مرد هزار چهره بهترین کار من است

متن کامل گفت و گوی مهران مدیری با رضا رشیدپور در مثلث شیشه ای

به نام خداوند بخشنده مهربان خانمها آقایان ، دخترها و پسرها سلام شب به خیر امروز روز آزادی بود برای مردم غیور، مردم درجه یک و مردم بسیار متعهد و متدین کشورمان، مجددا در برنامه مان گرامی می داریم روز بزرگ حماسه و غیرت در تقویم تاریخ ایران ۳خردادماه را ،شما خیلی خوش سلیقه هستید که برنامه ما را برای تماشا انتخاب کردید امیدواریم که ما هم در قبال لطفی که به ما دارید برنامه ای درخور شان تقدیم حضورتان کنیم. فکر میکنم که با تبلیغاتی که انجام شد برای برنامه هم در خود تلویزیون، هم روزنامه ها و خبرگزاری های مختلف، نیازی نباشد من خیلی برنامه را به فضای تعلیق ببرم تا شما مهمان برنامه را بشناسید. شاید ذکر همین نکته کافی باشد که مهمان برنامه ما می گوید که بی دفاع است. اگر باور نمی کنید تماشا کنید تا برگردیم. لازم است که قبل از اینکه با مهمان نازنین برنامه امشب سلام وعلیک و گفتگو را آغاز کنم به رسم ادب حرفه ای به شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران و مدیریت و ریاست محترم این شبکه جناب آقای دکتر پور محمدی بسیار تبریک بگویم که در ایام عید با ساخت یک مجموعه جذاب و پرمخاطب توانستند لحظات شادی آفرینی را برای مردم ایران به ارمغان بیاورند همینطور باید تبریک بیشتر را ابلاغ کرد به مرد موفقی که در طول سیزده چهارده شب نوروز ثابت کرد که هربار می تواند چهره متفاوتی را از خود به نمایش بگذارد:

▪ مهران سلام شب به خیر به مثلث امشب خیلی خوش آمدید.

ـ متشکرم من هم سلام عرض می کنم خدمت همه بینندگان عزیز و خوشحالم که اینجا هستم

▪ خیلی ممنون هستم، ما هم خوشحالیم که شما را در برنامه مثلث شیشه ای می بینیم.چه خبر؟

ـ سلامتی خبری نیست.

▪ هیچ خبری نیست؟ امن وامان؟ خوب استراحت کردید بعد مرد هزار چهره؟

ـ استراحت آره،یک هفته ده روز کامل خوابیدم .

▪ روزهای آخر میدیدم خیلی خسته بودی

ـ بله روزهای آخر خیلی سخت بود، کار خیلی سنگینی بود و سخت بود. ولی خوابیدم بعدش، آره بد نبود.

▪ یک جمله خیلی جالب مهران مدیری پشت صحنه سه چهار قسمت آخر گفت، گفتم اگر یک روز امد به برنامه مثلث شیشه ای می گویم ، می گفت اگر من از هفت سال پیش هم تولید سریال را شروع کنم، باز شب آخر به مشکل می خورم.

ـ بله ما همیشه این مسئله دقیقه ۹۰ را داریم حالا یک وقتهایی این قضیه خیلی شدیدتر بود بخاطر عدم برنامه ریزیها ولی الان برنامه ریزی هایمان درست شده ،وسواس من زیاد شده. که می رسیم به شب آخر

▪ و تقریبا سکانس های آخر مرد هزار چهره درست روز سیزده به در ضبط شد؟

ـ بله شما که یادت است.

▪ خیلی سخته و بی خواب و اما بسیار دقیق و وسواسی . سوال نظرسنجی امشب ما راجع به ساخته های مهران مدیری است که فکر می کنم برای خود مهران هم جالب باشد که نظر شما را ببیند. نظرسنجی مثلث به نظر شما کدام یک از آثار مهران مدیری جذاب تر بوده است؟ ۱-پاورچین ۲-نقطه چین ۳-شب های برره ۴- باغ مظفر ۵- مرد هزارچهره

ـ عدد گزینه مورد نظر را به شماره ۳۰۰۰۰۵۲ ارسال نمایید.

▪ همین الان که در استودیو نگاه می کردیم مهران می گفت من خودم به مرد هزار چهره رای می دهم. کامل ترین ساخته ات بود یا جذاب ترین؟ یعنی حرفه ای ترین بود یا جذاب ترین؟

ـ حرفه ای ترین بود برای اینکه ما تک دوربین ضبط کردیم مثل سینما و خب خیلی اینکار برایش دکوپاژ داشتم، فیلمنامه خوبی داشت، متن های خیلی خوب و دقیق داشت، کار با بازیگر زمانش را داشتیم که انجام بدهیم. حرکت های دوربین، قاب بندیها، لباس، توانستیم به جزئیات بپردازیم که در کارهای قبل نمی شد.

▪ خب آخر بعضی اوقات جزئیات در نهایت به کمکی به جذابیت قضیه نمی کند یعنی خیلی وقتها بدون دقت به جزئیات می توان اثر جذاب خلق کرد؟

ـ خب این کار را کردیم قبلا خیلی، ولی این کار دقیق تر بود حرفه ای تر بود به معنای یک اثر نمایشی به لحاظ دکوپاژ ؛ دوربین، فیلمنامه، گریم، لباس

▪ مخصوصا این فیلمنامه اش خیلی مهم بود می گویند اولین بار بودکه مهران مدیری کامل فیلمنامه را در اختیار داشت می دانست می خواهد چی بسازد؟

ـ نه

▪ قبلش هم اتفاق افتاد ؟

ـ این کار هم فیلمنامه کامل دراختیارم نبود.این که می گویم، ضعف هیچکس نیست یعنی فکر کنید گروه نویسنده را می گویم خیر. برای اینکه گروه نویسنده هم با انچه ساخته می شود با این فضا پیش می رود، و این خوب است. یعنی گروه نویسنده هم خودش را با آنچه می بیند و ساخته می شود روتوش می کند بخش های جذاب تر را تقویت می کند با همین نگاه آزمون و خطا هست در روز آخر

▪ دفعات قبلی کارهای روتین نود شبی شما فرصت روتوش را داشتید، روی آنتن می دیدید، فیدبک مردم را نگاه می کردید تقویت می کردید، این دفعه نویسنده ها دنبال چی می گشتند ؟ ضبط می شد باید پخش می شد چه جوری میخواستید؟

ـ بچه ها می آمدند سر صحنه، مدام می دیدند چیزی را که ضبط می شود حتی من یک قسمتهایی که بچه ها نبودند یا حالا به شکل راش یا مونتاژ شده می بردم با بچه ها میدیدم، سکانس که ضبط شده این شکلی است. بچه ها به یک جزئیاتی می رسند در مورد شخصیت اصلی این کار و یا کسانی که دارند بازی میکنند می رفتند متنی که به ما داده بودند، یک تغییراتی در آن میدادند برای جذابیت تر شدنش.

▪ این شخصیت اصلی که شما انتخاب کردید یکی از سوالهای مهمی است که می خواهم امشب بپرسم برخی از کارشناسان مشهور همیشگی معتقدند که مهران مدیری همیشه دوست دارد شخصیت اصلی باشد. همیشه هم بوده در همه کارهایش محور خودش است نقش اول خودش است بقیه هم زیر سایه مهران دارند جلو می روند.

ـ نه شایعه است اینها. این که من دوست دارم شخصیت اصلی باشم اصلا دوست ندارم بازی کنم.

▪ پس چرا بازی می کنید؟

ـ توی کار پاورچین من آمدم توانستم حرفم را به کرسی بنشانم که من یک ذره کنار تر بایستم یک ذره ان نقطه اصلی درخشان کار ما جلوتر باشد و من مکمل باشم در شبهای برره هم همینطور، سیامک اصلی نقطه اصلی بود من سعی می کردم یکی از ان اهالی باشم در کنارش، در مرد هزار چهره به دلیل اینکه سعی بود حرفه ای تر کار شود من تمرکز بیشتری روی کارگردانی داشته باشم اصلا نمی خواستم بازی کنم من روز اول نشستم روزها فکر کردم به اینکه چه بازیگری این را بازی کند.

▪ به چه کسانی فکر کردید؟

ـ به سیامک انصاری، به امین حیایی، به خیلی ها و بچه های نویسنده گفتند ما نمی نویسیم و رفتند تعطیل. بعد یک بحثی شد که تو بازی نکنی ما اصلا نمی نویسم. انها نه به این دلیل که من خیلی بازیگر بزرگی هستم می گفتندنه بخاطراینکه می گفتند این نقش مال تو است یعنی ربطی به قدرت بازیگری و ضعف بازیگری ندارد و یک ظرایفی داشت البته من هم خوشحالم که بازیش کردم خودم

▪ منم خوشحالم چون توانایی دیگری از مهران مدیری نشان داد ولی حرفم را پس نمی گیرم که مهران مدیری دوست دارد محور کارهای خودش باشد. چند دلیل هم برایش دارم تیپ هایی که در کنار تو رشد می کنند در سریال های مختلف ،دیگر در اثر بعدی دیده نمی شود. مثلا بامشاد، کسی که گل می کنددر سریال مهران مدیری در مجموعه بعدیش نیست.

ـ نه ، این خیلی بی رحمانه است که می گویید.من اتفاقا خیلی پوشش می دهم بازیگران دیگر را، می گویم من در پاورچین خیلی قسمتها را بازی نمی کردم، آمدم کنار تر، نقطه اصلی ما به عنوان یک کمدین جواد رضویان بود در بربره به نظر من نقطه اصلی و درخشان کار شخصیت سیامک بود و من پوشش می دادم مدام پوشش میدادم برای بیشتر دیده شدن این که در کار بعدی ما باهم کار نمی کنیم یک بحث دیگر است . کار بعدی شروع می شود بچه ها سر کار دیگر هستند ان یکی سرکار سینمایی است یا نقش هایی که ما داریم به ان آدمها نمی خورد.من در مرد هزار چهره جایی برای شفیعی جم نداشتم.

▪ ولی اگر بخواهی برای کسی جایی طراحی کنی، مطمئنم که انقدر قدرت داری که طراحی کنی؟

ـ این لطف شماست، به هرحال یک جوری باید درست و منطقی باشد انتخاب نقش ومن نشستم به یک سری بازیگر دیگر فکر کردم با یک شکل و شمایل دیگر، با یک جور بیان دیگر با یک جور سابقه دیگر که سابقه کمدی نبود خیلی هاش.خیلی جدی بودند،برای اینکار اصلا این را می طلبید.

▪ اگر اتفاقا من بخواهم ان نقد بی رحمانه را ادامه بدهم تازه می گویم در مرد هزار چهره مهران مدیری رفت سراغ چهره هایی که اصلا طنز کار نکردند تا نمود طنز خودش بیشتر باشد.و بی رحم تر می شوم. -مهران عزیز در صحبت هات به چیزی صحبت کردی که نویسنده هات گفتند این نقش مال تو است. اتفاقا میخواستم برنامه را از اینجا شروع کنم که می گویند مرد هزار چهره اصلی با توجه به پایان بندی که داشتی خود مهران مدیری است. مهران می خواست نشان دهد که من هزار چهره ام.

ـ یک تعبیری بود که من در نقدها خواندم ولی اصلا این جوری نبود. من یک شخصیتی را شروع کردم به بازی کردن و به مرور دوستش داشتم. به عنوان یک ادمی که یک کودکی و معصومیتی درش است و همان جور که گفتم بی دفاع است. من هرگز فکر نکردم به اینکه این ادم می توانم من باشم. اینها تعابیر شخصی که راجع به این کار می شود حالا خیلی تعبیرها می شود، ولی این شخصیت یک آدمی بود یک آدم بازی شدنی توسط من که ربطی به من نداشت.

▪ چون آخر اسم اولیه سریال اگر جای من بودی؟بود یا نوشته ای که از طرف روابط عمومی سریال شما در اختیار مطبوعات قرار می گرفت با همین شروع می شد.

ـ اسم اولیه مرد هزار چهره بود. ما کدی که برای سازمان دادیم با این اسم بود. من خودم یک روز فکر کردم که مرد هزار چهره یک ذره کلیشه ای است بعد فکر کردم به این اسم اگر جای من بودی با یک علامت سوال،بعد مدت خیلی زیادی این اسم جا افتاده بود در مطبوعات همه منتظر بودند مرد هزار چهره ببینند. بهرحال فکر کردیم که ممکن است بخشی از بینندگانمان را از دست بدهیم یا مردم فکر کنند یک کار دیگر بوده در نتیجه تصمیم گرفتیم همان اسم قبلی باشد.

▪ همیشه هم وقتی خبرهای اینچنین اتفاق می افتد بلافاصله بازار شایعه داغ می شود بعد از تمام شدن مرد هزار چهره بعضی از خبرگزاری ها مطبوعات نوشتند یک سانسوری عظیمی در این سریال صورت گرفت و خیلی از قسمتها حذف شد. ما اصل مطلب را از خود مهران سوال میکنیم که چقدر سانسور وجود داشت اصلا وجود داشت یا خیر؟

ـ این کار ۸۶ قسمت بود ۶۵ قسمتن آن حذف شد.( خنده ....) این اولین کاری بود در طول این پانزده سال که ازشروع کار طنز می گذرد این نوع کاری که من شروع کردم ،سانسوری نداشت. یعنی به خاطر اینکه هماهنگی ها از قبل شده بود یعنی من اجازه شوخی با خیلی از مشاغل و پست ها را با سازمان هماهنگ کرده بودیم اجازه اش را گرفته بودیم، متن ها خوانده شده بود ایراد از قبل گفته شده بود، اگر موردی بود که باید پخش نمی شد به ما می گفتند و برای ما خیلی عجیب بود و خیلی خوب بودکه برگه های ایراد هر بخش که می اومد خالی بود در حد جمله یا کلمه که او ن هم با پخش چک می کردیم و پخش می گفت اگر لطمه ای نمی خورد این کار را بکنید. یعنی اگر این سکانس لطمه ای بهش نمی خورد، اگر فکر میکنید لطمه می خورد بیایید فکری کنیم چکار کنیم یعنی در مونتاژ به نقطه ای برسیم که هم این اتفاق به خوبی صورت بگیرد هم اینکه ان سکانس پخش شد.نه اتفاقا ما مسئله ممیزی خیلی خیلی کم داشتیم.

▪ پس رسما توسط خود مهران تکذیب می شود .چون بعضی از خبرگزاری ها می گفتند ۱۱۰ دقیقه، نود دقیقه، ۲۰۰ دقیقه سانسور شد.

ـ چیز دیگری هم بگویم، من خودم هم در پانزده و شانزده سال یاد گرفتم یعنی چیزی را اجرا می کنم که می دانم مشکلی ندارد یعنی یاد گرفتم ، انقدر حرف زدیم، بحث کردیم و اتفاقات افتاده .من می دونم که این چیزی که الان دارم ضبط می کنم ممکن است پخش نشود، بنابراین ضبط اش نمی کنم. یک جوری خودم مواظب هستم اگر راجع به شغلی حرف میزنیم به کسی بر نخورد اگر عنوانی را نشان می دهیم برای کسی مشکلی پیش نیاید، جمله بندیها ، شکل گریم خانم ها، مسئله حجاب خانمها، بلد شدم، در این سالها خودم مواظب هستم اشکال پخش به این خاطر کم شده.

▪ مهران عزیز به شغلهای مختلف اشاره کردی، حالا بعد ا زمرد هزار چهره شایعه این که افراد متعددی از این پروژه اعلام شکایت کردند، یکی که حقیقت داشت اداره ثبت احوال شیراز، صحبت نیروی انتظامی که خیلی مکدر از قضیه یا دوستان ادیب و نویسنده و پزشکان ناراحت هستند .چیز رسمی به شما ابلاغ شد.راجع به این قضیه.

ـ نه ،همه اینها شایعه شد بعضی از مطبوعات عزیز ما، قربانشان برم، بهرحال ممر درآمدی است این بازی را راه انداختند که نیروی انتظامی شکایت کرده، ثبت احوال فلان جا اصلا اینها نبود.

▪ ثبت احوال که شکایت کرد ولی پس گرفت.

ـ بله ان خیلی قبل تر از پخش کار بود، بعضی از مطبوعات گفتند برنخورد، پدر من را در نیارید. بعد این بود که هیچ کس مشکلی با این مضامینی که ما کار کردیم نداشت واقعا ممکن بودشخصی یا اشخاصی دلخور شده باشد ولی اینکه یک صنف یا یک شغل یایک سازمان نه.

▪ من بحث کوتاهی راجع به همین قضیه کنم،جدیدا باب شده هر سریالی که از تلویزیون پخش می شود اصطلاح خارجی ببخشید آن bad man قصه ما بلافاصله یک نامه بلند می نویسند به رسانه ها که به ما برخورد این کار را کردید مخصوصا در کار طنز این اتفاق بیشتر می افتد شما تحلیل تان چیست راجع به این قضیه؟

ـ این موضوعی است که در همه دنیا رسم است. بارها این حرف زده شده ولی چون سوال می کنید من بارعرض می کنم .شوخی با یک آدم یا آدمهایی که در یک شغل یا صنف مشخص کار و زندگی می کنند این نماینده همه ان صنف نیستند. ما چندتا شخصیت می سازیم و باهاشون شوخی می کنیم. یک شخصیت می تواند عضو نیروی انتظامی باشد می تواند پزشک باشد، می تواند معلم باشد، می تواند شاعر باشد این آدم این خنگی که ما تصویر می کنیم نماینده همه پزشکان نیستند. اخر چطور ممکن است من بیاییم همه پزشکان را زیر سوال ببرم ما با پزشکان زندگی می کنیم. ما با شعر و شعرا و روشنفکران و ادبیات زندگی می کنیم. ما در مورد پرستارها مدیونشان هستیم وبا خیلی اقشار دیگر چطور میشود همه اینها را ندید گرفت و دست شان انداخت هدف این نیست. چون ما هر شخصیتی را انتخاب کنیم بالاخره این دارای شغل دارای یک جغرافیاست . یعنی یک شیرازی، یک کرمانی، یک تهرانی یا یک لواسانی بلاخره مال جایی است.اخر نمی شود یک آدمی نه مال جایی باشد نه هیچ شغلی داشته باشد نه هیچ رفتار فرهنگی داشته باشد بالاخره هرکاری کنیم به یک جا، یک کسی یک شغلی بر میخورد . من فقط میتوانم این را بگویم هر آدمی که ما می سازیم و باهاش شوخی نمی کنیم، نماینده ان صنف نیست.یک آدم ساخته ذهن ما در اجتماع است.

▪ مهران شاید بخاطر کم شدن حس اعتماد ها نسبت به همدیگر است. که این آسیب بزرگ اجتماعی است که اعتماد در جامعه بین آدمهای جامعه کم بشود به هنرمند اعتماد نکنیم. فکر کنیم او میخواهد ما را تخریب کند. به پزشک اعتماد نکنیم.فکر نمی کنید این دلیل هم می تواند یکی از دلایل این بحث باشد.

ـ می تواندیک دلیل اش این باشد -حالا بخشی از این گفتگو را با این دعا به پایان برسانیم که انشالله حس اعتماد جمعی به همدیگر بیشتر شود. جامعه امروز از اعتماد مردم به همدیگر است که می تواند. بالنده تر شود.

▪ می گویند که مهران مدیری پشت صحنه کارهایش خیلی خشمناک و عصبی است واصلا آن چهره خندانی که در سریال می بینید نیست. خیلی آدم عصبی است.

ـ این را باید از بچه هایی که باهاشون کار می کنیم بپرسید من نمیتوانم خودم را توضیح بدهم. ولی خشمناک و عصبی نیستم جدی هستم. روابطمان دوستانه است .من فقط یک نقطه ضعف دارم در زندگی در کار، کاری را که به کسی که محول می شود درست انجام ندهد ماست مالی کند ،من دیوانه می شوم می تواند به من بگوید من این کار را نمی کنم.دوست ندارم اصلا این کار را کنم. من قربانش هم می روم. بگویم این سیم را ببند، اینجوری ببندد و برود. یعنی ان کاری که بهش محول شده به درستی انجام ندهد این فقط نقطه ضعف من است والا روابط ماخیلی دوستانه است، خیلی با احترام است، خیلی با همدیگر دوست هستیم، به همدیگر انرژی میدهیم و من اگر بخواهم سرکار عصبانی باشم و خشمناک که نمی توانم گروه نود و دو نفری را بچرخانم.

▪ خیلی چیز مهمی است گروه نود و دونفری، الان از دو زاویه می توانم نگاه کنم یکی اینکه تو حس لیدری داری برای نود و دونفر به همین خاطر همین حس است که در کار همه سرک می کشی، نویسنده الان چی می نویسد ، تصویربردار چی کار می کند، یا اینکه وسواس خیلی زیاد داری، چون در سه چهار قسمتی که من هم پشت صحنه کارت بودم، می دیدم که خیلی وقتها می شینی جای تصویر بردار خودت داری تصویر برداری می کنی، این دخالت در کار ان طرف تعبیر نمی شود؟

ـ نه چون رابطه ما با بچه ها رابطه خیلی خیلی نزدیکی است، بچه های تصویربردار به من اجازه می دهند که پشت دوربین شان بشینم و جای خودم بگیرم، به حس خودم بگیرم، چون دوربین جان دارد من دوست دارم یک پلانهایی را با حس خودم بگیرم. مخصوصا این کارهای حرکتی روی ریل بچه ها هم ناراحت نیستند از این موضوع برای اینکه یک جاهایی انها به من یک چیزهایی را می گویند ومن گوش میدهم به من یاد می دهند، یک جور تبادل نظر و یک جور تعامل. من گریم هم می کنم. سراغ بهران دهقان یار می رویم یک وقتهایی در موسیقی هایش هم دخالت میکنم .

▪ اتفاقا ما با بهرام دهقان یار یک صحبت مکتوب کردیم می گفت که نظر خود مهران بود که تیتراژ مرد هزار چهره براساس یک اثر معروف ساخته شود.

ـ در لباس می روم نظر می دهم می دوزم همه کار می کنم.

▪ به خاطر از بالا به پایین نگاه کردن است یا اینکه دوست داری

ـ نه، این ها همه به خاطر بهتر شدن کار است به خاطر سرعت بخشیدن به کار است،بخاطر همفکری بیشتر، همه ما داریم تلاش می کنم که کاری که دارد ساخته می شود به بهترین شکل ممکن ساخته شود. من کی هستم که مدیریت و لیدر، همیشه این چیزها خنده دار است برای من . از بیرون می بینم که یک نفر خودش را در یک جایگاه می داند و صندلی کارگردان برایش می گذارند پشتش می نویسند director می میرم از خنده، برای اینکه اتاق کارگردان ، تلفن های آقای کارگردان، منشی کارگردان شما اگر می خواهید با کارگردان حرف بزنید اول باید با ایشان صحبت کنید. اینها ظواهر و حواشی که وقت آدمها را به بطالت می گذارند و خیلی ها عاشق این حاشیه ها هستند یعنی کارگردان یک کسی که پاچه هایش را می زند بالا می رود وسط همه کار می کند، با همه خوب هست، به همه انرژی می دهد، از همه انرژی می گیرد، معنی لیدر معنی مدیر این است.

▪ بگذارید من هم تائید کنم حرفهای مهران را چون هفت هشت روزی که از نزدیک سرکار میدیدم، برای کار دل می سوزاند،من طعم دخالت نمی چشیدم یا طعم ان عصبیت و بداخلاقی که بعضی از روزنامه ها می نویسند، این طعم را هیچ وقت احساس نکردم ، مسلما بچه هایی که با مهران سالهاست کار می کنند این حرف را بیشتر تایید می کنند. مهران ما برای مهمان هایمان یک بسته های ویژه شیشه ای داریم که یا موسیقی ، یا عکس، یا فیلم است. کدام است؟

ـ عکس است. پخش عکس های از مهران مدیری -این نفر اول از سمت راست مهران مدیری است

▪ یک توضیحی بدهم این سال ۶۴ است در جبهه .

ـ کجای جبهه *پاوه کردستان ما هم می جنگیدم هم تئاتر اجرا می کردیم،این بهروز سلیمی است که رفت کانادا این یوسف است که بازی می کرد، این علی آقامحسنی بازیگر وهم دبیرستانی حمید هم ان کنار است که شهید شد.این یک اتاقکی است باید می رفتیم در سنگرها تئاتر اجرا می کردیم.

▪ من اتفاقا نمی خواستم به طور مستقیم به مهران مدیری که از بچه های جنگ است این عکس را انتخاب کردم که به این قضیه برسیم.

ـ این فیلم دیدار است سال ۷۲ کار محمدرضا هنرمند که من داستان حتما دوستان دیدند، داوود اسدی هم بودند که خدا رحمتشان کند.

---