منشا عالم، حیات، انسان، زبان، فرهنگ

مهدی خلیلی

منشا عالم، حیات، انسان، زبان، فرهنگ، هوبرت ریوز، ژاک ریس، ایو کوپنس و اریک دوگریله ترجمه  جلاالدین رفیع فر، نشر آگه، 1386
در روز 30 نوامبر سال 1986 به مناسبت روز جهانی محیط شناسی انسانی، گردهمایی علمی در شهر بورد درفرانسه برگزار گردید. هدف از این گردهمایی که بسیاری از پژوهشگران و دانشمندان جهان حضور داشتند دستیابی به آخرین دستاوردهای علمی قرن بیستم درباره موضوعات بنیادی و منشا عالم، حیات، انسان و زبان بود. ابتکار این همایش، توسط آقای فیلیپ برونو بود. در این همایش چهار سخنرانی مهم قرائت شد که پس از بازبینی و اصلاحات توسط سخنرانان به دلیل اهمیتی که داشت در سال 1988 در فرانسه به چاپ رسید. این چهار دانشمند؛ هوبرت ریوز، ژاک ریس، ایو کوپنس و اریک دوگریله بودند.
که مختصر در مورد هر مقاله میپردازم:
منشا عالم: هوبرت ریوز ( (Hubert Reeves(فیزیک اختر شناس)
وی در مقاله ای که به چاپ رساند در مورد منشا عالم بحث را آغاز می کند. و از تاریخچه و پیدایش کائنات به صورت مفصل بحث میکند. و دلایل و مدارک خود را بر پایه کشفیات نجومی ارائه میدهد. وی از نظرات بزرگانی چون؛ لوکرس، اکلس و ون برگ  نیزاستفاده میکند. او از نظریه نسبیت و فیزیک هم در مقاله اش بهره میبرد. و در آخر با سخنانی از سنت آگوستین و انیشتین مقاله اش را به پایان میبرد.
منشا حیات: ژاک ریس ( (Jacques Reisse(شیمیدان،استادا دانشگاه بروکسل)
وی با طرح سوال؛  چگونه حیات بر روی زمین به وجود آمد؟
سخن خود را آغاز میکند، و خواننده را به نوشته های پیشین همچون ارسطو یا ون هلموت در مورد عقاید خرافاتیشان، پیرامون تولد و زایش میکشاند. وی نظریات مختلی را ارائه میدهد، مانند نظریه ((تخم کاری یا پاناسپرمی)) که در قرن نوزدهم مطرح گردید. نظریه انتقال حیات توسط ستاره های دنباله دار، نظریه بذرافشانی توسط افراد باهوشی که از جای دیگر آمده اند، از دیگر مطالب این مقاله است. ژاک ریس سعی دارد در این مقاله بیشتر پیرامون دوره آرکئن (6/4 میلیارد تا 5/2 میلیارد سال پیش) به بحث بپردازد. وی برای بهتر ارائه دادن عقیده خود بحث زیست شناسی پیچیده ای را به میان میکشد.
منشا انسان: ایوکوپنس ( (Yves Coppans(دیرین انسان شناس)
کوپنس تعریفی از کلمه عام انسان ارائه میدهد سپس از انسان های اولیه از 35 میلیون سال پیش با نام اجیپتوپتیک که در مصر می زیسته آغاز میکند و شرحی را به انسان پروکنسول که در شرق افریقا میزیسته ارائه می دهد. و به سیر تکامل این انسان ها میپردازد و درباره انسان های دری یوپیتک که در جنوب آسیا زندگی میکرده اشاره ای میکند.
او با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی افریقا به روند تکامل انسان اشاره میکند. و سپس به چگونگی پراکندگی انسان در سطح زمین می پردازد. در پایان داستان کشف انسان استرالوپیتکوس را تعریف میکند.
منشا زبان: اریک دوگریله ( (Eric de Grolier(جامعه شناس، مشاور شورای بین المللی علوم اجتماعی)
در این مقاله دوگریله با طرح چند سوال به منشا زبانی می ِپردازد. او از نظریات لایبنیتس، الیاده، وسترمن، گرین برگ، اژژ، بندر و ... استفاده میکند، و تاریخی که هر یک برای پیدایش زبان ارائه کردند به بحث میکشاند. دوگریله سپس ریشه کلمات را در زبان های مختلف جستجو میکند و سیر تکامل زبانی را شرح میدهد. او در سخنانش به زبان احساس و زبان غیرکلامی نیز اشاره ای میکند. و از علوم دیرین انسان شناختی و باستان شناختی نیز کمک میگیرد.
منشا فرهنگ: ژان فرانسوا دورتیه ( (Jean-Francois Dortier(انسان شناس و سردبیر مجله علوم انسانی پاریس)
دورتیه در مقاله اش با معرفی کتاب چرا من پدرم را خوردم نوشته روی لویس که داستانی خیالی مربوط به دوره پارینه سنگی است آغاز میکند. و با بحث های انسان شناختی تطوری سعی در تکامل فرهنگ از دوران پارینه سنگی تا به امروز را دارد. و در واقع او در این مقاله، پیدایش فرهنگ را در عصر پارینه سنگی جستجو میکند. وی در نوشتار خود گفت وگویی که با ترانس و.دیسون (متخصص علوم مغزی و انسان شناسی تحولی در دانشگاه بوستون) را داشت را می آورد.  
 

مهدی خلیلی دانش آموخته کارشناسی باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس است.