حمایت بی چون و چرا

در آمریكا احزاب بر سر این كه كدام یك بیشتر اسرائیلی هستند با هم رقابت می كنند اخیراً بیست و چند نماینده دموكرات از جمله رهبران این حزب در مجلس نمایندگان و سنا از نوری مالكی نخست وزیر عراق خواسته اند انتقادات خود را از اسرائیل پس بگیرد و در غیر این صورت دعوت كنگره از او برای سخنرانی لغو می شود

در آمریكا احزاب بر سر این كه كدام یك بیشتر اسرائیلی هستند با هم رقابت می كنند. اخیراً بیست و چند نماینده دموكرات از جمله رهبران این حزب در مجلس نمایندگان و سنا از نوری مالكی نخست وزیر عراق خواسته اند انتقادات خود را از اسرائیل پس بگیرد و در غیر این صورت دعوت كنگره از او برای سخنرانی لغو می شود.

هر كس كه درباره میزان شكاف و اختلاف آمریكا و اروپا بر سر موضوع اسرائیل تردید دارد می تواند با انجام یك كار از این تردید به یقین برسد. برای رفع این تردید می توان درباره بحران كنونی خاورمیانه ابتدا در انگلیس و بعد در آمریكا بحث كرد.

در این بحث ها دو نتیجه گیری كاملاً متفاوت به دست خواهد آمد. اگر در این باره در انگلیس بحث شود محور بحث حملات گسترده و غیرمنصفانه اسرائیل است. اما آمریكایی ها بیشتر تمایل دارند كه درباره شدت این حملات با تردید سخن بگویند و به جای آن حزب الله را به خاطر این بحران سرزنش كنند. بعضی سازمان های یهودی چنان از حمایت آمریكایی ها از اسرائیل اطمینان دارند كه حتی در میان برنامه های تلویزیونی درخواست كمك مالی می كنند.

نظرسنجی ها نشان می دهد كه آمریكایی ها به طور كامل طرف اسرائیل هستند. نظرسنجی كه دو هفته پیش مؤسسه گالوپ و روزنامه یو.اس.ای تودی انجام داده اند نشان می دهد از هر ده آمریكایی هشت نفر باور دارند كه اقدام اسرائیل موجه است؛ با این حال اكثر آنها نگران شدت عمل اسرائیل هستند. ۴۴ درصد آمریكایی ها بر این باورند كه آمریكا در قبال این بحران اقدام درستی را در پیش گرفته است. ۵۳ درصد آمریكایی ها حزب الله را تا حد زیادی مسئول وقایع كنونی می دانند و ۳۹ درصد حتی ایران را متهم می كنند. این در حالی است كه فقط ۱۵ درصد آمریكایی ها اسرائیل را مسئول وقایع اخیر می دانند.

آمریكایی ها در مناقشه فلسطین هم بسیار بیشتر و شدیدتر از اروپایی ها از اسرائیل جانبداری می كنند. نظرسنجی كه مؤسسه جهانی «PEW» در ماه های مارس تا مه انجام داده نشان می دهد ۴۸ درصد از آمریكایی ها با اسرائیل ابراز همدردی و نزدیكی می كنند و تنها ۱۳ درصد چنین احساسی نسبت به فلسطینی ها دارند. این در حالی است كه مثلاً در اسپانیا ۹ درصد مردم با اسرائیل و ۳۲ درصد با فلسطینی ها احساس همدردی می كنند. دستگاه سیاسی آمریكا بیشتر از افكار عمومی این كشور از اسرائیل حمایت می كند. حمایت از اسرائیل مرز سیاسی چندانی در آمریكا ندارد و از لیبرال های سان فرانسیسكو تا محافظه كاران جنوب را در برمی گیرد. سنا و مجلس نمایندگان هر دو قطعنامه های غیرحزبی را به تصویب رسانده اند كه مضمون همه آنها محكومیت حزب الله و تاكید بر حمایت بی قید و شرط كنگره از اسرائیل بوده است. قطعنامه ای كه در مجالس نمایندگان به تصویب رسید، ۴۱۰ رأی مثبت و ۸ رأی منفی داشت. سه رأی از این هشت رأی منفی به مناطقی در میشیگان تعلق دارد كه جمعیت عرب تبارهای آمریكا در آن متمركز هستند. قطعنامه سنا كه ۶۲ سناتور از جمله رهبران دو حزب دموكرات و جمهوری خواه آن را تهیه كرده اند بدون حتی یك رأی مخالف به تصویب رسید.

در آمریكا احزاب بر سر این كه كدام یك بیشتر اسرائیلی هستند با هم رقابت می كنند. اخیراً بیست و چند نماینده دموكرات از جمله رهبران این حزب در مجلس نمایندگان و سنا از نوری مالكی نخست وزیر عراق خواسته اند انتقادات خود را از اسرائیل پس بگیرد و در غیر این صورت دعوت كنگره از او برای سخنرانی لغو خواهد شد.

البته به دنبال درخواست دولت و حمایت كاخ سفید از مالكی، سخنرانی او طبق برنامه در كنگره انجام شد. چندین تن از اعضای برجسته دموكرات ها از جمله هیلاری كلینتون در جمع های اسرائیلی سخنرانی كرده اند.

نیروها و عوامل طرفدار اسرائیل بر محافل روشنفكری و كریدورهای قدرت در واشنگتن كنترل كامل دارند. نویسندگانی چون «چارلز كراتامر» در روزنامه های مختلف مقالاتی می نویسند و در آن بر مسئولیت حزب الله درباره تلفات غیرنظامیان تأكید می كنند. اكثر این نویسندگان كارایی و تأثیرگذاری اقدامات اسرائیل را مورد پرسش قرار می دهند نه مشروعیت و اخلاقی بودن آن را. منتقدان اسرائیل هم هر روز بیشتر از گذشته به حاشیه رانده می شوند.

اما چرا آمریكا اینقدربیشتر از اروپا از اسرائیل طرفداری می كند؟ پاسخ به این سؤال را باید در قدرت دو نیروی سیاسی مشهود در آمریكا یعنی راست های مذهبی و لابی اسرائیل (مؤسسه ایپك) جست وجو كرد. مؤسسه ایپك با ۲۰۰ كارمند ستادی و صدهزار عضو و یك دهه تاریخچه سالانه بودجه ای ۵۰ میلیون دلاری دارد.

این مؤسسه بانفوذ ترین و قدرتمند ترین لابی در واشنگتن است. ایهود اولمرت نخست وزیر اسرائیل چندی پیش در یك محفل داخلی گفته بود: «خدا را شكر ما ایپك را داریم كه بزرگترین پشتیبان و دوست ما در كل دنیاست.» این لابی كه فعالیت های مختلفی از جمله تحقیق و بررسی و جمع آوری كمك مالی و ارایه اطلاعات و آمار انتخاباتی را انجام می دهد سفرهای دوره ای را برای نمایندگان كنگره به اسرائیل برنامه ریزی می كند. روزنامه واشنگتن پست اخیراً نوشت رهبر اكثریت جمهوری خواه در مجلس نمایندگان تاكنون چهار بار به اسرائیل سفر كرده است. راست های مسیحی هم به شدت از اسرائیل حمایت می كنند.

مسیحی های مذهبی و سفیدپوست بیشتر از بقیه آمریكایی ها از اسرائیل طرفداری می كنند. بیش از نیمی از این مسیحی ها در نظرسنجی ها اظهار می كنند كه به شدت با اسرائیل احساس همدردی می كنند. یك سوم آمریكایی ها كه با اسرائیل ابراز همدردی می كنند ریشه این احساس نزدیكی را عقاید مذهبی شان می دانند. از هر پنج آمریكایی دو نفر اعتقاد دارند كه اسرائیل را خدا به یهودیان داده است و از هر سه نفر یك نفر می گویند ایجاد كشور اسرائیل قدمی به سوی «احیای دوم» است.

فعالان راست مذهبی تلاش می كنند این همدردی مذهبی را به حمایت و پشتیبانی سیاسی تبدیل كنند. «جان هاگی» از مسیحی های متعصب تگزاس كه معتقد است حمایت از اسرائیل یك اولویت و دستور انجیلی است، اخیراً جبهه متحد مسیحی برای اسرائیل را تاسیس كرده است. ماه گذشته او ۳۵۰۰ نفر را از سراسر كشور به واشنگتن آورد تا اسرائیل را در جنگ با حزب الله تشویق كنند.

همكاران «هاگی» چندین جلسه در كنگره برگزار كردند و بوش و اولمرت برای گردهمایی آنها پیام فرستادند.

این گروههای فشار نفوذ آشكاری دارند. مسیحی های متعصب یك چهارم جمعیت رأی دهندگان آمریكایی را تشكیل می دهند و بدنه اصلی حامیان بوش هستند. نمایندگان كنگره در ظاهر رابطه ای با ایپك ندارند اما روزی نیست كه از مسیری به این لابی كمك نكنند. قدرت راست مذهبی دلیلی برای حمایت دمكرات ها از اسرائیل نیست و برای این موضع گیری باید به دنبال دلایل دیگری بود. در این میان دو عامل دیگر را باید مورد بررسی قرار داد: جنگ با تندروهای اسلامی و روابط نزدیك فرهنگی میان آمریكا و اسرائیل.

آمریكایی ها وقایع خاورمیانه را از دریچه ۱۱ سپتامبر می بینند؛ به همین دلیل موقعیت حماس و حزب الله را در مقابل اسرائیل با خودشان مقایسه می كنند. در آمریكا اكنون شش سال است كه روز و شب بر «جنگ با ترور» تاكید می شود.

اما مهمترین دلیلی كه حمایت بیش از حد آمریكایی ها از اسرائیل را توجیه می كند، دلیلی فرهنگی است. آمریكایی ها اسرائیل را جزیره ای دمكراتیك در دریایی از حكومت های خودكامه می دانند و برای چنین رژیمی هر نوع حقی را برای دفاع از خود قائل هستند! اروپایی ها اما اسرائیل را نمادی از پدیده هایی چون ملی گرایی و نظامی گری می دانند. اینها همان پدیده هایی هستند كه اروپا سال ها وقت صرف كرد تا از آنها عبور كند.

اما آمریكایی ها ناسیونالیست های سرسختی هستند كه بیشتر از اروپایی ها برای استفاده از زور آمادگی دارند. نظرسنجی كه اخیراً در آلمان انجام شده نشان می دهد ۴۲ درصد از آمریكایی ها معتقدند تحت بعضی شرایط، جنگ برای دستیابی به عدالت لازم است. این در حالی است كه فقط ۱۱ درصد از اروپایی ها چنین عقیده ای دارند. از سوی دیگر ۶۶ درصد از آمریكایی ها و اسرائیلی ها از حملات پیشگیرانه حمایت می كنند. میزان حمایت اروپایی ها از این اقدام بسیار پایین تر است.

اما همه این حمایت های بی چون و چرا به آن معنی نیست كه آمریكا به اسرائیل چك سفید داده است. البته گاهی درباره اقدامات جنگی اسرائیل و تاثیر آن در خاورمیانه هم نگرانی زیادی ابراز می شود. بسیاری از این نگرانی ها از جانب «جناح واقع گرایان» ابراز می شود. «چاك هاگل» از اعضای برجسته جمهوری خواهان هشدار داده است كه روابط آمریكا با اسرائیل نمی تواند به بهای نابودی رابطه واشنگتن با كشورهای عرب و مسلمان تمام شود.

ریچارد هاس از مقامات وزارت خارجه آمریكا در دولت بوش پدر كه اكنون ریاست شورای روابط خارجی را به عهده دارد از خوش بینی بیش از حد بوش نسبت به این كه بحران كنونی باعث تولد خاورمیانه جدید می شود به خنده افتاد.بعضی از این نگرانی ها به محافظه كاران هم سرایت كرده است. تونی بلونكلی مشاور سابق مطبوعاتی و رسانه ای نیوت كینگریچ و از نویسندگان ثابت یادداشت های روزنامه واشنگتن تایمز اخیراً در جایی گفته است: ما افكار دنیا را كاملاً نادیده گرفته ایم.در دیوار حمایت و پشتیبانی آمریكا از اسرائیل شاید ترك هایی ایجاد شده است اما این دیوار همچنان نیرومند و پابرجاست.

ترجمه : نیلوفر قدیری

اكونومیست - ۳ اوت