رستمی در یک نگاه

جمیل رستمی متولد ۱۳۵۰ سنندج, فارغ التحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی شریف است

جمیل رستمی متولد ۱۳۵۰ سنندج، فارغ التحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی شریف است. او فعالیت سینمایی را سال ۱۳۶۶ با سمت تکنسین فنی شروع کرد و سالهای بعد، فعالیت در سینما را با دستیاری در فیلم های سایه به سایه، ابراهیم، پنجه در خاک و شهرت ادامه داد.

ساخت یک فیلم کوتاه در سال ۱۳۸۱ به نام «دردسر پسر بودن» و فیلمبرداری چند کار کوتاه ۳۵ میلیمتری dv از دیگر کارهای او تا سال ۸۳ است که اولین فیلم بلندش با نام «مرثیه در برف» را کارگردانی کرد. این فیلم توانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را در بخش سینمای آسیا از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر دریافت کند. رستمی بعد از آن فیلم ژانی گه‌ل را ساخت. این فیلم به این خاطر که پروانه ساخت نداشت نتوانست در ایران اکران شود با این حال در جشن خانه سینما توانست جایزه بهترین موسیقی متن فیلم را که کارن همایونفر ساخته بود دریافت کند. اما این فیلم و همچنین فیلم قبلی او هر دو در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۹ توانستند نماینده کشورعراق در بخش فیلم های خارجی اسکار شوند.

علت حضور این دو فیلم از طریق کشور عراق دراین جشنواره به قوانین اسکار بر می گشت که طبق قوانین جشنواره، هر کشوری می‌تواند فقط یک فیلم غیرانگلیسی به جشنواره ارائه کند و ایران هم هر ساله یک فیلم را که طی مدت دو هفته به زبان فارسی اکران شده باشد، به اسکار معرفی می‌کند. «مرثیه برف» و «ژانی گه‌ل» در ایران نمایش داده نشده بود به همین دلیل شرایط حضور در اسکار را نداشتند.

ضمن این که براساس همین قوانین فیلمی که در بخش فیلم‌های خارجی جشنواره حضور پیدا می‏کند، باید به زبان رسمی یا زبان دوم آن کشور ساخته شده باشد. بعد از سقوط صدام زبان دوم کشور عراق، کردی اعلام شده و فیلم هم در عراق به اکران درآمده بود. به این ترتیب توانست از این کشور به اسکار راه پیدا کند. بعد از حضور در اسکار ژانی گه‌ل در جشنواره‌های مختلف و معتبر بین‌المللی فیلم به نمایش درآمدند و توانست جایزه صلح جشنواره فیلم «کلمباین» جایزه بهترین فیلمساز جشنواره بوستون، جایزه بهترین فیلم از جشنواره پلاک روتاری ایتالیا و ده‌ها جایزه دیگر از جشنواره‌های معتبر بین‌المللی را کسب کند. ژانی گه‌ل با عوامل ایرانی و بازیگران کرد کشور عراق ساخته شده ‌بود و در آن رستمی مسائل انسانی منطقه از جمله کردها را به تصویر کشیده.

این فیلم بر اساس نخستین و مشهورترین رمان کردی نوشته ابراهیم احمد ساخته شده بود که داستان مردی به نام جوامر است که در جریان تظاهراتی (به سال ۱۹۴۷) در شهر سلیمانیه عراق به طور اتفاقی به جمع تظاهرکنندگان می پیوندد و هنگام کمک به زن مجروحی توسط ماموان دولتی خود نیز مجروح و به عنوان رهبر شورشیان دستگیر و پس از گذشت ۱۰ سال از زندان آزاد و به جستجوی خانواده خود می پردازد که با اتفاقات جدیدی روبه‌رو می شود.

«چشم» سومین فیلم این کارگردان اولین فیلم از سه‌گانه «چشم»، «گوش» و «زبان» است.

این فیلم یک فیلم کاملا شهری است و داستانی اجتماعی دارد که براساس فیلمنامه مشترک «شاهد سلطانی آزاد» و «حمید سلیمی» و به تهیه کنندگی جلال شمسیان ساخته شده است. «چشم» برای اولین بار در بخش « نگاه نو» بیست و نهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر در سالن اصلی برج میلاد تهران و در چندین سینمای این شهر به روی پرده رفت.

این فیلم حدود یک سال پشت خط اکران ماند که اصلی‌ترین دلیل عدم اعطای مجوز اکران به آن این بود که شورای صدور پروانه ساخت به این فیلم صرفا مجوز ساخت بدون اکران داده بود! با این حال رایزنی‌های کارگردان و جلال شمسیان تهیه کننده نتیجه داد و فیلم توانست مجوز اکران-البته از نوع محدود- را دریافت کند.

گفته می‌شود محمد درمنش مدیر گروه اکران مخاطب خاص هم برای ایجاد فرصتی جهت اکران این فیلم تلاش زیادی انجام داد و در نهایت این فیلم به عنوان پنجمین فیلم گروه هنر و تجربه از چهاردهم دی ماه در این گروه سینمایی روی پرده رفت. فیلم بعدی رستمی به گفته خودش قرار است با داستانی در ۴ کشور روایت شود و بعد از آن ساخت دوگانه «گوش» و «زبان» ساخته خواهد شد.