زنان باهوش ترند یا مردان

تازه ترین تحقیقاتی كه در مورد مغز زنان و مردان به انجام رسیده, روشن ساخته, كه معماری و نحوه كاركرد مغز این دو گروه دارای تفاوتهای اساسی است

تازه‌ترین تحقیقاتی كه در مورد مغز زنان و مردان به انجام رسیده، روشن ساخته، كه معماری و نحوه كاركرد مغز این دو گروه دارای تفاوتهای اساسی است.شناخت این تفاوتها می‌تواند تاثیرات اجتماعی بسیار گسترده‌ای ببار آوردنتایج این تحقیق می‌تواند به پزشكان كمك كند تا برای هر یك از دو جنس زن و مرد شیوه‌های درمانی متفاوتی متناسب با جنسیتشان برای درمان بیماری- هایی نظیر افسردگی با اسكیزوفرنی تكمیل كنند."لارنس سامرز" رئیس دانشگاه هاروارد در اواسط ژانویه سال جاری در جریان یك سخنرانی جنجال برانگیز مدعی شد كه احتمالا یكی از عللی كه خانمها كمتر در حوزه‌های علمی به فعالیت می‌پردازند ناشی از تفاوتی باشد كه ساختار مغز آنان با ساختار مغز همكاران مردشان دارد!

این اظهارات به بحث داغی دامن زد كه مدت یك قرن است همچون آتشی زیر خاكستر آماده احتراق بوده است.

ماجرا از زمانی آغاز شد كه برخی از دانشمندان با مقایسه مغز زنان و مردان و مشاهده این امر كه مغز زنان كوچكتر از مغز مردان است مدعی شدند كه زنان به لحاظ توانایی‌های هوشی و ادراكی در مرتبه‌ای پائین تر از مردان قرار دارند.تا به امروز هیچ یك از شواهدی كه در تحقیقات مختلف به دست آمده نشان نداده كه تفاوت آناتومیك میان اندازه مغز زنان و مردان موجب آن است كه زنان در حوزه‌های علمی و ریاضیات و مهندسی پائینتر از مردان قرار داشته باشند.در آزمونهای هوش كه بر روی زنان و مردان به انجام رسیده، تفاوتها غیر محسوس بوده است.هرچند زیست - عصبشناسان چنانكه در ادامه این مقاله توضیح داده می‌شود به موارد تفاوت زیادی میان كاركردها و ساختارهای مغز زنان و مردان برخورد كرده‌اند، اما این نكته روشن نیست كه این تفاوتها چه تاثیری برروی توانائیهای ادراكی و حرفه‌ای افراد برجای می‌گذارد و مرز تاثیر تفاوتهای آناتومیك در كجا از تاثیر عوامل فرهنگی جدا می‌شود.این احتمال وجود دارد كه مغز زنان و مردان بهره‌های هوشی خود را به شیوه‌های مختلف حاصل كنند و به بازده‌های یكسان دست یابند.به عنوان نمونه در آزمایشی كه بتازگی توسط ریچارد هایر و همكارانش از دانشگاه كالیفرنیا در ارواین ‪ Irvine‬به انجام رسیده، این نكته روشن شده است كه زنان و مردان از بخشهای مختلف مغز خود برای پاسخگویی به پرسشهای مربوط به اطلاعات عمومی و هوش استفاده می‌كنند.هایر دو نوع ماده موجود در مغز موسوم به ماده خاكستری (مجموعه سلولهای عصبی كه وظیفه پردازش اطلاعات را برعهده دارند) و ماده سفید (مجموعه اكسونها كه وظیفه انتقال اطلاعات میان سلولهای عصبی را انجام می‌دهند) را در مغز زنان و مردان اندازه گرفت و بین حجم این دو بخش و نحوه پاسخگویی به آزمونها رابطه‌ای بدست آورد.نكته مهم در این میان آن بود كه بخشهایی از مغز زنان و مردان كه این اعداد و نسبت‌ها در خصوص آن بدست آمده بود با یكدیگر تفاوت داشت. به این ترتیب امكان مقایسه مستقیم در این زمینه بدست نیامد. در عین حال دیگر محققان نتوانسته‌اند این آزمایش را تكرار كنند.از این گذشته حتی اگر این نتیاج تكرار پذیر باشد همچنان پرسش اصلی در این زمینه برجای خواهد ماند كه تفاوت‌های مغز زنان و مردان چه نوع تاثیری در نحوه استدلال كردن آنان دارد؟

اما در كنار تفاوتها، این نكته نیز روشن شده‌است كه مغز زنان و مردان از بسیاری جهات نیز عینا مشابه یكدیگر عمل می‌كنند.

با همه این احوال، طی دهه گذشته محققان به موارد زیادی از تفاوتهای ساختاری و كاركردی در مغز زنان و مردان برخورد كرده‌اند. این تفاوتها نكات مهمی را در تنظیم روابط اجتماعی و در تعامل با زنان و مردان، و نیز در تحقیقاتی كه در مورد فعالیت‌های مغز صورت می‌گیرد، مطرح می‌سازند.تا چندی پیش بسیاری از زیست - عصبشناسان بر این باور بودند كه مهمترین تفاوت در نحوه عمل مغز زن و مرد مربوط به آن نواحی در مغز آنان است كه رفتار جنسی را تنظیم می‌كند. در سال ‪ ۱۹۶۶‬سیمور لوین از دانشگاه استنفورد در مقاله‌ای تحت عنوان "تفاوتهای جنسی در مغز" این نكته را توصیف كرد كه چگونه هورمونهای جنسی موجب می‌شوند رفتارهای جنسی متفاوت در موشهای نر و ماده ظاهر شود و هر یك نقشی متناسب با جنسیت خود را بر عهده بگیرند.لوین در مقاله خود تنها از یك ناحیه از مغز یعنی بخش هیپوتالاموس را مورد توجه قرار داد. این ناحیه یك ساختار كوچك در پائین مغز است كه در تنظیم ترشح هورمونها و تنظیم رفتارهای ابتدایی نظیر خوردن و آشامیدن و تناسل نقش دارد.این دیدگاه تا سالیان دراز در میان زیست-عصبشناسان برقرار بود و باور عمومی آنان بود كه تفاوت جنسی در مغز ناظر به تفاوت در رفتار مربوط به جفتگیری و هورمون جنسی و ناحیه هیپوتالاموس است،اما این دیدگاه قدیمی در پرتو یافته‌های تازه بكلی تغییر كرده است.این یافته‌ها نشان می‌دهد كه تفاوتهای جنسی در بسیاری دیگر از كاركردها و بخشهای مغز از جمله حافظه، احساسات، بینایی، شنوایی، پردازش داده‌های مربوط به تشخیص صورت و نیز پاسخ مغز به هورمونهای استرس و تنش تاثیر دارند.

---