نقش آموزش در پیشگیری از اعتیاد

آموزش نقش کلیدی و غیرقابل انکاری در برنامه‌های کاهش تقاضا و پیشگیری اولیه از گرایش دانش‌آموزان به سمت اعتیاد دارد.سوء مصرف مواد اعتیاد آور از مهمترین مشکلات عصر امروز به‌شمار …

آموزش نقش کلیدی و غیرقابل انکاری در برنامه‌های کاهش تقاضا و پیشگیری اولیه از گرایش دانش‌آموزان به سمت اعتیاد دارد.سوء مصرف مواد اعتیاد آور از مهمترین مشکلات عصر امروز به‌شمار می‌آید، به‌طوری‌که سازمان ملل متحد، مواد مخدر و داروهای روان‌گردان شیمیایی را در کنار سه بحران دیگر دنیا (سلاح‌های هسته‌ای، رشد جمعیت، آلودگی محیط زیست) قرار داده است.اعتیاد به مواد مخدر علاوه بر زیان‌های جدی و خطرناک جسمی از قبیل ابتلا به بیماری‌های عفونی واگیردار همچون ایدز و هپاتیت، عوارض و مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی دیگری از قبیل افزایش جرم‌های مرتبط با مواد مخدر همچون جنایت و سرقت و فقر را به دنبال دارد.کشور ایران به لحاظ جغرافیایی در کنار بزرگ‌ترین منبع تولید مواد مخدر قرار دارد.

واقع شدن در مسیر اصلی قاچاق مواد مخدر و همچنین برخورداری از جمعیت جوان و پویا، جامعه ما را در برابر صدمات مرتبط با مواد مخدر آسیب‌پذیر ساخته است.کاهش میانگین سن اعتیاد و گرفتار شدن برخی از جوانان در دام موادمخدر، باعث اتخاذ سیاست‌ها و اقدامات گسترده‌ای از سوی نظام جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات ناشی از این مواد شده است که از جمله آنها می‌توان به مبارزه شدید با سوداگران مرگ اشاره کرد.امروزه ثابت شده است که در کنار مبارزه با کشت، تولید، قاچاق، توزیع و مصرف مواد مخدر، باید سرمایه‌گذاری اساسی در حوزه پیشگیری از گرایش افراد جامعه بخصوص نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر اعمال و در تمام سنین و مراحل رشد و تحول انسان‌ها، برنامه‌های پیشگیرانه‌ای را اجرا کرد.آگاهی دادن به دانش‌آموزان در خصوص مواد اعتیاد آور از طریق کتب درسی و کمک درسی در قالب یک برنامه‌ریزی مدون، از وظایف آموزش و پرورش است و اجرای درست آن اهمیت بسزایی در پیشگیری دارد.تحقیقی در این زمینه میان ۱۶۳ نفر از دانش‌آموزان مقاطع مختلف تحصیلی منطقه یک تهران انجام شد.

بررسی تاثیر متون آموزشی بر میزان آگاهی دانش آموزان پسر مقاطع مختلف تحصیلی شهر تهران در زمینه اعتیاد و عوارض آن هدف کلی این تحقیق به شمار می‌رفت.یافته‌های این پژوهش حاکی از آن بود که آموزش بر افزایش سطح آگاهی دانش آموزان مقاطع مختلف تحصیلی در زمینه اعتیاد و عوارض آن موثر است. در واقع این نتایج اهمیت بعد آموزش و نقش کلیدی و غیرقابل انکار آن را در برنامه‌های کاهش تقاضا و پیشگیری اولیه از گرایش دانش‌آموزان به سمت اعتیاد را بیش از بیش آشکار می‌کند.با اطمینان ۹۵ درصد می‌توان گفت که آموزش در افزایش سطح آگاهی دانش‌آموزان مقاطع مختلف تحصیلی نسبت به اعتیاد و موادمخدر و عوارض آن موثر است.

اجرای برنامه مهارت‌های زندگی در مدارس، تغییر در نگرش دانش‌آموزان از طریق ارائه اطلاعات صحیح به آنها درباره مواد مخدر و عوارض آن، گنجاندن آموزش‌های مربوط به مقابله با موادمخدر و اعتیاد در برنامه درسی مدارس، اتخاذ تدابیر لازم برای دانش‌آموزان در معرض خطر و مداخلات اولیه و زود هنگام، آموزش والدین برای توانمندسازی آنها در جهت مبارزه پیشگیرانه، تولید بسته‌های آموزشی اعم از کتاب، نوار و سی دی آموزشی منطبق بر نیازسنجی و بومی‌سازی فعالیت‌ها، استفاده از تشکل‌های دانش‌آموزی در عرصه مبارزه نرم‌افزاری و فرهنگی با مواد ‌مخدر و ‌تقویت مراکز مشاوره دانش آموزی از جمله اقداماتی است که آموزش و پرورش باید به طور جد در برنامه جامع پیشگیری از اعتیاد در مدارس انجام دهد.

همراهی مدارس در برنامه‌های جامع اجتماعی موجب می‌شود تا پیام‌ها، ‌ارزش‌ها و نگرش‌های واحدی به نوجوانان منتقل شود، در واقع فعالیت‌های آموزشی در مدرسه برای جلوگیری از گسترش اعتیاد، موثرترین برنامه در پیشگیری از اعتیاد آنان است.