اثر بازی های رایانه ای بر كودكان و نوجوانان

این پدیده جدید دانش بشری كه تقریباً درهمه شئون زندگی انسان راه یافته است , همچون دیگر ساخته های دست بشر دو رو دارد كه یك روی آن استفاده صحیح در كارها و كمك به رشد و سعادت بشراست و روی دیگرآن استفاده غلط است كه معمولاً جز در موارد علمی وشغلی ازآن استفاده می شود

این پدیده جدید دانش بشری كه تقریباً درهمه شئون زندگی انسان راه یافته است ، همچون دیگر ساخته های دست بشر دو رو دارد كه یك روی آن استفاده صحیح در كارها و كمك به رشد و سعادت بشراست. و روی دیگرآن استفاده غلط است كه معمولاً جز در موارد علمی وشغلی ازآن استفاده می شود.

آنچه بیشتر كودكان و نوجوانان را شیفته خود می كند بازی های رایانه ای است. پیشرفت كیفیتی این بازی ها به فاصله كوتاهی در ایران رواج یافته و بازار اسباب بازی و لوازم سمعی و بصری را به تسخیر خود درآورده است .

این بازی ها كه دارای تصاویر دو بعدی است تا ۵۰ درصد با تصاویر واقعی انطباق دارد و همچنین دارای موسیقی متن هست . چیزی كه اخیراً بر تعداد طرفداران این بازی ها افزوده ، قیمت مناسب آنها برای مصرف كننده است. علاوه بر این چون كودك و نوجوان خود اجرا كننده و در بطن بازی است و همراه با سایر شخصیت های بازی درگیر ماجراهایی می شود كه طراح بازی برای او تدارك دیده است ، برای او بسیار جذاب است .

این بازی ها با استفاده از تصاویر پرتحرك و صداهای مهیج ، دنیایی از هیجان را به این انسانهای تشنه جنب وجوش ارزانی می كند و همین جذبه ، روح و جسم آنان را مطیع خود می سازد و به عالمی از تخیلات می برد كه خود را محور و قهرمان اصلی ماجرا می پندارند.

محاسن بازی ها ی رایانه ای

- یادگیری را آسان و توجه بچه ها را جلب می كند.

- با رایانه هرچند بار كه بخواهند، می توانند موضوعی را ببینند و مرور كنند.

- برنامه های بسیار متنوعی هستند كه به كودكان امكان می دهد تا نقاشی ها یا داستانهایی را خلق كنند ، ویا بازی هایی هستند كه كودكان را به تاریخ یا جغرافیا علاقه مند می كند.

- برنامه آموزشی به كودكان كمك می كند تا مهارت هایی را تمرین كنند.

- كودك بدون كثیف كردن لباسها و اطراف می تواند به راحتی نقاشی بكشد و رنگها را عوض كند. مثلا اگر از رنگ سبز لباس نقاشی اش خوشش نیامد به رایانه می گوید رنگ قرمز كن ، رنگ قرمز رضایت او را فراهم نكرد رنگ آبی و...

- مفاهیم و مبانی ریاضیات را با كمك شكلهای كودكانه به كودك آموزش می دهد.

- به عقیده بعضی از پزشكان ، بازی های رایانه ای به كودكان كمك می كند كه به داروهای مسكن كمتر احتیاج پیدا كنند.

- بازی های رایانه ای بچه ها را وارد دنیایی می كند كه كنترلش در دست آنهاست و به همین دلیل آنها از این بازی لذت می برند.

- باعث هماهنگی چشم و دست وپرورش عضلات ظریف كودك می شود.

- وسیله كمك آموزشی برای معلولین و پركردن اوقات فراغت آنان است.

معایب بازی های رایانه

الف ) آسیبهای جسمانی

چشمان فرد به دلیل خیره شدن مداوم به صفحه نمایش رایانه به شدت تحت فشار نور قرار می گیرد و دچارعوارض می گردد.

مشاهدات نشان داده است كه نوجوانان چنان غرق بازی می شوند كه توجه نمی كنند تا چه حد از لحاظ بینایی و ذهنی برخود فشار می آورند.

به دلیل این كه كودك در یك وضعیت ثابت تا ساعتها می نشیند ، ستون فقرات و استخوان بندی او دچارمشكل می شود. همچنین احساس سوزش و سفت شدن گردن ، كتف ها و مچ دست از دیگر عوارض كار نسبتاً ثابت و طولانی مدت با رایانه است .

پوست فرد در معرض مداوم اشعه هایی قرار می گیرد كه از صفحه رایانه پخش می شود.

ایجاد تهوع و سرگیجه خصوصاً دركودكان و نوجوانانی كه زمینه صرع دارند، از دیگر عوارض بازی ها ی رایانه ای است .

ب ) آسیبهای روانی – تربیتی

۱- تقویت حس پرخاشگری .

مهمترین مشخصه بازی های رایانه ای حالت جنگی اكثر آنهاست و این كه فرد باید برای رسیدن به مرحله بعدی بازی با نیروهای به اصطلاح دشمن بجنگد ، استمرار چنین بازی هایی كودك را پرخاشگر و ستیزه جو بار می آورد.

" خشونت " مهمترین محركه ای است كه در طراحی جدیدترین و جذابترین بازی های كامپیوتری به حد افراط از آن استفاده می شود، چهره های معروف هالیوود كه در فرهنگ ما انسانهای ضد ارزش و غیراخلاقی هستند، در این بازی ها به صورت قهرمانهای شكست ناپذیر جلوه نمایی می كنند.

۲- انزواطلبی :

كودكانی كه به طور مداوم با این بازی ها درگیرند درونگرا می شوند، در جامعه ، منزوی و در برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران ناتوان می گردند. روحیه انزواطلبی باعث می شود كه كودك از گروه همسالان جدا شود كه این خود سرآغازی برای بروز ناهنجاری های دیگر است .

مادری می گوید : فرزندم به بازی های رایانه ای معتاد شده است . او هرروز خود را به صفحه تلویزیون می رساند و از دنیای بیرون به كلی بی خبراست ، حتی متوجه رفت وآمد میهمانان نمی شود. وهمیشه بعد از دست كشیدن از این برنامه با سردرد وكسالت مواجه می شود.

ج) تنبل شدن ذهن:

دراین بازی ها به دلیل این كه كودك و نوجوان با ساختنی ها و برنامه های دیگران به بازی می پردازد و كمتر قدرت دخل و تصرف در آنها پیدا می كند اعتماد به نفس او در برابر ساختنی ها و پیشرفت دیگران متزلزل می شود.

---