جدا افتادگان شوخ طبع

همواره نام سینمای جیم جارموش فیلمساز مستقل آمریکایی در میان فیلم های موسوم به روشنفکری دیده شده است.

همواره نام سینمای جیم جارموش فیلمساز مستقل آمریکایی در میان فیلم های موسوم به روشنفکری دیده شده است.

متفاوت بودن شاید اولین ویژگی فیلم های این فیلمساز است، هر چند این تفاوت شاید دلیل کافی برای روشنفکرانه بودن جهان فیلمسازی او نباشد اما پیام مستتر در این نوع سینما هم بی شباهت به سینمای موسوم به روشنفکری نیست.

سینمایی که ساختار اپیزودیک، روایت عینی، ایهام و ابهام، تمرکز بر شخصیت اصلی و یکی دو نمونه شخصیت فرعی و پایان بندی باز و سیال از ویژگی های عمده آن به حساب می آید.

جیم جارموش کارگردانی است که بیش از آن که دغدغه چه و چراییِ اعمال انسانی را داشته باشد دلمشغولِ چونیِ آنهاست. مهم ترین فیلم های او شاید «مرد مرده»، «گوست داگ، سلوک سامورایی»، «قهوه و سیگار»، «شب روی زمین» و البته «محدوده کنترل» باشد.

جارموش در ۱۹۸۴ برای تولید نسخه بلند عجیب تر از بهشت، جایزه نخل طلای کن را از آن خود کرد و قسمت سوم از مجموعه «قهوه و سیگار» با نام «جایی در کالیفرنیا» هم برنده جایزه بهترین فیلم کوتاه در جشنواره کن شد.

بیشتر فیلم های جارموش در آمریکا رخ می دهند اما جارموش همواره تلاش دارد به آمریکا از چشمان یک خارجی نگاه کند. به این قصد که شکلی از سینما بیافریند که سینمای اروپا ، ژاپن و هالیوود را یکجا گرد آورد. این اظهارنظر او درباره خودش شاید کمک زیادی به فهم سینمای او از نگاه مخاطب داشته باشد: «خود من هم مثل کاراکترهایم تنها و افسرده هستم و این یک قسمت از زندگی است. من یک جورهایی حس می کنم که یک جدا افتاده ام، یک بیگانه. البته کاراکترهای من در عین تنها بودن، شوخ طبع هم هستند. آنها معمولاً روابط صمیمانه ای با دیگران ندارند. در واقع از برقرار کردن ارتباط با بقیه عاجزند.»