آشنایی با موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره

موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی ره که خود از مواریث فرهنگی یادگار امام است, در طول سال های گذشته کوشیده است تا در کنار نهادها و مراکز فرهنگی و رسانه های متعدد, از پیوند عمیق مردم و به ویژه نسل جوان با آثار و رهنمودهای حضرت امام ره پاسداری کند و با تنظیم و انتشار صدها هزار نسخه از آثار امام و دیگر فعالیت های متنوع خویش در عینیت بخشیدن به حضور نیرومند رهنمودها و رفتار و منش حضرت امام ره در متن جامعه اسلا می در داخل و خارج کشور گام های موثری بردارد

گرچه سال هاست ملت شریف ایران از نعمت وجود و حضور رهبر کبیر انقلا ب اسلا می محروم است، اما شاهد و پاسدار میراث گرانقدری است که از امام به جای مانده است. میراثی که برخلا ف آثار حاکمان جهان، کاخ های سربه فلک کشیده و ثروت های انبوه و زخارف دنیایی نیست; که این حقیقت را کوچه های منتهی به خانه گلین و استیجاری امام در جماران و حسینیه به ظاهر کوچک و به واقع کانون پرخروش اسلا م خواهی معاصر گواهی می دهد. میراث امام، همان اصول و آرمان هایی است که در کلا م و پیام ها و آثار جاویدش به روشنی ترسیم گردیده اند.

موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) که خود از مواریث فرهنگی یادگار امام است، در طول سال های گذشته کوشیده است تا در کنار نهادها و مراکز فرهنگی و رسانه های متعدد، از پیوند عمیق مردم و به ویژه نسل جوان با آثار و رهنمودهای حضرت امام (ره) پاسداری کند و با تنظیم و انتشار صدها هزار نسخه از آثار امام و دیگر فعالیت های متنوع خویش در عینیت بخشیدن به حضور نیرومند رهنمودها و رفتار و منش حضرت امام (ره) در متن جامعه اسلا می در داخل و خارج کشور گام های موثری بردارد.

مروری بر سیر شکل گیری و تکمیل موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) و ساختار آن خالی از لطف نیست.

در شهریور ماه سال ۱۳۶۷ حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی نکات اساسی و مهمی را طی نامه ای به شرح زیر به محضر حضرت امام خمینی(ره) تقدیم نمودند:

بسم الله الرحمن الرحیم

پدر عزیز و مراد بزرگوارم، پس از سلام:

۱) یکی از مسائل بسیار مهم که بعد از جنابعالی - خدا آن روز را نیاورد - موجب موضع گیری های فرزندان انقلاب و افراد گوناگون و محققین و احیانا اختلاف آنها می گردد، برداشت های گوناگون سیاسی و غیرسیاسی آنان از یک متن است و از این بسیار گسترده تر، از اختلاف بین متون منتشر شده حضرتعالی با آنچه به عنوان اسناد سیاسی و غیره از صدا و فیلم و متن های دست نویس جنابعالی که منتشر نشده و در اخبار ماست، سرچشمه می گیرد. شما بهتر از هرکس می دانید که به علل گوناگون گاهی خود شخصا و گاهی اینجانب یا مسوولین و حتی بعض افراد معمولی پیشنهاد حذف یک قسمت یا قسمت هایی از سخنرانی ها یا حذف و تغییر و اضافه جمله یا جملاتی بسیار در اعلامیه ها خدمتتان عرضه شده است که حضرتعالی گاهی قبول نمی فرمایید و گاهی پس از دقت، دستور حذف یا تغییر و اضافه را بدان صورت که مایل باشید، صادر می فرمایید که انجام گیرد، حال اگر روزی تصمیم بر این گردد - که حتما می گردد - متن سخنرانی ها یا اعلامیه ها و چیزهایی از این قبیل که با صدا و خط حضرتعالی منتشر گردد، مسلما متن در دستخط یا متن اصلی صدا و فیلم به عنوان سند خدشه ناپذیر اصل قرار می گیرد و آنچه از زیاد و کم بدان صورتی که گذشت ولو بسیار هم مهم باشد یا کنار گذاشته می شود یا تحت الشعاع خط یا متن اصلی سخنرانی قرار می گیرد و این از مسائلی است که باید جدی برای آن فکری کرد.

۲) یکی دیگر از مسائلی که خوب است حضرتعالی برای آن فکری کنید، این است که آنچه از حضرتعالی منتشر شده است در جراید و صدا و سیما و حتی بولتن ها، به یک صورت نیست. گاهی دیده شده در روزنامه ای یا مجله ای به علل، چه سیاسی و چه غیرسیاسی و یا سهوا، جمله یا جملاتی از لابه لای اعلامیه ها یا سخنرانی ها در روزنامه ای آورده شده و در روزنامه دیگر نیامده است، کدام را باید اصل قرار داد. آن متنی که این جمله را دارد یا متنی که فاقد آن جمله است؟ بدیهی است این تردید، در جایی است که دسترسی به صدا و خط حضرتعالی نیست و این هم بسیار است، چرا که خیلی وقت ها است که صحبت های جنابعالی را من یا دوستان می نویسیم و بعد از تصویب شما به مطبوعات و غیره می دهیم، چه کسی باید تشخیص دهد آن جمله از حضرتعالی است یا نه؟ روشن است که گاهی تغییر یا حذف یا اضافه کلمه ای به طور کلی معنای جمله را تغییر می دهد.

۳) مساله دیگر این است که تکلیف نامه ها و نوشته ها و پیام ها و فیلم نوارها و اشعارتان که به طور کلی منتشر نشده است و در بایگانی دفتر موجود است را هم روشن بفرمایید.

۴) پرونده های حضرتعالی در ساواک است (که الان در اختیار وزارت اطلاعات می باشد) و یک نسخه از آن را اینجانب در اختیار دارد، لازم است به اطلاع حضرتعالی برسانم که تنها پرونده های جنابعالی در سازمان امنیت شاه در تهران ۴۸ جلد است که تقریبا هر جلد حدود پانصد صفحه می باشد که انتشار آن بدون شک پرده از مسائل بسیاری بر می دارد و طبیعی است که گرانقدرترین اسناد انقلاب اسلامی است.

۵) کتاب ها و نوشته هایی که صرفا علمی یا اخلا قی است، از ارزشمندترین کتبی است که می تواند زیربنای انقلا ب فقهی، اخلا قی، فلسفی، عرفانی و اصولی باشد.

۶) بهره برداری و تحقیق و تحلیل و نیز انتشار اسناد و نامه ها و بولتن هایی که قبل و بعد از انقلا ب به عنوان حضرتعالی یا دفتر ارسال گردیده و هم اکنون نیز در اختیار دفتر می باشد.

۷) سه نمونه از مواردی که باعث نوشتن این نامه شد، به عنوان ضمیمه و استشهاد تقدیم می گردد.

خدایار و نگهدارتان باد

فرزند شما: احمدخمینی

(نیمه اول شهریور ۱۳۶۷)

امام خمینی (س) در پاسخ نامه مذکور در مورد چگونگی حفظ و نشر آثار و تنظیم و تدوین اسناد و مدارک مربوط به ایشان این حکم را صادر فرمودند:

بسم الله الرحمن الرحیم

فرزند عزیزم احمد - حفظه الله تعالی و ایده

از آن جا که شما را بحمدالله تعالی در مسائل سیاسی و اجتماعی صاحبنظر می دانم و در تمامی فراز و نشیب ها در کنار من بوده ای و هستی و با صداقت و کیاست امور سیاسی و اجتماعی اینجانب را متصدی هستی، لهذا شما را برای تنظیم و تدوین کلیه مسائل مربوط به خود، که بسا در رسانه های گروهی اختلا فات و اشتباهاتی رخ داده است، انتخاب می نمایم و از خداوند متعال که حاضر و ناظر است توفیقات شما را خواستارم. امید است با صرف وقت و دقت نظر، این امر را به پایان برسانی.

والسلا م علیکم

پنجشنبه ۱۷ شهریور ۶۷ /۱۳ ۲۶ محرم الحرام ۱۴۰۹

روح الله الموسوی الخمینی

حجت الا سلا م والمسلمین حاج سیداحمد خمینی بر اساس حکم حضرت امام خمینی (ره) و بر مبنای طرحی که توسط آقایان محمدعلی انصاری و حمید انصاری تدوین و کلیات آن مورد موافقت حضرت امام و روسای سه قوه قرار گرفته بود، موسسه ای را در سال ۱۳۶۷ با نام «موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)» تاسیس نمود. ایشان پس از ارتحال حضرت امام مسوولیت اداره موسسه مذکور و حرم مطهر حضرت امام را طی حکمی به حجت الا سلا م والمسلمین محمدعلی انصاری سپرد. متن حکم بدین شرح است:

بسمه تعالی شانه

جناب حجت الا سلا م آقای حاج شیخ محمدعلی انصاری دامت افاضاته

با توجه به سابقه و تجربه خدمت شما در پیشگاه مقدس رهبر کبیر انقلا ب اسلا می، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی - سلا م الله علیه - جنابعالی را به عنوان سرپرست مسوول موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (قدس الله سره) و حرم مطهر آن حضرت منصوب می نمایم که با هماهنگی و استفاده از کلیه نیروهای مجرب اجرایی و فکری و فرهنگی و مردمی کشور، زمینه های لا زم نشر آثار بابرکت و همچنین طراحی و ساخت مرقد شریف را فراهم نمایید. ان شا»الله تمامی ارگان ها و نیروهای مومن و مخلص انقلا ب در تمامی برنامه ها با شما همکاری می نمایند و در اجر بزرگ تعظیم شعائر اسلا م و تحقق آرمان های مقدس امام سهیم خواهند بود. خداوند به شما و همگی توفیق خدمت بیشتر در پیمودن راه مقدس و اهداف عظیم انقلا ب اسلا می عنایت فرماید.

والسلا م علیکم و رحمه الله

احمد خمینی

۶۸/۳/۳۱

پس از رحلت یادگار حضرت امام در اسفند ۱۳۷۳ و بنا به وصیت ایشان، حجت الا سلا م والمسلمین سیدحسن خمینی مسوولیت اداره موسسه تنظیم و نشر آثار امام و تولیت آستان حضرت امام را بر عهده گرفتند.

ایشان در تیرماه سال ۱۳۷۴ با حکمی مجدد، انتخاب پدر را تایید و حجت الا سلا م والمسلمین حاج شیخ محمدعلی انصاری را در مسوولیت حرم امام و موسسه ابقا نمودند. سپس طی حکم جداگانه ای جناب آقای حمید انصاری را نیز در سمت قائم مقام موسسه مجددا منصوب کردند.

متن این دو حکم چنین است:

جناب حجت الا سلا م والمسلمین آقای حاج شیخ محمدعلی انصاری (زیده عزه)

با توجه به انتخاب شایسته پدرم و همچنین با عنایت به عنایات خاص حضرت امام- سلا م الله علیه- و مرحوم یادگار گران قدر امام- رضوان الله علیه- و با تاسی به حکم آن عزیز بزرگوار که همواره از حضرتعالی به عنوان رازدار و مونس خویش یاد می کردند و لذا در همه کارهای خویش شما را چونان برادری می دانستند و از همین رو مسوولیت حرم امام و موسسه تنظیم و نشر آثار ایشان را به جنابعالی تفویض کرده بودند و با توجه به صراحتی که در وصیتنامه خویش دارند و جدای از همه موارد فوق، با توجه به شناختی که این جانب از شما دارم و حضرتعالی را از دیرباز یکی از همراهان افکار امام و یاران باوفای ایشان می شناسم، شما را کماکان در سمت سابق ابقا می نمایم.

سید حسن خمینی- (۷۴/۴/۱۵)

انشا » الله موفق باشید

برادر عزیز جناب آقای حمید انصاری

با توجه به سوابق درخشان و نقش برجسته و تعیین کننده جناب عالی در کلیه مراحل تاسیس و برنامه ریزی و تعیین خطوط و اهداف اساسی موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره) و نیز مدیریت موفق و حضور مستمر شما در کلیه امور اجرایی آن در سمت قائم مقام موسسه و خصوصا با توجه به عنایت خاص و تایید یادگار امام راحل حضرت حجت الا سلا م والمسلمین آقای حاج سید احمد خمینی- رحمه الله علیه- از شما و بنا به پیشنهاد سرپرست موسسه بدینوسیله مجددا به سمت قائم مقام موسسه منصوب می شوید. امید است با استعانت از خداوند متعال و با همکاری و همدلی کلیه مسوولین واحدها و مراکز وابسته و به کارگیری اختیارات لا زم همچون گذشته در راه توسعه و پیشرفت این مجموعه با برکت که حقا نقش بارز خود را در بسط و نشر افکار بلند امام راحل به خوبی ایفا نموده است، موفق باشید.

والسلا م علیکم و رحمه الله

سید حسن خمینی (۷۴/۴/۱۵)

قانون نحوه حفظ آثار و یاد حضرت امام خمینی(ره) و الحاقیه آن

مجلس شورای اسلا می با تصویب قانون نحوه حفظ آثار و یاد حضرت امام خمینی(ره) در تاریخ چهاردهم آبان ۱۳۶۸ و سپس تایید آن توسط شورای نگهبان، امر حفظ، نشر، نظارت و تایید آثار امام خمینی(ره) را به طور مستقیم به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) واگذار و علا وه بر آن بعضی از سازمان ها، وزارتخانه ها و صدا و سیما را موظف به نشر و بسط اندیشه های بنیانگذار جمهوری اسلا می ایران نموده است. همین طور مجلس شورای اسلا می با الحاق موادی به قانون فوق که در تاریخ ۲۶ شهریور ۱۳۶۹ به تصویب و در تاریخ ۶۹/۷/۳ به تایید شورای نگهبان رسیده است. درباره دخل و تصرف یا انهدام اسناد مرتبط با حضرت امام (ره) و نیز سایر موادی که در این الحاقیه آمده است برای مرتکبان، پیگرد قانونی و مجازات تعیین کرده است.

اهداف موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)

موسسه تنظیم و نشر آثار امام، شش سال با هدایت و نظارت یادگار امام، خدمات ارزنده ای را ارائه کرد و پس از رحلت یادگار امام تاکنون با نظارت مستقیم حجت الا سلا م والمسلمین حاج سید حسن خمینی فعالیت رو به توسعه خویش را در بخش های مختلف ادامه می دهد.

مهمترین اهداف و وظایف موسسه عبارتند از:

۱) جمع‌آوری کلیه اسناد و آثار حضرت امام و آثار منتشر شده درباره شخصیت، زندگانی، مبارزات و اندیشه ایشان;

۲) نگهداری و محافظت از اسناد و آثار یاد شده با استفاده از مناسبت ترین شیوه ها;

۳) بررسی، تحقیق و پژوهش آثار، به منظور تدوین تاریخ انقلا ب اسلا می و زندگینامه حضرت امام و ترجمه و آماده سازی مجموعه آثار جهت نشر;

۴) انتشار مجموعه آثار به زبان های مختلف در معرفی و تبلیغ اندیشه و سیره امام خمینی به منظور زنده و نمایان ساختن دائمی یاد و نام رهبر کبیر انقلا ب اسلا می در داخل و خارج کشور;

۵) آموزش و تدریس مبانی اندیشه امام خمینی(ره) در رشته های مختلف علوم اسلا می در حوزه و دانشگاه و...;

۶) نظارت مستمر بر آن چه به نام حضرت امام تدوین یا توسط هنرمندان تولید می شود و همچنین تولید آثار فرهنگی و هنری و حمایت از این گونه آثار;

۷) صدور مجوز برای آثار پدیدآورندگان محصولا ت «علمی، پژوهشی- فرهنگی و هنری» در حیطه اندیشه و آرای حضرت امام;

۸) حفظ و نگهداری اماکن و آثار تاریخی و فرهنگی منسوب به حضرت امام به عنوان میراث فرهنگی.

● اهم فعالیت های انجام شده

۱) گردآوری ده ها هزار سند از اسناد مبارزاتی، دست نوشته ها و احکام و نامه های امام که از مجموعه این اسناد می توان به ۴۳۰۰ نامه شخصیت های برجسته سیاسی و فرهنگی و دینی داخلی و خارجی و نیز یک میلیون و پنجاه هزار نامه از قشرهای مختلف مردم که برای امام فرستاده اند، اشاره کرد

۲) جمع آوری ۹۱۵ مورد نوار سخنرانی امام که به صورت فیلم و نوارهای ویدیویی ثبت شده است

۳) تهیه و آرشیو بیش از ۶۶ هزار فیش موضوعی از آثار امام(ره) که بخش عمده ای از آن در قالب تبیان های موضوعی منتشر شده اند

۴) گردآوری و نگهداری نسخ خطی تالیفات، اشعار و سایر مکتوبات حضرت امام(ره)

۵) گردآوری نسخه ای از کلیه تالیفات و کتاب هایی که در داخل و خارج کشور به زبان های مختلف درباره زندگی و اندیشه ایشان منتشر شده اند

۶) گردآوری، نمایه سازی و آرشیو مجموعه مقاله های منتشره در نشریات داخل کشور از سال ۱۳۴۰ تاکنون

۷) گردآوری دیدگاه شخصیت های برجسته علمی و سیاسی جهان درباره امام خمینی(ره)

۸) گردآوری نسخه ای از پایان نامه های دانشگاهی و حوزوی مرتبط با اندیشه و زندگی آن حضرت

۹) ثبت و ضبط چند هزار ساعت خاطرات یاران ایشان و افراد موثر در نهضت در زمینه تاریخ محلی انقلاب اسلامی و زندگی و مبارزات امام

۱۰) گردآوری و آرشیو عکس های مختلف و متنوع، آثار صوتی و تصویری و نرم افزاری و آثار تجسمی

۱۱) گردآوری، فیش برداری و نمایه سازی ده ها هزار برگ سند مبارزاتی امام(ره) (مندرج در پرونده های ساواک، شهربانی و...)

۱۲) شناسایی و گردآوری و درجه بندی بیش از پنج هزار قطعه اشعار سروده شده درباره امام(ره)

۱۳) نگهداری اماکن منتسب به ایشان

۱۴) گردآوری تقریرات درس های فقه و اصول، فلسفه و اخلاق ایشان که شاگردان شان نگارش کرده اند

۱۵) بررسی و صدور مجوز چاپ کتاب درباره امام(ره) در داخل و خارج موسسه و همچنین انتشار بیش از صدها کتاب به زبان فارسی و دیگر زبان های زنده دنیا. گفتنی است «دیوان اشعار امام» و دو کتاب مهم و اخلاقی امام به نام های «شرح چهل حدیث» و «شرح حدیث جنود عقل و جهل» و همچنین زندگینامه امام (ره) با نام «حدیث بیداری» از آثاری است که تاکنون بارها تجدید چاپ شده است و بیشترین شمارگان کتاب های انتشار یافته را داشته است.