جهانگردان ایرانی در ارمنستان، رئیس جمهور ارمنستان در ایران

هویس

امسال نیز همچون چند سال گذشته انبوهی از جهانگردان ایران تعطیلات نوروز به ارمنستان سفر کردند. آمار دقیقی در مورد تعداد جهانگردان ایرانی که در ایام عید به ایروان سفر می‌کنند وجود ندارد، امّا گفته می‌شود سال گذشته حدود بیست هزار نفر به این شهر رفتند و امسال با احتساب چهل درصد افزایش، این تعداد باید به 28000 نفر رسیده باشد. به طور متوسط هر توریست در یک بازدید نوروزی 700 تا 1000 دلار در ارمنستان خرج می‌کند و این به معنای درآمد‌ سالانه‌ای معادل بیست میلیون دلار برای اقتصاد ارمنستان است.
به هر رو، فارغ از رقم دقیق جهانگردانی که نوروز به ارمنستان سفر می‌کنند، در نخستین روزهای بهار حضور آن‌ها را در ایروان می‌توان احساس کرد. آن‌ها را می‌توان دید که در میدان‌های اصلی شهر با صدای بلند با هم فارسی صحبت می‌کنند و در فروشگاه‌های شیک به دنبال خرید اجناس خارجی و سوغاتی هستند.
دلایل افزایش توریسم به ارمنستان متعددند. نخست این که سفر به ارمنستان به عنوان سفرِ خارج از کشور نسبتا ارزان است. هم با هواپیما، هم با اتوبوس و هم با ماشین شخصی می‌توان به ارمنستان رفت و برای ورود به آن نیازی به گرفتن ویزا از پیش وجود ندارد. وجود کنسرت های ایرانی و تسهیلات موجود برای جهانگردان از دلایل دیگر افزایش انگیزه سفر به ایروان است.
طبیعی است که دولت ارمنستان از سفر ایرانیان به ایروان استقبال می‌کند. کدام دولت در پی کسب درآمد از راه توریسم نیست؟ با وجود این مقامات دولتی اذعان دارند که ایروان آمادگی پذیرایی از این تعداد بازدیدکننده را در زمان کوتاه ندارد. هتل‌ها کفایت نمی‌کنند، سرویس رفت‌وآمد شهری بسنده نیست و ارائه خدمات در مرزهای ورودی به خوبی انجام نمی‌شود. همین امر موجب اعتراض جهانگردان ایرانی شده است. آن‌ها از رفتار ماموران گمرک و مرزداران شاکی‌اند و از نرخ بالایی که رانندگان تاکسی ایروان از آن‌ها مطالبه می‌کنند گله دارند.
حضور گسترده ایرانی‌ها در ایروان در آن سو نیز به بحث‌هایی دامن زده است. در انعکاس مطبوعاتی و اینترنتی این پدیده، برخی‌ها از رفتار پرسروصدای ایرانی‌ها شکایت دارند، برخی مدعی‌اند رفتار مردان بازدیدکننده با زنان ارمنی توهین‌آمیز است و سرانجام کسانی نگران‌اند که این حضور ممکن است خلوص فرهنگی کشورشان را به خطر بیاندازد. ارمنستان کشوری است کوچک و تک‌فرهنگی و به این سبب از حضور گسترده فرهنگ‌های دیگر به سرعت حالت دفاعی به خود می‌گیرد. امّا این نگرانی‌ها غالب نیستند و مسؤولین توریسم کشور در صدد هستند مشکلات را برطرف کنند و در راستای توسعه کشور از این امکان اقتصادی و فرهنگی بیش ترین بهره را ببرند.
جالب است که در همین ایام رئیس جمهور ارمنستان برای شرکت در مراسم رسمی جشن نوروز به تهران آمده بود. این امر نشانه گسترش مناسبات دو کشور در دو سطح رسمی (در بالا) و مردمی (در پایین) است.
 
دوهفته نامه "هویس" شماره 95