جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

توصیه می‌کنم در آب رژه بروید!


توصیه می‌کنم در آب رژه بروید!

برای پیشگیری از آرتروز زانو، ابتدا لازم است عوامل ایجادکننده آرتروز، شناخته شود و درصدد اصلاح آن برآییم...

برای پیشگیری از آرتروز زانو، ابتدا لازم است عوامل ایجادکننده آرتروز، شناخته شود و درصدد اصلاح آن برآییم...

البته با افزایش سن، تغییرات مفاصل زانو اجتناب‌ناپذیر است اما برخی علل قابل پیشگیری‌اند. از عوامل مهم بروز این بیماری، ناهنجاری‌های راستای پاها، افزایش وزن، آسیب‌های زانو در ورزشکاران و شیوه غلط زندگی است. اگر افراد به موقع درصدد رفع این مشکلات برنیایند، منجر به آسیب زانو خواهدشد. طب ورزشی راه‌های مناسبی را برای حل این مشکلات مطرح می‌کند. اولین راه، همان کاهش وزن است یعنی با کنترل چاقی، حداقل می‌توان آرتروز را به تاخیر انداخت. اگر زانوها ضربدری و پرانتزی باشند هم با ورزش یا جراحی در سنین نوجوانی و جوانی، مانع از ادامه روند تخریبی مفصل می‌شود. چهارزانو نشستن و کار کشیدن بیش‌ازحد از پا هم وضعیت‌های غلطی هستند که حتما باید اصلاح شوند.

اما مبحث مهم در طب ورزشی، برای جلوگیری از پیشرفت ساییدگی مفصل، افزایش استحکام و ثبات زانوهاست. ثبات زانو به‌وسیله بافت اطراف زانو و عضلات اطراف مفصل که اصلی‌ترین آن عضله چهارسر ران نام دارد، انجام می‌شود. در آرتروز مفصلی ران یا آرتروز در ناحیه کشکک زانو، عضله چهارسرران نقشی اساسی در پیشگیری و متوقف کردن آرتروز دارد. برای تقویت عضله چهارسرران، بیماران باید تمرین‌هایی داشته باشند که در آن زانو در حالت راست قرار می‌گیرد. این تمرین‌ها می‌تواند به حالت ایستاده (با کش) یا به حالت درازکش باشد. بهترین ورزشی که عضله چهارسر ران را قوت و استحکام می‌بخشد، راه رفتن در آب است و توصیه می‌کنم فرد مبتلا به آرتروز باید در آب به حالت رژه رفتن قدم بردارد چون در این حالت مقاومت آب، عضله را تقویت می‌کند. همچنین راه رفتن در آب کمک می‌کند از فشار وزن کاسته شود و بدین‌وسیله فشار از روی زانو نیز برداشته می‌شود و به حداقل می‌رسد.

این ورزش باید مدتی ادامه یابد تا اینکه عضلات چهارسر ران قوی‌تر شوند. بعد از آن، نوبت به ورزش‌هایی می‌رسد که در آن زانوها خم و راست می‌شوند. برای این کار می‌توان از وزنه و کش‌های ورزشی استفاده کرد. این بیماران باید زانوبند نیز استفاده کنند تا زانو به حالت ثابت بماند (استفاده دائمی زانوبند توصیه نمی‌شود). بعضی از افراد مسن هم دچار تحلیل عضله در ساق پایشان می‌شوند. البته این ضعف عضلات در سنین سالمندی تا حدودی قابل برگشت است و آن هم به تمرین‌های ورزشی نیاز دارد.

دکتر احمد باقری‌مقدم

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان