورانیوم در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز، نوشته است: بازرسان آژانس در یکی از نمونه‌برداری‌های اخیر خود از این تاسیسات به وجود اورانیوم با غنای بین ۵ تا ۷.۱ درصد در این تاسیسات پی برده‌اند، که غنای آن بالاتر از حد اعلام شده برای این تاسیسات است.

انعکاس نگرانی آمریکا و کشورهای غربی از برنامه هسته ای ایران یکی دیگر از محور های مورد توجه رسانه ها بوده که همزمان با انتشار گزارش آمانو مطرح شده است. اشاره این رسانه ها به اعلام تصمیم ایران برای غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی به منظور تامین سوخت رآکتور تهران است که برداشت غربی ها از این تصمیم استفاده ایران از اورانیوم غنی شده برای ساخت جنگ افزارهای هسته ای بوده است.

واکنش ایران به گزارش آمانو در رسانه های داخلی و خارجی بازتاب داشته است. در همین رابطه رادیو بی بی سی نوشته است مقام های ایران می گویند گزارش های آژانس طی یکسال گذشته منفی شده است. ایران می گوید گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی نسبت به گزارش های مدیر کل قبلی متوازن نیست و به جزئیات فنی پرداخته است.

رادیو فردا با انعکاس سخنان علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران نوشته است: در این گزارش مثل گزارش‌های پیشین بر این‌ که هیچ انحرافی از مواد هسته‌ای اعلام شده برای مقاصد غیرصلح‌آمیز وجود ندارد تاکید شده است. علی‌اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای نیز در این باره گفته است: این گزارش پس از هفت سال تاکید می‌کند که هیچ انحرافی از مواد هسته‌‌ای و انحراف فعالیت‌های هسته‌ای ایران به اهداف نظامی مشاهده نشده است و آژانس کماکان قادر است به فعالیت‌های راستی‌آزمایی خود ادامه دهد.

علی‌اکبر صالحی در واکنش به بخش از گزارش مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گفته است ایران به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به کارخانه تولید آب سنگین و نیز نمونه برداری از آب سنگین ذخیره شده در یو‌سی‌اف اصفهان را نداده است، گفته است: بازرسی از این کارخانه در چارچوب پادمان جامع و قرارداد دوجانبه میان ایران و آژانس نیست. صراحتا می‌گویم آژانس به ما ثابت کند که باید از تاسیسات آب سنگین ایران و آب سنگین تولید شده بازدید کند. اگر ثابت کرد، بنده در اسرع وقت اجازه‌ بازدید به بازرسان را خواهم داد.

باتوجه به اینکه آژانس یک نهاد تخصصی فنی است و امکان اظهارنظرهای دقیق و فنی قابل اثبات را دارد این سوال به طور جدی مطرح می شود که چرا آژانس هربار دوپهلوتر از گذشته گزارش می دهد؟ آیا این دلیلی برای تخطی آژانس از اصول حرفه ای خود نیست؟

منبع: خبرگزاری - ایرنا - تاریخ شمسی نشر ۱۸/۶/۱۳۸۹