از شما حركت

ساده ترین و عملی ترین تعریف از سلامت جسمی, توانایی نشان دادن واكنش به تقاضاهای روزمره جسمی و ذخیره كافی انرژی برای سازگاری با چالش های ناگهانی است

اینكه چه‌طور زندگی می‌كنید؟ طرز تفكرتان نسبت به مسایل پیرامون‌تان چگونه است و یا باورهای شما در ارتباط با موضوعات و مسایل بهداشتی چگونه است؟ می‌تواند نقش تعیین‌كننده‌ای در سلامت‌تان داشته باشد. همه این مسایل، به علاوه عادات و رسوم و اعتقادات شما در زندگی، <شیوه زندگی> شما محسوب شده و باید در نظر گرفت كه برخورداری از سلامت، به میزان زیادی تحت تاثیر این موضوع بوده و باید لذت تندرستی را با اتخاذ شیوه‌ای سالم تجربه نمود.

● سلامت جسمی چیست؟

ساده‌ترین و عملی‌ترین تعریف از سلامت جسمی، توانایی نشان دادن واكنش به تقاضاهای روزمره جسمی و ذخیره كافی انرژی برای سازگاری با چالش‌های ناگهانی است. شما می‌توانید خودتان را هنگامی تندرست ببینید كه نیازهای روزانه خود به انرژی را رفع كرده، بتوانید تقاضاهای اضافی و غیر منتظره را در نظر گرفته، به خود، نگاه‌ واقعی اما مثبت داشته و خودتان را در برابر مشكلات بالقوه سلامت مانند بیماری قلبی، محافظت كنید.

اجزای مرتبط با سلامت در تحرك جسمی شامل تحمل قلبی عروقی، قدرت و تحمل ماهیچه‌ها، انعطاف‌پذیری و كشش و بی.ام.آی یا <شاخص توده بدن> بدن است.

اعمال ورزشی بستگی به مهارت‌های اضافی مانند چالاكی، هماهنگی، تعادل و سرعت دارد كه در ورزش‌های گوناگون، متفاوت است. بسیاری از ورزشكاران آماتور و حرفه‌ای در شرایط عالی سلامت جسمی هستند.

اما شما برای اینكه بدن‌تان در حداكثر ظرفیت باشد نیازی به مهارت‌های ورزش حرفه‌ای ندارید.

سلامت قلبی عروقی به توانایی قلب در پمپ كردن خون به طور مؤثر در سرتا سر بدن اشاره دارد كه از طریق تمرینات ایروبیك (همچون شنا و یا تند راه رفتن) به دست می‌آید و در آن مقدار اكسیژن مورد استفاده بدن، تا حدی بیشتر و یا مساوی با مقدار اكسیژن تأمین شده در بدن است.

به عبارت دیگر، ورزش ایروبیك شامل تحمل خستگی مستمر بدون فشار آوردن بیش از حد به خود برای رسیدن به نقطه‌ای است كه نفس كم می‌آورید. ورزش ایروبیك، هر فعالیتی است كه در آن مقدار اكسیژن مورد استفاده بدن، نمی‌تواند نیاز اكسیژن‌ آن فعالیت را رفع كند. كه در این صورت كمبود اكسیژن به وجود می‌آید كه باید بعدا مرتفع شود. مثالی از ورزش ایروبیك، دویدن كوتاه مدت و تند به میزان ۴۰۰ متر است كه این امكان را حتی به بهترین ورزشكاران آموزش دیده می‌دهد تا بین فعالیت‌ها همان‌گونه كه در بولینگ و تنیس دو نفره اتفاق می‌افتد، استراحت كنند. بدن به راحتی تمام اكسیژن مورد نیاز برای این فعالیت‌ها را تأمین می‌كند، بنابراین قلب و ریه‌های شما، واقعاً زیاد خسته نمی‌شود.

● تحرك عضلانی دو جزء دارد: قدرت و تحمل

▪ قدرت: به نیروی درون عضلات اشاره دارد و با حداكثر وزن مطلق اندازه‌گیری می‌شود كه می‌توانیم در یك مرحله، آن را بلند كرده، فشار دهیم یا به جلو برانیم.

▪ تحمل: توانایی انجام دادن تلاش مكرر عضلانی است كه با شمارش تعداد دفعات بالا بردن، فشار دادن و به جلو راندن یك وزن خاص، اندازه‌گیری می‌شود. این دو مورد، هر دو مهم هستند.

این نكته به اندازه كافی مهم نیست كه بتوانید یك پارو برف را بلند كنید، بلكه باید بتوانید آن را تا پاك شدن مسیر رفت و آمد، در دست نگهدارید. تركیب بدن با مقدار مناسب چربی و بافت (استخوان، عضله، اندام‌ها، آب) در بدن، مرتبط است. نسبت بالای چربی بدن، خطرات جدی برای سلامت را در پی دارد كه شامل افزایش میزان بروز بیماری قلبی، فشارخون بالا، دیابت، سكته، مشكلات مثانه و عضلات كمر و مفاصل و برخی اشكال سرطان می‌باشد.

تركیبی از تمرین منظم و تغذیه خوب، بهترین راه برای حفظ تركیب سالم بدن است. ورزش ایروبیك از طریق سوزاندن كالری و افزایش میزان متابولیك (نسبتی كه در آن، بدن از كالری استفاده می‌كند) به مدت طولانی و پس از انجام دادن‌فعالیت،‌كمك‌می‌كند. انعطاف‌پذیری، میزان تحرك در اطراف مفاصل خاص است (مثلا، كششی كه به خود می‌دهید تا شست پای خود را لمس نموده و یا بدن‌تان را می‌چرخانید.)

انعطاف‌پذیری بستگی به بسیاری عوامل دارد: سن، جنس، ژست‌تان، وضعیت استخوانی، و اینكه چه قدر چاق و یا عضلانی هستید. كودكان با رشد و تكامل تدریجی، انعطاف‌پذیر‌ی‌‌شان تا زمان بلوغ افزایش می‌یابد و سپس از دست دادن تدریجی تحرك مفاصل شروع شده و تا میانسالی ادامه می‌یابد.

اگر از عضلات و بافت هم‌بند (مانند تاندون‌ها و لیگامان‌ها) اصلا استفاده نشود و یا از توان انعطافی و تحرك‌پذیری آن استفاده نگردد دراین صورت كوتاه و نازك‌تر می‌شوند.

شرایط بخشی جسمی (یا پرورش اندام‌ها) به شكل دادن‌ تدریجی بدن و تقویت سلامت ایروبیك و قلبی عروقی، قدرت و تحمل عضلانی یا انعطاف‌پذیری اشاره دارد.

● لذت تندرستی

شما را به نحوی طراحی كرده‌اند كه در تحرك باشید. بدن شما بسیار پیچیده‌تر از سریع‌ترین هواپیما‌ها یا نرم‌ترین اتومبیل‌ها، روز به روز، سال به سال و دهه به دهه در حركت، كشیدگی، خم و راست شدن، تاشدن، تاب خوردن، بالا و پایین رفتن، لغزیدن و اصطكاك و یا نشست و برخاست است. بهترین ماشین‌ها با استفاده و استهلاك، از بین می‌روند اما بدن شما با فعالیت جسمی، شارژ می‌شود.

هر چه بیشتر به بدن‌تان توجه داشته باشید، قوی‌تر و سالم‌تر خواهید بود. متاسفانه اكثر مردم هرگز به پتانسیل جسمی‌شان دست نمی‌یابند و بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد بزرگسالان، به طور منظم ورزش نمی‌كنند و درصد كسانی كه به فعالیت‌های مرتب ورزشی می‌پردازند، كم است.

بررسی‌ها نشان می‌دهند كه آموزش و درآمد، بر میزان فعالیت‌های جسمی تأثیر دارد. هر چه سطح درآمد و آموزش بالاتر باشد، احتمال انجام دادن منظم فعالیت‌های جسمی بیشتر است.

دوران تحصیل اغلب نقطه عطفی در سلامت فردی بوده و سریع‌ترین كاهش فعالیت بدنی ما اغلب در دهه دوم زندگی و دوران نوجوانی رخ می‌دهد. انتخاب‌هایی كه در این دوره می‌كنید و عاداتی كه از خود بروز می‌دهید، می‌تواند بر مدت و نحوه زندگی‌تان تاثیر گذارد. همان‌گونه كه خواهید دید، ورزش می‌تواند به شما در كاهش استرس، تقویت روحی، احساس بهتر، زندگی طولانی‌تر و كاهش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی كمك كند. همه كاری كه باید انجام دهید، این است كه تحرك داشته باشید، تحرك.

‌ سعید پارسی‌نیا