جنگ نت روی نت

هر چند در ابتدا سرعت پایین, امكانات نسبتا محدودی را در اختیار كاربران قرار داده بود اما به تدریج و با افزایش سرعت و كیفیت محصولات نرم افزاری تحت این شبكه عملا دایره گسترده ای از خدمات و فعالیت ها در اختیار كاربران قرار گرفت

● بررسی سایت هایی كه به ارائه موسیقی رایگان می پردازند

از زمان تولد اینترنت تاكنون سایه این شبكه عظیم بر سراسر گیتی گسترده تر شده و روز به روز بخش های جدیدتری به مجموعه های تحت پوشش این شبكه اضافه می شود. هر چند در ابتدا سرعت پایین، امكانات نسبتا محدودی را در اختیار كاربران قرار داده بود اما به تدریج و با افزایش سرعت و كیفیت محصولات نرم افزاری تحت این شبكه عملا دایره گسترده ای از خدمات و فعالیت ها در اختیار كاربران قرار گرفت. موسیقی به عنوان یكی از جذاب ترین و پرطرفدارترین محصولات فرهنگی بشر بلافاصله پس از افزوده شدن امكان تبادل فایل های صوتی به اینترنت راه پیدا كرد و سایت های متعددی به ارائه موسیقی های متنوع روی شبكه پرداختند. به رغم رشد سریع و مقبولیت اولیه صاحبان صنایع موسیقی از تبادل آزاد و بدون رعایت قوانین كپی رایت و حق تالیف در این شبكه سر به اعتراض برداشتند و جنگ میان صنعت موسیقی و سایت هایی كه به ارائه موسیقی رایگان می پرداختند آغاز شد.

● شكست بزرگ

هفته گذشته اعلام شد كه سایت كازا Kazaa یكی از مشهورترین سایت های تبادل فایل های رایانه ای پس از پشت سرگذاشتن صدها دعوای حقوقی پرسروصدا قرار است سرانجام به قانونی كردن آثار موسیقی بپردازد. پیش از این كازا با استفاده از نرم افزار محبوب خود توانسته بود ده ها میلیون كاربر اینترنتی را به سمت خود جلب كند. كاربرانی كه نرم افزار دانلود فایل را از این سایت دریافت می كردند از این امكان برخوردار هستند كه فایل های مختلف موسیقی، تصویر و متن را با كاربران دیگر به اشتراك بگذارند و به این ترتیب روزانه صدها میلیون فایل از این طریق بدون نظارت چندانی بر آن مبادله می شد كه بخش عمده آن را فایل های موسیقی تشكیل می داد. سرعت دسترسی به آلبوم های موسیقی در این سایت به اندازه ای بالا بود كه بلافاصله بعد از انتشار یك آلبوم موسیقی تمامی فایل های آن به راحتی توسط كاربران مبادله می شد.

كازا اما همچون بسیاری از سایت های قبلی خود نتوانست در برابر صنعت پرقدرت موسیقی دوام بیاورد و هم اكنون توافق كرده تا ۱۰۰ میلیون دلار به عنوان خسارت به صنعت ضبط و پخش موسیقی بپردازد. اخیرا در گزارشی كه صنعت موسیقی منتشر كرده بود مشخص شد كه تنها طی یك سال گذشته بیش از ۲۰ میلیون قطعه آهنگ به صورت غیرقانونی در اینترنت رد و بدل شده است. این موضوع باعث ضرر و زیان فراوان این صنعت طی سال های اخیر عنوان می شود به طوری كه اینترنت هم اكنون مهمترین عامل برای كاهش فروش آثار موسیقی به شمار می رود.

كازا نخستین سایت در زمینه تبادل موسیقی در اینترنت نیست.

اما هم اكنون مشهورترین سایت از اینگونه است. پیش از كازا سایت مشهور نپستر نیز عملكردی مشابه كازا داشت. نپستر كه به نوعی بنیانگذار تبادل موسیقی در اینترنت به شمار می آید چندین سال قبل به دلیل شكایت صنعت موسیقی مجبور به تعطیل كردن فعالیت های خود شد. نپستر نرم افزاری را در اختیار كاربران قرار می داد كه می توانستند توسط آن موسیقی های متعددی را از روی این سایت به كامپیوتر خود منتقل كنند. هر چند نپستر معتقد بود كه خود هزینه موسیقی های ارائه شده در این سایت را پرداخته اما سرانجام و پس از یك دعوای حقوقی طولانی دادگاه به دلیل این كه نپستر به رغم خرید قانونی حق ارائه آن در سطح وسیع را به دیگران ندارد این سایت را مجبور كرد كه نرم افزار خود را مسدود كند.

این كار ضربه بزرگی به نپستر زد به طوری كه این سایت با ورشكستگی مواجه شده و عملا فعالیت های خود را در این زمینه متوقف كرد. اما به دنبال نپستر سایت های متعدد دیگری به وجود آمدند كه مانند كازا از روش دیگری برای ارائه موسیقی به كاربران استفاده می كردند كه كمتر مشكل حقوقی داشته باشد. كازا با ارائه نرم افزار اشتراك فایل عملا خود را صرفا در حد یك سایت پشتیبانی كننده از تبادل فایل معرفی كرد و خود به طور مستقیم به ارائه فایل های موسیقی نپرداخت. این كار باعث شد كه صنعت موسیقی برای برخورد با این سایت دچار زحمات فراوانی شود. مقامات كازا در پاسخ به اعتراضات مختلف در زمینه تبادل فایل های موسیقی با استفاده از این نرم افزار چنین پاسخ می دادند كه كاربران خود اقدام به انتقال غیرقانونی موسیقی می كنند و این سایت مسئولیتی در زمینه اقدام غیرقانونی كاربران ندارد.

● تعقیب مستقیم كاربران

در ابتدای شكایت ها، سایت كازا تلاش كرد كه از طرق مختلف در مسیر حقوقی برخورد با این سایت خلل ایجاد كند. در مواردی حتی این سایت حاضر شد اطلاعات كاربران خود را در اختیار این صنعت بگذارد و یا همكاری هایی با این صنعت برای پیشبرد كار و جلب اطمینان آنها انجام دهد. در یكی از این موارد به ۲۰ میلیون كاربر این سایت در آن زمان یك ماه فرصت داده شد كه در مورد دزدیده شدن اطلاعات از رایانه های خود و دیگران تصمیم بگیرند. به این صورت هر كاربری كه اقدام به دانلود غیرقانونی موسیقی حتی از كامپیوتر شخص دیگری كند مجرم شناخته شده و تحت تعقیب قرار می گیرد. در ابتدا برای اجرایی شدن این ایده طرح های مختلفی در نظر گرفته شد. یكی از این شیوه ها ارسال یك اسب تراوا موسوم به Altnet به كامپیوتر كاربران به همراه نرم افزار كازا بود.

به گفته كمپانی برلیانت كه این طرح را اجرا كرده بود این برنامه پس از اجرا با پردازش التقاطی به جاسوسی در كامپیوتر افراد می پردازد این موضوع سروصدای بسیاری را به پا كرد به طوری كه متخصصان علوم رایانه ای در آن زمان واكنش نسبتا تندی را به آن نشان دادند. بخش عمده این واكنش به آن بازمی گشت كه كازا هیچ اطلاعی را درباره وجود نرم افزار جاسوسی در داخل برنامه این سایت به كاربران نداده بود. این موضوع همچنین باعث شد كه كمیسیون حفاظت اطلاعات ایالات متحده از مسئولان این شركت بخواهد تا در این زمینه توضیحات بیشتری را به كنگره این كشور ارائه كنند.

نماینده شركت BDE در مقابل اعضای كنگره حاضر شد و گفت : رایانه های بسیاری در سراسر جهان وجود دارد كه از تمام قابلیت های آنها استفاده نمی شود اگر چه كاربران پول زیادی برای فضای رایانه های خود پرداخت می كنند ولی در اغلب موارد از همه آن ها استفاده نمی كنند. از سوی دیگر كمپانی های بزرگ نیز خرج زیادی برای خرید ابررایانه ها متقبل می شوند. نرم افزار Altnet در واقع تلاشی برای نزدیك كردن این دو گروه به یكدیگر است، در آن زمان به نظر می رسید كه كازا تلاش می كرد تا از طریق چنین طرح هایی تا حدودی از مخالفت های صنعت موسیقی بكاهد اما به دلیل آنكه چنین طرح هایی عملا نرم افزار كازا را در برابر چالش های امنیتی بزرگی قرار می داد یك نوع طرح خطرناك به شمار می رفت به طوری كه برخی از كارشناسان رایانه ای در آن زمان گفتند: شخصی كه بتواند به ۱۵۰ هزار دستگاه رایانه دسترسی و كنترل داشته باشد از قدرت بی مانندی در اینترنت برخوردار است و اگر این میزان به بیش از ۱۰ میلیون رایانه برسد دیگر این قدرت بی حد و حصر خواهد بود.

در همین زمان بسیاری از فعالان حقوق كاربران نیز به این طرح اعتراض كردند و آن را باعث دزدیده شدن اطلاعات محرمانه كاربران دانستند. با این حال كازا نه از چنین طرح هایی سودی برد و نتوانست از مهلكه شكایت صنعت موسیقی بگریزد، به طوری كه سرانجام هم اكنون موافقت كرده است بیش از ۱۰۰ میلیون دلار به این صنعت به عنوان ضرر و خسارت بپردازد. آمادگی برای پرداخت چنین خسارتی همچنین نشان دهنده میزان بالای انتقال فایل های موسیقی در اینترنت و كسب سود فراوان این شركت نیز هست. چراكه گفته می شد این مبلغ درست معادل نیمی از درآمد صنعت موسیقی در یك سال در اروپا است. جان كندی رئیس فدراسیون بین المللی صنعت فونوگرافیك با ابراز خوشحالی از پیروزی كه علیه كازا به دست آمده می گوید: ما پیش از این سایت های مشابهی نظیر نپستر را هم كنار زده بودیم و اینك نوبت كازا بود تا تاوان خسارتی را كه به این صنعت تحمیل كرده بپردازد.

● گناه صنعت موسیقی

چهارسال قبل در ادامه بالاگرفتن حجم اعتراضات و شكایت های صنعت موسیقی علیه سایت كازا، این صنعت تصمیم گرفت مستقیما از كاربرانی كه اقدام به اشتراك فایل های غیرقانونی موسیقی می كنند شكایت كند. البته به رغم آن كه بسیاری از سایت ها مانند كازا و نپستر را در گسترش غیرقانونی موسیقی در اینترنت مقصر قلمداد می كنند اما انتقاد فراوانی نیز به خود صنعت موسیقی در زمینه فعالیت و حضور در اینترنت و فضاهای جدید وجود دارد. در واقع به رغم آنكه صنعت موسیقی بسیاری از افراد را به دلیل دانلود غیرقانونی موسیقی از یك كامپیوتر دیگر تحت تعقیب قرار داد بسیاری از كارشناسان نسبت به این اقدام اعتراض كرده و صنعت موسیقی را در روی آوری كاربران به این سمت مقصر اعلام كردند. به گفته این كارشناسان این گناه صنعت موسیقی است كه در رسیدگی به نیازهای مصرف كننده و همگام شدن با فناوری ها تازه ناكام مانده است. گرد لیونهارد، بنیانگذار و مدیر سابق شركت اینترنتی licensemusic.com كه اكنون شركت digmarketing.com را تاسیس كرده است در این مورد چنین اظهار نظر می كند، كه صنایع موسیقی همچنان به گذشته چسبیده اند. آنها به كندی به تغییرات واكنش نشان می دهند چون نمی خواهند شیوه هایی را كه طی نیم قرن گذشته به موفقیت بزرگ آنها منجر شده است رها كنند.

به گفته وی این صنعت همواره با فناوری های تازه مخالفت كرده و سیستمی را دنبال می كند كه طی ۵۰ سال گذشته موثر بوده است. مشكل این صنعت این است كه چه كسی در آینده از آن بهره مالی خواهد برد كسانی كه اكنون از آن پول در می آورند علاقه زیادی به این تغییرات ندارند. وی در مورد سرقت محصولات از اینترنت كه صنایع موسیقی از آن می نالند، معتقد است: مشكل این است كه تحقیقات خیلی كمی درباره تاثیر این پدیده صورت گرفته است. نه تنها تاثیرات مخرب آن بلكه همچنین این كه مصرف كننده هنگام استفاده از این وب سایت ها چگونه رفتار می كند تحقیق نشده است. به گفته وی این صنعت باید در آینده بر ساختن هنرمندان تازه تمركز كند و برای كاستن از سرقت آثار خود قیمت سی دی و MP۳ را كاهش دهد.

علی پرند

---