سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

چرا نماز برترین عبادت است


چرا نماز برترین عبادت است

نماز هنرنمایی الهی است, چرا که خداوند متعال تمام ارزش ها را در نماز جای داده و عملی است برخاسته از آگاهی و شناخت پروردگار که به فرمان او و برای او و انس با او قیام می کنیم

نماز هنرنمایی الهی است، چرا که خداوند متعال تمام ارزش‌ها را در نماز جای داده و عملی است برخاسته از آگاهی و شناخت پروردگار که به فرمان او و برای او و انس با او قیام می‌کنیم. نماز یکی از بزرگ‌ترین راه‌های رسیدن به پروردگار و وسیله تقرب به او و معیار این ارتباط خضوع و خشوع در برابر پروردگار عالمیان است، همان طوری که انسان جسمش به غذای سالم و مفید نیازمند است برای رشد و پرورش روح و تکامل آن نیز به غذای روح نیاز دارد و بهترین و سالم ترین غذای روحی انسان نماز و راز و نیاز با پروردگار عالم است.

● روح و حقیقت نماز

اخلاص و نیت قرب که شخص نماز را بدون ریا و در نظر گرفتن مسائل جنبی، خالص به نیت قربه الی الله به جا آورد.

با حضور قلب انجام دهد طوری که تمام توجه خود را به کار گیرد و با حالت خضوع و خشوع روبه قبله بایستد و چشم بر سجده گاه خود افکند.

معنای آنچه را می‌گوید بداند، البته ممکن است کسی معانی را نفهمد ولی حضور قلب داشته باشد.

عظمت خدا را به یاد آورد و خوف و اضطراب از عظمت جلال الهی برای او حاصل شود.

بین خوف و رجا باشد، یعنی بنده باید در حال نماز از گناهان خود ترسان و به پاداش و ثواب الهی امیدوار باشد.

به سبب گناهانی که مرتکب شده شرمنده باشد و خود را ضعیف و خوار شمارد و در این حال با پروردگار سخن بگوید. روایتی است از پیامبر(ص) که فرمود؛ نمازی است که نصف آن پذیرفته می‌شود و نمازی هست که یک‌سوم یا یک‌چهارم یا یک‌پنجم و حتی یک‌دهم آن قبول می‌شود و نمازی است که چون جامه کهنه درهم پیچیده شده بر چهره به جای آورنده‌اش زده می‌شود. همانا از نماز برای تو نتیجه‌ای نیست جز آن مقدار که در آن اقبال و حضور قلب داشته‌ای. نماز حرکاتی است برخاسته از آگاهی و شناخت خداوند که به فرمان او و برای او و انس با او قیام می‌کنیم. لذا قرآن ما را از گزاردن نماز در حال مستی و کسالت نهی کرده تا انسان آنچه را در نماز می‌گوید با توجه و آگاهی باشد. نماز هنرنمایی الهی است که خداوند تمام ارزش‌ها را در نماز جا داده است. یاد خدا ارزش و تنها وسیله آرامبخش دل‌هاست و نماز یاد خداست. یاد قیامت ارزش و بازدارنده از گناه و فساد است و نماز یادآور مالک یوم الدین است. در خط انبیا و شهدا و صالحان بودن یک ارزش است که ما در نماز از خدا می‌خواهیم در صراط مستقیم قرار بگیریم و در آن انزجار و برائت خود را از ستم پیشگان و گمراهان ابراز می‌داریم. حضرت امام صادق(ع) می‌فرماید؛ هرکس واقعا به یاد خدا باشد مطیع او خواهد بود و هر کس از خداوند غافل باشد مرتکب معصیت می‌شود. اطاعت خدا علامت هدایت و ارتکاب معصیت نشانه گمراهی است.در این احادیث توجه قلبی و حضور باطنی به عنوان مصداق «ذکر»معرفی شده است. ذکر مقامی‌بسیار بلند و دارای مراتب و درجاتی است که اولین و پایین‌ترین مرتبه‌اش ذکر لفظی و زبانی است که تا مرتبه انقطاع کامل و شهود و فنا ادامه می‌یابد.

● ذکر و یاد خدا بودن

تقید به اطاعت خدا؛ زمانی که شخص به مقامی‌رسیده باشد که خداوند را ناظر بر اعمال خود بداند بدون شک از اوامر او اطاعت خواهد کرد.

خضوع و فروتنی؛ شخص مومن و ذاکر چون به قدرت و عظمت خداوند علم دارد قهرا در مقابل او سر بر خاک نهاده و خود را در برابر قدرت لایزال او ضعیف می‌بیند.

عشق به عبادت؛ یکی از علائم شخص ذاکر، لذت بردن از عبادت خداوند و در مقابل عظمت و جلال او سر تعظیم فرود آوردن است. می‌گویند هیچ گاه بنده به خداوند نزدیک تر از زمانی که سر بر سجده می‌گذارد نیست. او لذت مناجات و انس و راز و نیاز را بر هر لذت دیگری ترجیح می‌دهد.آیات و روایات زیادی در فضیلت توجه در حال نماز و مذمت اهل غفلت در حال نماز و مشغول به امور دنیا و جود دارد. خداوند می‌فرماید؛ آن مومنان کسانی هستند که در نماز خود خاشعند. در جای دیگر می‌فرماید؛ وای بر نمازگزاران که در نماز خود غفلت می‌کنند.

● حضور قلب در نماز

به دست آوردن آن چنان معرفتی که دنیا در نظرانسان کوچک و خداوند عظیم و بزرگ شود تا هیچ‌گونه کار دنیوی نتواند به هنگام راز و نیاز با معبود نظر نمازگزار را به خود جلب و از پروردگار عالم منصرف سازد.

توجه به کارهای پراکنده و مختلف معمولا مانع تمرکز حواس است هر قدر انسان توفیق پیدا کند که افکار متفرق را از خود دور سازد حضور قلب بیشتری پیدا خواهد کرد.

جای خلوتی را برای نماز برگزیند، زیرا نماز خواندن در برابر اشیا و چیزهایی که ذهن انسان را به خود مشغول می‌نماید مانند عکس و آیینه و درهای باز، مکروه است.

انجام دادن مستحبات نماز و آداب مخصوص به آن. در نتیجه می‌توان گفت نماز رمز ارتباط با خداست. مومنانی که رابطه همیشگی و دائمی‌با آفریننده خود پیدا می‌کنند تنها در برابر او سر تعظیم فرود می‌آورند و در مقابل جباران و ستمگران تسلیم نخواهند شد.این تعظیم و آن تسلیم نشدن بزرگ ترین عامل تربیت اوست. پیامبر(ص) فرمود؛ هر کس دو رکعت نماز کند که در آن دو رکعت چیزی از امور دنیا از خاطرش نگذرد همه گناهان او آمرزیده می‌شود.