نمایش فیلم مستند «ایران، جنوب غربی» به همراه سخنرانی

گروه اخبار

انسان شناسی و فرهنگ، با همکاری گروه فرهنگ و جامعه ی انجمن جامعه شناسی ایران، چهارمین برنامه از جلسات پخش فیلم مستند در سال تحصیلی 91-1390 را برگزار می کند.در این جلسه که در سه بخش؛ پخش فیلم، سخنرانی، جلسه ی پرسش و پاسخ و بحث برگزار می شود، دکتر فرهنگ ارشاد (دانشگاه شهید چمران) با موضوع «هم گرایی و واگرایی قومی در خوزستان» و حسین عباسی (پژوهشگر و نویسنده) سخنرانی خواهند کرد و سپس جلسه ی پرسش و پاسخ و بحث با حضور سخنرانان، دکتر ناصر فکوهی (مدیر انسان شناسی و فرهنگ و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) و محمدرضا فرطوسی (کارگردان فیلم) برگزار می شود.
::
زمان: دوشنبه، 1 اسفند 1390، از ساعت 17 الی 19:30
مکان: تهران، پل گیشا، دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران، طبقه ی اول، سالن کنفرانس انجمن جامعه شناسی ایران
::
چکیده ی سخنرانان:

دکتر فرهنگ ارشاد: گفتاری در واگرایی و همگرایی فرهنگی در خوزستان
خوزستان از نظر جغرافیای انسانی سرزمینی است که مجموعه¬ای از اقوام عرب، فارس، لر، وجمعیت کمی از قوم ترک (اصالتاً قشقایی) را در خود جای داده است. این چهار قوم که عمده مردم استان را تشکیل   می¬دهند، اکنون جمعیت بومی خوزستان هستند. در این گفتار با نگاهی گذرا، به چگونگی همزیستی فرهنگی اقوام مختلف در این منطقه می¬پردازیم. شاید بتوان دو بُعد مهم این همزیستی را همگرایی و واگرایی فرهنگی دانست. همگرایی و یا واگرایی فرهنگی در یک اجتماع – از جمله در خوزستان – واقعیتی خودپاینده و تعیین کننده (determinant) نیستند، بلکه خود معلول یا بر حسب واژگان روش¬شناسی، متغیرهای وابسته¬ای به شمار می¬آیند که هستی¬شان  متاثر از عوامل و متغیرهای دیگری است و می¬توان آن¬ها را نسبت به همگرایی و واگرایی، متغیرهای مستقل دانست. این گونه متغیرهای مستقل، گاهی در سطح کلان اجتماعی و گاهی در سطح خرد قابل بررسی و ارزیابی هستند و در تحلیل¬ها و تبیین¬های علمی وارد می¬شوند. به طور مختصر می¬توان گفت در منطقۀ خوزستان، هم عوامل کلان و هم عوامل خرد اجتماعی در تحقق همگرایی و یا واگرایی فرهنگی موثر می¬باشند. به نظر می¬رسد در یک تحقیق واقع بینانه، لازم است هر چهار محور (یعنی عوامل اجتماعی کلان موثر بر همگرایی؛ عوامل خُرد موثر بر همگرایی فرهنگی؛ عوامل کلان موثر بر واگرایی؛ و عوامل خرد موثر بر تحقق واگرایی فرهنگی) را بررسی کرد. از سوی دیگر، همگرایی و یا واگرایی فرهنگی را می¬توان جنبه¬هایی از شدت و ضعف همبستگی مکانیکی (دورکیمی) دانست. اما چنانچه خود را به همان تحلیل دورکیمی هم محدود کنیم، می¬توان گفت دیگر دور همبستگی مکانیکی در جامعۀ خوزستانی به سر آمده و الگویی همچون همبستگی ارگانیک (و شاید فراتر از آن) برای واکاوی زندگی اجتماعی این جامعه در¬خور است. در همبستگی ارگانیک، وجود جامعۀ چند فرهنگی امری مفروض به شمار می¬آید و تکثر فرهنگی واقعیتی است که در بیشتر جوامع مدرن پذیرفته شده است. در چنین جوامعی، واگرایی و یا همگرایی فرهنگی جای خود را به گرایش¬های دموکراتیک مناسب زمان می¬دهند. به نظر می¬رسد در شرایط کنونی جامعه خوزستانی، وظیفۀ رسانه¬های جمعی و نهاد آموزشی و پژوهشی آن است که واقعیت چندفرهنگی را امری مفروض و حتا بالقوه مثبت دانسته و با شناخت درست جنبه¬های مختلف آن، در جهت توسعه واقع¬بینانۀ اجتماعی (فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، و...) جامعه کمک نمایند.

حسین عباسی: درباره ی عرب های خوزستان
زبان عربی، مهم¬ ترین عامل فرهنگی همبستگی عرب هاست. این زبان، بزرگ¬ترین عضو شاخه ¬ی زبان های سامی بوده، با زبان-های عبری و آرامی هم خانواده است.
کتاب های تاریخی و تاریخ ادبیات، عرب ها را به "بائِده"، "عارِبه" و "مستعربه" تقسیم نموده اند؛ عرب بائده را اقوامی مانند قوم "عاد" و "ثمود" برمی شمارند، که توسط عذاب الهی، یکسره نابود شده اند. عرب "عاربه" همان عرب های اصیل اند، که پدیدآورندگان زبان عربی به شمارمی آیند، اما عرب مستعربه، بر اثر مجاورت با عرب زبانان، عرب شده، زبان و فرهنگ عربی را فراگرفته اند.
در ایران، سه استانی که عرب های ایرانی، بیشترین حضور را در آنها دارند، خوزستان، بوشهر و هرمزگان می باشند؛ بدین معنا که سنت ها و باورهای عربی، بخش اعظم فرهنگ ایشان را تشکیل می دهد. می توان عرب های خوزستان را به هشت گروه تقسیم نمود: عرب های برّی؛ عرب های کمری؛ عرب های عراقی تبار؛ عرب های فارس تبار؛ معاودین عراقی؛ عرب های آرامی تبار؛ عرب های افریقایی تبار؛ عرب های هندی تبار.
::
درباره ی مستند «ایران ، جنوب غربی»:
مدت زمان : 52 دقیقه
تحقیق ، تدوین و کارگردانی : محمدرضا فرطوسی
تصویر بردار : رضا عبیات
مدیر تولید : سید باقر موسوی
مشاور تدوین : فرید دغاغله
مشاور حقوقی : حسن فرطوسی
تهیه کننده : محمدرضا جامعی ، محمدرضا فرطوسی
تهیه شده در شرکت فیلمسازی بهنام فیلم
خلاصه موضوع :
این روایت زندگی خانواده فرحان سواری و معدود ساکنان دیگر حاشیه تالاب هورالعظیم در جنوب غربی ایران است که قسمت اعظم آن به دلیل کشف و حفر میادین نفتی و احداث سد از بین رفته است
حضورهای بین المللی :
دریافت جایزه ویژه جشنواره فیلمهای محیط زیست بارسلون ( فیکما ) – اسپانیا
دریافت تقدیر ویژه هیئت داوران جشنواره فیلمهای محیط زیست و جامعه (توراستراوا) – جمهوری چک
دریافت دیپلم عالی افتخار از جشنواره فیلمهای طبیعت و انسان (ماتسالوا) – استونی
حضور در بخش رسمی دوسالانه فیلمهای قوم نگار لندن ( رای ) – انگلستان
حضور در بخش رسمی جشنواره مستند پاریس ( ژان روش ) – فرانسه
حضور در بخش رسمی جشنواره مستند ( داکیوتاه ) – امریکا
حضور در بخش رسمی جشنواره فیلم ساراگوسا ( اکوزین ) – اسپانیا
حضور در بخش رسمی جشنواره فیلم (آدیس آبابا) – اتیوپی
حضور در بخش رسمی جشنواره فیلم ( دبی ) – امارات
حضور در بخش مسابقه جشنواره فیلمهای عربی (روتردام ) – هلند
نمایش ویژه در برنامه محیط زیست سازمان ملل ( ژنو ) – سوییس
نمایش در روز فیلمهای قوم نگار ایران در موزه ملی بریتانیا