آمریكایی ها با چه كسانی كنار می آیند

دلیلی وجود ندارد كه به این باور برسیم دنیای عرب دموكراتیك تر فقط به دلیل دموكراتیك بودن تروریست های كمتری در دامن خود پرورش دهد در ضمن یك ایراد منطقی در استدلال كسانی كه بین تروریسم و دموكراسی ارتباط برقرار می كنند وجود دارد آنها استدلال می كنند زمانی كه امكان مشاركت سیاسی به وجود آید و اپوزیسیون بتوانند به طور آزاد در انتخابات و صحنه سیاسی ظاهر شوند, دیگر دلیلی وجود ندارد كه تروریست ها و حامیانشان به خشونت متوسل شوند

اگر در یك انتخابات بازنده شوند به انتخابات آینده می توانند امیدوار باشند و از اقدامات خشونت آمیز پرهیز كنند. ضمناً عصبانیت تروریست ها به سمت حكومت خودشان متمركز می شود. خوب، شاید. اما این استدلال هم می تواند منطقی باشد كه شاید تروریست ها اصلاً به اصول و قواعد دموكراسی پایبند نباشند یعنی هیچ اعتقادی به حاكمیت اكثریت و حفظ حقوق اقلیت نداشته باشند و اگر نتوانند اهداف خود را از طریق سیاست دموكراتیك تحقق ببخشند چرا باید اصول دموكراسی را به اهداف خود مقدم بدارند. ممكن است در روند دموكراتیك شركت كنند تا به اهداف خود برسند و در صورت عدم تحقق اهدافشان به خشونت متوسل شوند. اگر دموكراسی نتایج دلخواه تروریست ها را برآورده نكند قطعاً به دموكراسی حمله خواهند كرد. به رغم آن كه در ژانویه ۲۰۰۵ انتخابات موفقی در عراق اتفاق افتاد اما جلوی خشونت و ترور را نگرفت.گروه های تروریستی سازمان های برخاسته از توده مردم نیستند، تكیه آنها هم به توده مردم نیست، اغلب این گروه ها كوچك و زیرزمینی هستند. این گروه ها سازمان یافته نبوده و براساس اصول دموكراسی شكل نگرفته اند. در اكثر موارد عده ای مرید گرد رهبرانی پرجذبه جمع می شوند و دست به اعمالی می زنند كه حتی اگر خواست توده را برآورده كند هرگز از سوی توده مردم حمایت نمی شود. این افراد اگر در انتخابات برنده میدان نباشند حاضر به مصالحه هم نخواهند بود و بر طی مسیر خودشان تاكید می ورزند. القاعده به عنوان عمده ترین و اصلی ترین دشمن آمریكا در جنگ علیه تروریسم مطمئناً حتی اگر تمام كشورهای عربی، دموكراتیك شوند دست از مبارزه بر نخواهد داشت. اسامه بن لادن به وضوح گفته است كه دموكراسی نمی خواهد و قصد دارد مدل خلیفه ای صدر اسلام را احیا كند.از نظر او رژیم طالبان در افغانستان به این مدل اسلام بسیار نزدیك شده بود. در اكتبر سال ۲۰۰۳ «در پیامی به عراقی ها» دنیای عرب را سرزنش كرد «كه به دنبال راه حل دموكراتیك صلح جویانه با جهود و نصاری هستند به جای آن كه در راه خدا به جهاد بپردازند.» بن لادن دموكراسی را با كلمات «روش گمراه كننده و منحرف» و «اعتقاد جاهلان و كفار» توصیف كرده است. «ابومصعب الزرقاوی» متحد بن لادن در عراق در ژانویه ۲۰۰۵ واكنش شدیدتری نسبت به بن لادن نشان داد و در مورد انتخابات عراق مستقیماً گفت: «در دموكراسی قانونگذار انسان است ... و این اصل و اساس ارتداد، كفر و شرك است و با اصل توحید منافات دارد چون انسان جاهل و خطاكار را شریك خدا قرار می دهد.» رهبران القاعده فقط به دلیل عقاید ایدئولوژیك نیست كه با دموكراسی مخالفند بلكه می دانند در انتخابات آزاد نمی توانند به قدرت برسند. القاعده به اولویت های ایالات متحده در خاورمیانه به ویژه دموكراسی اعتراض دارد. اگر در خاورمیانه دموكراسی به وجود آید و رابطه این كشورها با آمریكا و اسرائیل بهبود یابد و این كشورها همسو با اهداف آمریكا با این كشور همكاری كنند احمقانه خواهد بود اگر تصور كنیم به ضدیت با آمریكا خاتمه داده ایم و ریشه همه كمك ها به مخالفان آمریكا را خشكانده ایم و مردم خشمگین از آمریكا كمك های خود را به القاعده هدایت نخواهند كرد. اگر دموكراسی ایجاد شود، بهترین شكل حكومت لیبرال دموكراسی است، اما لزوماً جلوی تروریسم را نخواهد گرفت.

• صداهای خشمگین

احتمالاً دولت های جدیدی كه در اثر دموكراسی در خاورمیانه شكل می گیرند به اندازه حكومت های استبدادی كنونی با آمریكا همكاری نخواهند كرد. تا جایی كه می توان افكار عمومی را در كشورهای خاورمیانه سنجید، تحقیقات نشان می دهد كه اعراب از دموكراسی به شدت حمایت می كنند. زمانی كه فرصتی پیش می آید تا مردم این منطقه در انتخابات واقعی شركت كنند حضور آنان در پای صندوق ها به مراتب بیشتر از انتخابات در آمریكا است. اما اكثر مردم عرب نسبت به ایالات متحده دید منفی دارند. اگر حكومت های عرب به شكل دموكراتیك انتخاب شوند و نماینده حقیقی افكار عمومی باشند، بدون تردید ضد آمریكایی تر خواهند بود. ایجاد دموكراسی در خاورمیانه عربی در آینده ای قابل پیش بینی، ایجاد حكومت های اسلامگرایی خواهد كرد كه تمایل كمتری به همكاری با ایالات متحده دارند؛ به خصوص در اهداف مهم آمریكا از جمله داشتن پایگاه نظامی در منطقه، صلح با اسرائیل و جنگ با تروریسم.به طور كلی اعراب مشكلی با دموكراسی ندارند گرچه بعضی از تئوریسین ها و ایدئولوگ های اسلامگرا با اصول دموكراسی مخالفند. در سال ۲۰۰۳ «پروژه های دیدگاه های جهانی» موسسه پیو در چند كشور عربی نظرسنجی انجام داد. از مردم این كشورها پرسیدند آیا دموكراسی یك شیوه غربی است و در كشورهای عربی كارایی ندارد؛ ۸۳ درصد كویتی ها، ۶۸ درصد اردنی ها و ۵۳ درصد فلسطینی ها معتقد بودند كه دموكراسی در كشورشان كارآمد خواهد بود. فقط عده قلیلی نظر مخالف داشتند.نظرسنجی سال ۲۰۰۲ موسسه زوگبی اینترنشنال نشان داد اكثر مردم نظرسنجی شده مصر، كویت، لبنان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نسبت به آزادی ها و دموكراسی ایالات متحده نظر مثبت داشتند اما دیدگاه آنان نسبت به سیاست های ایالات متحده در قبال خاورمیانه بسیار منفی بود. همان نظرسنجی نشان داد در این هفت كشور مردم داشتن حقوق مدنی و شخصی را بر داشتن بهداشت جسمی ترجیح دادند حتی در اولویت های آنان حقوق مدنی و شخصی اهمیت بیشتری نسبت به مسئله فلسطین و وضعیت اقتصادی داشت.دیدگاه طرفدار دموكراسی در كشورهای عربی بسیار بیشتر است و میزان مشاركت مردم در انتخابات بسیار بالاست. در انتخابات عراق به رغم وجود خشونت و تحریم از سوی سنی ها ۵۳ درصد از مردم عراق در انتخابات ژانویه شركت كردند. (سنی ها ۲۰ درصد جمعیت عراق را تشكیل می دهند.) در آوریل ۲۰۰۴ حدود ۵۸ درصد واجدان شرایط در الجزایر در انتخابات رئیس جمهوری شركت كردند. در آوریل ۲۰۰۴ میزان مشاركت فلسطینی ها با وجود تحریم حماس ۷۳ درصد بود. انتخابات پارلمانی كویت ۷۰ درصد مردم را به پای صندوق های رای كشاند. ۷۶ درصد از واجدان شرایط در یمن هم در سال ۲۰۰۳ پای صندوق های رای رفتند. گرچه در دنیای عرب نیروهای ضددموكراسی فعالند اما انتخابات همیشه با شور و هیجان برگزار شده است. بررسی ها و تحقیقات دقیق نشان می دهد، اینكه می گویند فرهنگ عرب ها با دموكراسی جور درنمی آید، پایه و اساس ندارد.مشكل پیشبرد دموكراسی در كشورهای عربی این نیست كه آنها دموكراسی را دوست ندارند، بلكه مشكل این است كه احتمالاً واشینگتن دولتی را كه در اثر دموكراسی به وجود می آید دوست ندارد. چون ایجاد دموكراسی حقیقی در دنیای عرب كه نماینده واقعی مردم عرب باشد سیاست های ضدآمریكایی را در این كشورها تقویت خواهد كرد. در ماه های فوریه و مارس ۲۰۰۳ نظرسنجی در شش كشور عربی توسط زوگبی اینترنشنال برگزار شد.

---