روستای صخره‌ای میمند

فاطمه رضائیان

تصاویر: فاطمه رضائیان
روستای صخره ای میمند در استان کرمان و در فاصله ی 38 کیلومتری شمال شرق شهر بابک واقع شده است.این روستا از شمال با شهرستان رفسنجان و از جنوب شرقی با شهرستان سیرجان همسایه است. ساکنان اولیه ی روستا برای محفوظ ماندن از شر دشمنان و حیوانات خانه هایشان را در بین کوه ها بنا کرده اند. بنا بر گفته ی راهنمای محلی منطقه ، با توجه به کنده کاری های موجود در قسمتی از کوه های اطراف روستا، می توان قدمت آن را بین 8 تا 12 هزار سال تخمین زد. البته  در پشت کوه های محل فعلی روستا تعداد 17 خانه کشف شده است  که گویی محل ابتدایی روستا بوده است و حتا عده ای آن را منسوب به زرتشت  و همراهانش می دانند. میمند به معنای جایگاه می است و مردم محلی علت این نام گذاری را در آن می دانند که سازندگان اولیه ی این خانه های صخره ای برای دریافت انرژی بیشتر برای ادامه ی کار از باغات انگور اطراف شراب انگور ساخته و مست می کردند و به کار خود ادامه می دادند و از این روی نام این محل را میمند به معنای می مانند و یا جایگاه می، نامیدند. زمان صرف شده برای ساخت روستا را در حدود سیصد سال برآورد کرده اند . لازم به ذکر است که آخرین بنای ساخته شده در منطقه مسجد روستا با قدمتی نزدیک به دویست سال است. روستا دارای 2830 خانه، 28 قبرستان، یک آتشکده، مسجد و حسینیه است که بنای حسینیه نزدیک به 300 تا 350 سال پیش از به هم وصل کردن سه خانه ی مجاور هم ساخته شده است و به همین علت نمای ورودی حسینیه دارای سه دالان سرپوشیده می باشد. در ساخت حسینیه برای استحکام بیشتر ستون هایی در فضا گذاشته شده که با نمدهایی ساخته شده توسط مردم روستا پوشیده شده است.

آتشکده میمند به عناون یکی از بناهای قدیمی و مهم روستا تنها بنایی ست که دارای دودکش است، هرچند آتشکده هم اکنون به موزه تبدیل شده ولی بنا به گفته ی برخی از مردم محل هنوز هستند زرتشتیانی که برای عبادت به این مکان رجوع می کنند.

خانه ها در این منطقه در دل صخره  هایی از جنس گدازه های آتتشفشان حفر شده اند. طریقه ی قرارگیری این خانه ها در دامنه ی کوه در انتهای کیچه (کوچه) های بن بست و به گونه ای است که سقف هر خانه کف خانه ای دیگر است و این باعث شده که افراد نتوانند هیچ گونه دودکشی برای خروج دودهای ناشی از آتشی که برای پخت و پز و یا ایجاد گرما در زمستان مورد استفاده قرار می گیرد تعبیه نمایند و این مسئله منجر به سیاه و دود اندود شدن سقف و دیوارهای تمامی خانه های روستا شده است.

در دوره ی پهلوی دوم  دکتر محمود روح الامینی به نمایندگی از طرف محمد رضا شاه به این منطقه فرستاده می شود تا زمینه ی کوچ میمندی ها را فراهم نموده تا دولت وقت بتواند از خانه های آنان به عنوان انبار مهمات استفاده نماید. اما پس از تحقیقات مربوطه دکتر روح الامینی متوجه وجود رسوبات گدازه های آتشفشانی در منطقه شده و به همین جهت منطقه را برای هدف مورد نظر مناسب نمی بیند و پس از آن است که روستا به دستور محمد رضا شاه به عنوان میراث باستانی به ثبت می رسد.

در سال های اخیر تعداد زیادی از مردم روستا به خصوص جوانان برای گذران زندگی به شهرهای اطراف از قبیل کرمان، هرات و شهربابک روی آورده اند. طبق گفته ی راهنمای محلی که خود نیز از ساکنان روستا است در سال گذشته (سال 1392) تنها 32 خانواده ی یک و یا دو نفره در روستا زندگی می کردند که آنها نیز در فصل تابستان به محل هایی نزدیک به مزارع خود نقل مکان کرده و پس از  اتمام برداشت محصولات خود به روستا باز می گردند.

مردم روستا از طریق دامداری و کاشت درخت های انگور، گردو، بادام، سبزیجات و ... و همپنین فروش محصولات دامی، کشاورزی و انواع گیاهان دارویی و گاهن فروش صنایع دستی چون نمد و گلیم امرار معاش می کنند.

متاسفانه خالی شدن روستا از جمعیت جوان باعث شده است که روستا فاقد مغازه های نانوایی، قصابی و دیگر ملزومات زندگی باشد و روستاییان ناچار شوند مواد مورد نیاز خود را از خارج روستا و عمومن از طریق فرزندان و یا آشنایان خود تهیه کنند.

 

برای دیدن گزارش تصویری به فایل پیوست مراجعه کنید.

ایمیل نویسنده: [e-mail]

 

 

پیوست	اندازه
24346.pptx	512.91 KB