دنیای بدون مرز خرافات

ریشه های عقاید خرافی در میان کشور های آسیای جنوب شرقی گسترده تر است

بدون تردید ما نیز مانند بسیاری از دیگر انسان‌های ساکن در این کره خاکی به طرز ناخودآگاه و بدون داشتن آگاهی، بسیاری از عقاید و باورهایی که ریشه در خرافات دارند را به نوعی پذیرفته‌ایم. آیا آخرین باری را که از نگاه کردن به گربه سیاه پرهیز کردید و یا به تخته زدید به خاطر می‌آورید؟ اینها همان باورها و عقاید خرافی هستند که از گذشته‌های دور از نسلی به نسل دیگر منتقل شده‌اند.

در هر کشوری که زندگی می‌کنید یا به هر نقطه دنیا که سفر می‌کنید یا هر کجا که باشید از این خرافات گریزی نیست. هر چند باید پذیرفت که بعضی از کشورها در زمینه خرافات و خرافه‌پرستی شهرت بیشتری دارند. بررسی‌های انجام شده در سطح دنیا حاکی از آن است که مردم کشور انگلیس به عنوان خرافاتی‌ترین مردم دنیا شناخته شده‌اند. اگرچه براساس مطالعاتی دیگر که در این زمینه انجام شده است در کشورهای آسیای شرقی مانند کشورهای چین و ژاپن ریشه‌های عقاید خرافی بیشتر در میان مردم گسترش یافته است.

نحس بودن عدد سیزده، بدشگون بودن عطسه در زمان‌های مشخص، بدیمن بودن آواز جغد یا کلاغ و ... از جمله این باورهای خرافی هستند که اعتقاد به آنها در کشورهایی مانند انگلیس، هلند، نروژ و ایالات متحده آمریکا در مقایسه با دیگر کشورها به میزان قابل توجهی بیشتر است. از نظر این گروه از افراد، فردی که در روز جمعه سیزدهم ماه در انتهای کوچه بن‌بستی وارد خانه‌ای می‌شود و پیش از وارد شدن به این خانه ناگهان گربه سیاه‌رنگی مقابل چشمانش ظاهر می‌شود باید در انتظار وقوع یک حادثه ناگوار باشد و برای این که از این حادثه جان سالم به در ببرد باید حتما یک نعل اسب را به صورت وارونه در دستش نگه دارد و یا این که هر طور شده یک سنگ آبی پیدا کرده و آن را به گوشه‌ای از لباسش آویزان کند! از گذشته‌های دور خرافات بخشی از فرهنگ هر جامعه بوده است و قدمت دیرینه این باورها و عقاید موجب شده است همچنان بسیاری ‌ افراد از آنها پیروی کنند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که پیشینه خرافات به صد سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد.

به گونه‌ای که گاهی این باورها ذهن بسیاری از دانشمندان و فلاسفه بزرگ را نیز به خود مشغول کرده است. علی‌رغم تمام شواهد و مدارکی که بی‌اساس بودن خرافات را ثابت می‌کنند هنوز هم بسیاری از مدیران از بستن قرارداد در روز سیزدهم ماه اجتناب می‌کنند و یا برخی از نویسندگان هیچ گاه وقتی روز بیست و دوم ماه مصادف با روز شنبه باشد آن روز دست به قلم نمی‌شوند.

● فوتبالیست‌های خرافاتی

در حقیقت خرافه نوعی باور و اعتقاد است که هیچ‌گونه پایه و اساس علمی و منطقی نداشته و براساس تجربیات قبلی و اطلاعات مشخصی که مورد تایید قرار گرفته و ثابت شده باشد قابل توجیه نخواهد بود. علی‌رغم این‌که بسیاری از افراد خرافات را باور ندارند اما گاهی وجود یک احساس درونی یا ترس از یک موقعیت خاص موجب می‌شود این طور وانمود کنند که این باورها را پذیرفته‌اند.

بررسی‌ها و مطالعات روان‌شناختی انجام‌شده در این باره نشان داده است که ما انسان‌ها معمولا در شرایطی که اعتماد و اطمینان خود را به آینده از دست داده‌ایم به خرافات روی می‌آوریم. به عبارت دیگر چون ما انسان‌ها نمی‌توانیم اتفاقات و حوادث ناگواری را که با آنها مواجه شده‌ایم براساس منطق شاید برایتان جالب باشد بدانید که در میان بازیکنان رشته‌های مختلف ورزشی فوتبالیست‌ها از همه خرافاتی‌تر هستند. اگرچه در سال های اخیر رواج خرافات در ورزش فوتبال بشدت مورد انتقاد قرار گرفته است اما بسیاری از فوتبالیست‌های معروف دنیا بر این باورند که انجام برخی از تشریفات خرافی می‌تواند نقش بسیار مهمی در نتیجه مسابقاتی که در آن حضور دارند داشته باشد.

مالوین کامرا عضو تیم ملی سیرالئون باید برای تسلط بر اعصاب خود و داشتن اعتماد به نفس پیش از حضور در میدان مسابقه نسخه اصلی فیلم ویلی رانکا و کارخانه شکلات‌سازی را تماشا کند چرا که بر این باور است تماشای این فیلم برای او خوش‌یمن است. رئیس سابق باشگاه پیسا در ایتالیا نیز از جمله مربیانی است که رفتارهای عجیب و غریب او پیش از آغاز مسابقه زبانزد همه شده بود. او پیش از هر یک از مسابقاتی که این تیم در آن حضور داشت به میدان بازی نمک می‌پاشید و هرچه این بازی مهم‌تر بود نمک بیشتری به زمین می‌پاشید تا جایی که در یکی از مسابقات ۲۶ کیلوگرم نمک به روی زمین مسابقه پاشیده بود. جان تری، مدافع تیم چلسی رفتارهای خرافی جالبی دارد.

او همیشه روی یک صندلی اتوبوس می‌نشیند و حتما باید بند کفشش را سه دور دور جورابش بپیچد و عجیب‌تر از همه این‌که او در همه مسابقات یک جفت ساق‌بند همراه داشت که بر این باور بود پوشیدن آنها برای او خوش‌یمن بوده است که در مسابقات لیگ قهرمانی سال ۲۰۰۵ آنها را گم کرد. یوهان کرایف، بازیکن سابق تیم فوتبال هلند نیز همواره پیش از شروع بازی آدامس خود را به سمت تیم رقیب پرتاب می‌کرد تا موفقیت تیم خود را در این بازی تضمین کند. اینها بخشی از عقاید خرافی است که در میان ستارگان دنیای ورزش دیده می‌‌شود.

بسیاری از فوتبالیست‌های معروف دنیا بر این باورند که انجام برخی از تشریفات خرافی می‌تواند نقش بسیار مهمی در نتیجه مسابقاتی که در آن حضور دارند داشته باشد

برخی از ورزشکاران اعتقادات عجیب و غریبی دارند که ریشه در عقاید و باورهای خرافی دارد. در حقیقت این خرافات ناشی از بروز اختلالات وسواسی است. در این افراد عادت به انجام برخی اعمال خاص باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره آنها خواهد شد. به عبارت دیگر آنها گمان می‌کنند که اگر از این عادات خود دست بردارند، حادثه ناگواری برای آنها رخ خواهد دارد که ناشی از ترک عادت است.

● باورهای خرافی در کشورهای مختلف

جالب است بدانید که بیش از نیمی از مردم انگلستان به خرافات اعتقاد دارند و خرافات جزئی از زندگی روزمره آنها محسوب می‌شود. اغلب انگلیسی‌ها پوشیدن برخی از لباس‌ها یا آویزان کردن اشیایی خاص را عامل مهمی در خوش‌شانسی می‌دانند. آنها معتقدند که نباید در مهمانی‌ها تعداد مهمان‌ها به ۱۳ نفر برسد چرا که در این صورت ممکن است مهمانان با هم دعوا کنند. زدن به تخته، باز نکردن چتر در محیط‌های بسته و نحس بودن گربه سیاه نیز از دیگر باورهای خرافی رایج در بین انگلیسی‌هاست. گرچه انگلیسی‌ها به عنوان مدرن‌ترین خرافاتی‌های دنیا شناخته شده‌اند اما آمریکایی‌ها نیز با خرافات بیگانه نیستند. نصب نعل اسب به عنوان نماد شانس و برکت بر سردر خانه‌ها یکی از رایج‌ترین خرافات در این کشور است.

آمریکایی‌ها نیز مانند بسیاری از دیگر کشورها معتقدند که شکستن آینه برای مدت ۷ سال بدشانسی می‌آورد و برای جلوگیری از حوادث و اتفاقات ناگوار ناشی از این رویداد باید تکه‌های آینه را جمع کرد و زیر نور ماه در خاک مخفی کنیم. کشور روسیه نیز به عنوان سرزمین خرافات کهن شناخته شده است. روس‌ها هیچ‌گاه در محیط‌های بسته سوت نمی‌زنند چرا که اعتقاد دارند در این صورت همه پول و ثروت خود را از دست خواهند داد. منشأخرافات در این کشور به پیش از ورود مسیحیت به روسیه بازمی‌گردد و نشات گرفته از اعتقادات کهن مردم این کشور است.

خرافات در زندگی مردم کشورهای آسیای شرقی هم نقش بسیار مهمی دارد. یکی از خرافات رایج در میان ژاپنی‌ها نحسی در سن میانسالی است. براساس این اعتقاد خرافی در سن ۴۲ سالگی فرد در معرض خطر مواجه شدن با انواع مختلفی از بدشانسی‌ها نظیر ورشکستگی قرار خواهد گرفت. آنها بر این باورند که در سن ۴۲ سالگی فرد در وضعیت خطرناکی قرار می‌گیرد و نباید به خاطر شکست‌ها و بدشانسی‌هایی که در این مقطع زمانی با آن مواجه می‌شود ناراحتی به خود راه بدهد.

اگر ژاپنی‌ها در مسیر خود ناگهان با یک مار سفیدرنگ مواجه شوند، این نشانه خوشبختی آنها در زندگی است.

علی‌رغم خرافاتی که تنها به یک کشور خاص اختصاص دارند برخی از خرافه‌ها شهرت جهانی دارند و تنها به یک کشور خاص تعلق ندارند و به عبارت دیگر قدم فراتر از مرز کشورها گذاشته‌اند. مثلا مردم اغلب کشورها بر این باورند که روز جمعه و عدد ۱۳ هر دو نشانه نحسی هستند و بنابراین باید در روز جمعه و سیزدهم ماه بیش از پیش مراقب خود باشیم.اجتناب از باز کردن چتر در محیط‌های بسته و همچنین اعتقاد به این که شکستن آینه بدیمنی به همراه دارد از دیگر خرافاتی است که به عنوان عقاید خرافی بدون مرز از آنها نام برده می‌شود.

● اعداد خرافاتی

بخش بزرگی از باورهای خرافی، اعتقادات افراد درباره اعداد هستند. در بسیاری از فرهنگ‌ها، عدد ۱۳ به عنوان یک عدد نحس شناخته شده است که نشانه بدیمنی است. جالب است بدانید که در کشور ژاپن و کره نیز عدد ۴ به عنوان یک عدد نحس و بدیمن پذیرفته شده است. تلفظ این عدد در زبان ژاپنی معادل تلفظ کلماتی نظیر مرگ و نابودی است و جالب است بدانید در این کشور اغلب هتل‌ها سه ستاره هستند یا پنج ستاره و به ندرت ممکن است یک هتل چهار ستاره در ژاپن ببینید و در آسانسور ساختمان‌ها نیز شما هیچ‌گاه عدد ۴ را نمی‌بینید چرا که اساسا در این کشور طبقه ای به اسم ۴ وجود ندارد و جالب‌تر این‌که در هتل‌های این کشور هم اتاق شماره چهار وجود ندارد اما در مقابل در کشور چین عدد ۸ نشانه خوش‌یمنی است و اعداد و تاریخ‌هایی که با هم شباهت دارند برای آنها به عنوان روزهای بسیار خوبی برای برگزاری مراسم‌ خاص هستند.

البته باید پذیرفت افرادی که نمی‌توانند افکار و احساسات خود را کنترل کنند بیشتر به عقاید خرافی اعتقاد دارند و در مقابل افرادی که بر افکار و احساسات خود کنترل دارند واقع‌بین‌تر با مسائل برخورد می‌کنند. به هر حال مادربزرگ‌هایی که پشت‌سر مسافر آب می‌ریزند برای دور ماندن از چشم بد، اسپند دود می‌کنند یا به گردن یا به لباس بچه‌های خود سنگ آبی آویزان می‌کنند در حقیقت با این کار احساس آرامش بیشتری پیدا می‌کنند اما باید همیشه این نکته را مورد توجه قرار داد که واقعیت و حقیقت همواره در زندگی همه ما انسان‌ها حرف اول را می‌زند و تنها با یاد خدا می‌توان به آرامش حقیقی در زندگی دست یافت.

فرانک فراهانی‌جم