شنبه, ۳۰ تیر, ۱۴۰۳ / 20 July, 2024
مجله ویستا

نماز ظهر عاشورا به روایت شعر فارسی


نماز ظهر عاشورا به روایت شعر فارسی

نام و یاد هیچ انسان و یا رویدادی بی جهت در حوزه ادب هیچ ملتی وارد نمی شود و گذر زمان معیار خوبی برای دوام و بقا و یا حذف و هدم یک انسان یا یک رویداد است

نام و یاد هیچ انسان و یا رویدادی بی جهت در حوزه ادب هیچ ملتی وارد نمی شود و گذر زمان معیار خوبی برای دوام و بقا و یا حذف و هدم یک انسان یا یک رویداد است؛ از دیگر سو میزان عظمت و منزلت هر حادثه و رویدادی به اندازه فضیلت وبزرگی آن است و از این روی حوادث و اتفاقاتی که متعلق به اهل بیت علیهم السلام است شایسته والاترین تکریم و تعظیم هاست.

تجلیل از مقام شامخ امام حسین(ع) تجلیل و تکریم انسان های وارسته، ایمان، تقوا، علم، ادب، شجاعت، ایثار، جهاد، شهادت، امر به معروف و نهی از منکر و در یک کلام، مکارم اخلاق است و تشکیل ذکر و محافل آن امام همام از جمله شعائر الهی است که نشانه پاکی و تقوای قلوب است و تثبیت کننده آن «و من یعظم شعائرالله فانها من تقوی القلوب» (حج، ۳۲)

از مصادیق شعائرالله که هم چون رودی سرشار درجان مؤمنان واقعی روان گردیده و باغستان اندیشه و گلستان دل های حق جویان را آبیاری نموده و به آن شادابی و سرزندگی می بخشد و افسردگی و پژمردگی را از آن می سترد نماز است. نماز زداینده زنگارهای غفلت از آیینه های دل و جان انسان و یادآور گفتار انسان با خدای سبحان است و نهضت عظیم عاشورا واقعه ای است که قرن ها و قرن ها همچون نگینی درخشان بر تارک گران قدر ادبیات درخشیده است و چه بسیار شاعران نکته سنجی که به سبب ارادت به پیشگاه مقدس حضرت امام حسین بن علی(ع) اشعار فراوانی در مدح و منقبت و ستایش آن حضرت و رویداد عزیز سروده اند و براساس این شور و عشق آسمانی نه تنها هیچ نقطه پایانی وجود نداشته، بلکه همواره تابنده تر شده است.

به تحقیق می توان ادعا کرد که تاکنون در خصوص هیچ حادثه ای به سان کربلا و واقعه عاشورای حسینی به این حد اثر هنری و بدیع خلق نشده است و گذر زمان نه تنها نتوانسته است گرد نسیان و فراموشی بر آن رویداد عظیم بکشد، بلکه نور مشعشع آن همه جا و همه را پرتوافشانی می کند که در این میان نماز ظهر عاشورای حسین بن علی(ع) در آن هنگامه آتش و خون و در مرز میان کفر و ایمان و عشق و ایثار موضوعی شگفت آور و خارق العاده مورد تحسین و تمجید سخن سرایان چیره دستی قرار گرفته است و شاعران اهل ذوق و ارادت همواره با بیانی زیبا و سرشار از ارجمندی و خلوص صادقانه به آستان حسینی به ترسیم و توصیف نماز ظهر عاشورا پرداخته اند. عشق و ارادت حسین بن علی(ع) شهید به نماز، آن قدر زیاد است که روز عاشورا به هنگام آخرین وداع با اهل بیت مکرم و معززش خطاب به خواهر بزرگوارش حضرت زینب کبری(س) می فرمایند: «خواهرم، هیچ گاه مرا در نافله شب فراموش نکن» (زینب بنت الامام امیرالمؤمنین(ع)، صفحه۱۷). اما نهضت حسینی و نماز ظهر عاشورا دارای مضامین بدیع و والا و سرشار اززیباترین جلوه های آسمانی حی ذات باری تعالی است این نماز، آمیخته ای ازحماسه، دین خواهی، آرمان گرایی، شور، شعور، حقانیت، تعهد و همه فضایل الهی در آن هنگامه پرغوغاست که از زبان عزیزی ملکوتی بیان و به سوی والاترین معارج کمال پیش می رود و پاسخ «ارجعی الی ربک راضیه مرضیه» خداوندی است.

در این مقال به ابیاتی که حاکی و راوی و متذکر این رویداد است اشاره می گردد

¤ غلامرضا سازگار

ناله و فریاد و سوز و شور و درد اهل رازم/ من نمازم، من نمازم، من نمازم، من نمازم.

با صلوات و با قیام و با قعود و با قنوتم/ تا قیامت هرچه دارم، باز مدیون حسینم.

¤ ماهر اصفهانی

یک جهان عشق و فداکاری و مهر و عاطفت

جلوه گر شد در نماز ظهر عاشورای تو

¤ رضا خیری

سرور آزاد تویی، لاله و شمشاد تویی

تا ابد در افق عاطفه فریاد تویی

چون به احیای نماز است قیام تو حسین(ع)

من فدای عطش سرخ کلام تو حسین(ع)

¤ حبیب الله خباز

چون در نبرد کربلا عرصه گشت تنگ

با تیغ و تیر و سنگ گرفتی ادامه جنگ

از خون زمین ماریه گردید لاله رنگ

ز آینه نماز چو باید زدود زنگ

گفتا یک از رجال، که وقت نماز شد

باید از این فریضه کنون سرفراز شد

¤ حسین رزمجو

نماز ظهر عاشورای آن پاک

که بر شد از زمین تا اوج افلاک

¤ کریمی مراغه ای

نازم به عاشقی که در عشق باز کرد

در خاک و خون تپیدن او کشف راز کرد

تا هر بشر بداند اهمیت نماز

با خون وضو گرفت و شروع نماز کرد

¤ زهرا صفایی

ترک سجاده و نماز نکرد

گرچه از جان بریده بود حسین(ع)

¤ اسماعیل رفاهی

سرور و سالار دشت کربلا

با نمازی کار صد اعجاز کرد

¤ صالح محمدی

از کربلای مقدس می آید آوای مردی

آوای نورانی او «انی احب الصلوه » است

¤ یاور همدانی

نیایش را که با صوت جلی خواند

صفای سینه صافی دلی خواند

چه شوری ظهر عاشورا به پا کرد

نمازی که حسین بن علی(ع) خواند

¤ علی وحید دستگردی

اگر از کربلا یاد آری ای دوست

نمازت را سبک نشماری ای دوست

¤ نیلوفر صفایی

در سایه قنوت تو راه نجات ماست

از آخرین نماز تو، دین خدا به پاست

¤ سید حجت زاده

جهد کن بر نماز اول وقت

این پیام شهید عاشوراست

دانی پیام شاه جگر تشنگان چه بود

در تنگنای حادثه کربلا، نماز

¤ کامران شرفشاهی

قامت به نماز ظهر عاشورا بست

آموخت به ما نماز را اول وقت

¤ سیف الله خادمی

آن تابش بی غروب در پهنه دشت

از معرکه کرب و بلا باز نگشت

بگذشت زهر چه داشت حتی سروجان

اما زنماز خویش هرگز نگذشت

¤ محمدرضا گلدسته

هر چه در راز و رمز عاشوراست

حرف اول نماز ظهر عاشوراست

ای که دل تا همیشه دلبر توست

عشق بازی نماز آخر توست

در نمازت به خون وضو کردی

با خدا سیر گفت وگو کردی

¤ مرتضی عصیانی

ظهری که نماز عشق برپا کردی

دین را زقیام خویش احیا کردی

آن روز تو خود سران خودباور را

با خون گلوی خویش رسوا کردی

¤ کاظم جیرودی

قیامت قامتی قامت به پا کرد

به میثاق خدای خود وفا کرد

کنار لاله های باغ ایثار

نماز عشق را در خون ادا کرد

¤ حبیب چایچیان (حسان)

ولی والاترین معراج عشقم

نماز ظهر عاشورای من بود

¤ محمود شاهرخی

تا با نماز ظهر تو گردد قبول حق

شد سجده گاه اهل یقین خاک پای تو

و...

و در پایان باید گفت:

نماز ظهر عاشورای حسینی دعوتی بود فراتر از زمان و مکان و راز بزرگ این نماز تکیه بر این نکته ظریف است که روح مقاومت و ایثار و انگیزه جان نثاری و جانبازی در جهاد بدون ارتباط با مبدا هستی پدید نخواهد آمد و این ایمان قاطع حسین بن علی(ع) بود که... استعینوا بالصبر والصلوه » و بی شک در راس تمامی فضایل، نماز این نردبان صعود انسانی به عالم والا و بالا جایگاهی ممتاز دارد و بی جهت نیست که در زیارت نامه آن امام همام می خوانیم... «اشهد انک قد اقمت الصلوه و آتیت الزکوه و امرت بالمعروف و نهیت عن المنکر».

علی خوشه چرخ آرانی