تنبلی و تأثیر منفی در زندگی

بی گمان، آشنایی با آفت‌های هر مساله‌ای، زمینه ساز بهره وری بیشتر و در امان بودن از خسارت‌های جبران ناپذیر آن خواهد بود. یکی از آفت‌های عمر و خطرهای دوران جوانی، تنبلی و بی‌حالی است.

بی گمان، آشنایی با آفت‌های هر مساله‌ای، زمینه ساز بهره وری بیشتر و در امان بودن از خسارت‌های جبران ناپذیر آن خواهد بود. یکی از آفت‌های عمر و خطرهای دوران جوانی، تنبلی و بی‌حالی است. در دعای آموزنده و دل نشین ابوحمزه ثمالی، ما بندگان از چنین حالتی به خدا پناه می‌بریم و در دعای نغز مکارم اخلاق، از خداوند می‌خواهیم که ما را به کسل بودن و بی‌حالی در عبادت دچار نسازد. حضرت علی علیه‌السلام نیز برای رهایی از این حالت، در بیانی رهنمون گر می‌فرماید: «درد و بیماری سستی را که در جان توست، با عزیمت و اراده درمان کن و خواب غفلت را از دیدگانت با بیداری بزدای».

خطر گم گشتگی

گم‌گشتگی از راه و هدف اصلی خلقت، یکی از آفت‌های همه عمر آدمی‌و راه جوانی است. زندگی فلسفه‌ای دارد و انسان، تلاشگری برای رسیدن به هدف آفرینش خویش است. سکون، بیراهه رفتن و راه را بی‌راهنما پیمودن، به بن بست رسیدن و آخرت و آخرین منزلگاه زندگی را از یاد بردن، نشانه گم شدن و گم کردن راه حقیقی است. علی‌علیه‌السلام در نکوهش این حالت چنین می‌فرماید: از مبغوض‌ترین و نکوهیده‌ترین افراد نزد خداوند متعال، بنده‌ای است که خداوند او را به حال خودش رها کرده، در نتیجه از راه درست به بیراهه افتاده است و راه را بی‌راهنما می‌پیماید. اگر به کشت و کار دنیا فراخوانده شود، می‌کوشد و اگر به زراعت آخرت و آبادانی سرای واپسین دعوت شود، سست و بی‌حال می‌شود.

هدر دادن عمر

یکی از آفت‌های عمر، بازیچه و سرگرمی‌انگاشتن زندگی است. گرچه دنیا بازیچه است، زندگی بازی نیست. پس انسان‌های سعادتمند، آنانی هستند که لحظه‌های زندگی را باارزش و مقدس و خود را مسئول رشد و بالندگی خویشتن بدانند. عده‌ای زندگی حیوانی دارند و می‌پندارند باید هرچه بیشتر از آن لذت نفسانی برند. امیرمؤمنان علی علیه‌السلام در نکوهش از چنین نگاهی به زندگی می‌فرماید: من برای این آفریده نشده ام که خوردن خوراکی‌های لذیذ مرا مشغول سازد، همچون حیوانی که به آخور بسته شده و همه همتش خوردن است یا حیوانی که در چراگاه رهایش کرده‌اند که کارش چریدن و انباشتن شکم است و نمی‌داند که از او چه می‌خواهند. برای این مرا نیافریده‌اند که مهمل و بی‌فکر رها شوم و زندگی را به عبث و بیهودگی بگذرانم.