وقتی «ماساژ درمانی» بازار مکاره سودجویان می شود

کم نیستند مراکزی که به صورت مستقل و گاه تحت پوشش نام یک هتل معروف چند ستاره, یک باشگاه ورزشی, آرایشگاهی زنانه و یا در استخرها به ارائه خدمات ماساژ درمانی می پردازند و مراجعانی که از ۵۰ هزار تومان در مرکز شهر تا یک میلیون تومان در مناطق مرفه نشین تهران برای چند دقیقه ای تن آسایی هزینه می کنند

کم نیستند مراکزی که به صورت مستقل و گاه تحت پوشش نام یک هتل معروف چند ستاره، یک باشگاه ورزشی، آرایشگاهی زنانه و یا در استخرها به ارائه خدمات ماساژ درمانی می پردازند و مراجعانی که از ۵۰ هزار تومان در مرکز شهر تا یک میلیون تومان در مناطق مرفه نشین تهران برای چند دقیقه ای تن آسایی هزینه می کنند. از صبح تا شب به دنبال زندگی دویدن، افزایش استرس و خستگی ناشی از کار در دنیای مدرن امروزی که باعث شیوع هزار و یک درد و ناراحتی رنگ به رنگ شده، نیاز به آرامش و بهبودی را افزایش داده است و بسیاری را تشنه درمان های دائمی و نسبتا کم هزینه ساخته و گسترش مراکز ماساژ درمانی به ویژه در شهر تهران را به دنبال خود آورده است.

در این میان حضور کمرنگ ارگان های نظارتی برای کنترل این مراکز باعث شده است علی رغم تاثیرات مثبتی که به کارگیری صحیح تکنیک ماساژ می تواند دربرداشته باشد، موجبات سوءاستفاده افراد سودجو فراهم شده و موج بدبینی مردم را نسبت به مقوله ورزش و سلامت رقم بزند.

در حال حاضر ماساژ درمانی یک روش علمی و آکادمیک است که به منظور درمان های تسکینی و یا سایر کاربردهای بهداشتی استفاده می شود و ممکن است اثرات درمانی آن سبب بهبود عملکرد سیستم عصبی و عضلانی و گردش خون شود.

● ماساژ، به شرط رهایی از درد

دکتر سیدمنصور رایگانی، رئیس انجمن طب فیزیکی و توانبخشی تاکید می کند که ماساژ هم می تواند کارکرد درمانی داشته و هم در فرد ایجاد آرامش نماید.

با این تفاسیر واضح است که گسترش مراکز ماساژدرمانی ذاتا موجد هیچ گونه اشکالی که به نظر نمی رسد هیچ، از قدیم الایام رایج و مورد توصیه حکمای طب سنتی هم بوده است اما باید در نظر داشت که تاسیس مراکزی از این دست اما و اگرهایی دارد و لازم است نظام مند شده و زیرنظر مراجع ذی ربط تحت نظارت قرار بگیرد تا ورود افراد غرمتخصص به این حیطه که صرفا با هدف مال اندوزی صورت می گیرد، باعث وارد آمدن آسیب به جان مردمی که زندگی تک تک شان ارزشمند و ذی قیمت است به مخاطره نیفتد.

سیداحمد رئیس السادات، معاون بیمارستان شهید مدرس، فیزیوتراپیست ها را افراد کاردان و شایسته ای برای انجام این خدمات معرفی می کند و می گوید: فیزیوتراپیست ها از لحاظ علمی و عملی بر ماساژدرمانی تسلط دارند، البته پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز از ماساژ دستی به منظور آماده سازی بافتی برای انجام برخی درمان ها استفاده می کنند. رایگانی نیز در پاسخ به اینکه چه کسانی باید ماساژ را به عنوان درمانی انجام دهند، تصریح می کند: دانشجویان برخی رشته های دانشگاهی نظیر فیزیوتراپی یا کار درمانی ماساژ را نیز می آموزند. اما متاسفانه اکثر مراکز ماساژدرمانی موجود در سطح شهر افرادی را بر سر کار گذاشته اند که هیچ گونه تحصیلات آکادمیک ندارند و این کار را به صورت تجربی انجام می دهند.

● شناسایی و معرفی شیادان به دادسرای جرائم پزشکی

از دکتر غلامرضا نیک نژاد، معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی درباره نحوه برخورد با پزشکان متخلف سؤال می کنیم، او ضمن این که تصریح می کند میزان شکایات در این حوزه محدود بوده است، ماساژ درمانی را در ردیف رشته های خاصی که برای برخی از آنها امکان تحصیل آکادمیک وجود دارد قرار می دهد و عنوان می کند: اگر عده ای شیاد در کسوت پزشک درآمده و خود را به این حوزه متصل کرده باشند و این حقیقت کمی بعدتر مشخص شود، فورا به دادسرای جرائم پزشکی معرفی شان می کنیم وی می افزاید: اگر هم پزشک باشند و تخلف کرده باشند در مرحله اول تذکر می گیرند و پس از تکرار چندین مرتبه تخلف، در مرحله پایانی پروانه طبابت شان لغو می شود.

فعالیت غیرقانونی مراکز و موسسات مدعی درمان با شیوه جاذبی که این روزها با انواع و اقسام لطایف الحیل و با نام «ماساژ درمانی» به مردم عرضه می شود، علاوه بر ترویج روابط غیراخلاقی نظیر به کارگیری ماساژور مرد برای زن ها، دامنه عوارض گسترده ای هم دارد و بنا بر اذعان پزشکان متخصص باعث تشدید آسیب ها شده و حال یک بیمار را در مواردی وخیم تر می کند.

● تشدید بیماری در انتظار قربانیان ماساژهای غیرعلمی

ارائه خدمات ماساژ در مراکز غیرمجاز ممکن است سبب تشدید بیماری و حتی ایجاد عوارض اسکلتی، عضلانی و روحی شود لذا به هیچ وجه انجام ماساژ توسط افراد متفرقه فاقد صلاحیت علمی را در مورد بیماران توصیه نمی کنیم.

طبق گفته کارشناسان متأسفانه مراکز معتبر فعال در این حوزه که جنبه های درمانی ماساژ را مدنظر داشته باشند، در سطح کشور و در وزارت بهداشت سراغ نداریم، مراجعه به مجموعه های غیردرمانی نظیر آرایشگاه ها، استخرها و باشگاه های بدنسازی برای درمان مجاز نیست، ولی ماساژ به قصد آرامش بخشی، کشش پوستی و ریلکسیشن چندان مشکلی ایجاد نمی کند.

نمی توان نقش تبلیغات را نیز در گسترش این مراکز نادیده گرفت، آمارها می گویند هر روز در معرض بیش از هزار مورد تبلیغ قرار داریم.

خوب یا بد؛ عصر ما، عصر تبلیغات است و بعضا شاهد هستیم آگهی مراکز غیرمجاز و مدعی در زمینه های مختلف درمانی از لابلای صفحات نیازمندی روزنامه ها و حتی صفحات فضای مجازی هم قد علم کرده و به هیئت ویترینی خوش آب و رنگ در می آیند تا نظر مردم را به سوی خود جلب کرده و به محلی برای کسب درآمد برخی سودجویان تبدیل شوند. سیدسجاد رضوی، مدیر کل نظارت بر درمان وزارت بهداشت با اشاره به ارائه خدمات ماساژدرمانی در برخی مراکز با عنوان ریلکسیشن»، تاکید می کند که انتشار آگهی های تبلیغاتی که مداخله درمانی از طریق ماساژ را نشان بدهند و همچنین ادعای هر موسسه ای در این زمینه خلاف قانون بوده و مورد تایید نیست.»

نکته مهم آن که این سوداگران با دست گذاشتن بر روی احساسات و پیش زمینه های ذهنی مخاطبان خود داعیه اعجاز پیش می گیرند و تاکید می کنند اولین، بهترین و کارآترین هستند.

ماجرا زمانی تامل برانگیزتر می شود که با نیازی اساسی و بنیادی همچون «سلامتی» مردم چنان زلفی گره می زنند که گویی کلید همه قفل های بسته فقط به کف با کفایت این مدعیان است و لاغیر.

معمولاً هم در چنین شرایطی ابر و باد و مه وخورشید هم به کار می آیند تا فریب کاران عرصه سلامت و تبلیغ گران این وادی نانی به کف آرند و در غفلت مردم و مسئولان، بخورند!

● اما و اگرهای برخورد با مراکزی که تابلودار نیستند

در حالی که وزارت بهداشت اعلام کرده است مراکزی که تحت عنوان ماساژدرمانی فعالیت می کنند مجوزی از وزارت بهداشت ندارند، مسئولان وزارت بهداشت از تدوین آیین نامه هایی برای ارائه خدمات ماساژدرمانی با تجویز و نظارت پزشک یا موسسات فیزیوتراپی صحبت به میان آورده و از انجام ماساژ درمانی بر پایه علمی و تجویز پزشک تاکید می کنند، مدیر کل نظارت بر درمان وزارت بهداشت اذعان می کند که کنترل و برخورد با مراکز غیرمجاز آسان نیست.

وی علت این امر را این گونه بیان می کند: اکثر مراکز ماساژ درمانی هیچ تابلویی ندارند به همین علت نمی شود با آنها برخورد کرد، اگر هم تابلو و جای مشخصی داشته باشند، معاونت های درمان دانشگاه های علوم پزشکی به سراغ آنها می روند و با آنها برخورد می کنند اما اکثر این مراکز تابلودار نیستند.

مراکزی نظیر موسسات حجامت درمانی، زالودرمانی و ارائه کنندگان خدمات ماساژ هر روز چون قارچ از گوشه گوشه تهران سر برمی آورند بدون آنکه مرجعی بر آنها نظارت کند یا جای خالی پاسخ به این پرسش را که مسئولیت پیشامد عواقب و عوارض احتمالی آن برعهده کیست؟ پر کند.باید منتظر ماند که آیا تدوین پی درپی آیین نامه های وزارتی به تنهایی خواهد توانست جلوی فعالیت غیرقانونی مراکز مدعی درمان را بگیرد یا آنکه در کنار این گونه اقدامات بالادستی، نیاز است با ارتقای سواد رسانه ای سلامت و افزایش آگاهی شهروندان را در برابر این گونه هجمه های تبلیغاتی کاذب و اغواکننده ایمن کرد؟