نهضت كربلا از دیدگاه اهل سنت

حادثه كربلا در میان اهل تسنن موجی ایجاد كرد كه زبان و قلم دانشمندان آنان گاه ناخواسته و زمانی با شجاعت به توصیف و تجزیه و تحلیل آن پرداخته است

نهضت امام حسین(ع)از نادرترین رخدادهایی است كه تفكر انسانها را به خود معطوف داشته است و در تاریخ اسلام ارزش والایی دارد. شهادت حسین بن علی(ع)حیات تازه‏ای به اسلام بخشیده، خون‌ها رابه جوشش آورد و تنها را از رخوت خارج ساخت. امام حسین(ع) باحركت قهرمانانه خود روح مردم مسلمان را زنده و احساس ذلت و زبونی و اسارت را كه از اواخر حكومت عثمان بر روح جامعه‏اسلامی حكم‌فرما شده بود، تضعیف كرد.

آنچه امت اسلامی از زمان وقوع این حادثه عظیم تا امروز بر آن‏ متفق است، این است كه انقلاب كربلا هیبت و ابهت اسلام را كه به‏علت‏ حاكمیت فرمانروایان ضعیف النفس و تحقیر ارزش ها و مقدسات‏دینی رو به افول گذارده بود، احیا كرد. حركت امام حسین(ع)،حركتی است مستمر برای همه نسل‌ها و همه عصرها است.

این انقلاب تنها انقلابی است كه اگر كلیه صحنه‏هایش چنان كه‏بوده، تصویر شود، هیچ كس نمی‏تواند از بروز احساس‌ها و عواطف ‏فطری‏اش جلوگیری كند; زیرا این فاجعه به قول شافعی دنیا را لرزانده و نزدیك است قله كوه‌ها را آب كند.

حادثه كربلا در میان اهل تسنن موجی ایجاد كرد كه زبان و قلم‏ دانشمندان آنان گاه ناخواسته و زمانی با شجاعت ‏به توصیف و تجزیه و تحلیل آن پرداخته است. شوكانی در كتاب «نیل الاوطار» در رد بعضی از سخنوران درباری می‏گوید: به تحقیق عده‏ای از اهل‏علم افراط ورزیده، چنان حكم كردند كه:

«حسین(ع)نوه پیامبر كه خداوند از او راضی باشد. نافرمانی‏یك آدم دائم الخمر را كرده و حرمت ‏شریعت‏ یزید بن معاویه را هتك‏كرده است.» خداوند لعنت‌شان كند، چه سخنان عجیبی كه از شنیدن ‏آنها مو بر بدن انسان راست می‏گردد.

تفتازانی در كتاب «شرح العقاید» می‏نویسد: حقیقت این است كه رضایت‏یزید به قتل حسین(ع)و شاد شدن او بدان خبر و اهانت كردنش به اهل‏بیت پیامبر(ص)از اخباری است كه‏در معنی متواتر است; هر چند تفاصیل آن متواتر نیست. درباره‏مقام یزید بلكه درباره ایمان او كه لعنت‏خدا بر او و یارانش‏باد. توافقی نداریم.

جاحظ می‏گوید: منكراتی كه یزید انجام داد، یعنی قتل حسین(ع) و به اسارت گرفتن زن و فرزند او و ترساندن اهل مدینه و منهدم‏ ساختن كعبه، همه این‌ها بر فسق و قساوت و كینه و نفاق و خروج از ایمان او دلالت می‏كند.

بنابراین، یزید فاسق و ملعون است و كسی كه از لعن او جلوگیری‏كند، نیز ملعون است.

ابن حجر هیثمی مكی در كتاب «الصواعق المحرقه‏» می‏نویسد: پسر امام حنبل در مورد لعن یزید از وی پرسید. احمد در جواب گفت: چگونه لعنت نشود كسی كه خداوند او را در قرآن لعن كرده است.

آنجا كه می‏فرماید: «فصل عسیتم ان تولیتم ان تفسدوا فی الارض و تقطعوا ارحامكم‏اولئك الذین لعنهم‏الله‏» و چه مفاسدی و قطع رحمی از آنچه یزیدانجام داد، بالاتر است؟!

عبدالرزاق مقرم در كتاب «مقتل الحسین‏» می‏گوید: به تحقیق‏گروهی از علما از جمله قاضی ابویعلی و حافظ ابن الجوزی وتفتازانی و سیوطی در مورد كفر یزید نظر قطعی داده‏اند و باصداقت تمام لعن او را جایز شمرده‏اند.

مولف كتاب «شذرات الذهب‏» می‏نویسد: در مورد لعن یزید، احمدبن حنبل دو قول دارد كه در یكی تلویح و در دیگری تصریح به لعن‏او می‏كند. مالك و ابوحنیفه نیز هر كدام هم‏تلویحا و هم تصریحایزید را لعنت كرده‏اند; و به راستی چرا این‏گونه نباشد و حال‏آنكه او فردی قمار باز و دائم الخمر بود.

شیخ محمد عبده می‏گوید: هنگامی كه در دنیا حكومت عادلی وجوددارد كه هدف آن اقامه شرع و حدود الهی است و در برابر آن‏حكومتی ستمگر است كه می‏خواهد حكومت عدل را تعطیل كند، بر هرفرد مسلمانی كمك كردن حكومت عدل واجب است; و از همین باب است ‏انقلاب امام حسین كه در برابر حكومت‏یزید كه خدا او را خواركند. ایستاد.

از سبط بن جوزی در مورد لعن یزید پرسیده شد. او در جواب گفت: احمد حنبل لعن او را تجویز كرده است، ما نیز به خاطر جنایاتی‏كه درباره پسر دختر رسول خدا مرتكب شد، او را دوست نداریم; واگر كسی به این حد راضی نمی‏شود، ما هم می‏گوییم اصل، لعنت كردن‏یزید است.

حادثه كربلا چنان در قلوب نفوذ كرد كه بسیاری از بزرگان اهل‏تسنن آن را در قالب شعر مطرح ساخته، اندوه خویش را ابرازكردند. امام شافعی كه در دوستی اهل‏بیت زبانزد است. درباره‏نهضت كربلا چنین سروده است:

قتیل بلا جرم كان قمیصه صبیغ بماء الارجوان خصیب نصلی علی المختار من آل هاشم و نوذی بنیه ان ذاك عجیب لئن كان ذنبی حب آل محمد(ص) فذلك ذنب لست عنه اتوب هم شفعائی یوم حشری و موقفی و بغضهم للشافعی ذنوب

حسین(ع)كشته‏ای بی گناه است كه پیراهن او به خونش رنگین شده وعجب از ما مردم آن است كه از یك طرف به آل پیامبر درودمی‏فرستیم و از سوی دیگر فرزندانش را به قتل می‏رسانیم و اذیت‏می‏كنیم!

اگر گناه من دوستی اهل‏بیت پیامبر است، پس من هیچ‏گاه از آن‏توبه نمی‏كنم. اهل‏بیت پیامبر(علیهم السلام)در روز محشر شفیعان من هستند واگر نسبت‏به آنان دشمنی داشته باشم، گناهی نابخشودنی است.

نویسنده:شمس‏الله صفرلكی

منبع: ماهنامه كوثر