جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

بیمه باربری


بیمه باربری

كلیه خسارات ناشی از زیان اختصاصی به علت غرق , آتش سوزی , به گل نشستن , انفجار, تصادم شناور با اسكله , صخره , قطعات شناور یخ و یا تخلیه اضطراری كالا كه در نتیجه یكی از خطرات مذكوردر این بند و در بندر پناه ۱۷ بندر بین راه انجام شده باشد

اصولا بیمه‌ حمل‌ و نقل‌كالا پوششی‌است‌ كه‌ بیمه‌گر درمقابل‌ دریافت‌ حق‌بیمه‌ متناسب‌ با پوشش‌ بیمه‌ای‌ ازبیمه‌گذار، تعهد می‌كند كه‌ چنانچه‌ كالای‌ مورد بیمه‌ در جریان‌ حمل‌ و جابجایی‌ ازمبدأ به ‌مقصد مندرج‌ در بیمه‌نامه‌ و به ‌علت ‌وقوع ‌یكی ‌از خطرات ‌مندرج‌ در بیمه‌نامه ‌تلف‌ و یا دچار خسارت ‌شد و یا بیمه‌گذار براساس‌ قوانین‌ و مقررات ‌بین‌المللی‌ متحمل ‌پرداخت‌ هزینه‌هایی‌گردید، زیان‌ وارد به‌كالا را جبران‌ كرده‌ و هزینه‌ها را هم‌ بپردازد. البته‌علاوه ‌بر پوشش های‌ گفته‌شده‌، دربعضی از موارد زیان‌ وخسارات ‌وارد به ‌اشخاص ‌ثالث‌ هم‌ تحت‌ پوشش‌ این ‌بیمه‌نامه‌ها قرار می‌گیرد.

حمل‌ و نقل‌ و جابجایی‌ كالا ممكن‌ است‌ توسط وسایل‌ حمل‌ و نقل‌ مختلف‌ مانند كشتی‌، هواپیما، كامیون‌ و قطار انجام‌ پذیرد. به‌ همین‌ دلیل‌ در این‌ سرفصل‌ بیمه‌ حمل‌ و نقل‌ كالا را به‌ سه‌ بخش‌ عمده‌ و اساسی‌ به‌ شرح‌ زیر تقسیم‌می‌كنیم‌ :

۱) بیمه‌ حمل‌ و نقل‌ دریائی

۲) بیمه‌ حمل‌ و نقل‌ زمینی

۳) بیمه‌ حمل‌ و نقل‌ هوایی

در بسیاری‌ از مواقع‌ اجازه‌ استفاده‌ از وسایل‌ مختلف‌ حمل‌ كالا در بیمه‌نامه‌ داده‌ می‌شود و در نتیجه‌ كالا با كشتی‌،كامیون‌ و قطار و احتمالا با هواپیما حمل‌ می‌شود و به‌ همین‌ دلیل‌ این‌ گونه‌ بیمه‌نامه‌ها مورد تقاضای‌ متصدیان‌ حمل‌ ونقل‌ است‌ كه‌، آزادی‌ عمل‌ بیشتری‌ را در اختیار آنها قرار می‌دهد. بنابراین‌ چنانچه‌ كالا تمام‌ مسیر حمل‌ را با یك‌وسیله‌ نقلیه‌ طی‌ كند، بارنامه‌ مربوط به‌ آن‌ وسیله‌ حمل‌ صادر می‌شود و در نتیجه‌ بیمه‌نامه‌ هم‌ بر همان‌ اساس‌ صادرمی‌گردد.

۱) بیمه‌ باربری‌ دریایی‌

قرارداد بیمه‌ باربری‌ دریایی‌، قراردادی‌ است‌ كه‌ براساس‌ آن‌ بیمه‌گر تعهد می‌كند كه‌ خسارات‌ وارد به‌ كالای‌ موردبیمه‌ را كه‌ در جریان‌ حمل‌ بر اثر حوادث‌ دریا حادث‌ شده‌ باشد باتوجه‌ به‌ شرایط و استثنائات‌ بیمه‌نامه‌ جبران‌ كند. بایدبه‌ این‌ واقعیت‌ توجه‌ كرد كه‌ تعهد بیمه‌گر در جبران‌ خسارت‌ واردصرفاً مربوط به‌ مواردی‌ است‌ كه‌ تلف‌ كالا و یاخسارت‌ ناشی‌ از خطرات دریا و یا حوادث‌ وسیله‌ نقلیه‌ باشد. در ایران‌ شركتهای‌ بیمه‌ به‌ طور معمول‌، بیمه‌نامه‌های‌باربری‌ دریایی‌ خود را براساس‌ شرایط بیمه‌نامه‌های‌ انستیتوی‌ بیمه‌گران‌ لندن‌ صادرمی‌كنند، یعنی‌این‌ كه‌ صنعت‌بیمه‌ كشور پذیرای‌ اصول‌ و مقررات‌ یكنواخت‌ بازارهای‌ بیمه‌ جهانی‌ شده‌است‌ تا داد و ستد اتكایی‌ هم‌ دراین‌ زمینه‌تسهیل‌ شده‌باشد.

نگاهی‌ به‌ حجم‌ واردات‌ و صادرات‌ كالا چه‌ قبل‌ و چه‌ بعد از انقلاب‌ گویای‌ فعالیتهای‌ اقتصادی‌ كشور است‌ واهمیت‌ استراتژیك‌ بیمه‌نامه‌ حمل‌ و نقل‌ دریایی‌، زمینی‌ و هوایی‌ را نشان‌ می‌دهد.كالای‌ خریداری‌ شده‌ بدون‌ در نظر گرفتن‌ نحوه‌ خرید آن‌ به‌ وسیله‌ خریدار و یا فروشنده‌ بیمه‌ می‌شود. در بیمه‌نامه‌باربری‌ دریایی‌، بیمه‌گر تعهدات‌ خود را در قبال‌ بیمه‌گذار به‌روشنی‌ در بیمه‌نامه‌ تصریح‌ و استثنائات‌ را مشخص‌می‌كند. به‌ منظور ارائه‌ یك‌ تقسیم‌بندی‌ مفید و ساده‌، بیمه‌نامه‌های‌ باربری‌ را برحسب‌ نوع‌ بیمه‌نامه‌ و نوع‌ كالای‌ موردحمل‌ می‌توان‌ به‌ چهار گروه‌ اصلی‌ و اساسی‌ تقسیم‌ كرد كه‌ به‌ اختصار به‌ شرح‌ آنها می‌پردازیم‌. قبل‌ از ورود به‌ بحث‌درباره‌ انواع‌ بیمه‌نامه‌های‌ باربری‌، لازم‌ است‌ این‌ مسئله‌ توضیح‌ داده‌ شود كه‌ بیمه‌ بدنه‌ كشتی، خسارت‌همگانی، هزینه‌های‌ نجات‌،عدم‌ تحویل‌ كالا و خطر جنگ در طبقه‌بندی‌ بیمه‌های‌ دریایی‌ قرارمی‌گیرند.

● بیمه‌نامه‌ از بین‌ رفتن‌ تمامی‌ كالا

براساس‌ شرایط این‌ بیمه‌نامه‌، بیمه‌گر زمانی‌ اقدام‌ به‌ جبران‌ خسارت‌ بیمه‌گذار می‌كند كه‌ تمامی‌ كالا و محموله‌ درجریان‌ حمل‌ و به‌ علت‌ یكی‌ از خطرات‌ دریا، از بین‌ رفته‌ و یا از حیز انتفاع‌ افتاده‌ باشد و به‌همین‌دلیل‌ اگر بخش‌ عمده‌كالا از بین‌ رفته‌ و صرفاً اندكی‌ ازآن‌ باقی‌بماند، بیمه‌گرتعهدی‌ درجبران‌ خسارت‌كالا نخواهدداشت‌ .این‌ نوع‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌ دارای‌ كاربرد زیادی‌ نیست‌ و فقط برای‌ بیمه‌كردن‌ كالاهای‌ مخصوصی‌ ازقبیل‌ سیمان‌، نفت‌و غلات‌ مورداستفاده‌ قرار می‌گرفت‌ و به‌ نام‌ بیمه‌ تشریفاتی‌ و در برهه‌ای‌ از زمان‌ به‌ نام‌ بیمه‌ گمركی‌ شهرت‌ داشت‌،زیرا براساس‌ مصوبات‌ هیئت‌ وزیران‌، كالای‌ صادراتی‌ می‌بایست‌ تحت‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌ قرارگیرد و چون‌ عرف‌ بر این‌است‌ كه‌ خریدار پوشش‌ بیمه‌ای‌ مورد نیاز خود را كه‌ متناسب‌ با كالاست‌ نزد بیمه‌گر كشور خود تهیه‌ كند این‌ نوع‌پوشش‌ بیمه‌ای‌ صرفاً به‌صورت‌ تشریفاتی‌ و جهت‌ ترخیص‌ كالا برای‌ عملیات‌ صادرات‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گرفت‌.

▪ بیمه‌نامه‌ اف‌.پی‌.ا.(۱۴)F.P.A

قبل‌ از بحث‌ درباره‌ شرایط سه‌ گانه‌ بیمه‌های‌ حمل‌ و نقل‌ كه‌ به‌ بحث‌ درباره‌ آنها خواهیم‌ پرداخت‌، باید به‌ این‌ نكته‌بسیار مهم‌ اشاره‌ كنیم‌ كه‌ در صورت‌ استفاده‌ بیمه‌گذار از هریك‌ از شرایط سه‌ گانه‌، پوشش‌ بیمه‌ای‌ محدود به‌ خطرهای‌مذكور در ایمه‌نامه‌ها نخواهد بود، بلكه‌ بیمه‌گر و بیمه‌گذار با توافق‌ قبلی‌ و یا درج‌ در شرایط خصوصی‌ بیمه‌نامه‌،قادرند كه‌ تعهدات‌ خود را تعدیل‌ (كاهش‌، یا اضافه‌) كنند. مثلا در بیمه‌نامه‌های‌ دبلیو.ا. (W.A)(۱۵) می‌توان‌ خسارات‌ناشی‌ از شكست‌، ریزش‌، چنگگ‌، نشت‌ را هم‌ اضافه‌ كرد و یا با پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ اضافی‌ فرانشیز خسارت‌ جزئی‌ را ازبیمه‌نامه‌ حذف‌ كرد.اصطلاح‌ اف‌.پی‌.ا. حروف‌ اختصاری‌ عبارت‌، Free From particular Average است‌ به‌ این‌ معنا ومفهوم‌ كه‌ بیمه‌گر خسارات‌ در تعهد خود را بدون‌ پرداخت‌ خسارت‌ خصوصی‌ و یا خاص‌ می‌پردازد. دراین‌ نوع‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌، تعهدات‌ بیمه‌گر از زمان‌ خروج‌ كالا از انبار و یا اسكله‌ محل‌ بارگیری‌ كالا كه‌ دربیمه‌نامه‌ به‌ آن‌ اشاره‌ شده‌ است‌ آغاز می‌شود و تا زمان‌ تخلیه‌ كالا در بندر مقصد و یا انبار بیمه‌گذار ادامه‌خواهد داشت‌. در این‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌، بیمه‌گر متعهد پرداخت‌ خسارات‌ خصوصی‌ (خسارت‌ جزء)نیست‌ مگراین‌ كه‌ این‌ گونه‌ خسارات‌ ناشی‌ از حادثه‌ وسیله‌ نقلیه‌، یعنی‌ آتش‌ گرفتن‌، غرق‌شدن‌، تصادم‌ ویا به‌ گل‌ نشستن‌ شناور باشد.

خساراتی‌ كه‌ در بیمه‌نامه‌ اف‌.پی‌.ا. مورد تعهد بیمه‌گر است‌.

در این‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌، بیمه‌گر متعهد پرداخت‌ خساراتی‌ به‌ شرح‌ زیر است‌.از بین‌ رفتن‌ كلی‌ كالای‌ مورد بیمه‌ (واقعی‌ و فرضی‌) به‌ طوری‌ كه‌ بیمه‌گذار از دریافت‌ كالای‌ خودمحروم‌ بماند، كه‌ این‌ خسارت‌ می‌تواند ناشی‌ از حادثه‌ وسیله‌ نقلیه‌ و یا شناور باشد.از بین‌ رفتن‌ و تلف‌ بخش‌ معینی‌ از كالا، در صورتی‌ كه‌ مورد بیمه‌ از چندین‌ قسمت‌ مختلف‌ تركیب‌شده‌ باشد و تمامی‌ یك‌ بخش‌ و یا قسمتی‌ از آن‌ از بین‌ برود، بدون‌ درنظر گرفتن‌ این‌ كه‌ برای‌ آن‌ قسمت‌خسارت‌ دیده‌ سرمایه‌ بیمه‌ای‌ معین‌ منظور شده‌ و یا نشده‌ باشد.

از بین‌ رفتن‌ یك‌ صندوق‌، پالت‌ و یا نگله‌ در طول‌ زمان‌ بارگیری‌، تخلیه‌ و یا انتقال‌ محموله‌ ازشناوری‌ به‌ شناور(۱۶) دیگر.پرداخت‌ خسارات‌ مستقیم‌ ایجاد شده‌ ناشی‌ از زیان‌ همگانی‌ (تفدیه‌ زیان‌همگانی‌(پرداخت‌ تعهدات‌ ایجاد شده‌ ناشی‌ از زیان‌ همگانی‌.كلیه‌ هزینه‌های‌ مربوط به‌ نجات‌ كالا هزینه‌های‌ خاص‌، چنانچه‌ پرداخت‌ این‌ هزینه‌ها به‌ موجب‌ بیمه‌نامه‌ قابل‌ پرداخت‌ بوده‌ و در تعهدبیمه‌گر باشد.پرداخت‌ هزینه‌هایی‌ كه‌ برای‌ جلوگیری‌ از خسارت‌ و یا توسعه‌ خسارت‌ انجام‌ می‌شود.

كلیه‌ خسارات‌ ناشی‌ از زیان‌ اختصاصی‌ به‌ علت‌ غرق‌، آتش‌سوزی‌، به‌گل‌نشستن‌، انفجار، تصادم‌شناور با اسكله‌، صخره‌، قطعات‌ شناور یخ‌ و یا تخلیه‌ اضطراری‌ كالا كه‌ در نتیجه‌ یكی‌ از خطرات‌ مذكوردر این‌ بند و در بندر پناه‌(۱۷) (بندر بین‌ راه‌) انجام‌ شده‌ باشد.

▪ خسارات‌ خارج‌ از تعهد بیمه‌گر در بیمه‌نامه‌; شرایط اف‌.پی‌.ا.

دربیمه‌نامه‌ اف‌.پی‌.ا. خسارات‌زیر خارج‌از تعهد بیمه‌گراست‌ و استثنأ شده‌است‌.خسارات‌ جزئی‌ (زیان‌ اختصاصی‌) به‌ جز مواردی‌ كه‌ در بالا ذكر شد. كسر و یا عدم‌ تحویل‌ بخشی‌ از یك‌ پالت‌، صندوق‌، بسته‌ یا نگله‌. خسارات‌ ناشی‌ از تأخیر در تحویل‌ كالای‌ مورد بیمه‌، هرچند تأخیر به‌ علت‌ یكی‌ از خطرات‌ موردتعهد بیمه‌گر صورت‌ گرفته‌ باشد. عیب‌ ذاتی‌ كالای‌ موردبیمه‌، مانند كسر وزن‌ درحد متعارف‌ كه‌ ارتباط با حادثه‌ ندارد.خسارات‌ عادی‌ و متعارف‌ ناشی‌ از ریزش‌ عادی‌، نشت‌ و سرخالی‌ شدن‌ مایعات‌.

خسارات‌ ناشی‌ از عمل‌ جانوران‌ موذی‌ از قبیل‌ موش‌، حشرات‌ و مانند آن‌ خسارات‌ ناشی‌ از آب‌ شیرین‌ خساراتی‌ كه‌كالا.خساراتی‌ كه‌ مستقیماً براثر جنگ‌، اعتصاب‌، شورش‌ و اغتشاشات‌ داخلی‌ به‌وجود آمده‌ باشد.

▪ بیمه‌نامه‌های‌ باربری‌ با شرایط دبلیو.ا .(W.A. )

در بیمه‌نامه‌هایی‌ كه‌ با شرایط دبلیو.ا. صادر می‌شود، بیمه‌گر علاوه‌ بر پرداخت‌ خسارات‌ عمومی‌،تعهد پرداخت‌ خسارات‌ جزئی‌ (خسارتهای‌ خصوصی‌) را هم‌ دارد. باید به‌ این‌ نكته‌ اشاره‌ شود كه‌پرداخت‌ خسارت‌ در این‌ نوع‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌ منوط به‌ این‌ امر است‌ كه‌ میزان‌ و مبلغ‌ خسارت‌ بیشتر ازدرصد فرانشیز ذكر شده‌ در بیمه‌نامه‌ باشد. در این‌ نوع‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌، معمولا خسارات‌ شكست‌ وریزش‌ بیمه‌ نیست‌ مگر این‌ كه‌ بیمه‌گذار، با پرداخت‌ حق‌ بیمه‌ اضافی‌ این‌ خطرات‌ را بیمه‌ كند. برای‌توضیح‌ اضافه‌ می‌شود كه‌ خسارت‌ جزئی‌ به‌ آن‌ دسته‌ از خساراتی‌ اطلاق‌ می‌گردد كه‌ می‌تواند باعث‌ ازبین‌ رفتن‌ یك‌ پالت‌، نگله‌ یا بسته‌ای‌ از كل‌ محموله‌ و یا بخشی‌ از یك‌ پالت‌ بسته‌ و یا نگله‌ باشد.

خساراتی‌ كه‌ در بیمه‌نامه‌ دبلیو.ا.(W.A.) مورد تعهد بیمه‌گر است‌. در این‌ نوع‌ پوشش‌ بیمه‌ای‌، بیمه‌گر مسئول‌ و متعهد جبران‌ خسارتهای‌ زیر است‌.

از بین‌ رفتن‌ كامل‌ مورد بیمه‌ به‌ علت‌ حوادث‌ مشمول‌ بیمه‌ (واقعی‌ وفرضی‌)

از بین‌ رفتن‌ یك‌ پالت‌، صندوق‌، بسته‌ و یا نگله‌ كه‌ جزئی‌ از یك‌ محموله‌ است‌ و خسارت‌ در اثنای‌بارگیری‌، تخلیه‌ و یا ترانشیپمنت‌ واقع‌ شده‌باشد.از بین‌ رفتن‌ بخشی‌ از یك‌ محموله‌ در زمانی‌ كه‌ كالا به‌ قسمتهای‌ متفاوت‌ تقسیم‌ شده‌ و كار حمل‌ ونقل‌ آن‌ در دفعات‌ مكرر انجام‌ می‌شود.سهم‌ هزینه‌ها و تعهدات‌ ایجاد شده‌ ناشی‌ از خسارت‌ همگانی‌.

خسارات‌مستقیم‌ وارد به‌كالای‌ موردبیمه‌ كه‌ ناشی‌از بروزحادثه‌ همگانی‌ باشد.

▪ هزینه‌های‌ نجات‌ كالا

هزینه‌های‌ خاص‌ از قبیل‌ هزینه‌های‌ تخلیه‌، بارگیری‌، انبارداری‌ و حمل‌ مجدد كالای‌ مورد بیمه‌ ازبندر پناه‌ به‌ مقصد مندرج‌ در بیمه‌نامه‌ و هزینه‌هایی‌ كه‌ برای‌ جلوگیری‌ از خسارت‌ و یا جلوگیری‌ از توسعه‌خسارت‌ صرف‌(۱۸) می‌شود.

زیان‌ اختصاصی‌ پس‌ از كسر فرانشیز توافق‌ شده‌ در بیمه‌نامه‌ مشروط بر این‌ كه‌ درحد فرانشیز مقرردر بیمه‌نامه‌ باشد. در صورتی‌ كه‌ شناوری‌ كه‌ كالا را حمل‌ می‌كند غرق‌ شده‌، به‌ گل‌ نشسته‌ و یا دچارحریق‌ شود و یا خسارت‌ وارد بر اثر آتش‌سوزی‌، انفجار، تصادم‌، یا برخورد كشتی‌ با وسیله‌ نقلیه‌ دیگری‌و یا هر شیئی‌ ثابت‌ و یا متحركی‌ مانند كوههای‌ شناور یخی‌ باشد و یا كشتی‌ در بندر پناه‌ خاتمه‌ سفر رااعلام‌ و كالا را تخلیه‌ كند، بیمه‌گر خسارت‌ وارد را بدون‌ كسر فرانشیز پرداخت‌ خواهد كرد.

خسارات‌ خارج‌ از تعهد بیمه‌گر در بیمه‌نامه‌ با شرایط دبلیو.ا.در بیمه‌نامه‌ باربری‌ دبلیو.ا. خسارات‌ زیر جزء تعهدات‌ بیمه‌گر نخواهد بود.

▪ خسارات‌ ناشی‌ از تقصیر، اقدامات‌ عمدی‌ و اعمال‌ خلاف‌ بیمه‌گذار

ـ عدم‌ تحویل‌ و یا كسری‌ كالای‌ مورد بیمه‌

ـ خسارات‌ ناشی‌ از تأخیر در حمل‌ و عدم‌ تحویل‌ كالای‌ مورد بیمه‌ ولو این‌ كه‌ به‌ علت‌ یكی‌ ازحوادث‌ و خطرات‌ مشمول‌ و مورد تعهد بیمه‌گر پدید آمده‌ باشد.

ـ خسارات‌ ناشی‌ از عیب‌ ذاتی‌ و یا كیفیت‌ خاص‌ مورد بیمه‌.

ـ خسارات‌ متعارف‌ و معمول‌ ناشی‌ از ریزش‌، نشت‌، سرخالی‌ شدن‌ مایعات‌ و یا تبخیر و مانند آن‌.

ـ خسارات‌ ناشی‌ از عمل‌ جانوران‌ موذی‌ از قبیل‌ موش‌ و یا حشرات‌.

ـ خسارات‌ ناشی‌ از آب‌ شیرین‌.

ـ خساراتی‌ كه‌ مستقیماً دراثر جنگ‌، شورش‌، اعتصاب‌ و اغتشاشات‌ داخلی‌ پدید آمده‌ باشد.

خساراتی‌ كه‌ به‌ علت‌ صفافی‌ نامناسب‌ كالا در انبار كشتی‌ پدید آید و یا خسارات‌ ناشی‌ از دزدی‌،دله‌ دزدی‌ و شكست‌.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 3 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.