پیش قراول نسل هشتم چیپ ست های AMD

چیپ ست AMD ۷۸۵G

چیپ‌ست‌های خاندان AMD ۸۰۰ به گفته بسیاری از کارشناسان تحولی در بازار مادربرد ایجاد خواهند کرد و قدری از بار سنگین کیفیت را که سال‌هاست بر گرده پردازنده‌ها سنگینی می‌کند به دوش خواهند کشید. به‌ گفته بسیاری از کاربلدهای سخت‌افزار، پردازنده‌های AMD Phenom II و AND Athlon II را همراه با چیپ‌ست‌های نسل بعدی AMD جور دیگر باید دید و به‌ قولی AMD را به دوران طلایی نزدیک خواهد کرد. از این‌رو فکر کردم که صحبت درباره این چیپ‌ست‌ها می‌تواند برای خواننده محترم که شما باشید جذابیت داشته باشد. دیگر اینکه بد ندیدم اندکی نیز درباره کلیت بازار و علت کسادی و رکود بازار جهانی صحبت کنم.

‌● یک نکته بسیار مهم!

دنیای کنونی با بحران مواجه شده است و معلوم نیست که از آن خارج خواهد شد. برخی از صاحب‌نظران اقتصادی اعتقاد دارند که سال ۲۰۱۲ نقطه عطفی برای دنیا خواهد بود و دوران سختی‌ها در آن سال به پایان خواهد رسید. ساده‌ترین معنایی که از این گفته‌ها می‌توان برداشت کرد این است که دوران رکود کنونی با دوران شکوفایی اقتصادی جایگزین خواهد شد. توجه به این پیش‌فرض می‌تواند رفتار بلاتکلیف بسیاری از شرکت‌های تاثیرگذار در بازار سخت‌افزار را توجیه کند، زیرا بسیاری از این حضرات تمایلی ندارند راهکارهای جدید و تکنولوژی‌های متعددی که آماده ورود به بازار است را معرفی کنند. برای مثال، شرکت Intel هشت ماهی می‌شود که مشکلات فنی مربوط به کارت‌های گرافیک Larrabee را برطرف کرده است و از آن در موتور گرافیکی GMA X۴۵۰۰ بهره گرفته، اما حاضر نیست محصولاتی مستقل بر اساس آن تولید و توزیع کند. قرار بود کارت‌های گرافیک مستقل Larrabee در ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۰۹ (بهمن‌ماه سال ۸۷) در بازار توزیع شوند، اما گفته می‌شود این محصولات زودتر از بهار سال ۲۰۱۰ معرفی نخواهند شد. برای مثالی دیگر می‌توان به پروژه AMD Fusion اشاره کرد که به ‌طور غیررسمی از سال ۲۰۰۴ و به‌ شکل رسمی از سال ۲۰۰۶ همزمان با ادغام ATI آغاز شده است. بارها اعلام شده بود که محصولات مبتنی بر آن همزمان با سال جدید میلادی ۲۰۰۸ روانه بازار خواهند شد. طی کنفرانس‌های مکرر و به دلایل متعدد توجیهاتی برای چرایی دیرکرد این پروژه مطرح و همین سه چهار ماه پیش بود که زمستان سال جاری به‌ عنوان زمان موعود اعلام شد.

با این حال حتم دارم که محصولات مبتنی بر AMD Fusion به این زودی‌ها روانه بازار نخواهند شد. این دست مثال‌ها را در حوزه‌ها دیگر نیز می‌توان بازشمرد. شرکت Samsung حداقل هفت هشت ماهی می‌شود که پلاترهای ۵/۳ اینچی با یک ترابایت را به طور آزمایشگاهی تولید کرده، اما خبری از آن در مطبوعات درج نشده است. تکنولوژی فاخر LED به قدر کفایت بالغ و البته ارزان شده است، اما اغلب سازندگان همچنان از دیودهای ارزان‌قیمت LED استفاده می‌کنند. تکنولوژی OLED برای استفاده در صفحه‌کلیدها آماده بهره‌برداری گسترده است، اما کمتر سازنده‌ای جرأت استفاده از آن را دارد. هزار و یک تکنولوژی دیگر نیز به مرحله بلوغ رسیده‌اند، اما در پستوی شرکت‌ها در ظرف‌های آب‌نمک خیسانده شده‌اند.

● علت چیست؟

نسل هشتم چیپ‌ست‌های AMD نیز همچون مواردی که در بالا اشاره شد، مدت‌هاست که برای عرضه در بازار مهیا شده‌اند، اما شرایط بازار کنونی اجازه چنین عملی را از متولیان این شرکت سلب کرده است. اگر به بازار کنونی نگاه کنید شرکت Intel برای حفظ تسلط همه جانبه خود بر بازار پردازنده‌ها اقدام به خطر کرده و قصد دارد طی همین روزها پردازنده‌های Core i۵ و Core i۳ را روانه بازار کند. این در حالی است که اقدام Intel نه از بعد فنی و نه از بعد اقتصادی توجیه‌پذیر نیست. به ‌بیان دیگر اگر در بازار دقیق شوید، شاهد نوآوری خاصی نخواهید بود،‌ زیرا اغلب سازندگان تا اطلاع ثانوی به حداقل‌ها بسنده کرده‌اند تا زمان مناسب فرا برسد!

شرایط به‌ گونه‌ای است که شرکت AMD جرأت نمی‌کند چیپ‌ست‌های خانواده AMD ۸۰۰ را رونمایی کند و چیپ‌ست جدید AMD ۷۸۵G که در باطن نسل هشتمی است (خاندان AMD ۸۰۰) را به‌ عنوان یکی از اعضای نسل هفتم روانه بازار می‌کند. خطرپذیری برای هیچ‌یک از سازندگان حال حاضر معنادار نیست، اما شک نکنید که همین شرکت‌ها برای برون‌رفت از شرایط کنونی از اواخر سال ۲۰۰۹ اقدام به معرفی محصولات جدیدی خواهند که نه فقط ظاهر، که باطن بازار را دگرگون خواهد کرد.

● باب اول آشنایی!

این‌گونه معمول است که محصولات تجاری را در داخل خانه با نامی متفاوت خطاب کنند و چیپ‌ست‌های AMD نیز از این موضوع مستثنا نیستند. نام تمامی چیپ‌ست‌ها با R آغاز می‌شود و پس از آن از سه حرف X، S و D استفاده می‌شود بخش دیگر به یک عدد سه رقمی اختصاص دارد و در انتهای برخی مدل‌ها پسوند D، T یا M قرار می‌گیرد. البته در نسل هفتم از پسوند T و T استفاده نشده، اما در نسل هشتم از پسوند D به کار رفته است.

برای مثال، چیپ‌ست AMD ۷۸۰GX را در داخل شرکت RS۷۸۰D و چیپ‌ست AMD ۷۷۰ را RX۷۸۰ خطاب می‌کنند. پیشوند RX نشان می‌دهد که چیپ‌ست مذکور از انواع ساده و ارزان‌قیمت است. پیشوند RS نشان می‌دهد که چیپ‌ست شامل موتور گرافیکی است. پیشوند RD نشان‌دهنده چیپ‌ست فاخر است. چیپ‌ست‌هایی که پیشوند RS دارند در قالب رسمی خود پسوند G را یدک می‌کشند. اولین رقم پس از پیشوند، نسل چیپ‌ست را نشان می‌دهد. رقم‌های دوم و سوم نیز جایگاه آن چیپ‌ست را از بعد کیفیت مشخص می‌کنند. برای مثال، چیپ‌ست AMD ۷۴۰G در واقع RS۷۴۰ نام دارد. پیشوند RS نشان از وجود موتور گرافیکی در بطن چیپ‌ست دارد و رقم ۷۴۰ نشان می‌دهد که این محصول از نسل هفتم است و در دسته ارزان‌قیمت‌ها جای دارد. چیپ‌ست AMD ۷۹۰FX در واقع RD۷۹۰ نامگذاری شده است و پیشوند RD نشان از کیفیت بالای آن دارد. عدد ۷۹۰ نیز مشخص کرده است که این مدل را باید فاخرترین چیپ‌ست نسل هفتم قلمداد کرد.

● یک استثناء

چیپ‌ست جدیدی به نام AMD ۷۸۵G روانه بازار شده است و مادربردهای مبتنی بر آن طی همین هفته‌ها در بازار داخلی توزیع خواهند شد. راستش در نگاه اول این‌گونه به نظر می‌رسد که این چیپ‌ست را گونه اصلاح‌شده AMD ۷۸۰G باید فرض کنیم، اما قدری جستجو نشان می‌دهد که چیپ‌ست AMD ۷۸۵G در اصل به نسل هشتم چیپ‌ست‌های AMD تعلق دارد. مدل AMD ۷۸۰G را در خانه RS۷۸۰ خطاب می‌کنند، در حالی‌که مدل AMD ۷۸۵G را RS۸۸۰ صدا می‌کنند. هر دو چیپ‌ست با تکنولوژی ۵۵ نانومتری ساخته شده‌اند. موتور گرافیکی اولی از گونه HD ۳۲۰۰ است، اما دومی از موتور گرافیکی فاخر HD ۴۲۰۰ استفاده می‌کند.

پیش از این شنیده شده بود که AMD قصد دارد چیپ‌ستی با نام AMD ۷۹۰G معرفی کند که کارایی آن بین AMD ۷۸۰G و AMD ۷۹۰GX‌ باشد. به نظر می‌رسد این شرکت با معرفی چیپ‌ست AMD ۷۸۵G از معرفی مدل AMD ۷۹۰G دست خواهد کشید. شواهد نشان می‌دهد که اگر هم مدل جدیدی معرفی شود از چیپ‌ست‌های نسل هشتمی در بطن خود استفاده خواهد کرد.

● بررسی فنی

بررسی اولیه کارایی AMD ۷۸۵G در قیاس با AMD ۷۸۰G، AMD ۷۹۰GX و nVIDIA ۸۳۰۰ چشم‌انداز مثبتی پیش ‌روی ناظران بازار گسترانده است. باید صبر کرد تا محصولات متنوعی از سوی مادربردسازان به بازار عرضه و تست‌های درست و درمونی انجام شود. تست‌های مختصر انجام شده، نشان می‌دهد که AMD ۷۸۵G پایداری بهتری در سرعت‌های بالا به نسبت مدل‌های ذکر شده دارد. این مدل قرار نیست که گران عرضه شود، اما شک ندارم که مورد توجه خریداران قرار خواهد گرفت، زیرا با قیمتی معقول، کیفیتی برابر با مدل گران‌قیمت AMD ۷۹۰GX عرضه خواهد کرد.

دیگر اینکه، AMD ۷۸۵G از رابط تبادلی HyperTranspot۳ با سرعت ۴۰۰۰ مگاهرتز پشتیبانی می‌کند. تمامی مدل‌های قبلی از رابط HyperTransport۲ با سرعت ۲۶۰۰ مگاهرتز پشتیبانی می‌کنند. دیگر اینکه، AMD ۷۸۵G علاوه بر موتور گرافیکی HD ۴۲۰۰ از دو رابط PCIe ۲.۰ پشتیبانی می‌کند که در وضعیت CrossFire با سرعت x۸ کار خواهند کرد. آخر اینکه، چیپ‌ست داستان ما علاوه بر سازگاری با چیپ‌ست‌های کمکی فاخر SB۷۱۰ و SB۷۵۰ با چیپ‌ست‌های کمکی جدید SB۸۱۰ و SB۸۵۰ نیز سازگاری دارد. این چیپ‌ست ۶ رابط جدید SATA۳ دارد و به طور پیش‌فرض از تکنولوژی RAID ۵ برخوردار است. موارد دیگری مانند وجود ۱۴ رابط USB ۲.۰، رابط eSATA، رابط پیشرفته HDMI ۱.۳ و غیره در زمره سجایای اخلاقی این چیپ‌ست ذکر شده است.

● نتیجه‌گیری!

چیپ‌ست AMD ۷۸۵G نماینده شایسته‌ای برای معرفی مدل‌های نسل هشتمی AMD است و بسیار توصیه شده که همراه پردازنده‌های Phenom II استفاده شود. دو چیپ‌ست جدید RS۸۹۰ و RD۸۹۰ در راهند که به احتمال فراوان با نام‌های AMD ۸۹۰G و AMD ۸۹۰FX روانه بازار خواهند شد. میزان مصرف انرژی چیپ‌ست‌های نسل هشتمی AMD و چیپ‌ست AMD ۷۸۵G داستان ما کمتر از ۲۰ وات اعلام شده است!