اول, ایران

اتهام افکنی آمریکایی ها بر علیه ایران و تلاش برای مستند جلوه دادن این اتهامات, در روزهای اخیر بار دیگر اوج گرفته است این بار نیز مهم ترین سوژه آمریکا, ادعای دخالت ایران در عراق و تـلاش برای جلوگیری از آرامش در آن کشور است

اتهام افکنی آمریکایی‌ها بر علیه ایران و تلاش برای مستند جلوه دادن این اتهامات، در روزهای اخیر بار دیگر اوج گرفته است. این بار نیز مهم‌ترین سوژه آمریکا، ادعای دخالت ایران در عراق و تـلاش برای جلوگیری از آرامش در آن کشور است. در این میان برخی رسانه‌های داخلی نیز بی دقتی کردند و با طرح ادعای حضور <صدری ها> در ایران ونقش آفرینی ایران در کاهش تنش‌ها در بـصـره، بـه صـورت خـواسـته یا ناخواسته در خدمت اتهام افکنی یا بهانه جویی آمریکایی‌ها قرار گرفتند. این درحالی بود که کمتر از ده روز قبل، مقتدی صدر مانند همیشه با خود بزرگ بینی سـخـنـانـی گـفـتـه بـود که نشان می‌داد هنوز نه حد و اندازه خود رامی‌شناسد و نه نسبت به کمک‌های ایران، احساس قدرشناسی دارد. البته اوج گیری <ایران نوازی> اخیر آمریکایی ها، با اخبار متعدد در خصوص درخواست واشنگتن برای برگزاری دور چهارم مذاکرات با ایران هم زمان شده است. برخی مسئولا ن ایرانی هم به استقبال تلویحی از این درخواست رفته‌اند و قـاعـدتـا ایـن بار نیز <به خاطر برادران عراقی، درخواست آمریکا را خواهند پذیرفت.>

تردیدی وجود ندارد که دولتمردان عراقی، بیش از هر طرف دیگری به انجام این مذاکرات علا قمند هستند و به آن نیاز دارند. سخنان گروه حاکم بر عراق در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که آنـها هنوز از اعتماد به نفس کافی برخوردار نـیـسـتـند وحتی تمایل ندارند که در آینده‌ای نزدیک، به <عراق بدون حضور آمریکا> بیندیشند. این نیازمندی به آمریکا در کنار درک صحیح آنها از توان ایران برای کمک به حل مشکلات کشورشان و نـیـز نـگاه به کمک‌های مالی سخاوتمندانه – و بعضا بی منطق– ایران به عراق، حاکمان بغداد را وادار کرده است که به هر نحو ممکن در جلب رضایت ایران و آمریکا به صورت هم زمان تلا ش کنند. البته به نظر می‌رسد علیرغم احساس نیاز بـه ایران، دولتمردان عراقی حق دوستی را رعـایـت نـمـی‌کـنـنـد. آنها با تقسیم وظیفه‌ای هوشمندانه ا‌ز یکسو به تکریم وتجلیل از نقش ایران می‌پردازند و از سوی دیگر از زبان مسئولان خود– در رده‌های مختلف – خوراک تبلیغاتی بـرای آمـریـکـایـی‌هـا درسـت مـی‌کـنند و بعضا سخنانی در مورد نقش ایران در عراق می‌گویند که حتی از اظهار نظر آمریکایی‌ها غیرمنصفانه‌تر است. اما به هر حال، هم آمریکایی‌ها و عراقی‌ها می‌دانند و هم بر مسئولان ایرانی آشکار است که عراق امروز، به شدت نیازمند مساعدت همه همسایگان به ویژه ایران است تا بتواند بخشی از بـحـران‌هـای موجود را برطرف نماید. در این شـرایـط بـه نـظـر مـی‌رسد سیاستمداران ایرانی، علا وه بر آنچه در مذاکرات محرمانه می‌گویند باید به صورت علنی نیز برای عراقی‌ها شرط بگذارند و به عنوان اولین گام، انجام هرگونه مذاکره با آمـریـکـا را مـشـروط بـه قـطع اظهار نظرهای خودخواهانه دولتمردان عراقی کنند. در این میان تاکید بر لزوم رعایت حقوق ایران در خلیج فارس و جزایر سه گانه، باید به صورت شفاف و علنی به طرف عراقی گوشزد شود. زیرا رسانه‌ای کردن این مطالبات، علاوه بر ایجاد آرامش روانی در داخل ایران، دولتمردان عراقی را هشیار خواهد ساخت که نمی‌توانند در خفا از ایران <خواهش> کنند و در برابر رسانه‌ها به <درشت گویی‌های خودخواهانه> روی بیاورند. ‌ ‌

از سوی دیگر به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها نـیـز بـه ایـن نتیجه رسیده‌اند که برای خروج آبرومندانه از عراق – که قطعا در آینده نزدیک نخواهد بود –به مساعدت ایران بیش از سایر همسایگان عراق نیاز دارند، اما نیاز آنها به مستند سازی در پرونده هسته‌ای و سایر پرونده‌های مشترک با ایران، به آنها اجازه نمی‌دهد که درخواست خود برای مذاکره با ایران را به صورت علنی مطرح نمایند. آنها درخواست مذاکره را با واسطه و به صورت محرمانه اعلام می‌کنند و همزمان با این درخواست، بر شدت لفاظی‌های ضد ایرانی خود می‌افزایند. البته به نظر می‌رسد این نحوه برخورد آمریکایی‌ها ، بی تاثیر از موضع گیری علنی ایران نیست که به صراحت اعلام کرده است به خاطر برادران عراقی با آمریکا مذاکره خواهیم کرد. به عبارت دیگر به نظر می‌رسد عراقی‌ها ، این اطمینان را در آمریکایی‌ها ایجاد کرده‌اند که علیرغم بی مهری دولتمردان عراق و درشـت‌گـویـی آمریکا، ایران نهایتا به خاطر <برادران عراقی> تن به مذاکره خواهد داد. سوء استفاده آمریکا از این وضعیت، شباهت بسیار به سوءاستفاده روسیه وچین از شرایط فعلی کشور ما دارد. آن دو کشور نیز با اطمینان از اینکه به دلا یل سیاسی و غیر سیاسی، در بعضی پـروژه‌هـای بـزرگ، تـنـهـا گـزینه یا از معدود گزینه‌های ایران هستند، به راحتی مرتکب سوء استفاده می‌شوند و نهایتا با امتیازگیری از آمریکا، دست به اقداماتی می‌زنند که برای ایران هزینه ساز است. ‌ ‌

الـبـتـه در نـحوه تعامل ایران با آمریکا باید راهبردها و راهکارهایی انتخاب شود که با بستن راه سوء استفاده برخی سوء استفاده گران منطقه‌ای و بین‌المللی، حداکثر منافع برای ایران تامین شود که این موضوع، نیازمند بحث‌های کارشناسی مفصل می‌باشد. اما عرصه عراق از بعضی جهات استثنایی است. این عرصه،‌اگر به خوبی استفاده شود فرصت بسیار مناسبی برای ایران است و در مقابل، هر نوع بی دقتی در آن می تواند به تهدید بزرگی علیه کشورمان تبدیل شود. امروز که عراقی‌ها نیازمند هستند، مسئولا‌ن ایرانی باید از آنها بخواهند که با تحت فشار قرار دادن آمریکایی‌ها ،‌محدوده اتـهـام افکنی های ضد ایرانی- که توسط عراقی‌ها نیز تقویت می شود- را کـاهـش دهـنـد. آمریکایی‌ها هم که نیازمندی آنها به حل بحران عراق غـیـرقـابـل تـردیـد اسـت، باید توجیه شوندکه ایران فقط به خاطر برادران قدرناشناس عراقی،‌ حاضر به مذاکره با آنها نیست و این مذاکره باید کاهش مـشکل سازی علیه ایران را نیز به دنبال داشته باشد. بخشی از این توجیه می تواند در مذاکرات محرمانه و بخش قابل توجهی از آن باید به صورت رسانه‌ای انجام شـود؛ درسـت هـمـانطور که آمریکایی‌ها و عراقی‌ها انجام می‌دهند. اگر مذاکره با آمریکا به خاطر ایران انجام شود، عراقی‌ها هم که در همسایگی ایران قرار دارند از این مذاکرات سود خواهند برد. در غیر این صورت به نظر می‌رسد انجام مذاکرات، تنها به یک ابزار تبلیغاتی برای آمریکایی‌ها تبدیل خواهد شد تا همانند نوبت‌های پیشین ،‌هدف مذاکره را تفهیم اتهام به ایران بـدانـنـد! در حـالـی که در عالم واقع، این ایران است که باید پیشاپیش به آمریکایی‌ها و عراقی‌ها تفهیم اتهام کند.